Paragrafın Yapısı Soruları

. (1) Gülen Ada hikâyesini "ideolojik bir masal" olarak nitelendire- biliriz. (II) Yazar, burada adayı eskilerin "teşhis" (kişileştirme) adi- ni verdikleri bir edebiyat oyunu ile canlandırıyor. (III) Adayı çe- şitli beşerî duygularla donatarak bir sevgili kılığına sokuyor; son- ra da onu, birbirine zıt iki sosyal tabakaya mensup iki insanla: Balıkçı Davut ve Milyoner Kocadağ ile karşılaştırıyor. (IV) Gülen Ada, kendisine gece gündüz âşık olan Balıkçı Davut'a güler yüz gösteriyor; kendisini para ile satın almaya kalkan Kocadağ'ı ise sert, haşin, korkutucu bir çehre ile karşılıyor. (V) Apaçık görülü- yor ki Balıkçı Davut, sevgiyi; Kocadağ parayi temsil ediyor ve Gülen Ada, bir bakıma bu iki kıymetten birincisini tercih eden ya- zarin temsilcisi oluyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra “Diğer hikâyelerde olduğu gibi, Gülen Ada hikâyesinde de birbi- rine zıt iki hâl, iki insan ve bunların temsil ettikleri iki kıymet var." cümlesi getirilebilir? A) B) 11 C) III D) IV EV

18. 16. (1) Nitel araştırma; gözlem, görüşme ve doküman analizi gibi veri toplama yöntemlerinin kullanıldığı, algıların ve olayların doğal ortamda gerçekçi ve bütüncül bir biçimde ortaya konmasına yönelik bir sürecin izlendiği araştırma türüdür. (II) Niteliksel araştırmalarda veri toplamak için anket ya da başka herhangi bir ölçü aracı kullanılmaz. (III) Araştırmacının kendisi veri toplamada anahtar araçtır. (1) Gözlem, etnografların araştırmada veri toplamak için kullandıkları başka bir araçtır. (V) Nitel araştırmada, araştırma grubuyla doğal, rahatsız etmeden ve tehdit etmeyecek şekilde iletişim kurulur. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) B) || C) III D) IV EV

35 - 36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. 36. Hidrodinamik alanında çalışan araştırmacılar tarafından yürütülen bir projede kalamarların hareket aktarılması hedefleniyor. Kalamarların karınlarına ne mekanizmasının modellenip mekanik bir kalamara kadar su aldiklari, suyu hangi hızda püskürttükleri, ürettiği itki kuweti ve yüzme sırasında suyun uyguladığı direncin büyüklüğü; kalamarların yüzme ve yön bulma mekanizmalarını anlamada temel oluşturan değişkenler. Bu değişkenlerin etkileşiminin yarattığı sisin dağıtılması ile robot kalamar tasarımı için gereken akış fiziği belirlenmiş olacak. Robot kalamarın kaderi de hareket mekanizmasının doğal modeli bire bir taklit edebilmesine bağlı. Bu projede ayrıca robot kalamarin pervane gibi mekanik parçalardan kurtulup tamamen sessizce ilerleyebilmesi de hedefleniyor. Bunun yanı sira kalamarin gövde boşluklarına kamera, ışık ve robot kol gibi uzaktan kontrol edilebilen araçlar eklenmesi düşünülüyor. Böylece robot kalamarin su altı keşifleri ve arama kurtarma görevlerinde başarılı olması bekleniyor. 35. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Her bir değişkenin özelliğini belirgin bir biçimde koruması B) Birbirini etkileyebilecek değişken sayısının çoğaltılması Değişkenlerin işlevinin açık bir şekilde anlaşılması Değişkenlerin hareket üzerindeki etkisini azaltması E) Değişkenlerle farklı robot modellerinin yapılması

29. Başarılı insanlar, şartlardan şikâyet etmek, hayıflanmak, pişman olmak yerine, sorunları nasıl çözeceklerine bakar- lar. Dünyayı ve şartları değiştirmek yerine kendilerini değiştirmeye çabalarlar. Çünkü ----- Düşüncenin akışına göre, parçanın son cümlesi aşağı- dakilerden hangisiyle tamamlanmalıdır? A) her başarı bir emeğin sonucudur. B) dünyayı değiştirmekle bir yere varılamayacağını bilirler. C) başarıya ulaşmak için gecelerini gündüzlerine katarlar. D) bilirler ki kendini değiştiremeyen dünyayı hiç değişti- remez. E) korkuyla davranmanın yararlı olmadığını bilirler.

