Manzume ve Şiir Ayrımı Soruları
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir Ayrımı1908'deki II. Meşrutiyet'i, Ittihat ve Terakki'yi ve sa-
vaş zenginlerini karaborsacilari eleştiren bu roma-
nin başkişisi savaş zengini Kani'dir. Ismet ise kadin
kahramandır. Mekân ise Fikri Paşa konağidir ve
konağın Abdülhamit zamanındaki yaşamıyla 1908
sonrası yaşamı karşılaştırılır. Dilara, Ragibe, Fikri
Paşa'nın annesi, Zal Bey diğer kişilerdir.
II. Kinali Yapıncak lakaplı Lamia'nın bestekâr Kenan'la
yaşadığı coşkulu aşkın ve acıların romanıdır. Hü-
önemli kişidir. Mekân, Kenan'ın dayısının köyü Seydi
seyin Kenan'la nişanlanan Prenses Cavidan diğer
köyü, Istanbul, İzmir ve Lamia'nın çocuğu Mebrure'yi
doğurduğu yer olan Kütahya'dır.
III. En yakın arkadaşı Azize ile aynı erkeğe (Binba-
şi Hasan) âşık olan aydın bir kız olan Zeynep'in
(Zeyno), nişanlısı Doktor Saffet'ten ayrılışının ve
psikolojik çatışmalarının romanıdır. Bu romanda
mekân ise İstanbul'dur. Devamı olan Zeyno'nun
Oğlu'nda mekân, Anadoluculuk akımına uygun ola-
rak Diyarbakır'dır, Zeynep ise artık Miralay Muhsin'in
eşidir; konu ise aşkla birlikte “millî birliğimizi kimsenin
bozamayacağı”dır.
IV. Yıldız'ın Yüzbaşı Murat'la yaşadığı aşkın romani
olduğu kadar bu İzmirli zengin aile kızının Kurtuluş
Savaşı'na bizzat katılması ve bireysel mutluluktan
önce vatanın kurtuluşunu düşünmesinin romanıdır.
Numaralanmış bölümlerde aşağıda yazarıyla birlikte
verilen romanlardan hangisiyle ilgili bir bilgi verilme
miştir?
A) Dikmen Yıldızı - Aka Gündüz
B) Ateşten Gömlek - Halide Edip Adıvar
C) Kalp Ağrısı - Halide Edip Adıvar
D) İstanbul'un İç (Bir) Yüzü - Refik Halit Karay
E) Dudaktan Kalbe - Reşat Nuri
-
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir AyrımıDünyanın kafası iyice karıştı. Pek çoğumuzun aklında
karlar altındaki fotoğraf kareleriyle yer edinen Moskova,
30 dereceyi aşan sıcaklıklar yaşadı. Kurak Afrika'nın en
kıraç toprakları sellerle boğuştu. Bağdat kara uyandı.
Anadolu'nun bir yanı buram buram bir yaz geçirirken
kuzeyi yağmur altında kaldı. Küresel ısınma, iklim deği-
şikliği, karbon salımı kavramları uzun yıllardır her birimiz
için tanıdık olan hava kirliliği nitelemesine eklendi. Hatta
onu ölümsüzleştirdi, gerilerde bir yerlere itti. Kasırgalarla,
sellerle, kuraklıkla boğuşan insanlar, bencilliklerine bir
süre ara verip nihayet uzun yıllardır seslerini duyurmak
isteyen kelli felli uzmanlara kulak kesildi. Ama duydukları
hiç hoşlarına gitmedi, aksine haberler giderek kötüleşti.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Mecazlı söyleyişe yer verilmiştir.
B) İkilemelerden yararlanılmıştır.
C) Karşılaştırmaya başvurulmuştur.
D) Kişileştirmeden yararlanılmıştır.
E) Benzetmeye başvurulmuştur.
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir Ayrımı2
O anda karşıki evden bir orta yaşlı kadın
Göründü:
-
- Oh benim oğlum, gel etme kırma sakın!
