Özne-Yüklem İlişkisi Soruları

6. Köyde kış halıkları için pekmez kaynatt B) Misafirler değişik evlerde ağırlanmışlardı. C) Bu polar derslere katılımlamıza göre verildi. D) Bu akşam gelin hanım tok güzel giyinmiş E) İki ekmek almak için çocuk fırına yollandı. (1) Tarihî dönemleri aydınlatan Çatalhöyük, 1950'le- rin sonuna doğru keşfedildi. (II) Bu tarihe şahitlik eden alanda ilk çalışmalar 1961-1965 yılları arasın- en da yapıldı. (III) Kazılar 1993 yılından sonra Prof. Lan Hodder'in başkanlığında sürdürüldü. (IV) Ünlü pro- fesör sağlık sorunlarından dolayı 2000'li yılların ba- şında çalışmalardan çekildi. (V) Çatalhöyük 2012 yı- linda UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Liste- si'ne alındı. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi çatısı bakımından diğerlerinden farklıdır? A) 1 B) II IV 2 C) III p oliver. Vadisi, geniş kumsalı ile Fethiye'nin

8. 9. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Icümlenin yükleminde, çatı özellikleri aranmaz. B) II. comlede yüklem, geçişli çatılıdır. C) Ill. camlede yüklem, edilgen çatılıdır. D) IV. cümlede yüklem, öznesine göre etken, nes- nesine göre geçişli çatılıdır. E) V. cümlede yüklem, öznesine göre işteş, nesne- sine göre geçişsiz çatılıdır. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde öznenin yaptı- ğı iş, tekrar özneye dönmektedir? Ⓒ ÖZDEBİR YAYINLARI A) Müzeyi gezerken birbirinizi asla kaybetmeyin. Ondan habersiz otelden ayrıldığımızı duyunca çok üzülmüş. C) Kiralık ev birkaç gün önce tutuldu. D) Simitlerin fırından çıkmasını biraz beklemelisiniz. E) Onun bir anda bahçe çitinden atladığını bize ha- ber verdiler. Bulutların ardında günyanmadan sönüyor Höyükle bir dağ gibi uzaktan görülüyor Aradan yıllar secti iste o günden beri O S 11.

2 UNITE/FIIL ÇATISI Çatısı Aşağıdaki cümlelerin hangisinde etken fill kulla nılmamıştır? A) Yeni aldığım iş teklini değerlendirmek istiyorum. B) Sabahın erken saatlerinde hepimiz evden çık- mıştık. C) Evin duvarları için renk seçimini sen yapmalısın. Bu vazo ve çiçekler iki gün önce satın alınmıştı. Yazacağınız kompozisyonda noktalama yanlış- ları olmamalı. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem, gerçek özne tarafından yapılmamıştır? A) Hesaplarıma göre 5 kilometre daha yürüyeceğiz. B) Ilk anda sandalin su aldığını hiçbiri anlamamış. Semt pazar erkenden kuruldu. ARI

Paragrafta Konu ve Ana Düşünce i 3. Bir röportaj sırasında muhabirin yönelttiği "Yazmak, sizin için I hayat boyu süren bir serüven mi yoksa geçici heves mi?" so- rusuna ünlü yazarın "Yaşamı idame ettirebilmek ve vücudu doyurabilmek için ekmek, su ve hava ne kadar gerekliyse ru- humu doyurabilmem için de yazı yazmak o kadar önemlidir." şeklinde verdiği cevap, yazmanın kendisi için ne büyük bir an- lam olduğunu gözler önüne seriyor. I I I I I Aşağıdakilerden hangisi bu parçada anlatılmak istenen düşünceyle örtüşmektedir? A) Coğu insan, yazı yazmanın tedavi edici etkisiyle henüz ta- nışmamıştır. BY Ufak tıkanıklıklarla başlayan yazma süreci, sayfalarca ya- zıyla sonuçlanabilir. Uzun süredir aradıkları cevapları yazı yazarken bulan in- sanlar vardır. DY Kendini yazar olarak tanımlayan insanlar, yazmadan ha- yattan zevk alamazlar. Yazmak sanılanın aksine sadece şairlere ve yazarlara ait bir eylem değildir. nci 4. AGeçenlerde havaalanında bir arkadaşımla işitebileceğimiz en saçma konuşmaya kulak misafiri olduk. Bu konuşma, çok eleşti- rilen ama bir o kadar da sık rastlanılan bir konuya ilişkindi. Yak- lacık ya

