Nesne-Yüklem İlişkisi Soruları

. (1) Kaptan, kamyona arkadan yanaştı. (II) İpleri çe- kip bıraktı. (III) Muşambanın üzeri kar ile kaplan- mıştı. (IV) İplerle oynayınca üstüne kar tanecikleri üşüştü. (V) Kamyonun önünden sol kapıya dolaştı. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi- nin yüklemi geçişsiz bir fiil değildir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

dir; ya- ğişik- lerek 1. (1) Vapura binseydim sessiz bir iskeleye varacaktım. (I) Güneşi hiç eksilmeyen bir yolda Viyanalı felsefe pro- fesörüne rastlayacaktım. (III) Yalnız sakal, yalnız düşünce yüzen karışık yüzünden, yalnız damar, sinir kalmış beyaz vücudundan ekşi bir ter kokusu gelirdi. (IV) Çok uzakta beyaz köpekler havlardı. (V) Denizde maviliğin tüm gü- zelliğini aksettiren işık oyunlarını fark ettim. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi nes- ne-yüklem ilişkisine göre diğerlerinden farklıdır? A) I B) II C) III D) IV E) V nemezdim. Vapur da yoktu. DUZURIURidl I 5. Anısı biz olalım bu sokakla Ve hiç durmadan yağmur y Biz gürültüsüz sözcükler b Sarmaşıklar fısıldaşsın yine Zarf-fiil II. Birleşik çekimli fiil III. Edat İşaret sıfatı V. Belirtili ad tamlaması Bu dizelerde yukarıdakil A) I ve Il D) II ve V B)

anırsa leni k 33. Üşümekten, acıkmaktan, parasız kalmaktan hep korkarız biz. Ailecek en çok aç kalmaktan korktu- ğumuz için sürekli sorarız birbirimize: "Aç mısın?" Sonra çantalarımızda daima bir hırka, bir yelek bulunur üşümeyelim diye. Cüzdanlarımızın bir köşesinde de kötü gün parası vardır. Böyl alıştırılmışız. qex idoe nalised tasqot illos 9080 DelBu parçada aşağıdakilerden hangisinin örneği elmix teoriher Xu yoktur? rede üleus sonimex B) Etken fiil 190 A) Edilgen fiil neol sintete C) İşteş fiil BOLY BXES bism sub E) Geçişli fiil D) Geçişsiz fiil ed essale sechulo asinsent y museBy bosa Mabriente avaüb gib altsynlib pis 36. Kita ar t

3. C) Bilgisayarın birkaç tuşu arızalanmıştı. D) Daha sonra buluşmak için sözleştiler. E) Kimse kapımızı açmadı sen yokken. 1. Düşmanın üstüne dört koldan atıldık. II. Gazetelerin hepsi sabah dağıtıldı. III. Çocuklar bahçede neşe içinde koşuşuyor. IV. Dün gece birkaç arkadaş yola çıktık. V. Elmaların hepsini bana toplatacakmış. Numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlenin yüklemi dönüşlü çatılıdır. gaindi B) II. cümlede sözde özne kullanılmıştır. C) III. cümlenin yüklemi geçişlidir. D) IV. cümlenin yüklemi etken çatılıdır. E) V. cümlenin yüklemi ettirgen çatılıdır. Bu yükl fark A) 6.

BÖLÜM 19 1. Türk dili ve edebiyatı dersinde öğretmen, öğrencilerden çatılarla ilgili çeşitli bilgiler ve bu bilgilere uygun da birer örnek ister. Sınıftan şu şekilde dönüt alır: Kayra Cümlede işin kim tarafından yapıldığı belli değilse o cümledeki yüklem edilgen çatılıdır. Tunç Dil Bilgisi Sencer: İsim cümlelerinde çatı özelliği aranmaz. Hayatta her şeyin bir bedeli var. • ● Çocuklara, hayvan ve doğa sevgisi küçük yaşlarda verilmelidir. : Fiilde belirtilen iş, birden fazla kişi tarafından karşılıklı ya da birlikte yapılıyorsa o fiil, işteş çatılıdır. ● Arabalar yoğun kar yağışı nedeniyle çarpışmış. Erdal : Nesne alabilen fiiller, geçişli çatılıdır. Otobüsümüz, iki saat sonra Bursa'ya varır. Derya İşi yapanın yaptığı işten etkilendiği çatılar, dönüşlüdür. Elif, sabahtan beri sinemaya gidemediği için söyleniyor. Yukarıdaki öğrencilerden hangisi, verdiği bilgiye uygun bir örnek vermemiştir? A) Kayra B) Sencer D) Erdal E) Derya C) Tunç 3D yayınları 3.

