Makale Türü Soruları

Ja Bu türde ele alınan düşüncelerin kanıtlanmasına gerek yoktur. Yazar "Bence...", "Benim diyeceklerim şunlardır:" gibi ifadelerle kişisel duygu ve düşüncelerini öğretici bir anlatımla dile getirir. Yaşam, ölüm, aşk, sanat, felsefe, din, ahlak, gelenek, siyaset gibi kişi veya toplumu ilgilendiren herhangi bir konunun işlene- bildiği bu türü, başlı başına bir tür olarak ele alan ilk yazar ve eseri... Bu parçanın son cümlesi aşağıdakilerin hangisiyle tamam- lanabilir? A) Cervantes ve Don Kişot'tur. B) Descartes ve Felsefenin İlkeleri' dir. C) La Rochefoucauld ve Özdeyişler'dir. Montaigne ve Denemeler'dir. E) Victor Hugo ve Cromwell'dir.

13. (1) Alessandra Monzani'nin Nişanlılar adlı romani, unutamadığım romanlardan biridir. (IL) XVII. yüzyıl Milano'sunu anlatan bu romanin kahramanlarından birkaçını hatırlayabiliyorum. (III) Ama bana adla- rini say, deseniz sayamam. (IV) Bu romandan bana kalan en canlı çizgi, roman karakterlerinin sahip olduğu sonsuz insan sevgisidir. (V) Roman, toplumun bireyde yol açtığı beklenmedik değişimleri ve bunların sonuçlarını okura gösteriyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? -nu A) I. cümlede zincirleme isim tamlaması yüklem görevindedir. B) II. cümlede basit, birleşik, türemiş sözcükler vardır. C) III. cümlede birden fazla basit çekimli fiil vardır ma D) IV. cümle birden fazla yargı bildiren birleşik cümledir. E) V. cümlenin öge dizilişi özne, belirtili nesne, dolaylı tümleç ve yüklemdir. /uzmanyayinlarity /uzmanyayinlari /uzmanyayinlari1 3

B SEDEF SERİSİ ON02-SS.31TYT04 / TÜRKÇE B B. k ve zamanlama me uygun blikte kelimelerin nelemeleri, ses 33 ve 34. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. lar, sözcok erine başka e çikarma gibi den denir. Daha k adlandırılan davranışları ma, dudakları diğer anormal arak verilebilir. Huymasına 35. O sil şi ba bi sa 99 ka ve ko ku B as 1923'te tamamladığı Beyaz Üzerine adlı tablosunda Vasili Kandinsky, bilincinin yarattığı müziği yorumlamıştır Şekil ve renklerin soyut gösterisi olan bu tablo, müzikal bir besteyle karşılaştırılabilir . Gelenekleri aşıp soyut modern resmin temellerini atar. Izleyicinin zihninde derin bir aşk ve maneviyat duygusu canlandırmak için şekil ve form arasındaki ilişkiyi grafik ve geometrik biçimlere dayandırır. Bu özgür ve özgün bir ifade şeklidir. Beyaz Üzerine'de beyaz zemindeki geometrik kurgudaki beyaz, yaşamda birçok olasılığı temsil ederken siyah, yokluğu ve ölümü simgeler. Zira sivri siyah çizgiler tabloyu kapsar. Arka planin renkli bileşimi, kargaşayı yani yaşamdaki siyah beyaz fırsatların paramparçalığını hissettirir. Çünkü Kandinsky için biçim yani dış, izleyicinin ruhuna temas eder ve böylece iç ortaya çıkar. Kullandığı daireler, insanda daha çok içsel etkiye ulaşabilecek güce sahiptir. Içindeki müzikle ölüm ve yaşam arasındaki karmaşayı anlattığı Beyaz Üzerine tablosu, 20. yüzyıla damgasını vuran en önemli eseridir. Sıdakilerden B msuzluklara C nlerine D E 33. Bu parçada Beyaz Üzerine adlı tabloyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? 36. Şa zluk stur. A) Resimseverleri etkilediğine 2.00 gösterin. mesini By Benzerleriyle kıyaslanabileceğine C) lçeriğinin taşıdığı sembolik yönlere da çe be üz B ka ar ya sa lepe D) Sanatçının diğer yapıtları arasındaki yerine E Geometrik şekillerin resimdeki niteliklerine 7 As de a A) 34. Bu parçaya göre, Vasili Kandinsky ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Tablolarının ölümünden sonra ilgi gördüğü rden B esi B) Yaşamının son döneminde resim anlayışını değiştirdiği

