İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özellikler Soruları

Toplumsal gelişmeler, siyasal kırılmalar ve değişimler şiiri anın- da etkilemese de belli bir zaman sonra belirlemekte, adlandır- maktadır. Bu adlandırma ihtiyacının bir kısmının arka planında adlandıranın kendine yer açma, zamana bir işaret düşürme isteği de seziliyor. Günlük hayatımıza sokulan vitrinlerin, eş- yaların altyapısını oluşturduğu tüketim kültürü de netice de in- san ürünü. Kültürden bugün artık 1930'larda, 40'lardaki gibi bir değerden bahseder gibi bahsetmiyoruz; daha çok olumsuzluk tarafı yürürlükte. Her alanın kendine ait kültürel zemini, kodları var artık. Şiir, bu kültürlerle zaman zaman çatışmak, onları se- çip ayırmak, bazen de korumakla karşı karşıya. Bu parçada şiirin hangi işlevinden söz edilmektedir? A) Toplumun her alanında aydınlatılmasında öncü olması B) Insanların gizli kalmış duygularını açığa çıkarması C) Geçmişin ve birikimlerin değerlendirilmesinde söz sahibi olması D) Kültürün nesilden nesile aktarılmasını sağlaması E) Dönemin koşullarını dikkate alarak kendine alan açması

I rinde ygun le, arın Belki itiraz köklü ikli ve ce arınsız, karşı 361 BH O den ğretim nin im deal 6. Dünyanın gördüğü en büyük nükleer kaza SSCB'de meydana gelmiştir. Büyük felaket, 26 Nisan 1986'da Ukrayna'nın Pripyat şehrinin 14,5 km kuzeybatısındaki Çernobil bölgesinde yaşanmıştır. Gece yarısından sonra Çernobil nükleer santralinde dördüncü reaktörde meydana gelen patlamanın nedeni ise teknisyenlerin ve SSCB yetkililerin ihmalkârlığıydı. Çünkü reaktörde "güvenlik yasasına kulak asmadan" bir deney yapılmak istenmişti ve ne yazık ki sonuçları çok ağır olmuştu. SSCB'nin son lideri Mihail Gorbaçov, diğer ülkelerden yardım istemişti. Duyulur duyulmaz dünya basınında gündeme oturan nükleer patlama sonrasında sadece Çernobil değil çevredeki yerleşim bölgeleri de boşaltılmış, yiyecek içecek temini başka bölgelerden sağlanmış ve insanlar evlerini bırakarak otobüslerle radyasyon alanından uzaklaştırılmıştı. Bütün bunlar, patlamanın etkilerini silmeye yetmemiş, binlerce insan kansere yakalanmıştı. Toprak, su, hava, yer altı kaynakları, atmosfer; büyük bir kirlenmeyle karşı karşıya kalmıştı. Rusya ormanlarının büyük bölümü ve Ukrayna'daki tarım toprakları büyük ölçüde kirlenmişti. Çernobil felaketinden sonra on beş günlük çalışma sonucunda çekirdeğin üzeri betonla kaplanmıştı. Fakat çalışmalara katılan binlerce insan, ilk bir yıl içinde hayatını kaybetmişti. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A Benzetmelerden yararlanılmıştır. B) Gerekçeli anlatım kullanılmıştır. Karşılaştırma yapılmıştır. DYSayıp dökmeye yer verilmiştir. Açıklamaya başvurulmuştur. DK NUY tangereg uio leignar

2. Aydın dediğin kuşkudan korkmayan kişidir. (II) Kuşkuy- la aydınlanır çünkü kafa. (III) Kuşkudan kuşkuya atlamaktır düşünmek. (IV) Düşünmeyen, sorgulamayan aydın olmadı- ģina göre kuşku normaldir onun yaşantısında ve çalışmala- rinda. (V) Kuşku, insanı bazen gereksiz saplantılara götü- rebilir. (VI) O, çok övündüğü aydınlığını kuşkuya borçludur. (VII) Kuşku olmazsa o da olmayacaktır, bu nedenle kuşku çalışmalarımı engelliyor diyen aydına rastlayamazsınız. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi anlatı- min akışını bozmaktadır? A) II C) IV D) V E) VI

