Makale Türü Soruları
Lise Türkçe
Makale Türü4. 1. Bir Cinayet Romani
II. Everest Yayınları
III. İstanbul
IV. KÜR, Pınar
V. Şubat 2007
Bu künye bilgileri bir makalenin kaynakça bő-
lümünde yer alacak şekilde düzenlenirse doğru
sıralama aşağıdakilerden hangisi olur?
A) IV-I-II-III - V
B) IV-I-III-II-V
C) V-I-II-III-IV
D) IV-III-II-I-V
E) III-I-II-IV-V
Lise Türkçe
Makale Türün
1
Baykuşların görme ve işitme kabiliyetleri son derece
gelişmiştir. Çok az ışıkta avlarını yakalayabildikleri gibi,
zifiri karanlıkta da işitme duyularıyla yerini tespit ederek
yakalarlar. Kulakları en küçük hışırtıyı işitebilecek
duyarlılıktadır. Öyle ki toprağa sessizlikte düşecek
küçük bir tohumun bile sesini duyabilirler. Bunu geniş
kulaklarına ve bu kulakların etrafını çevreleyerek ses-
lerin toplanmasını sağlayan tüylere borçludurlar.
Bu parçanın anlatımında aşağıdaki yazı türlerinin
hangisine özgü nitelikler görülmektedir?
A) Makale
B) Fıkra
D)) Deneme
karekök
C) Biyografi
E) Sohbet
Lise Türkçe
Makale Türüindaki
V
54
12. Ele alınan konu toplumsal veya sanatsal olabilir.
Gerçeği yansıtan belge ve görsellerle metin desteklenir.
Yazarın konu hakkındaki kişisel görüşlerini de içerir.
●
●
●
Bazı özellikleri verilen yazı türü aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Mülakat
B) Röportaj
D) Monolog
C) Makale
E) Biyografi
ha
k
Lise Türkçe
Makale TürüE) Niteleyici sözcükler
. (1) Kürk Mantolu Madonna'yı okurken hikâye içinde hikâ-
ye okuyor gibi hissedebilirsiniz. (II) Birbiriyle bağlantılı
bu hikayelerin birincisi, Rasim'in Raif Efendi ile tanışma
ve yakınlaşma sahnelerinden oluşur. (III) İkincisi ise Raif
Efendi'nin özel hayatına inilerek Maria Puder ile yaşadığı
aşkı yazdığı defterde tüm gerçekliğiyle okuyucunun gözleri
önüne serilir. (V) Raif Efendi, hasta olduğu zamanlarda
işlerini evden yürüten biridir. (V) Rasim, zamanları aynı
odada geçmesine rağmen kendini insanlara kapatan Raif
Efendi'yi evlerine hasta ziyareti için uğradığında yakından
tanır, tanıdıkça sever. (VI) Evdeki kalabalığa ve Raif Efen-
di'nin evdeki misyonuna bir hayli şaşıran Rasim'i bu durum
oldukça üzer.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf
numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
D) V
A) II
B) III
CMV
E) VI
Lise Türkçe
Makale TürüHeşt
bir
E) V
eysî
LİMİT YAYINLARI
D) münacat
E) velayetname
B)
ev Jüpse
Als
14. Tarihî geçmişi anlatan, resmî olmayan yapıtlara tarih
veya vakayiname adı verilir. Vakayiname, resmî tarih
yazılarıdır. Tarih yazarlarına "müverrih", resmî tarih
yazarlarına ise "vakanüvis" adı verilir. Osmanlı
Devleti'nde ---- önemli tarih yazarlarındandır.
ibrA) Naima
(C) Taşlıcalı Yahya
Kendi
C) siyer
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilemez?
B) İbrahim Peçevî
D) Âşık Paşazâde
Ahmet Cevdet Paşa
15. Edebiyatçıların, sanatçıların ya da başka alanlarda ün
Lise Türkçe
Makale TürüZI
e
upe Isemulqof his novid
audisvidebe id tuyos
12. Gezilip görülen yerlerin güzelliklerini, özelliklerini
anlatan; o bölgede yaşayan halkın giyim kuşamıyla,
yiyip içtikleriyle, âdet ve yaşayışlarıyla ilgili bilgiler veren
yapıtlara divan edebiyatında "seyahatname" adı
bu türünün örneklerinden sayılabilir.
verilirdi.
brod ist
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilemez?