12 Asagia 8. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? o ATürkçeyi iyi kullanan Refik Halit Karay, Aydede dergisini çıkarmış, “Kirpi” takma adıyla mizahi yazılar yazmıştır. B) Aalide Edip Adıvar, anılarını Türk'ün Ateşle İmtihanı ve Mor Salkımlı Ev; Yakup Kadri Karagsmanoğlu ise Vatan Yolunda, Zoraki Diplomat adlı eserlerinde anlatmıştır. C) ingilizler tarafından Malta'ya sülülen Ziya Gökalp'ın ai- lesine yazdığı mektuplar, Malta Mektupları adıyla kitap- laşmıştır D) Anadolu Notları, Reşat Nuri Güntekin'in uzun yıllar boyu Anadolu'da yaptığı gezilerde sosyal ve kültürel hayatla ilgili gözlemlerini içeren eseridir. E) Genç Kalemler dergisinin Ömer Seyfettin, Ziya Gökalp'la birlikte üç büyük yazarından biri olan Ali Canip, Türk Tö- resi adlı incelemeyi kaleme almıştır.

SORU 23 Halit Ziya, Suut Kemal Yetkin'e gönderdiği bir mektupta romana başlayışını şöyle anlat- maktadır: "Dadıların masallarıyla başladım. okumaya gücüm yetince Türkçede elime geçen bütün hikâyeleri okudum. Lakin on dört yaşlarına doğru Fransacada okudukla- rimdan zevk almaya baslayinca artık Türkçe hikâye okumaktan vazgectim Bir yandan eğitimim ve araştırmalarım devam ederken diğer yandan yazılar yazmaya baslamistimo zaman Fransız edebiyati naturalizm akimi- nin etkisindeydi. Balzac, Flaubert, Stendhal, Daudet, Zola, Concurt'lar sevdiğim baslica yazarlardı. Eğer bu sanatta bir gelişme göste- rebilmişsem bunu Istanbul'a geldikten sonra Servetifünun'da yayımladığın "Maive Siyah" ile Ikdam'da yayımladığım küçük hikayelerle mümkün olmustur." Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Halit Ziya, ilk yazılarını eğitimine devam ederken yazmaya başlamıştır. you B) Yazar masallarla başlayan okuma faali- yetini Türkçe ve Fransızca hikâyelerle sürdür- müştür. C) Halit Ziya, Servetifünun dergisinde yayımladığr "Mai ve Siyah" romanıyla adını duyurmuştur. D) Yazar, Fransız edebiyatının önemli natu- ralistlerinden etkilenmiştir. 5) Halit Ziya, romanlarını Servet-i Fünun ve Ikdam'da yayımlamıştır. Cevap: E

25-Şairler hakkındaki hükümlerin isabet derecesi de tartışma konusu olabilir (1) Aslında (ll) bir antolojiyi ayakta tutan iki unsur yardır (III) iyi seçilmiş (lv) şairin sanatını ve kişiliğini belirten örnekler (V) sanatçının genel karakterini öz halinde veriş. Yukarıdaki parçada numaralanmış yerlerden hangi İkisine iki nokta (:) ve noktalı virgül (-) getirilmelidir? A) I. ve II. B) 11. ve IV. C) IV. ve V. D) III. ve V. E) I. ve III.

9. 8. Karacaoğlan ve Nefi'nin şiir anlayışlarına dair çalışma yapan bir öğrenci, iki şair arasında kurgusal bir karşılaşma tasarlar. Bu karşılaşmada iki şair, şiir üzerine hayali bir tartışmaya girişir. Bu konuşmada geçebilecek aşağıdaki diyaloglardan hangisi doğru bilgiler içermektedir? A) Karacaoğlan: Efendim, keşke nazmınızda söz sanatlarına daha çok yer verseydiniz! Nefi: Şiirde uyak ve redife ağırlık vermek suretiyle ahengi sağlamak istediğimden söz sanatlarına soğuk baktım. B) Karacaoğlan: Hikemî tarzdaki şiirleriniz, sanatınızın öne çıkan yönünü oluşturuyor. Bu da ustalığınıza ustalık katıyor. Nefi: Eksik olmayın. Pastoral şiir dendiğinde Türk edebiyatının akla ilk gelen isimlerinden biri olduğumu da unutmayınız. C) Karacaoğlan: Üstadım, mahallileşme akımının tesiriyle şahsınızın epey yalın bir söyleyişe yöneldiğini fark ettim. Nefi: Doğrudur. Özellikle de Nedim'in tesiriyle mahallileşme cereyanına yöneldiğimi ekleyelim. D) Karacaoğlan: Divan şiirinin mazmun ve veznini ustalıkla kullandığımı düşünüyorum. Nefi: Evet, halk şiiri kadar divan şiirinde de usta olduğunuzu görüyorum. E) Karacaoğlan: Sade ama lirik bir halk söyleyişini tercih etmekle pek doğru bir iş yapmışım. Nefi: Övgü ve yergi dendiğinde üstüme şair tanımam.

