Makale Türü Soruları
Lise Türkçe
Makale Türü3.
Bir yazarı yazmaya iten önemli etkenlerden biri, yetiştiği
toplumun beklentilerine aracı hatta onayak olmaktır.
Bu cümlede anlatılmak istenene en yakın yargı-
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bir yazarın esas görevi toplumun tüm kesimlerini eşit
ölçüde eserine yansıtmaktır.
B) Sanatçılar, bireysel veya sosyal aksaklıları eserine
yansıtmadığı sürece kalıcı olamaz.
C) Her yazarın sanatına, ait olduğu toplumsal yapının
izleri az veya çok yansımaktadır.
D) Sürekli gündemde kalmak ve konuşulan biri olmak,
her genç yazarın hayalidir.
E) Içinde büyüdüğü toplumun sesi ve öncüsü olma
duygusu, yazmanın sebeplerindendir.
Lise Türkçe
Makale TürüZ
h)
latma
eis
Yayınlan
_is)
ilestime
a)
botma
bilmeelden geme
5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tecahülüarif sanatının
örneği vardır?
esel)
Ne yanar kimse bana ateş-i dilden özge
Ne açar kimse kapım bad-ı sabadan gayrı
Rab! Bela-yı aşk ile kıl âşinâ beni
Bir dem bela-yı aşktan kılma cüda beni
C) Bizimle bir nefes insanlık et soruşalım
Gel ey peri nicesin hoş musun sefaca mısın
Bise
Sen ne câmun mestisin âyâ kimün hayrânısın
Kendün aldurdun gönül n'oldun ne hâl olmış sana
alil)
szel nedenlere El Malümdür benim sühanım mahlas istemez
Eark eyler onu şehrimizin nüktedanları
8. Aşağ
natla
Surnames
A)
5
(B)
Lise Türkçe
Makale TürüS.16) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde sıfat tamlaması,
dolaylı tümleç göreviyle kullanılmıştır?
A) Adamın yanında, küçük bir kız vardı.
B) Küçük, denizin üstünde dönüp duran beyaz martıları
seyrediyordu.
C) Bu kuşlar, buralara uzak ülkelerden geldiler.
D) Onlar için, her gün sevda türküleri söylenirdi.
E) Yaşlı kadınlar, her kuş için bir efsane anlatırlardı.
Lise Türkçe
Makale Türü4- Akademik/bilimsel yazılarda iyi bir giriş bölümünde
aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
a Çalışma sonucunda ulaşılan veriler bu bölümde ayrıntılı
bir şekilde değerlendirilir.
t-Sorunun özelliği ve içeriği bu bölümde açıkça sunulur.
c- Çalışmanın metodu hakkında bilgi verilir.
d- Bu bölümde okuyucuyu biigilendirmek için önceki
calışmalar değerlendirilir.
e- Çalışmada kullanılan metodun seçilme nedenleri belirtilir.
Lise Türkçe
Makale Türü8- Bilimsel/akademik bir metnin "özet"iyle ilgili olarak
aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
a- Özette şekil ve tablo kullanılabilir.
b- Özette, makalenin (akademik yazının) tüm bölümleri
hakkında bilgiler yer alır.
c- Özette atıf yapılmaz.
d- Özette kaynak göstermek doğru değildir.
e-Okunduğunda çalışmanın içeriği tam olarak anlaşılıyorsa
özet başarılı kabul edilir.
Aşağıdakilerden
tinlerd
Lise Türkçe
Makale Türü6.
-yazmak için birikim, beceri, araştırma ve inceleme
gerekir.
Bu türde cümleleri nesnel anlamlarıyla kullanmanız gerekir.
Açık ve anlaşılır ifadelerin yanı sıra ele aldığınız konuyu
ciddi
bir üslupia aktarırsınız. Düşüncenizi inandırıcı kılmak için
nispat yoluna gidersiniz.
Parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
A)Makale B) Eleştiri C) Fikra D) Sohbet E)Deneme
Lise Türkçe
Makale Türü30. Türk edeblyatında ilk makale örneği Ziya Paşa'nın
Tercüman Ahval gazetesinde yayımlanmış olan
Mukaddimesidir. Servet-i Fünun dergisinin kapatıl
11
masına sebep olan Hüseyin Cahit Yalçın'ın Fran-
111
Bizcadan çevirdiği Edebiyat ve Hukuk adlı makale
IV
de Türk edebiyatının önemli makaleleri arasındadır.
Ayrıca Ömer Seyfettin'in Genç Kalemler dergisinde
yayımlanan Yeni Lisan makalesi, Millî Edebiyat'ın dil
V
anlayışını ortaya koyan önemli bir makaledir.
Bu parçada numaralanmış ifadelerden hangi-
sinde bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Makale Türü8.
Dönüp bakmak istedim. (II) Belki de istemediğim şey-
leri görmemek için dönüp bakamadım. (III) Gökten bir
kuş, hişt hişt diyerek geçmiştir. (IV) Avdan ya da gez-
meden gelen bir tilki geçmiştir. (V) Bir böcek vardır bel-
ki hişt hişt, diyen.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerde yer alan
fiilimsilerle ilgili olarak aşağıdakilerden yanlıştır?
A cümle: → Zarf-fiil ve isim-fiil
B). cümle: →(sifat-fiil
CIII. cümle: → Durum belirten zarf-fiil
DYN
DY IV. cümle: → Zarf-fiil
E) V. cümle: → Sifat fiil
PALME
YAYINEVİ
mızı kendim
tes'in bize,
beğendiği i
dayanarak
Bu parça
ğıdakile
A) si
m
Lise Türkçe
Makale Türü2.
ÖĞRETİCİ METİNLER
AAA roi
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine özgü nitelikler
öne çıkmaktadır?
A Makale
C) Deneme
1. Çelişkilere bakarken kendimizi unutuyoruz. Şu kişinin bu yö- | 4. Görkemli geçmişin tanıklarından biri daha kayboluyor. Dic-
nü tutarsızdır, derken kendi tutarsızlığımızdan hiç söz etmi-
yoruz. Bana öyle geliyor ki bu kişisel bir durum değildir. Ken-
dini kayırmak, insanın yapısında vardır. Halk bunu, "Insan,
hep bana, hep banadır." şeklinde özetliyor. Ama kimileri bu
yapıyı aşmıştır. Onlar için "ben" yoktur, "biz" vardır. Onların
en önemli özelliği özverili olmaktır. Onlar da olmasa kişisel
çıkar elde etmek yaşamın tek amacı hâline gelecektir.
le'nin kıyısında, kayalara ve kayaların uzantısı vadinin içine
saklanmıştı Hasankeyf yüzyıllar boyu. Türkiye'nin doğası,
tarihi ve kültürüyle bir bütün olarak korunmuş o tek Orta
Çağ kenti, Batı'nın Doğu ile karşılaştığı o kavşak, llisu Bara-
ji'nin suları altında kalacağı günleri bekliyor. Tarih düşkün-
leri, Doğu dostları geç kaldı. Artık yapacakları bir şey yok..
Hasankeyf'in süsü olan sular, şimdi Hasankeyf'in katili olu-
A) Makale
C) Öykü
E) Öykü
B) Günlük
D) Ani
E) Biyografi
Eleştiri
D) Söyleşi
3. Bir yazıda aşağıdakilerden hangisi varsa onun "dene-
me" yazısı olduğu söylenemez?
