Makale Türü Soruları

D) Öykü eleştirmeni ele aldığı öykülerde hangi kriterlere uymak zorundadır? E) Daha önceden öykü eleştirmenliği yapan biri öykü ya- zarlığına geçebilir mi? 25. İlkokul yıllarından beri fotosentez esnasında karbondioksit- ten besin elde edildiğini biliriz. Çok azımızın bildiği şey ise karbondioksitin sadece fotosentez sürecinde elektron taşı- ma hızını ve böylelikle oksijen üretim hızını etkilemesidir. Bitkilerin oksijen üretmesi 1931 yılında Nobel Ödülü kaza- nan Otto Warburg ve çalışma arkadaşı Krippdahl tarafından ilk kez 1958'de ortaya konmuştu. Bu ikili o zaman bitkilerin ürettiği oksijenin kaynağının karbondioksit olduğunu söyle- miş ancak bu fikrin doğru olmadığı, atmosfere salinan oksi- jenin kaynağının su olduğu yıllar sonra anlaşılmıştı. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ke- sinlikle ulaşılabilir? A) Elektron taşıma hızı, karbondioksit salınım sürecini etki- lemektedir. B) Karbondioksit, fotosentezle oksijen üretiminin temel kaynağıdır. C) Bilim insanları; yüzyılımızda, yaptığı tüm yanlışları dü- zeltmektedir. D) Oksijenin kaynağının su olduğunun anlaşılması uzun bir zaman almıştır. E) Nobel Ödülü, bilim alanında ilklere imza atanlara verilen bir ödüldür.

Cylli (1) Bence iyi bir yazarın işi, sözcüklerin gerçekliğini iade etmektir. Bir sözcük moda oluyor, her şey için o kul- lanılıyor. (III) Örneğin, "incelikli" sözü, "Çok incelikli bir şey.”, “İncelikli bir film." diye kullanılıyor. (IV) Dünyanın en kaba hâlleri için bile "incelikli" sözü seçiyor. (V) Bu tür sözcükler günün anahtar sözcüğü, maymuncuk gibi her kapıyı açıyor; "söylem" ve "keyif" de bunlardan. (VI) Ba- bamın kullandığı sözler vardı: "Oğlum, inanmadığın şey- leri asla kabul etme, hiçbir şeye tenezzül etme!" derdi. (VII) Şimdi bu tür kavramların yaşamımızdan çıkmasıyla birlikte onların sözcüklerle olan bağlantısı da koptu. 4. Okuma alışkanl RIV Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci parag- raf hangi cümleyle başlar? A) III (BXV C) V D) VI E) V E) VII

prinsy missy sid obnieignad ni 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmamıştır? Çevrimici kütüphanemizle her zaman yanınızda- yız. B) Filmdeki altyazılar pek anlaşılmıyor, izleyiciyi yoruyordu. Q Arkadaşlarıyla cizbız yapmak için şehrin tek akarsuyunun kenarına gitmişler. Önyargılı bir insan olmadığı her halinden belliydi. E) Kamil iken câhil etmek, aşkın kabiliyetidir.

4. Bir şairin ilginç ve güzel bir sözü vardır: "Şair, şair doğmuşsa şairdir." Ozanlığın ilk koşulu budur bence. W Bu sözle vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? Hills A) Duyarlılık B) Özgünlük + C)Yetenek Eiçtenlik 7 Mulon D) Öznellik

A. Gü B. Deneme C. Fıkra D. Biyografi E. Eleştiri 7. Aşağıdaki edebi türlerden hangisi okura bilgi verme amacı taşımaz? A. Makale B. Bildiri C. Masal D. Tez E. Eleştiri irisi kayalıklara yapılmış iskelelerin burada wiğinizde tüm yolun en

33. Açıkcası hayır. Kızımın kitaplarla ilgilenmeye başladığı yıllarda onun okuması için aldığım kitap ve dergiler dışında ilgim yoktu. Hayatın nefes kesen zorlu yokuşunu tırmanır- ken çocuk kitaplarıyla ilgilenmek "lüks" gelmiş olmalı. Ayrıca Ilgın büyürken öyle aman aman çocuk kitabı da yoktu. İlkokulda okurken eline Sait Faikleri tutuşturup okumasını istemiştim, aklım o sıra neredeyse artık. Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı olabi- lir? (A) Çocuk kitabı yazmadan önce de çocuk edebiyatıyla ilgili miydiniz? Y I B) Kızınıza çocuk edebiyatını aşılamak için çok uğraştınız mı? C) Çocuk kitaplarında aşırı lükse kaçıldığına inanıyor musu- nuz? 1 D) Kızınızın Sait Faik ile tanışmasında edebiyatçı kimliğiniz etkili oldu mu? E) Edebiyata başlarken bu kadar başarılı olacağınızı düşü- nüyor muydunuz? 19