Ne istedin küfeden yavrum? Ağzı yok, dili yok.
Baban sekiz sene kullandı. Hem de derdi ki: "Çok
uğurlu bir küfedir, kalmadım hemen yüksüz..."
Baban gidince demek kaldı âdeta öksüz!
Onunla besleyeceksin ananla kardeşini.
Bebek misin daha öğrenemedin mi sen işini?
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlış-
tır?
A) Olaya dayalı bir anlatımı vardır.
B) Çoğunlukla mecaz anlamlı sözcüklere yer veril-
miştir.
C) Çağrışım ve imge yönü zayıftır.
D) Konuşmalara yer verilmiştir.
E) Manzum hikâyeden alınmıştır.
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir Ayrımıular
Makdem-i Yâr
8.
Pervâne-i zerrin gibi her zührevi zerrin
Titrerdi zümürrüd-geh-i lerzân-ı çemende,
Çağlardi lebi sîm-i hiyâbân-ı semende
Bir çeşme-i billur ile bir cûy-i bilûrîn.
Düşmüştü siyeh berg-i şebe şeb-nem-i simin
Şeb-nem gibi titrerdi kamer leyl üzerinde...
Bir şeb-pere-i hufte bir âhâ-yı çerende
Vermişti bu nüzhet-gehe bir vahşet-i nermîn.
Âhù ile şeb-perre vü evrak ile ezhâr
Nâ-gâh fısıldaştı leb-i âb-ı revanda
Zîrâ şu perî-hầneye karşı bu evânda
Ey dürr-i yetîm-i sadef-i şefkatim, ey yâr,
Sen bir meh-i zî-ruh gibi yükseliyordun,
Muzlim korunun zilli içinden geliyordun.
Bu şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
LIMIT YAYINLARI
A) Sone nazım biçimiyle yazılmıştır.
B) Arapça ve Farsça sözcüklerle yüklü ağır bir dil kulla-
nılmıştır.
C) Divan edebiyatında işlenmeyen toplumsal konular iş-
lenmiştir.
fD) Servetitünun'un sanat anlayışını yansıtmaktadır.
+ E) Aruz ölçüsü, kafiye ve redif kullanılmıştır.
sone Oldur funy
nosil
anlari
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir Ayrımı1. Berber: (Avazı çıktığı kadar) Susuuuuun! Deli olaca.
ğım.
Siz Frigya bilgelerisiniz ya,
Siz Gordium erenleri,
Siz bir şey bilmezsiniz,
Siz koca dümbeleklersiniz... Siz... Siz.
Kırık düzen düşünürsünüz hep
2.
(Keçi korosu belirir. Korobaşı'nın elinde bir dümbelek
ya da darbuka vardır. İçerideki konuşmalara tempo tu-
tar.)
Koro : Karet-i ha... Karet-i ha!
Karet... Karet-i ha!..
(Korobaşı'nın şiddetlenen darbuka vuruşları ile bu min-
val üzere sürüp gider.)
(Berber, elindeki makası büyük bir ustalıkla şakırdat-
maktadır.)
1. Sakallı: Yaaa, senin bildiğin neymiş?
II. Sakallı: Senin bildiğin neymiş yaaa?
Berber: Söylesem hayretler içinde kalırsınız.
1. Sakallı: Söylesene.
Berber: Hele hele biraz daha meraklanın.
Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Şiirsel bir dille yazılmıştır.
B) Olayın geçtiği zaman belirgin değildir.
(C) Monologlardan yararlanılmıştır.
D) Göstermeye bağlı bir edebî metin örneğidir.
E) Bazı hareket ve davranışlar ayraç içinde verilmiş-
tir.