A) Kişisel görüşler öne çıkıyorsa
B) Söyleşiyi andıran bir anlatımı varsa
C) Yazar, düşüncelerini kesin yargılarla ve kanıtlarla açıklı-
yorsa
D) Yazarın düşüncelerini okuyucuya kabul ettirme çabası
yoksa
Yazar, düşüncelerini kendisinden yola çıkarak açıklıyorsa
Yazarın yazdıkları insanı tedirgin ediyor. Çünkü yazar, ku- 5. Gazete ya da dergilerde belli bir başlık altında güncel konu-
ral tanımıyor; klasik yazın sanatının dayandığı kuralları gör-
mezlikten geliyor. Hikayelerinde alışılmışın dışında bir kur-
guyla karşılaşıyoruz. Olup bitenleri hem dışarıdan hem de
içeriden izleyen bir göz var. Yazar hikaye yazma amacını
aşmış. Okuyucuya bir şeyler vermeye çalışıyor ve bunu ya-
parken onu korkutuyor.
ları, bir düşünceye bağlayarak yorumlayan yazılardır. Yazar,
öğretme amacını saklar. Kişisel görüşlerini belirtir. Okuyu-
cuyu bu görüşlere inanma konusunda özgür bıraktığı izleni-
mini vermeye çalışır.
Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden han-
gisidir?
Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisine özgü
nitelikler ağır basmaktadır?
6)
VONLI
Makale
C) Ani
KONU
TESTİ
yor.
Bu parçanın anlatımında aşağıdaki yazı türlerinden
hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?
A) Makale
C) Söyleşi
E) Öykü
19
E) Eleştiri
B) Eleştiri
D) Fıkra
E) Söyleşi
BFıkra
D) Deneme
• Bir gerçeği açıklamak veya bir düşünceyi kanıtlamak
için yazılan yazılardır.
• Gazeteyle birlikte doğup yaygınlaşmış bir türdür.
• Anlatım genellikle yalın ve nesneldir.
• Yazınımızda ilk örneği Şinasi tarafından yazılmıştır.
Yukarıda verilen özellikler hangi yazı türüne aittir?
A) Makale
Fikra
B) Deneme
D Eleştiri
AYT Edebiyat
Lise Türkçe
Makale Türüeder. Bu
"Çocuklar, hiç
ni kavrarlar
le fakat say
gönderme
n yayın yılı
ddia eder.
cuklar, hic
kavrarlar
b. Yazma Sürecini Uygulama
1. Etkinlik
a. Genel Ağ'da makale türü ile ilgili araştırma yapınız.
b. Araştırmanız sırasında ulaştığınız bilgilerin ve bilgi kaynaklarının güvenilirliğini sorgulayınız.
c. Araştırmalarınızı bilişim teknolojilerini kullanarak bilgiyi toplama, işleme, eleştirel ve sistematik
şekilde kullanma basamakları doğrultusunda iş birlikli bir rapor hâline getiriniz.
2. Etkinlik
a. Makale türü ile ilgili öğrendiklerinizden hareketle, araştırmaya dayalı metin yazma aşamaları doğ-
rultusunda bir metin yazma çalışması yapınız.
b. Yazdığınız metni başkalarıyla paylaşınız.
Not: Ürettiğiniz ve paylaştığınız metnin hukuki ve ahlaki sorumluluğunun bilincinde hareket
ediniz.
127
Lise Türkçe
Makale TürüTECT
24
TEST
8
1.
1.
[
Ünite Değerlendirme
Gün doğar rüzgâr eser bulut dolanır
Rahmet şarkısı söyler yağmurlar
Alnınız en soylu isyandır demir külçelere
Gürültü susar ses donar sevgi tohumu patlar
Sessiz bir bombadır konuşur derinlerde.
Ey bizim sabır yüklü toprağımızın kutsal ağacı
Sen bize hayatsın umutsun mezarlar kadar derin
Bizi tutan bir şey varsa dirilten o sensin
Üzerinde uyuduğumuz yavru kuşların tüy renkli sıcaklığı.
II.
Güneş sistemi, bugün bildiğimiz şekliyle Güneş'in etrafında
dönen sekiz gezegenden oluşan bu istikrarlı hâline gelme-
den önce daha tehlikeli bir yermiş. Fakat tehlikeler bitmiş
değil. Otoyolda ters yönde giden bir araba gibi; gezegenlere
göre farklı yönlerde dolaşan göktaşları, kuyrukluyıldızlar ve
küçük gezegenler hâlâ mevcut. Bu küçük gezegenlerden
bazıları medeniyeti silip süpürebilirse de bu, pek muhtemel
değil. Çünkü en büyük nesneler ya istikrarlı yörüngelerde
geziyorlar ya imha edilmişler ya da çok uzaklara gitmişler.