Geçişsiz eylemler, "-r / -t / -tir" eklerinden biriyle geçişli hâ- le getirilebilir; bu eylemlere oldurgan çatılı fiil denir. Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamanın bir örneği vardır? A) Yağışların zarar verdiği çatımızı bu sene yaptırdık. B Baharın gelmesi ile okulun bahçesindeki asırlık çınarları budattık. C) Ortaklarımıza yeni üretim planlarımızı bir hafta önce- den bildirdik. D) Köy öğretmenine oğlundan gelen asker mektubunu okutmuştu Irazca Ana. E) Ömürde bir kere ayağımıza gelen fırsatı nasıl oldu da kacırdık

Ejgbeukların hepsi bir bag Ak sağlandı. 10. Eylemin aynı anda birden fazla kişi tarafından kar ilıklı ya da birlikte yapıldığı eylemler işteş çatlidir. Isteş çatılı eylemlers (-15, -19. -ug, 05) ekleri getiri lerek yapılır. Bu açıklamaya göre, aşağıdaki cümlelerin hangi- sinde eylem işteş çatılıdır? Willar öncesine dayanıyor ailesiyle tanıklığımız B) Her şeyin kusursuz olması için uğralıyorum. C) Bugün ayrıntılanı, ufak tefek eksikleri görüneceğiz. Akşamları hava kararana kadar sokakta oynardik. Balkondaki çiçekleri sulamayı da unutmayalım. G 284

7. istes Atölyedeki gençlerle bazen şakalaşıyorduk; onlar sadece gülüyon yaptıklarımı hayranlıkla seyrediyorlardı. Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Edilgen fiil B) Geçişli fiil C) Etken fiil D) işteş fiil E) Geçişsiz fiil

6 Aşağıdakilerin hangisinde verilen eylemlerin tamamı etken-geçişsizdir? A) gülmek - sevmek - uçmak - yatmak B) almak - okumak - yapmak - satmak C) gitmek - gelmek - durmak - anlamak oturmak - uyumak - ağlamak - ölmek E) göçmek - bakmak - yazmak - esmek

3. (1) Beynimizde doğuştan var olan dil öğrenim mekânizma- si 12 yaşına kadar aktif hâlde çalışır (II) Bu demektir ki 12 yaşından sonra yabancı bir dili öğrenmekte zorlan rız. (III) Diğer yandan erken yaşta yabancı dili öğrenmeye, bir yetişkine göre daha yatkın oluruz. (IV) Günümüz araş- tırmalarının verdiği bu bilgiler doğrultusunda her geçen gün erken yaşta yabancı dil öğrenme eğilimi artmaktadır. (V) Bu yüzden Türk eğitim sisteminde çocuk yaşta dil eği- timine başlanmalıdır. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinin yük- lemi dönüşlü çatılıdır? A) I B) II toi C) III D) IV E) V

10. I. Çünkü arkadaşlıkta, kelimeler susunca, tüm düşün- celer, tüm arzular ve beklentiler, gürültüsüz bir sevinç içinde doğar ve paylaşılırlar. II. Ve arkadaşlığınızda, ruhsal derinlik kazanmaktan başka bir amaç gütmeyin. III. Ve arkadaşınıza, kendinizi olduğunuz gibi sunun. Eğer dalgalarınızın cezrini bilecekse meddini de bil- mesine izin verin. IV. Çünkü salt zaman öldürmek için bir arkadaş arama- nızın anlamı olabilir mi? Onu, zamanı yaşatmak için arayın. V. Ve arkadaşlığın hoşluğunda, kahkahalar, paylaşılan hazlar olsun. Çünkü küçük şeylerin şebneminde, yürek sabahını bulur ve tazelenir. Yukarıdaki öncüllerde verilen ifadelerde altı çizili eylemlerden hangileri özne - yüklem ilişkisine göre diğerlerinden farklıdır? B) II ve Ill A) I ve V REDMI NOTE 8 Il ve IV 48MP QUAD CAMERA E) I ve IV C) II ve IV

9. Özne; gerçek özne, gizli özne ve sözde özne olmak üzere üç grupta incelenir. Cümlede özne açıkça ifa- de edildiği gibi, yüklemin çekiminden de çıkarılabilir. Cümlede sözcük olarak yer almayan, yüklemdeki şahıs eklerinden anlaşılan bu tür öznelere gizli özne; yüklemde bildirilen eylemin kim tarafından yapıldığı belli olmayan bir cümlede özne göreviyle kullanılan sözcüğe sözde özne denir. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözde özne kullanılmıştır? A Okulun bahçesindeki çöpler toplandı. B) Müziğin sesini sabahları çok açıyor. C) Bilimin kıymetini çok iyi anlayalım. D) Yapılan haksızlığa kimse ses çıkarmadı. 5 YILDIZ 18

