Nesne-Yüklem İlişkisi Soruları

y Birds O 1. (1) Kaç defa yere düştüğümü hatırlamıyorum. (II) Gücüm, dermanım kalmamıştı. (III) Ayaklarım ve ellerimdeki uyuş- malar, rüzgârla savaşıyordu. (IV) Soğuk, agzımdan girerek ciğerlerime inmişti. (V) Karın boşluğumda başlayan ağrı yü- zünden çabuk kesilmiştim. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşa- ğıda verilenlerden hangisi vanlıştır? G vinilic A) I. cümlenin yüklemi, geçişli fiildir. B) Il cümlenin yüklemi, etken fiildir. C) III. cümlede bir eylemin karşılıklı yapıldığı anlamı vardır. D) IV. cümlede, edilgen fiil bulunmaktadır. E) V. cümlenin yüklemi, geçişsiz fiildir. m seh 12. Birden kapandı birbiri ardinca perdeler Kandilli Göksu Kanlıca İstinye nerdeler 1.71 honnisindeki altı çizili fiil, çatısı ba-

5. BÖLÜM Sözcük Türleri "Dünya edebiyatı mümkün mü?" sorusunu kendisi cevap- Blayıveriyor: "Dünya küreselleşiyor ama küreselleşme yerel değerlerin önemini bitirmiyor. Ahlak, sevgi, şefkat, daya- nışma, birliktelik gibi değerler var; bunlar, yerelliği kat kat aşıyor." Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? LA) Dönüşlülük zamiri kullanılmıştır. LB Tezlik fiili kullanılmıştır. >e verek C) İsimden fiil yapan ek vardır. D) Geçişli yüklem vardır. E) Edilgen yükleme yer verilmiştir.

35. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiil geçişli olduğu halde cümlede nesne kullanılmamıştır? A) Masa, odanın ortasında daha şık durdu. B) Ağacın arkasına saklanıyor minicik sincaplar. C) Yemek, birazdan hazır olacak. D) Gece uykusu, vücudumuz için oldukça faydalıdır. E) Bir ara sokağa park etmiştik.

30. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiil geçişli duruma geti- rilirken fiil kökünde değişiklik olmuştur? A) Serbest bırakılan kuşlar, git gide yükseliyordu. B) Savruldu bir kül gibi yapraklar. C) Her gönül bir gün sevdiğini kaybeder. D) Akşama doğru hüzünleri getirdi gönül köşküne. E) Hiç adın anılmazdı, sesini duymasam.

6. (1) Değerli hikâyecimizin vakitsiz ölümünden beri aksatılmadan veriliyor bu armağan. (II) Bu, hikâye dalında kalem oynatan tüm hikâyecilerin en fazla amaçladıkları saygın bir armağandır. (III) Daha aylar öncesinden o yılki Sait Faik Armağanı'nı kimin alacağı büyük bir merak ve heyecan konusu olurdu. (IV) Bu armağanın ilkine layık görülmüş bir yazar olarak bu güzel duyguyu çok iyi bilirim. (V) Daha sonraki yıllarda beni de seçiciler kuruluna aldılar. Bu parçada numaralanmış cümleler için aşağıdakilerden hangisini söylemek doğru olur? polimat A) cümlede basit, türemis ve birleşik yapılı sözcüğe yer verilmiştir. BH. cumlede isim-fiil, sifat-fiil ve zarf-fiil kullanılmıştır C) III. cümlede etken ve geçişsiz fiile yer verilmişti DYTV. cümlede bir yazım yanlışı yapılmıştır. E) V. cümlede ilgi zamiri kullamtmiştir.

9. Sigara dumanıyla boğulmuş küçücük bir yerdi pastane, ancak beş altı masa sığmış. Saçları oksijenle boyalı, geçkin bir garson kadın ortalıkta dolaşıyor. Birkaç genç dipteki masaya oturmuş, yoğun bir tartışmayı sürdürüyor. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Ek fiil B) Sifat-fiil Ⓒ) Oldurgan fiil D) Çekimli fill E) Dönüşlü fiil 204

TYT/Türkçe 10. İnce ve kuru atmosferi nedeniyle Mars'ta bulutlu günler hayli nadir görülür ve bulutlar genellikle yılın en soğuk zamanında Mars'ın ekvatoru çevresinde bulunur. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Dönüşlü çatılı fiillere yer verilmiştir. (B) Türemiş yapılı sıfatlara yer verilmiştir. Bağımsız bağlı bir yapıya sahiptir. D) Niteleme sıfatını niteleyen zarf vardır. LE Zincirleme isim tamlaması bulunmaktadır. belirten

2. Türkçe öğretmenleri; Merve, Asli ve Burak'tan çatı özelli- ğinin aranabileceği birer özlü söze örnek vermelerini is- temiştir. Öğrencilerin verdiği örnekler, şu şekilde olmuş tur: kimi Merve: Kalbini değiştirerek hayatını değiştirebilirsin. Aslı: Gözyaşları, kederin sessiz dilidir. Burak: Akıl; doldurulacak bir gemi değil yakılacak bir ateştir. Buna göre, hangi öğrencilerin verdiği örnek, öğret- menin istediğini karşılamamıştır? A) Yalnız Merve'nin BD Yalnız Aslı'nın C) Yalnız Burak'ın D) Merve ve Aslı'nın E) Aslı ve Burak'ın 1-n akimle