Numaralanmış metinlerin karşılaştırılması ile ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I. metin duygu, II. metin bilgi odaklıdır.
B) I. metinde öznellik, II. metinde nesnellik hâkimdir.
C) I. metinde hissettirme, sezdirme; ikinci metinde ise bilgi
verme, haberdar etme esastır.
D) I. metinde dil göndergesel işlevde, II. metinde ise sanat-
sal işlevde kullanılmıştır.
E) I. metin edebî bir metinden, II. metin ise öğretici bir metin-
den alınmıştır.
3. Tü
Ça
ins
sa
2. (1) Dil, konuşma ve yazı dili olarak bir ülke sınırları içinde iki
farklı boyutta değerlendirilir (1) Ko
b
A
le
t
Lise Türkçe
Makale TürüI. Bir devlete benzetiyorum kendimi
II. Içimdeki hükümetin gidişini anlamıyorum
III. Yıllar ötesini düşünür düşünmez
IV. Hemen mesut ve zengin oluyorum
V. Nedense geçmiş günler unutuluyor.
Bu dizelerden hangisi başka bir dizenin ögesi
durumundadır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
Lise Türkçe
Makale Türü7. Yüklemi fiil soylu sözcüklerde vurgu, yükleme en yakın
sözcük ya da söz grubundadır.
Bu bilgiye göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde
belirtili nesne vurguludur?
A) Bana tavsiye ettiğin gömleklerden hiçbirini
beğenmedim.
B) Bir çay içmek için bu havada o kadar yol gidilmez.
C) Aradığın kitabı yalnızca üniversitenin kütüphanesinde
bulabilirsin.
D) Iki gün önce başlayan yağmur, tüm şiddetiyle devam
ediyor.
E) Çocukluk günlerimden yalnızca bu fotoğrafım var.
Lise Türkçe
Makale Türü3D yayınları
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilimsi
kullanılmamıştır?
A) Okulun bir an önce açılmasını çok istiyorum.
B) Sadece anıların kalmalı senden geriye.
C) Beklemek, doğru kişi içinse değerlidir.
D) Benimle böyle konuşarak kendini haklı
gösteremezsin.
E) Tanımadığım insanların bakışlarından rahatsız
olurum.
Lise Türkçe
Makale Türü3 Aşağıdakilerden hangisi makalenin özelliklerin-
den biri değildir?
A) Yazarın, belli bir alanda uzman olup konuyla
ilgili yeterli bilgiye sahip olması gerekir.
B) Yazar, güncel olaylar hakkında doğruluğuna
inandığı görüşleri okuyucusuna kabul ettirme
çabasındadır.
C) Düşünce ve tezler, belgelerle ortaya konularak
kesin bir sonuca ulaşmak hedeflenir.
D) Derinlemesine araştırmaların yapıldığı, bir plan
doğrultusunda oluşturulan metinlerdir.
E) Bilgilendirme amaçlandığından düşüncelerin
açık bir dille ifade edilip söz oyunlarından kaçı-
nılır.
Lise Türkçe
Makale Türü181
7.
A) I
B) II
Eser
Deli
Guguklu Saat
Primo Türk Çocuğu.
Miz Kirpinin Dedikleri
C) III
Istanbul'un İç (Bir) Yüzü
DYTV
Tür
Tiyatro
Roman
Hikâye
Hiciv
Roman
EV
Yukarıda verilen eser - tür eşleştirmelerinden hangisi
yanlış verilmiştir?
A) Deli
B Guguklu Saat
Kirpinin Dedikleri
D) İstanbul'un İç Yüzü
AT DOKUz Primo Türk Gougou
Koda Oküz