A) Piri Reis'in Kitab-ı Bahriyye'si
B) Seydi Ali Reis'in Miratü'l-Memalik'i
mixs nire
Nem sose n
19 (0
is eveceg nüü
bličed (0
C) Kâtip Çelebi'nin Cihannüma'sive net onse
D) Nâbî'nin Tuhfetü'l-Haremeyn'i delst
E) Ali Şir Nevâî'nin Mecâlisü'n-Nefâis'ito Im
Soru Bankası
PERFICIA
215
Lise Türkçe
Makale Türüle
1
70
9. U.Bir sahnede seyirciler önünde canlandırılmak üzere
yazılan eserler tiyatro adını alır.
II. Tiyatro, güzel sanatların gruplandırılmasında görsel
sanatlar içinde kabul edilir.
III. Tiyatro, olay çevresinde gelişen edebî metinlerden
biridir.
IV. İlk tiyatrolar, Fransa'da romantizmin etkisiyle
yazılmış tragedyalardır.
V. Tiyatro metinlerinde zaman, mekân, olay unsur-
larının yanı sıra anlatıcı da bulunur.
Tiyatro ile ilgili yukarıda numaralanmış yargıların
hangileri bir bilgi yanlışı içermez?
A) I ve II
Dil ve V
B) I ve III
E) IV ve V
C) Ilve IV
Lise Türkçe
Makale Türü7. ADIM
6. ADIM
1. Test
-|~
1.
Yazınımızda (edebiyatımızda) birçok oylumlu (nitelikli)
||
yapıta imza atan Gündüz Vassaf, geçmişten beri ele alı-
nan, sıradan konulara sırt çevirmiştir. O, gerçek bir sa-
natçı olma bilinciyle basmakalıp (klişe) bilgileri tekrar-
lamaktan özellikle kaçınmıştır. Özverili (fedakâr) çalış-
MV
malarıyla özgün (benzersiz) yapıtlar ortaya koyarak top-
luma ışık tutmuştur.
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin
anlamı parantez () içinde verilen açıklamayla uyuş-
mamaktadır?
A) I
Sözcükte Ar
||
C) III
DIV
E) V
1
1
4.
Lise Türkçe
Makale Türü10. Yazarın okuyucularına bir konuyu inandırmak için kişi, eşya, eser ya da bir yerle ilgili olarak yaptığı
incelemeleri, fotoğraflarla süsleyerek, kendi görüşlerini de katarak yazdığı gazete ve dergi yazılarına ne denir?
Lise Türkçe
Makale Türüoks Paragraf
meme 2
tonguç kampüs
çok,
Ewel Bahar adlı yapıtımı ben daha
ve çok
Bu romanımda hayatın içinden
gerçeğin düşe dönüşmesi olarak niteleyeb
ailelere mensup çocukların içlerinde besledi
bir hikâye anlattım. Parçalanmış, dağılmış
travmalarının onları büyüyünce neye
dönüştürdüğünü irdeledim; yatılı okulda
büyüyen iki genç kızın birbirine tutunma
hikâyesini yazdım. Birbirlerinin izini yirmi yıl
merhern
olup
kaybeden iki yakın dostun yeniden
karşılaştıklarında yaralı ruhlarına
olamayacağını sorguladım. Şehirde yaşayan,
orta sınıf, eğitimli kadınların sıkışıp kaldığı kısır
döngüyü, doksanların bombalı eylemlerinde
öldürülen gazeteci babasının izinden giden a
gücünü yitirmiş bir kadını ve de ailesi terk ettiği
ama
kurmak
için uzak bir kıtada kendine yaşam
isteyen güçlü bir kadını anlattım. Aile kavramını
8.
ters çevirip ona bir de farklı bir kadrajdan
baktım ve bu kadraj fazlasıyla gerçekti.
Bu parçada anlatılanlar aşağıdaki sorulardan
hangisine karşılık olarak söylenmis olabilir?
9.
A) Postmodernizmi, Doğu'nun geleneksel
masal ve hikâyelerini, eserinizin merkezine
aldığınızı söyleyebilir miyiz?
C
Yazma eylemine girmeden önce
esinlendiğiniz eserler oldu mu?
Sinemada
sinema tari
sürmekted
odaklanar
teknolojik
kavramsa
bulunduğ
kavramı
Yazdıklarınızın bugünün Türkiye'sinde tam
bir karşılığı olduğunu düşünüyor musunuz?