1) Ufuk, öğle sıcağında tıklım tıklım dolu belediye otobüsü ile otele dönüyordu. (II) Hareket etmekte ve nefes almakta zorlanı- yordu. (III) Sağa sola değdirmemeye dikkat ederek ellerini boğa- zına getirip kravatını gevşetti. (IV) Ağzını yüzünü büzerek göm- leğinin üst düğmesini çözdü. (V) Sıkıntılı bir durumda başka bir ortama odaklanmanın insanı rahatlattığını duymuştu, Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangilerinin yük- lemi, çatısı yönüyle ötekilerden farklıdır? A) I ve II D) III ve IV SINAV PRO B) I ve III E) IV ve V C) II ve III

98 D Geçişsiz fiiller, yapım ekleriyle geçişli duruma getirilirse oldurgan fiiller, geçişli fiiller, yapım ekleriyle tekrar geçişli yapılırsa ettirgen fiiller elde edilir. Aşağıdaki cümlelerde fiil oldurgansa parantez içine (O), ettirgense (E) yazınız. 1. Bu adam parasını çaldırmış ( ). 2. Sebzeleri daha iyi pişirin (). 3. Bebeğe mamasını yedirmelisin () 4. Olayı daha fazla büyütmeyelim () 5. Sizi her yerde arattım () E.Ertesi gün, köyün ıslak damlarını buğulandıran bir güneş altında atlar yeniden eğerlendi.

Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini özne - yüklem ilişkisi (etken, edilgen, dönüşlü, işteş) yönünden inceleyiniz. 1. Çiçekleri demin suladım. 2. Yaman vuruşuyorduk yaman Özgürlük adına, Türklük adına 3. Telefon gelince, çabucak giyindim. 4. Depodaki mallar bir süre önce çalınmıştı. 15. Cahit Sıtkı ile Ziya Osman bir süre mektuplaştı. 6. Düğüne gitmek için uzun uzun süslendi. 7. Osman Çavuş, Çanakkale cephesinde vurulmuştu. 8. Çocuklar devi görünce kaçıştılar. 9. Sait Faik ara sıra şiir de yazmıştır. 10. Bütün caddeler bayraklarla süslendi.

26. (1) İlk defa Polinezya'dan Hindistan'a geldiği düşünülen şekeri, milattan önce 510'da Hindistan'ı işgal eden Pers hükümdarı Dara keşfetti; "Arısız bal veren kamış" çok tutuldu. (II) İran'ı fet- heden Araplar, şekerin tadını aldılar; onu yetiştirip büyük ölçekli bir sanayiye dönüştürdüler. (III) Batılılar ise şekeri de başka bir- çok şey gibi Doğu'dan öğrendiler. (IV) Şeker, eskiden 10 met- reye varan boyuyla %20-25 şeker ihtiva eden şeker kamışı adlı tropik bitkiden elde edilirdi. Haçlılar, seferleri bitip de evle- rine döndüklerinde Mısır ve Kıbrıs'ta yetişen bu lezzetli baharatı anlata anlata bitiremediler. (VI) Avrupa'dan da Kanarya Adaları yoluyla Amerika'ya ulaşan şeker, XVI. yüzyılda artık ticari bir meta hâline gelmişti. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düsünce- nin akışını bozmaktadır? ALVT B) V D) H E

10. (1) Çocukluğumda evden gizlice gittiğim Süreyya Plajı'nda bütün günü arkadaşlarımla kumsalda geçirirdim. (II) Yemek zamanı yaklaşınca hepimiz hummalı bir çalışma yapardık. (III) Kumsalın gizli bir köşesinde kimimiz ateş yakarken kimimiz de balık satın alırdık. (IV) Sonra yaktığımız ateşte balıkların pişmesini beklerdik. (V) Benim deniz ürünleriyle tanışmam ve balıkların lezzetinin farkına varmam böyle gerçekleşti. Bu parçadaki numaralanmış cumlelerin hangisinin yüklemi, nesne-yüklem ilişkisine göre ötekilerden farklıdır A) I B) II C) III D) IV E) V

çatı eki ek mek hesne- dir? 300 7. Aşağıdaki cu "birlikte yapma" anlamı vardır? yükleminde A Arkadaşımla okulun ilk gününde çarpışmıştık. B) İki komşu caddenin başında selamlaştı. e Toplantıda gergin olduklarından tartıştılar. Kendi gerçekleriyle yıllar sonra yüzleşti. (E) Emekliler maaşlarını almak için bekleştiler. METTIRGEN 8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde özne. yükle- min bildirdiği işi başkasına yaptırmaktadır? onu A) Annesi, bebeğe İngilizce yazılı önlük giydirdi. B) Öğle sonu, uykusu çökünce biraz kestirdi. C) Sekreter, müdür odasını henüz temizletti. D) Odalara giren güneş ışığı, insanları uyandırdı. E) İyi niyet göstermek için ona bir bardak çay uzatti.

en han- 11. Nesne alamayan bazı eylemler, aldıkları bir ekle nesne ala- bilir hale getirilebilir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bunun örneği vardır? A) Mezuniyet törenine ailesini de davet etti. B) Babam pazar günü erkenden pide yaptırdı. C) Öğretmen, öğrencilere yüksek sesle şiir okuttu. D) Yeni aldığım telefonumu otobüste düşürdü. E) İşten eve gelir gelmez yatağına uzandı. 'n çevr E

TEST 42 FİİL (EYLEM) ÇATISI - I 7. (1) Yağmur, akşama doğru havayı serinletmişti. (II) Oturdu- ğu beton merdivende, üşüdüğünü hissetti. (III) Sessizce arkasına baktı. (IV) Girip çıkarken açmakta zorlandığı ağır ahşap kapı gıcırtıyla açıldı. (V) Saçlarının arasında müşfik bir sıcaklık gezinmişti sanki. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinin yüklemi çatı bakımından oldurgan bir fiildir? A) I B) II C) III D) IV E) V 10.