14. 1. Rehberliğin ilişkili olduğu bilim dalları, bireyin kişi- sel ve toplumsal boyutlarda incelenmesini kendi- sine konu edinmiş olan bilim dallarıdır. Rehberlik ve psikolojik danışmanlığın ilgilendiği konular ol- dukça geniştir. II. Bireyin nitelikleri ve davranışları, içinde bulunduğu toplum ve kültürel çevre, rehberliğin temelini oluş- turan kuram, ilke ve kavramlar, kullanılan yöntem ve teknikler geniş bir konu listesi oluşturur. Reh- berlik disiplinler arası uygulamalı bir alandır. Bu iki parçanın anlamca doğru birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? A) İlgilendiği konu alanı oldukça geniş ve disiplinler arası bir alan olan rehberlik, bireyin nitelikleri ve davranışları, içinde bulunduğu toplum ve kültürel çevre, rehberliğin temelini oluşturan kuram, ilke ve kavramlar, kullanılan yöntem ve teknikler geniş bir konu listesi oluşturarak rehberliğin ilişkili olduğu bilim dalları, bireyin kişisel ve toplumsal boyut- larda incelenmesini kendisine konu edinmiş olan bilim dallarıdır. B) Disiplinler arası bir uygulama olduğu için kişinin ni- telikleri ve davranışları, içinde bulunduğu toplum ve kültürel çevre, rehberliğin temelini oluşturan kuram, ilke ve kavramlar, kullanılan yöntem ve teknikler ge- niş bir konu listesi oluşturduğundan dolayı da reh- berlik ve psikolojik danışmanlığın ilgilendiği konular oldukça geniş olup ilişkili olduğu bilim dalları, bire- yin kişisel ve toplumsal boyutlarda incelenmesini kendisine konu edinmiş olan bilim dallarıdır. C) İlgilendiği konu alanı oldukça geniş olan ve disip- linler arası uygulamalı bir alan olan rehberlik, bi- reyin, nitelikleri ve davranışları, içinde bulunduğu toplum ve kültürel çevre, rehberliğin temelini oluş- turan kuram, kullanılan yöntem ve teknikler geniş bir konu listesi oluşturarak rehberliğin ve psikolojik danışmanlığın ilişkili olduğu bilim dalları, bireyin kişisel ve toplumsal boyutlarda incelenmesini ken- disine konu edinmiş olan bilim dallarıdır. D) Bireyin nitelikleri ve davranışları, içinde bulundu- ğu toplum ve kültürel çevre, rehberliğin temelini oluşturan kuram, ilke ve kavramlar aynı zamanda kullanılan yöntem ve teknikler geniş bir konu listesi oluşturduğundan dolayı da rehberliğin ilişkili oldu- ğu bilim dalları, bireyin kişisel ve toplumsal boyut- larda incelenmesini, araştırılmasını kendisine konu edinmiş olmasından ötürü rehberlik ve psikoloji, disiplinler arası uygulamalı bir alandır. E) Disiplinler arası bir uygulama olduğu için kişinin ni- telikleri ve davranışları, içinde bulunduğu toplum ve sosyal çevre, rehberliğin temelini oluşturan kuram, ilke ve kavramlar, kullanılan yöntem ve teknikler ge- niş bir konu listesi oluşturduğundan dolayı da reh- berlik ve psikolojik danışmanlığın ilgilendiği konular oldukça geniş olup ilişkili olduğu bilim dalları, bire- yin kişisel ve toplumsal boyutlarda incelenmesini kendisine konu edinmiş olan bilim dallarıdır.

20. I. Arapça ve Farsça dil bilgisi kuralları ile bazı is- tisnalar dışında bu kurala göre yapılmış tamla- malar kullanılmamalıdır. II. Arapça ve Farsça kelimeler Türkçedeki kulla- nılışlarına göre değerlendirilmeli, bu dillere ait kelimelerin yerine mümkün olduğu kadar Türk- çelerinin kullanılmasına dikkat edilmelidir. III. Arapça ve Farsça kelimeler Türkçe söyleniş- lerine göre yazılmalı; bilim dilinde kullanılan Arapça ve Farsça terimlerin kullanılmasına de- vam edilmelidir. IV. Öteki Türk lehçelerinden kelime alınmamalıdır. V. Konuşmada, İstanbul şivesi esas kabul edil- meli, İstanbul konuşması esas alınarak yeni bir yazı dili meydana getirilmelidir. Dil ve üslup anlayışlarını bu şekilde ifade eden sanatçılar aşağıdaki dergilerin hangisinde top- lanmış olabilir? A) Mavi B) Varlık C) Yaprak D) Genç Kalemler E) Ağaç