Bu kitabınız, bir düşün gerçekliğe bürünmesi
mi?
şey, film
deneyin
benzeri
noktala
cevapl
kuram
günce
değiş
öner
alan
uzu
E) Size göre eseriniz ötekilerden farklı olarak
ne veriyor okura?
ve
içe
da
ya
al
m
C
Lise Türkçe
Makale TürüTEST
1
LPSB13EDE22-047
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde boş bırakılan yere
ayraç içindeki sözcük getirilirse bilgi yanlışı olur?
C)
BÖLÜM
1100
A) önemli kişilerin yaşamını ele alan yazılardır, bu
tür yazıları belgelere dayandırmak gerekir.
(Biyografi)
B) Bir kişinin gördüklerini ve düşündüklerini günü
gününe yazarak ve üstüne tarih koyarak
oluşturduğu yazılara -
adı verilir. (Günlük)
‒‒‒‒
bir sanat ya da düşünce yapıtının içeriğini,
yapısını anlatan; onun değerli ve değersiz yanlarını,
gerektiğinde belgeler ve örneklerle belirten
yazılardır. (Makale)
D) Herhangi bir konu üzerinde kesin bir sonuca
varmadan görüş ve düşüncelerin anlatıldığı yazılara
adı verilir. (Deneme)
E) Otobiyografide kişi kendi yaşamına odaklanır; ---
türündeki yazılarda ise kendi yaşamından çok devri
ve çevresini anlatır. (Anı)
Lise Türkçe
Makale Türü5. Masallar çocukların en sevdikleri öğrenme yoluysa bunu
yapabilen kalemleri tebrik etmek gerek. Kimileri çocukların
masal okumaması, gerçeklikten uzaklaşmaması
gerektiğini savunsa da bir çocuk aslında karga ile tilkinin
birlikte gezip tozmayacaklarını bilir. Ama bu ikilinin
arkadaşlığına ihtiyaç duyar. Onlarla hayal kurmak,
bulutların üzerinde gezmek çocuğa âlemdeki seyrüseferi
anlatır aslında. Masalca, yani ruhça, ruh dilince yapar
bunu. Böylece körpe dimağlar yarınlara adım atar.
Bu parçada masallara yönelik asıl vurgulanmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
0X30
A) Mutluluk verir.
B) Geleceğe hazırlar.
C) Umut dünyasını geliştirir.
D) Yaşama zenginlik katar.
E) Çocukların ilgisini çeker.
Lise Türkçe
Makale Türüalfabetik
eser-
kilde
emiş
elere
rdır.
a ki-
etim
ve
isi
ir
k
10 Türkçenin sözlükleriyle ilgili olarak aşağıdaki bil-
gilerden hangisi yanlıştır?
A) Codex Cumanicus, Kıpçak Türklerinin söz varlığı
ve sözlü edebiyat ürünleri ile ilgili derlemelerden
oluşan önemli bir eserdir.
B) Mukaddimetü'l Edeb, Harezm sahasında hazır-
lanmış olan ve Arapça öğrenmek isteyenlere ya-
rarlı olabilecek bir eserdir.
C) Şemseddin Sami'nin Kamus-i Türkî adlı eseri
döneminin en önemli sözlüğüdür ve kendisinden
sonra pek çok sözlüğe kaynaklık etmiştir.
D) Türk Dil Kurumunun ilk baskısını 1930'da yayım-
ladığı ve bugüne kadar on beş baskısı yapılan
Türkçe Sözlük günümüz Türk sözlükçülüğünün
en önemli eseridir.
E) Kaşgarlı Mahmut'un Divânů Lügatit-Türk adlı
eseri bütün Türk illerini ve dillerini kapsayan kay-
nak bir eserdir.
Lise Türkçe
Makale Türü3. Öğretici metinler ile ilgili olarak,
1. Yoruma açık ve öznel bir anlatım benimsenir.
II. Daha çok, felsefi düşünceler, bilimsel ve tarihsel konular
üzerine yazılır.
III. Mesaj, doğrudan doğruya değil, dolaylı yollardan verilir.
IV. Kelimeler çoğunlukla ilk anlamlarıyla kullanıldığı için her oku-
yucuda benzer izlenimler uyandırır.