11. (l) Kayısı ağacında kaldı çocukluğumun güzel bahari. (II) Kenarları oya ile işlenmiş göl, küslüğünü ilan etmiş herkese. (III) Bomboş kalmış oyun oynadığımız o yaşlı çınárın altı. (IV) Şu geçen çocuklar da bizim gibi mi oynuyorlar, onların dizleri de kanıyor mu bizim gibi? (V) Artık ne yazık ki göremiyorum sokaklarda sağa sola koşuşturan, kan ter içinde oynayan çocukları. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümle, yüklemi bilineh geçmiş zamanlı basit bir cümledir. B) cümle, içinde yer tamlayıcısı olan birleşik bir cümledir. C) III. cümle, devrik bik fiil cümlesidir. kok fiil D) IV. cümle, olumlu ve sıralı bir cümledir. E) V. cümle, yüklemi sürelik üreçlik cümledir. fiiliyle oluşturulmuş girişik bir Oksijen Yayınları 4

KONU ANLATIMI KONU ANLATIMI 5. Olur mu dünyaya indirsem kepenk Gözyaşı döksem Nuh Tufanı'na denk Bu dizelerle ilgili aşağıdaki belirlemelerden hangisi yanlış- tır? A) Haber kipi kullanılmıştır. B) Dilek-şart kipi bulunmaktadır. C) Oldurgan eylem kullanılmıştır. D) Birinci tekil kişi eki vardır. Birleşik zamanlı eylem kullanılmıştır. K

ÖZDEBİR YAYINLARI 5. 6. Aşağıdaki dizelerden hangisinin yüklemi geçişli bir eylem olduğu hâlde cümlede nesne kullanıl- hâlde mamıştır? A) Toplantının sonuna doğru daha detaylı olarak ko- nuşalım B) Kilo kontrolü için uzman bir doktorun önerilerini uyguluyorum. Mezuniyet törenini izlemeye annem ve babam davet ettim. Dy Kita D) Kitapta sevdiğim bazı satırların altını kurşun ka lemle çiziyorum. E Bu hafta balkonu saran sarmaşıkları biraz kısal- tacağım. Aşağıdaki cümlelerin hangisi nesne-vüklem iliş- diğerlerinden farklıdır? gecini

Aşağıdaki cümlelerin hangisi nesne-yüklem ilişkisi bakımın- dan diğerlerinden farklıdır? A) Piyasadaki bir çok kitap toplatıldı. neore X 4 mix B) Düğün için çektirilen fotoğraflar fotoğrafçıdan alındı. eorex X 8 Söylediği sözlerin birçoğunu -nedense- üzerine alındı. neurex mu D) Ekonomideki sıkıntıların bazı nedenleri belirlendi. X Chux E) Akşamki yemek için bir çok yemek hazırlandı. 4

9. 1. Her sabah muhakkak gün doğumuyla birlikte yürüyüşe çıkardı. II. Annesi, yalan söylediğini bildiğini ona söyleyince utanç- tan yanakları kızardı. III. Saatler süren bir uğraşın sonunda cihazdaki arızayı tespit edip sorunu giderdi. IV. Çocukluğunun geçtiği elma bahçelerinde gezerken dalin- dan kocaman bir elma kopardi. Numaralandırılmış cümlelerin hangisinde birleşik çekimli fiil kullanılmıştır? A) Yalnız I D) III ve IV B) I ve II C) I, II ve III E) Yalnız IV 19

12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde geçişli eylem kullanılmış- tır? A) Şu bakır zirvelerin ardından Bir süvari geliyor kan rengi Taip B) Başlıyor şimdi üzgün akşamda Son ışıklarla bulutlar rengi C) Elif kaşlarını çatar Gamzesi sineme batar D) Pamuk ellerin, nemli gözlerinle Hayat buldu, can buldu benliğim E) Bir mumun ardında bekleyen rüzgâr Işıksız ruhumu sallar da durur 11-B 12-E 1JM03E1 stind