Paragraf 8. Merdiven dışarıdan bakınca açık, anlaşılır bir şir Bir kadın merdivenlerden ağır ağır çıkıyor, bu sırada akşam oluyor. Şair bu olayı renkli bir tablo halinde tasvir ediyor. Fakat şiire içeriden bakınca iş değişiyor. Merakla kendi kendimize sormaya başlıyoruz: Merdiven neyi temsil ediyor? Kadın kimdir? Niçin merdivenlerden ağır ağır çıkıyor? Eteklerindeki ateş rengi yaprak nedir? Neden gökyüzüne ağlayarak bakmaktadır? Güller neden yere eğilmiştir, neden durmaksızın kanamaktadır? Bu sorulara hepimizin üzerinde birleşeceği kesin birer karşılık vermek zor. Her birimiz ancak kendimize göre bir cevap verebiliriz. Aşağıdakilerden hangisi bu sözleri söyleyen eleştirmenin Merdiven şiiri ile ilgili düşüncesi olabilir? 25 A) Bambaşka imajlara yaslanılarak özgünlüğe ulaşma söz konusudur. B) Sembolik ve çağrışımsal üsluba mesafeli durulmuştur. C) Okura mutlak bir anlam ve yazınsal söylem vaadi bildiren dizeler oluşturulmuştur. D) Farklı okuma ve yorumlamalara müsait bir yapıya sahiptir. E) Doğayla ilgili hususların motife dönüştürülmesiyle anlamın hudutları da çizilmiştir.

den, göre ha- etki- yor, erler den dir? meyi uz? mi- ek rol ci- z 2 8 yaşamış ve XVI. kaldırılmıştır. Bu parçada Mayalar ile ilgili aşağıdakilerden hangi- sine değinilmemiştir? A) Amerikan medeniyetini oluşturduklarına B) Tarımsal ürünlerden geçimlerini sağladıklarına C) Şehirlerinde hangi niteliksel yapının etkili olduğuna D) Diğer takvimlerden farklı bir takvim ortaya çıkardık- larına E) En parlak dönemlerini ne zaman yaşadıklarına 29. Okuma, başlı başına büyük bir kültürdür. Bu büyük kül- türe erişmek öyle sanıldığı kadar da kolay değildir. O ilk başlarda insanı bunaltan, daraltan, bulunduğu ortamdan kaçıran durumlar vardır ya. Bu durumlar okumada da karşımıza çıkar. Bu ilk aşamayı geçebilenler okumanın bir mutluluk olduğu anları yakalayabilir. Tabii bu mut- luluk nitelikli metinlerde gerçekleşiyor. İyi şiirler, iyi ro- manlar, iyi öyküler, iyi denemelerde okumadan alınan keyif ve haz hiçbir şeyde görülmez. Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşıla- bilir? A) Okuma kültürü, toplumdan topluma büyük bir deği- şiklik gösterir. B) Belli bir aşamadan sonra her okumada aynı keyif ve haz alınır. C) Okuma kültürü, insanlara küçük yaşlarda aşılanırsa okumadan keyif alınır. D) Okumadaki mutluluk anları, belli bir aşamayı geçmek koşuluyla kaliteli eserlerde görülür. E) Bireyler okuyarak kaliteli bir kültüre ulaşıp mutluluk içinde yaşar. Diğer sayfaya geçiniz.