20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çatı özelliği aranmaz? A) Onunla böyle perişan bir şekilde karşılaşmak beni oldukça kötü gösterdi. B) Sözlerini mantıksal bir silsile içine oturtmak ne kadar da zordu. C) Koca cüssesiyle dengesini sağlayamayınca bir an düşecek gibi oldu. D) Tavir ve davranışlarından iyi bir eğitim aldığı rahatlıkla anlaşılabiliyordu. E) Basit bir yanlış anlaşılma yüzünden düştüğümüz hâllere bakar mısın?

avlov'un tığı bağ kurulur. bu yolu I ya da sidir. (V) mli farkı; n yükle- V /benimhocam 11. (1) Aklını kullanmak; düşüncesini devreye sokmak, kendi iradesini kullanmak anlamlarında düşünülür.(II) İnsanlar genellikle akılcılık denilince saf aklını devreye sokmayı anla- mışlarsa da çoğu kez farklı farklı anlamlarda da kullanılmıştır. (III) Örneğin; kimisi aklı tek yol gösterici olarak alırken kimisi de akılla beraber kullanılması gereken duyguları ve idealleri ön plana alır. (IV) Aristo ise aklı tek kaynak olarak ele alır. (V) Ama İslam düşüncesinde ise akıl denilince aklımıza İbn-i Rüşt gelir. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri edilgen çatılı eylemdir? A) Yalnız I D) I ve II B) II ve III E) I ve III C) III, IV ve V

2. "Ben fikrimi değiştirdim, şimdi eskisi gibi düşünmüyorum." di- yen adam az görülür. Bugün söyledikleri dün söylediklerine uymayanlar bile: "Ben değişmedim, dün de böyle düşünüyor- dum, değiştiğimi sananlar beni anlamamış." derler. Oysa ben, kendimi sürekli bir değişim içinde görüyorum. Hayat da ancak böyle anlamlı olur. Bu parçayla ilgili, 1. Ettirgen çatılı eylem vardır. II. Etken çatılı birden çok eylem bulunmaktadır. III. Edilgen çatılı fiil vardır. IV. Dönüşlü çatılı bir fiil vardır. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I D) II ve IV B) Yalnız IV E) II ve III C) I ve III 5.

13. Yüklemi geçişli bir fiil olduğu hâlde nesne kulla- nılmayan cümle aşağıdakilerden hangisidir? 3 A) Ben söylemeden önce kimse bakamaz. B) Ben söylemeden önce kimse dinlenemez. C) Ben söylemeden önce kimse bırakamaz. D) Ben söylemeden önce kimse başlayamaz. E) Ben söylemeden önce kimse oturamaz.

Alev Alatlı'nın uzun yıllardır üzerinde çalıştığı dev romani, ülkemiz edebiyatındaki ilk geniş çaplı "Anti-Ütopya" değer- lendirmesi okurun ve düşünebilen Türk insanının ilgisine sunuluyor. Bir gerilim romanının tempo ve heyecanını bir an bile elden kaçırmadan, ülke olarak neden ön-insanlar aşamasında kaldığımızın çözümlemelerini yapıyor, acima- Sız gerçekleri birer tokat gibi yüzümüze çarpıyor. Schrödin- ger'in Kedisi'ni tokat yemekten bitap düşmüş, yenik fakat dersler almış bir insanın bilgeleşmiş, külçeleşmiş, felsefeyle kutsanmış ağırbaşlılığıyla bir kenara bırakırken kendi ya- şamınız ve ülkenin acınacak hâli üzerine bin bir ant içerek yeni günlerinize başlıyorsunuz. 20. yüzyılın acılarla dolu yaşamında yer almış her Türk aydının muhakkak okuması gereken görkemli bir yapıt Schrödinger'in Kedisi. Bu parçada Schrödinger'in Kedisi ile ilgili olarak I. Türk edebiyatında ilk distopik eserlerden olduğuna, II. Uzun bir çalışma sürecinin ürünü olduğuna, III. Hareketli ancak merak unsurunu canlı tutmayan bir eser olduğuna, IV. Gerçekleri, sarsıcı olmasını umursamadan dile getirdiği- ne, V. Okuyucularda karamsar ve umutsuz bir duygulanış oluşturduğuna ifadelerinden hangilerine değinilmemiştir? AVI ve II (B) Il ve IV D) Illve V E) IV ve V C) III ve IV