V. Söz sanatlarına, kelimelerin mecaz ve soyut anlamlarına pek
yer verilmez. V
yargılarından hangisi ya da hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I
D) IV ve V
BI ve III
E) Ill ve V
CYalnız III
Lise Türkçe
Makale Türü28. Fantastik edebiyat, yazara yeteneklerini, sezgilerini,
düşlerini sergileyebileceği geniş bir özgürlük alanı su-
jer nar. Yazar neredeyse hiçbir kısıtlayıcı olmadan dehşet,
korku, heyecan ve merak unsurlarını kullanarak met-
med nini oluşturur. Fantastik eserler çıplak gerçekliği taklit
der olmadığı için tümüyle yaratıcı güce, birikime yaslanır.
Hove Kurmacanın bir adım ilerisidir. Aklın, mantığın düzeneği
Alterk edilmiş, neredeyse her şey yazarca tanımlanmıştır.
Fantastik türde olaylar, durumlar, nesneler, onların ad-
ları sadece yazarca belirlenmiştir ve kendine özgü man-
Atık işleyişine sahip, sadece kendi gerçekliğine karşı so-
nberumlu yeni bir evrendir.
101.
Bu parçadan hareketle "fantastik edebiyat" ile ilgili
aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
tes
A) İçinde bulunduğu dönemin gerçeklerinden kopuk
olsa da kaçınılmaz olarak yazıldığı çağın anlayışını,
doğasını, düşlerini yansıtır. bismamlin
HB) Gerçeklik olgusu anlamını yitirip yeniden şekillenir
ve yazarın hayal gücünün sınırsızca kullanılmasıyla
oluşur.
dem Ieatense (0
2
ex an
C) Yazarın duygu, düşünce ve gerçekleriyle hangi
dünya kurulursa kurulsun tüm bunlar estetik bir et-
kinlikle ortaya konur.
D) Hayattaki gerçek olaylar en canlı hayal gücünün bile
yaratamayacağı mucizevilikte sezilerek hikâyeye ak-
tarılır.
E) Çıplak gerçekliği aşarak kurulan yeni dünyada
önemli olan şey, yazarın yaşanan dünyadan esere
neler taşıdığıdır.
Lise Türkçe
Makale Türüve yüksek bir kültür seviyesi
3. Bu meslekte iyi olabilmek sanıldığı kadar
kolay değildir. Derin bir bilgi sahibi olmak
okuyucuyla paylaşmak yetkinliğine ulaşa
bilirsiniz. Okuru bilgilendirirken de işiniz ko.
şarttır. Ancak o zaman doğru bildiklerinizi
lay olmayacaktır. Çünkü her şeyden önce
tarafsızlık gözlüğüyle bakmalısınız, söyle.
diklerinizi ispatlamalısınız. Ben yirmi yıldır
bu anlayışla haftada bir gün bu gazetede
okuyucularımla buluşuyorum.
ayarak gezerek, görerek
bilgileri ve deneyim zin-
pek çok halkası vardır.
astmiş, gezmiş ve dolu
marak benim de yaşam-
er var. Herkes söyle-
Klasa gelişme diye bir
betteki hayır, İşte ben
aylaşmak ve deneyim
için yazmaya başla-
verleri yazdım, bam-
diye. Üzüntülerimi
uzak dursun diye.
mutluluğum sizlerle
olduğu gibi yaz-
ve beni daha ya-
olduğum olayları
erek yazdım, ta-
aki yazı türle-
memiştir?
Stoplyogra
ez yazısı
5. TEST
Palme Yayınevi
Colin
2. Unite Öğreticil
Metinler
Bu parçada sanatçının sözünü ettiği yazı
türü, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Köşe yazısı
C) Makale
E) Sohbet
Bu parçada, aşağıl
hangisi hal
B) Deneme
D) Eleştiri
6.
4 Bir kimsenin görgü, düşünce, deneyim ve
karşılaştığı durumlarla ilgili ilk tepkilerinin
üstüne tarih koyup günü gününe yaza-
rak oluşturduğu metinlerdir. Bu yazıların
yayımlanmayacağı düşüncesi, metinlerin
oldukça içten olmasını sağladığı gibi, baş-
kalarıyla paylaşmadığı duygu ve düşünce-
lerini içermesi açısından da önemlidir.
Ta
sir
bu
kis
ne
ke
H
k
Ç
r