16. (1) Görüntü tanıma konusunda yıllardır birçok çalışma ya- pılıyor. (II) Özellikle yapay zekânın da bu alanda kullanıl- maya başlanmasıyla kameradan alınan görüntüde hangi nesnelerin olduğu, bunların sınırlarının ne olduğu gibi bilgiler çok daha rahat tespit edilebiliyor. (III) Hem güç- lü bir bilgisayara hem iyi bir yazılıma hem de görüntüyü algılayacak sensörlere ihtiyacınız var. (IV) Bilim insanları tüm bu işlemleri tek bir çip üzerinden gerçekleştirmek için araştırmalar yapıyor. (V) Nature dergisinde yayımlanan bir makaleye göre, yeni geliştirilen yapay zekâlı çip, görüntü- leri nanosaniyeler içinde tanımlayabiliyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Görüntü işleme son derece zorlu bir işlem." cüm- lesi getirilebilir? A) I B) II D) IV E) V

15. Baygın kekik kokusu, havanın saflığına karışıyor, genzimizi dol- duruyordu. Hiç konuşmadan, ağır ağır yürüyorduk. Tam tepede yarım bırakılmış bir yapının yakınına geldik. Artık etrafımızda ne bahçe ne ev ne de ses vardı. Burada, tabiatla baş başa, her şey- den uzaktık. Hisarlardan Sarayburnu'na kadar bütün Boğaz ayak- larımızın altındaydı. İstanbul uzakta koyu bir kütle hâlinde, pırıltı- lar içinde yanıyor; daha yakınlarda Beylerbeyi, bütün azamet ve ağırbaşlılığıyla gecenin koynunda uyuyordu. Uçsuz bucaksız gö- rünen tarlalar arasında, etrafı beyaz duvarlarla çevrilmiş bahçeler ve köşkler vardı. Bu parça ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine va- rılamaz? 2 A) Yer yer öznel bir anlatımdan yararlanılmıştır. Öyküleme ve betimlemeye başvurulmuştur. İkilemelerden yararlanılmıştır. Görme ve işitme duyularıyla alginan ayrıntılara yer verilmiştir. Bir doğa olayı, oluş sırasına göre verilmiştir.

7 evinde Alman, getirdi. ona, sa ir durum. nseveri ne karşı dilik hiç ilerden Aksiyon Paragrafta Konu - Ba 7. Birkaç yıl önceydi, bir duvara doğru yürüyor- dum. Baktım hırpani biri bana geliyor. "Kim bu kılıksız, tuhaf adam?" dedim kendi ken- dime. Sonra bir de baktım, duvar meğer ki aynaymış ve ben kendime bakıyormuşum. O adam birden ince, zarif, üzerinden anlayışlılık akan biri olup çıkıverdi. Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden bahsedilmektedir? + A) Algıların duruma bağlı değerlendirme ol- duğu B) Bilgilerimizi dış dünyaya ayna gibi yansıt- tığı C)) Aklın ve bilgilerimizin tek kaynağı olduğu D) Nesnel bilgilerin evrensel olduğu E) Var olmak ancak algılanmakla ortaya çı- kacağı A Y A R 9. Kant kıları çıkan ğini bura G I A Y Bu han A) B) C) E) 10. Ge ver tişn eya tün zor da ni SI. Sa ka

Aşağıdakilerin hangisinde ünsüz türemesi (ünsüz ikizleşmesi) yoktur? A) Suyun akışını engellemek için bu seddin daha güç- lüsü yapılmalıydı. B) Dikkatleri üzerinde toplayacak bir madde ve sırra ulaşmak için çalışma. C) Öğretmenin bu tavrı zannımca sorunun kolay ol- masındandı. D) Ciddi bir yaklaşım ve devamında hissiz bir duruş etkiledi. E) Bu konuda tibbi bir müdahale gerekirse o da yar- dımcı olur.

Bu mücadele bit (V) Var olma m ması, burjuva s toplumsal Darvin Bu parçada nur lardan hangis LA T. cümlede getirilmiştir. B) I. cümlede A Anlatımda akıcılığı benimser. Bİçtenlik, eserlerde aradığı özelliktir. Akıcı anlatımdan ayrılmaz. D) Anlatımda duruluk, olmazsa olmazıdır. E Anlatımda özlülüğü arar ve benimser. olduğu beli III. cümlede kalmadığın DV. cümlec etken oldu EV. cümled konmuştur 12. Her zaman az sözle çok şey anlatmaya çalışmak gerektiğini düşü- nürüm. Anlatımı söz yığınından kurtarmak gerekir. Bir nevi özet gibi olmalı söylenecekler. Bu yüzden Yunus Emre'yi çok sever ve onu takdir ederim. O, söylenmesi kolay gibi görünen sözleri bir araya getirip anlam derinliği sağlamıştır. Belki bu sevdamdan dolayı ata- sözleri ve deyimlere müptelayım. Bu sözleri dile getiren biri aşağıdakilerden hangisi ile nitele- nebilir?