12. (1) Kendime çok değer veriyorum ve bunu yaptığım sürece et- rafıma da değer verebileceğimi biliyorum. (II) Etrafımdaki her şey ben olduğum için var ve kendimi ne oranda geliştirirsem etrafımı da o oranda anlar ve etrafıma yararlı olabilirim. (III) Nerede, ne zaman ve nasıl doğacağınızı seçemezsiniz. (IV) Nerede ve nasıl öleceğinizi de seçemezsiniz ama nerede, na- sıl yaşayacağınızı seçebilirsiniz. (V) Yeter ki bunun için çaba gösterin. sudobrilag teamnelped selts Numaralanmış cümlelerdeki fiillerin çatı özellikleriyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? com eslihaM(V) 1. cümlede etken çatılı birden çok fiil vardır. B) II. cümlede oldurgan çatılı fiil bulunmaktadır. III. cümlenin yüklemi geçişli çatılı bir fiildir. ili mobby IV. cümlenin yüklemi edilgen çatılıdır. V. cümlenin yüklemi geçişsiz bir fiildir. (8 11-B 12-D

-HAYIFLANMA 11. Üniversiteden bir arkadaşımız tanınan bir yazar olmuştu. Bir gün bizi evine davet etti. Sohbet ettikten bir süre son- ra beraber gittiğimiz arkadaşımla bana "Size kütüphane- mi göstereyim." deyince arkadaşım beni dürtükleyip "Su- nun çalımına bak!" dedi. Ben bunda bir kötülük görmedi- ğimi aksine bu cümlenin onun iyi niyetini gösterdiğini çün- kü bize evini gezdirmesinin kibarlık olduğunu belirttim. Sa- na yanıldığını göstereceğim, diye ekledim. Biz konuşurken kütüphaneye gelmiştik, yazar arkadaşımız "Bana yol gös- teren, işte bunlar!" dedi. O anda diğer arkadaşımla göz gö- ze geldik fakat ifadesinden bir şey çıkaramadım. Neyse, kütüphaneyi dolaşıp salona döndük. Yazar arkadaşımız mutfağa gidince kulağıma eğilip şu cümleyi fısıldadı: "Ken- dini olduğundan farklı gösteriyor, eminim." Bu parçada "göstermek" sözcüğü aşağıdaki anlamlardan hangisine karşılık gelecek şekilde kullanılmamıştır? kullanın XA) Öğretmek, açıklamak XB) Belirtmek, anlatmak C) Birini veya bir şeyi işaretle belirtmek X D) Görülmesini sağlamak, görmesine yol açmak Herhangi bir biçimde değerlendirmeye yol açmak n makX 3-0 0-7 71

r- a- b- 10. Geçişli fiile sahip olan cümlelerde kimi zaman nes- ne bulunmaz. Bu fiiller nesne almasalar da geçişli- dir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir kullanım vardır? onux ayön verir.//onux AX Kitap, insan hayatına Kirlenen elbiseler hemen yıkatıldı. / -1 C) Otobüs gelene kadar durakta bekledim. creux Gürültü yapanlar hemen uyarılmıştı./ E) Bu yılki şenlikte uçurtma uçurtmak istiyorum/

1 18. Bu doktorlar bir âlem arkadaşı Neredeyse söylediklerinin hiçbirini anlamadım. Görünen o ki bildiğimiz Türkçeden ayrı olarak yalnızca kendi aralarında kullandıkları bir söz dağarcığı ile de iletişim kurabiliyorlar. Yazıları da bir acayip! Hepimizin bildiği harfler ama şekil şemal kargacık burgacık. Dumanla ya da ışıkla haberleşseler sanki da- ha iyi olacak. Hoş, benim kulaklarla beraber gözler de emeklilik dilekçesini verdi lakin yine de kâğıttaki yazıdan doktorun beni nereye gönderdiğini anlamış oldum. Dilim de dönmüyor ya bizim oralarda söylendiği gibi "Rütgen cekilcekmiş." Zaten aklımdakileri İstanbul Türkçesiyle di- yebilseydim bu kafayla âlim olurdum alimallah! Bu parçada aşağıdakilerden hangisine bir gönderme yoktur? t A) Standart dile B) Bazı iletişim araçlarına C) Dilin alıcıyı harekete geçirme işlevine D) Jargona E) Beden diline

ğı- b- Z- ni 7. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi, nesne- be sine göre geçişsiz, öznesine göre etkendir? Jero #19.04 c gian A) Akşam pazarlamayla ilgili raporları inceleyeceğim. B) Bir ara onun kitaplığındaki kitaplara bakıyordum. Öğrenciliğim burada geçse de bu şehri sevemedim. D) Salata yapmak için havuçları ben doğradım. E) Onunla ilgili bu söylentileri ben de duydum. 58