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir Ayrımıd mmm
12. Aşağıdaki şairlerden hangisi koşma yazmamıştır?
A) Karacaoğlan
B) Bayburtlu Zihni
C) Yulus Emre
D) Åşik Ömer
E) Erzurumlu Emrah
(13) Adilem sen naçarsın
Inci mercan saçarsın
Dünya deniz olanda
Gönlüm nere kaçarsın
i
Ağam derim naçarim o
İnci mercan saçarım -
Dünya deniz olunca o
Ben kuş olup kaçarım
Bu mâninin türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kesikli mâni
Artik mâni
c) Karşı beri mâni
D) Düz mâni
E) Yedekli mâni
www.pelikankitabevi.
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir Ayrımızeyu
senenin bir ayında bile doyurmaya yetmeyeceğini çok iyi bi-
liyordu.
Yaşlı erkeklerin lafları, şakaları Yusuf'a gülünç ve manasız
geliyor; gençlerin sonsuz boşluğuna karşı dilinin ucuna ge-
lenleri söylemek yerine gittikçe onlara yabancılaşıyordu.
Simitçi, sıcak yaz güneşinden kurtulmak için girdiği akasya
ağaçlarının dibinden çıktı; ekmek teknesi camlı tezgâhını
sırtlayıp vapurun yolcularını karşılamaya hazırlandı.
Annesinin diktiği bayramlıklarla, üstten bağlı sağlam erkek
kunduralarıyla ve kafasındaki koca bir saten kurdeleyle
kapının eşiğinde dimdik durmuş, gelen geçene caka sati-
yordu.
2.
dans: Müzik temposuna uyularak yapılan ve estetik
değer taşıyan düzenli vücut hareketleri, raks.
tutku: Aşırı düşkünlük.
sert: Hirçin, öfkeli, hiddetli, yoğun.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde " dans, tutku, sert" sözcük-
leri belirtilen anlamları karşılayacak şekilde kullanılmıştır?
A) Müzik, dans ve spora tutkum varsa latif şeyleri ve sert heye-
canları seviyorum demektir.
B) Elime geçirdiğim sert tahta bir çubukla, sıranın üstüne vu-
rup tempo tutarak arkadaşlarımın danslarına eşlik etmek
başka tutkuları bana unutturmuştu.
C) Odanın ortasına sert adımlarla yürüyüp "Sanat okumak,
dans eğitimi almak benim en büyük tutkum; bunu engelle-
yemezsiniz!" dediğim an rahatlamıştım.
D) Babamın sert kişiliği, ondan korkum dans tutkumu hep içim-
de taşımama sebep olmuştu.
E) Dans eğitiminde sert bir çalışma temposuna girmişler, tüm
bunlara dans tutkuları yüzünden katlanmışlardı.
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir Ayrımıkelimesi,
14. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin ögelerine
ayrılışında bir yanlışlık yapılmıştır?
ardır.
A) Birlikte yola çıktığı üç komşuya /ip parçasını bulduğu
yeri/gösterdi.
B)Yolda / hep / başına gelenden / söz etti.
!
C) Bunu herkese söylemek için / gece /Breaute köyünü /
dolaştı.
kapali
D) Gerçekten,/ bu adam / cüzdanı yolda bulduğunu /
ileri / sürüyordu.
E) Okuma bilmediği için / onu / eve / götürmüş,/
efendisine / vermişti.
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir AyrımıC11
16!
BI
DIVY) V
5.
4
7xx
erindedir.
metinler,
miş veya
duğu gibi
an aldığı
yasi, ya-
Hüşünce-
yucunun
en anla-
- anlatıcı
metinler-
görülen
areketle
Bu par
imleler-
alır?