A A A A 33. Gaz Brünler- birbirin- uklu ve en yeni nasin- ve bir orba- uşan Ozgo eden Şair bi- am Ja- Ge ve eri 32. Kenya, 2020 yılına kadar %100 yeşil enerjiye geçme he- define ulaşmak ve elektrik ihtiyacında dışa bağımlı ol- maktan kurtulmak için Afrika'nın en büyük rüzgâr enerjisi santralini kuracak. Başkan Uhuru Kenyat'ta yaptığı ko- nuşmada, "Afrika'nın en büyük rüzgâr enerisi santralini yapacağımızı duyurarak kitanın çıtası yükselttik. Ken- ya'nın yenilenebilir enerji anlamında dünya liderlerinden biri olma yolunda ilerlediğine hic süphe yok. Bu santral için 700 milyon dolar harcanarak 365 rüzgâr türbini inşa edildi. Bu rakam, Kenya tarihinde yatırım alanında bir rekor demektir." ifadelerini kullandı. Hükümetin beya- nina göre bu proje gücünü Hint Okyanusu'ndan çıkan ve yıl boyunca etkili olan Turkana koridor rüzgârından alıyor Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Kenya'da enerji kaynaklarının tamamının ekolojik ol- ması amaçlanmaktadır. B) Rüzgâr enerjisi santrali Kenya'nın en yüksek mali- yetli yatırımı durumundadır. c) Kenya, yenilenebilir enerji korkusunda dünyanın önde gelen ülkelerinden biridir. D) Afrika kıtasında Kenya'da yapılması planlanan sant- ralden daha büyüğü yoktur. E) Kenya hâlen ihtiyacı olan elektriği başka ülkelerden sağlamaktadır. Şa

18. Hayatın en önemli gerçeği samimiliktir. Bu itibarla hayat ile bağı olan edebiyat mutlaka samimi bir edebiyattır, denilebilir. Hayatı en gizli, en karışık yönleriyle anlatmayan duygularımızı tıpkı hayatta olduğu gibi saf ve derin bir şekilde duyurmayan elemlerimizi, felaketlerimizi açık açık yansıtmayan bir edebiyat; hayat ile ilgisiz ve sahte bir edebiyattır. Öyle bir edebiyat, kelimeleri dizip onları işleyen pek hünerli kuyumcular çıkarabilir. Belki onlar çok süslü, çok göz alıcı şeyler yapabilir. Fakat ne yazık ki bütün bu sahte ürünler muntazam kış bahçelerinde yetişen iri yapraklı, parlak renkli çiçeklere benzer. Aşağıdakilerden hangisi, bu parçayla metin siniflandırması bakımından aynı kapsamda yer almaz? A) Sohbet B) Eleştiri C) Makale D) Fikra E) Roman

18. Türk edebiyatında aşağıdaki düzyazı türlerinden hangisi- nin Batılı anlamda başarılı ik örneği diğerlerinden daha sonra ortaya çıkmıştır? n A) Deneme B) Hikâye To an D) Makale C) Roman 7 Toein Ich E) Köşe yazısı o

D) Eleştiri E) Sohbet 7. Makale ve deneme türleri ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıstır? Hem makale hem de denemede konu sınırlaması yoktur. B) Makalede düşünceler kanıtlanmak zorunda iken dene- mede kanıtlanmak zorunda değildir. C) Makalede ciddi, bilimsel; denemede ise samimi bir dil var- dır. D) Hem makale hem de deneme, alanında uzman kişilerce ) yazılan türlerdir. E) Makalelerde kesin yargılara varılırken denemelerde kesin yargılara varılmaz.

25. Vatanım, memleketim bu mutlu günde Buyugune, küçüğüne saygı duyarım Ayrım yapmayana kendi gönluide İnsanlık adına sevgi duyarım Cehaletin kökü söktüğü için Yerine insanlık ektiği için Ozan anıtını diktiği için Kırşehir iline övgü duyarun Neşet Ertaş'a ait olan bu türküde aşağıdakilerden han- gileri vurgulanmaktadır? A) Saygreşitlike-ilim sevgisi - insan sevgisi B) Memleket sevgisi - büyüklere saygı - eğitim - şiir sev- gisi C) Vatan sevgisi - memleket özlemi - eşitlik - adalet D) Birlik ve beraberlik - eşitlik - evrensellik - saygı E) Savgi-adalet - memleket sevgisi - insanları eğitme