ah val rle til- yin lat- in- a Testokvl bu Cen dair sa- adlı um- olan 9. Hikâyelerini gözlemlerinden ve çevresindeki olaylardan çıkardığını söyleyen yazar, sosyal ve siyasi tenkitleri usta bir ironi ile vermiş, kaba anlatıdan daima kaçın- mıştır. Konularını günlük hayattan, tarihten, hatıralar- dan alan sanatçı, bazı hikâyelerinde kurduğu fantastik dünya ile güçlü tenkitler yapmıştır. Örneğin Sancho'nun Sabah Yürüyüşünde hikâyeyi bir köpeğin ağzından anlatan sanatçı; yüksek zümreye mensup insanların, "sosyetiklerin" cilalı ve parlak hayatlarının içten içe çü- rümüşlüğünü, çelişkili insan davranışlarını bir köpeğin ağzından aktararak eleştirmiştir. Bu parçada anlatılan sanatçıyla ilgili olarak, Halden 1. On ikiye Bir Var ve Şişhane'ye Yağmur Yağıyordu adlı hikâyeleriyle ödüller kazanmıştır. II. Toplumcu gerçekçilik anlayışını işleme tekniği, Ya- şar Kemal'le benzeşmektedir. III. Hikâyelerinde gerçek ve fantastik unsurları karış- tırması, onu modernist yazarlara yaklaştırır. bilgilerinden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalniz II D) I ve II E) II ve III C) Yalnız III 19 Fasikul 2

PLANET Birden kendimi, doğma büyüme İstanbullu olarak bu kente, bu sevdiğim kente yabancı hissettim. İstanbul köylüsü olduk hepimiz. Eski İstanbullular!.. Bir avuçtuk bir zamanlar, tram- vayların İstanbul'unda. Taksilerin sayılı olduğu, insanların bir- birine yabancılık duymadığı bir kentte yaşardık. Sonra İkinci Dünya Savaşı yılları... Anadolu'dan İstanbul'a kopup gelen- ler... Hacı ağaları ile, yoksulları ile... Anadolu İstanbul'u ele geçirmişti. İster beğenelim ister beğenmeyelim, buydu gerçek. 5. 1. ANLATIM ÖZELLİK: DÜSÜNCEYİ Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? ironik söylem quluhuxl yilid ob ibns Betimleme Deyim D) Yineleme E) Eksiltili cümle V loy leigned naby mol ninagisque 7.

10. Sabahleyin şafakla beraber uyandım. Odanın iki du- varındaki ufak pencerelerin önünde kalabalık vardı. Ne oluyor ki diye doğrulacak oldum, Bekir içeriye gir- di, her akşamki gibi gülüyordu. Yanıma sokuldu: "Kalk bakalım Halil Efe, seninle eski hesapları temizleyelim. Bak ne kadar dostun varsa topladım, geldim!" dedi. Kendi kendime bir daha: "Yandın garip Halil Efe, yan- din!" dedim. Gözlerimi şöyle bir pencerelere, kapının aralığına doğru gezdirdim. Amanın ne göreyim! Yedi köyün muhtarı burada. Bekir gitmiş, bana düşman ne kadar köy varsa hepsinin ihtiyarlarını toplamış, gelmiş. Hiç renk vermedim. Bekir, yanıma sokuldu. Kelepçeye yapışıp bir asıldı, hemen doğruldum. Çeke çeke oda- nın ortalık yerindeki direğe götürdü, bir ip çıkardı, beni oraya sımsıkı bağladı. Yukarıdaki paragrafla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Olayın birden çok kahramanının olduğu B) Anlatıcının olayı yaşayanlardan biri olduğu C) Olayların oluş sırasına göre verildiği D) Kahramanların ruh hâllerinden bahsedildiği E) Hikâyenin yaşandığı dönemin ne zaman olduğu 10. SINIF