E) V
I. Başlangıçta döşeme denilen, bir var-
(1) Nazır
mış bir yokmuş gibi tekerlemeyi andi-
zum hik
ran bir söyleyiş; sonuçta da gökten üç
öykülerc
elma düştü gibi dua çevresinde iyilere
olmaları
armağan kötülere ceza verdiren bir ge-
şiir özel
leneği oluşmuştur. MASAL
bütün ö
II. Bir mekân, bir zaman ve kişiler etrafın- manzun
da gelişen olay örgüsünü şiir halinde
edebiya
anlatan nazım biçimidir. Türk edebiya- türü ile
tinda Tanzimat sonrasında gelişen bu
türün en güzel örneklerini Tevfik Fikret
den ha
ve Mehmet Akif Ersoy vermiştirmwzym
HIWA
III. Uzun aşk maceralarının, öğütlerin ve
HO
çeşitli konuların anlatıldığı; her beyti
kendi içerisinde kafiyeli, nazım biçimin-
(8.
de oluşmuş, divan edebiyatına ait bir
anlatmaya bağlı edebî metin türüdür.GUD Hep
konular
IV. Birtakım tarihsel şahsiyetlerin, aşıkla-
ayrılan
rin, halk arasında ünlü olmuş kahra- İyi bir
manların serüvenlerini, maceralarını,
lendire
aşk ve kahramanlıklarını anlatan hikâ-
Roman
yelerdir; anlatımda nazım ve nesir ka-
siralam
rışıktır. HAUR
Numaralanmış cümlelerde aşağıdaki
doğma
edebî türlerin hangisinden söz edilme-
likleri b
miştir?
likte olr
ak
stanlar-
eleşmiş
erindeki
ük fela-
akla ya
aynaklık
lumları
anlatır-
Bu pa
den ha
i bakı-
inlerdir.
A) Masal
Roman
Mesnevi
D) Halk hikâyesi
E Manzum hikâye
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir Ayrımı10. Ey şûh-1 kerem-pişe dil-i zár senindir
Yok minnetin asla
V'ey kån-güher anda ne kim var senindir
Pinhân ü hüveydå
Sen kim gelesin meclise bir yer mi bulunmaz
Baş üzre yerin var
Gül goncesisin gûşe-i destâr senindir
Gel ey gül-i ra'na
N'eylersen edip bir iki gün bår-i cefaya
Sabreyle de sonra
Peymâne senin hâne senin yâr senindir
Ey dil tek Ü tenhà
Biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında bu şi-
irin nazım şeklinin aşağıdakilerden hangisi olduğu
söylenebilir?
A) Mesnevi
21221314
C) Kaside
B) Gazel
D) Terkibibent
E) Müstezat
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir Ayrımıbudov
be
be
chey
Tmel ilkemiz, bir nesneyi doğrudan adlandırma-
nak, onu yavaş yavaş, çağrışımlarla kurmaktır. An-
lami belirsiz, çağrışım gücü yüksek, farklı anlamları
olan ve bunları şiire katarak akış yönünü iyice belir-
sizleştiren sözcükler, az kullanılan ya da zamanla
kaybolmuş bir anlamı olan sözcükler ve aliterasyon,
asonans gibi ses oyunları bizim için çekicidir. Biz,
sözcüklerin işaret ettikleri kavrami, nesneyi şiire kat-
mayız. Bizim için sözcükler, çağrışımlarla, taşıdıkları
tini ve ritim nitelikleriyle şiiri oluştururlar; bunlar şiirin
dokunduğu ses olaylarıdır. Sloganımız gibidir: “Bir
nesneyi adıyla söylemek parça parça keşfedilecek
şiir hazzını dörtte üç oranında yok etmek demektir;
asıl olan nesneyi çağrıştırmaktır."
Bu parçada dile getirilen düşünceler, aşağıdaki
edebî akımlardan hangisi ile ilişkilendirilebilir?