8. Makalenin doğması ve gelişmesi gazete aracılığıyla ger- I çekleşmiştir. Yazar, okuyucuyu görüşlerinin doğruluğuna inandırma çabası içindedir ve ciddi bir üslubu benimser. || Şinasi'nin Şiir ve İnşa adlı eseri bu türün ilk örneğidir. IV di V Bu parçadaki altı çizili bölümlerden hangisi bilgi yanlışına neden olmuştur? A) I B) II C) III D) IV E) V

9. Aşağıdakilerden hangisi bir makale yazarında bulunması gereken özelliklerden biri değildir? id Jeoni ibnelioli inimies üyüd A) Genel kültürü yanında alanında geniş ve güvenilir bilgiye sahip olma B) Sorunlara tarafsız bir gözle bakabilme C) Yazısını okunabilir kılmak için düşüncelerini somut duruma getirebilme D) Açık, anlaşılır, sağlam bir dil kullanma obrotein Combina E) Yazdığı konularda yorum yaparak okuyucusunun bakış açısını etkileme

9. Her sene, zamanı gelince İstanbul'un mahallelerinden 1 Boğaz'ın köylerine göçler başlardı. Eski İstanbullu- || lar; Boğaziçi'nin kenarlarına yapılmış ve eski erkân sedirleriyle, kerevet, şilte ve halılar üstünde yer minderleri gibi eski eşyalarla döşenmiş geniş odalı, IV gönül ferahlatıcı yalılara taşınırlardı. V Wies lege tu Bu parçada altı çizili sözcüklerle ilgili aşağıdaki- lerden hangisi yanlıştır? A) sözcük belirtme durumu eki almıştır. L XII. B) II. sözcük iyelik eki almıştır. L III. sözcük sıfat-fiil eki almıştır. D) IV. sözcük çokluk eki almıştır. E)V. sözcük geniş zaman eki almıştır. A 4

13 - Makaleyle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? Konunun uzmanlarınca yazılır. Bilimsel bir temel dayanır Samimi bir üslupla yazılır. Sunulan fikirler delillere dayandırılır. Gazete ve dergilerde yayımlanır. b) (D 03018

12:45 B 19 TA 10, $100 KO B B Türkçe 13. Türk gölge oyunu olan Karagöz, son elli yılda büyük bir 1 gerileme içine girmiş, yok oluşun eşiğine gelmişti. Gü- || nümüzde sadece ancak bir elin parmakları kadar saya- ||| bileceğimiz Karagöz sanatçılarının çabalarıyla, tekrar IV hayata döndürülmeye çalışılan Karagöz'e en büyük katkıyı da kuşkusuz oyunun kaynağı olduğu varsayılan V Bursa yapmıştır. Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisi "iye- lik eki" almamıştır? V A) I B) II C) III D) IV E) V 15. L C 16.

10. Türk edebiyatında makale türünün ilk örnekleri Tanzimat 1 Dönemi'nde görülür. Ilk makale Şinasi ve Agâh Efendi || tarafından çıkarılan ve ilk özel gazete olan Tercüman-ı Ahvalde yayımlanmıştır. Türk edebiyatındaki bu ilk makale Şiir ve İnşa'dır. Ziya Paşa, Ziya Gökalp ve Cenap Şahabettin IV V gibi sanatçılar bu türün gelişmesini sağlamışlardır. Bu parçada numaralanmış bölümlerden hangisi bilgi yanlışlığına yol açmıştır? - A) I B) II C) III D) IV E) V

P 1 i 1. Aşağıdakilerden hangisi makale türünün özelliklerinden biri değildir? A) Gazete ile doğup gelişen bir türdür. B) Tanzimat Dönemi'nde Türk edebiyatına giren bu türün ilk örneği "Tercüman-1 Ahval Mu- kaddimesi"dir. C) Makalede çoğu zaman dolaylı anlatım tercih edilir. D) Makalenin bir özelliği de nesnelliktir. E) Makalede kullanılan dil hedef kitleye göre değişir.

7. Japon çay fincanlarımdan birisi kırıldığında gerçek nedeninin bir hizmetçinin özensiz ellerinin değil, o porselenin kıvrım- larına yerleşen desenlerin kaygıları olduğunu düşünürüm. Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye anlamca en ya- kındır? A) Yazarların eserleri, onların kimlikleri hakkında bilgi ve- ren birer belge niteliğindedir. B) Bazı sanatçılar vardır ki tablolarına bir fırça daha vursa- lar eserleri rezil olur. Ünlü bir yazarın eserinin geleceğe kalamamasının ne- deni okur yerine eserin kendisi olabilir. D) Ayrıntıda boğulan sanatçı, eserini tamamlayamayacağı kaygısını sırtından atamaz. Okura hitap eden her eserin başarılı olacağı yargısı, sa- natçıyı kandırır sadece.