5. Bir noktadan sonra (1) hayal ettiğim bu dünya (II) her gün ru- humda inşa ettiğim (III) tasarlamaktan vazgeçmediğim (IV) be- nim elimden çıkar ve kafamın içinde yaşadığım şehirden daha gerçek olur (V) o zaman bütün insanlar ve sokaklar (VI) eşyalar ve binalar sanki hep birlikte aralarında konuşmaya başlarlar. Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangileri arasında ka- lan ifadeler parantez içine alınmalıdır? A) II ve III D) IV ve VI (B) II ve IV E) V ve VI C) I ve V

il 20211109 35. Açık bir anlatımda söz, gereksiz yere uzatılmaz; karmaşık ve anlaşılması güç cümleler kullanılmaz. Aksi takdirde anlatım türlü tartışmalara yol açar. Ne var ki çoğu yazar, aklından ve kalbinden geçenleri bir an önce kâğıtla buluşturma derdine düştüğünden söz öbeklerini art arda sıralar. Uzadıkça uzayan cümleler bu kilit noktanın kaçırılmasına sebebiyet verir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada eleştirilen bakış açı- sıyla yazılmıştır? 36. Ne ki de bi A) Üstat bir Frenk nakkaşı ile diğer bir nakkaş ustası bir ça- yırda yürüyormuş. Karşılarına bir orman çıkmış. Daha usta olanı, ötekine şöyle demiş: Yeni usullerle resmetmek öyle bir hüner gerektirir ki bu ormandaki ağaçlardan birini resmettin mi resme bakan meraklı, isterse buraya gelip o ağacı diğerlerinden ayırt edip bulur. Tip ilmine göre sevdiğiniz birini görünce gözünüzden, bir güzelliği kokladığınızda burnunuzdan, sevgiliyi işittiğiniz- de kulaktan beyne sinyaller gidiyor. Beyin o sırada bir el çabukluğuyla böbrek üstü bezleri haberdar edip bezlere adrenalin salgılatıyor. Sonra kalbiniz başlıyor çarpmaya. Bir ağaç malzemede yapılan renklendirme işlemi sonra- sında, doğal hâldeyken açık renkte olan bölümlerin koyu, koyu renkte olan bölümlerin ise açık olacak şekilde renk- lenmesi durumu yüzyıllardır bilinen yadsınmaz bir gerçek olup hâlihazırda gerçekleştirilen dekoratif amaçlı veya ola- ğan ahşap üst yüzey işlemlerinde, göz önünde bulunduru- lan temel bir olgudur. Tany hâlâ kad: en za yer niz de a y c Başkalarını kendini sevme sanatında ustalaştı- ğında gerçekten sevebilirsin. Başkalarının kalplerine yal-P y nızca kendi kalbini açtığında ulaşabilirsin. Kendini denge- li ve canlı hissettiğinde daha iyi bir insan olmak için çok daha iyi bir konumda olursun. E) Efsaneye göre, Prometheus insanoğlunu yarattıktan son- ra Zeus'un emirlerini/kasten hiçe sayarak insana ateşi armağan etti. Bu küstahlığından ötürü Prometheus'u ce- zalandıran Zeus, insanoğlunun ateş sayesinde edindiği güçten tedirgin oldu. Bu nedenle insanoğlunu güçsüz kıla- cak bir plan yaptı.

AYINLARI 43. Evlere sığamıyoruz, öylesine büyüdü ki vücutlarımız Ve konuşmalarımız, öyle büyüdüler ki peşi sıra Hani hep bir olup da eve taşıdıklarımız Kahveden, meydandan, sokak içlerinden... dizelerini yazan bir kimsenin misralardan anlatmak is- tediğine aşağıdaki niteliklerden hangisi karşıttır? A) Kayıtsız B) Duyarlı C) Alingan D) Evcimen E) Duygusal