A) Parnasizm
C) Sembolizm
B) Sürrealizm
D) Romantizm
E) Fütürizm
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir AyrımıMI SANATÇIL
Hürriyet Kasidesi'ndeki "Durup ahkam-i nusret
ittihad- kalb-i millette / Çıkar asar-i rahmet ihtilaf-,
rey-i ümmetten" beyti, Tanzimat dönemindeki farklı
düşüncelerin çarpışması ve yeni güzel eserlerin ortaya
çıkmasının özetidir. 1860'tan sonra gençlerin yeni bir
edebiyat oluşturma çabalarıyla divan şiiri taraftarlarının
tartışmaları özellikle 1886'da patlak verir. Divan şiirini
ile yeni bir şiir
beğenen gençleri bir araya getiren
arasında
oluşturmak isteyenlerin öncü kabul ettikleri -
nazmın bir ahenk unsuruyla ilgili olduğu tartışması
yaşanır. Bu tartışma ancak hükümetin müdahalesiyle
kapanır. Ancak eski ve yeni şiir çekişmesi devam eder
ve 1896'da yeni bir edebiyat doğar.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin
hangisi sırasıyla getirilmelidir?
-
A) Recaizade Mahmut Ekrem - Muallim Naci
B) Ziya Paşa - Recaizade Mahmut Ekrem
-
C) Namık Kemal - Muallim Naci
D) Ziya Paşa - Namık Kemal
E) Muallim Naci - Recaizade Mahmut Ekrem
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir Ayrımı8. Aşağıdakilerin hangisinde "mensur şiir”
ile “şiir" arasındaki karşılaştırmada bilgi yanlışı
vardır?
A) Şiirde imge, çağrışım ve müzikalite mensur şiire
göre daha yoğundur.
B) Mensur şiirde tasvir ve çözümlemelere önem
verildiği için şiire göre daha uzun cümlelere yer
verilir.
C) Şiir dize, beyit, bent gibi nazım birimlerinden
oluşurken mensur şiirde temel birim cümledir.
D) Şiirler kafiyeli ve ahenkli olarak kaleme
alınır ancak mensur şiirler düzyazı şeklinde
olduğundan kafiyeleri yoktur.
E) Şiirler bireysel duygulanmaların ortaya konduğu
şairane ürünlerdir ancak mensur şiirlerde daha
toplumsal konulara yer verilir.
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir AyrımıAşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu
vardır?
A) Sanat öyle bir güçtür ki insan birçok şeyi öğrenir.
B) Her tarafından güzellik fışkıran bu yurdu sevmeliyiz.
C) Kanımca bu soruyu çözecek tek kişi o.
D) Bir masal bile, çocukta yepyeni ufuklar açabilir.
E) Öğrenciler, edebiyat derslerinin boş geçmesinden yakı-
niyordu.
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir Ayrımıde bu
bharat afan
boy
E
1. Ah benim sevgim çiçek örneği
Carpılmışlannſkinini yeniler
IL. Bilirim geçmektir sevgi.
Ölümün en yumuşak en ayarlı yerinden
III. Kendi derinliğiyle dolan bir kuyu mu
yüreğim; kendi boşluğuyla vetinen?
IV. Çocuk düşerse ölür çünkü balkon
Ölümün cesur körfezidir evlerde
V. Yüzünde son gülümseme kaybolurken çocukların
Anneler anneler elleri balkonların demirinde
Bu dizelerin hangisinde flilimsi kullanılmamıştır?
A) I
B)
C) MI
D) IV
E)
By
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Manzume ve Şiir AyrımıA
A
A
Tür
AYT
15. D
c
13. Düşüp çün mûy-i zengî pîş ii tâba
Bozulmuş genc-i târ-ı iztiraba
a
Katup seyl-i sirişkin bahr-i hûna
Sükûn el vermiş olcûy-Lcünûna
8
Olup hoşnûd kendü âteşinden
Şikâyet etmez olmış mâhveşinden
Cefâdan nây gibi Zâr etmez olmış
Varup Keyliyi bizâr etmez olmış
Aşağıdaki divan sanatçılarından hangisi bu dizele-
rin ait olduğu şiirin nazım şekliyle eser vermiş ola-
Maz?
A) Nedim
B) Fuzûlî
C) Taşlıcalı Yahya
D) Nâbî
E) Şeyh Gâlip