TEST 1 1. (1) İhtiyar balıkçı, aylarca denizde dolaşır ve evine boş döner. (II) Biraz daha uzaklara açılırsa balık yakalayabileceğini dü- şünür ve tekrar karanlık bir gecede, sessizce onu bekleyen denize açılır. (III) Hayatının en büyük balığını yakalar ancak teknesinden bile büyük balıklar, kan kokusunu alarak onu takip edip denizcinin tuttuğu balığı parçalar. (IV) Sabah olmuştur artık. (V) Balıkçı; çaresiz, omuzları öne düşmüş bir hâlde sahile yol almaya başlar. (VI) Sessizliğin içinde dalgaların teknesine çarparak çıkardığı ufak tıkırtılarla. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi, ken- dinden önceki cümlenin bir ögesi durumundadır? A) II B) III C) IV D) V VI CÜMLENİN C

2 Yanıt Yay Nil kenarındaki o binâ-yı latifi dolduran şeyler arasında öyle ne- fais-i müntahabe vardır ki insan onların karşısında bütün fikr-i cesameti unutur. O nefais arasında, ekseriyeti, asâr-ı kadîme krallarının, ber-hayât iken yaptırıp da âlem-i medfuniyette bir bekâ-yı maddî aramak ihtirâs-ı müşrikânesiyle, bî-hudût çölün dûr ve nihân bir köşesine gömdürdükleri heyâkil-i şahsiye teşkil eder. Orda, Kraliçe Aohhotep'in, otuz kırk asır evvel yaşayan bu kadının, yüzükleri, bilezikleri, küpeleri, gerdan- lıkları varmış. Hepsi de inciden, mineden, altından yapılmış, nâ-kabil-i taklid bir rikkat ve zarafetle işlenmiş, hakikaten pek güzel şeyler. Bunlardan başka, edvâr-ı zunûn ve ebâtilden kalma heyâkil-i esnam pek mühim bir mevki işgal ediyordu. Bunlar arasında, granitten, tunçtan yapılmış büyük heykeller, rakîk mineden dökülmüş firuze gibi mavi, zümrüt gibi yeşil, küçük sanemler vardı. Tür, dil ve içerik özellikleri dikkate alındığında bu parça aşağıdaki yazarlardan hangisine ait olabilir? A) Süleyman Nazif B) Tevfik Fikret e) Mehmet Rauf D) Cenap Şahabettin 350 Halit Ziya Uşaklıgil- 12. Se ba üz ke Da Bi Se m d ile B g E

25 Paragraf 21. 20. Medeniyet ile teknolojinin aynı anlamda kullanılır hâle gelmesi, beraberinde yanlış ve tehlikeli bir düşünceyi de getirir: Yüksek düzeyde bir teknolojiye sahip olmak, yüksek bir medeniyete sahip olmaktır. Nitekim tarih boyunca medeniyet düzeyi yüksek olarak tanımlanan toplumların, belki tamamının değil ama çoğunun, aynı zamanda kendi dönemleri açısından gelişmiş teknolojik düzeylere ve hatta gelişmiş teknolojik donanımlı ordulara sahip olması herhalde rastlantı değildir. Söz konusu çıkarsamanın doğal neticesi ise tahmin edileceği gibi yüksek medeniyet iddiasındaki bir toplumun diğer toplumlar üzerindeki üstünlük savi, teknolojilerin yarıştırılması ve milyonlarca ölümdür. Bu noktada Birleşik Krallığın Birinci Dünya Savaşı'ndaki sloganının "Medeniyet için savaşıyoruz." olduğu hatırlanmalıdır. Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir? A Medeniyet seviyesi yüksek bütün ulusların teknolojik yönden ileri olduğuna B) Teknolojik bakımdan gelişmiş ülkelerin zengin medeniyetler inşa ettiğine Birinci Dünya Savaşı'nın bölgesel ölçekte yıkıma yol açtığına D Medeniyetin günümüzde en ileri seviyesine ulaştığına Medeniyetin teknolojik ilerlemeden ibaret olmadığına

7. Atomun parçalanması, uzay çalışmalarındaki başarılar, bil- gisayarların oluşması ve yaygınlaşması yeni çağın öncüleri olarak görülmüş ve bu yeni çağa “Atom Çağı", "Uzay Çağı”, "Bilgisayar Çağı" gibi isimler konmuştur. Ancak son yıllar- da bilgi üretiminin artması, bilginin teknolojiye uygulanma- sinin hızlanması, bilgiyi depolama ve kullanma konusunda olağanüstü imkânlar sağlayan bilgisayarların gelişmesi ve haberleşme alanındaki büyük ilerlemelerle yeni çağa "En- formasyon Çağı" ya da dilimizdeki söylenişiyle "Bilgi Çağı” denmesine karar verilmiştir. Yukarıdaki parçanın türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Sohbet B) Makale ber Q Deneme D) Eleştiri E) Fikra