17. 15. (1) Uygar kayıtsızlık, kişinin diğeriyle göz göze gel- mekten kaçınması veya onu hiç fark etmemiş gibi L davranmasıdır. (II) Kişi; bakmadığı, işitmediği ve A hepsinden önce çevredekilerin yaptıklarıyla ilgilen- mediği havasını verecek bir tavır takınır. (III) Göz- lemlemekten kendini alıkoyamayan bakışların kar- şılaşması ise iletişim kurmaya davettir, insanların gözünde görünmez kalma kararlılığından feragat etmeyi gerektirir. (IV) Çoğu zaman kalabalık olan sokaklarda sırf bir yerden başka bir yere gitmek bile her şeye dikkatle bakmayı, gözlemlemeyi gerektirir. (V) Bu nedenle göz teması kurulan insanları rahat- siz ve tedirgin etmeden gözlemlemek gerekir, uygar kayıtsızlığın özü de budur. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) B II C) II D) IV E) V

TÜRKÇE 13. Kökleri tarihin derinliklerine uzanan Türk milleti zen- 1 gin bir kültüre sahiptir. Misafire kahve ikram etmek, dinî bayramlarda büyüklerin ellerini öpmek, hastaları II ziyaret etmek, sünnet ve düğün törenleri yapmak II millî kültür ögelerindendir. Ayrıca hepimizin evinde IV V milli kültürümüzü yansıtan eşyalar ve sanat eserleri vardır. Bu parçadaki numaralanmıştamlamalardan hangisi- nin türü diğerlerinden farklıdır? A) 1 B) 11 C) III D) IV EV

evaplayınız. (1) Serimizin bu kitabında, Türk romanının kısa tarihî geçmişine karşılık yakaladığı zengin ve verimli ürünlerinden oluşan bir demeti bir araya getirmeye çalıştık. (11) Böyle bir seçkinin ne denli zor olduğunun bilincindeyiz. (III) Uzun anlatıma dayalı bir edebî eserin içinden bir bölümü alıp çıkarmak ve onu bir konu bütünlüğü içinde okuyucuya sunmak her hâlde kolay olmasa gerek. (IV) Ancak bu zorluğu göğüslerken romanın kısa özetini vermenin bizim için bir kolaylık olacağını düşündük. (V) Ne var ki bunda da yüzde yüz başarıyı veya seçkideki isabeti yakalayabildiğimizi söyleyemeyiz. 39. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra, düşüncenin akışına göre, “Ardından da kitaba seçtiğimiz parçanın olabildiğince o romanın özünü vermesine, belki romanın en çarpıcı bölümünün seçilmesine özen gösterdik." cümlesi getirilmelidir? A) B) 11 C) III D) IV EV

1 eri, ok 29 Nutrition Business Journal verilerine göre 2014-2015 yılları arasında ABD'deki tüketicilerin yüzde yirmi beşi. et tüketimini azaltti. Etin yerine geçebilecek olan gidaların satışları ise neredeyse iki katına çıktı. Bu durum bazı gida şirketlerinin ve şeflerin jak meyvesine yönelmesine sebep oldu. İçerdiği protein açısından olmasa da doku olarak ete benzemesi, nişasta içermesi ve tadıyla ete alternatif bir seçenek sunması bu meyvenin tercih edilme sebepleri arasında sayılmaktadır. (Ana vatanı Hindistan olan bu büyük, dikenli ve lifli meyve, ekmek ağacı, dut ve incir ile aynı aileden gelmektedir. Hem boyutu hem de keserken salgıladığı yapışkan beyaz sivi, tüketimini zorlaştırsa da bu meyve ilerleyen zamanlarda mutfaklarda önemli bir yer alacağa benziyor. Bu parçada jak meyvesiyle ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Canlıların sağlığı için neden gerekli olduğuna B) Bazı hayvanlarda doğal olarak oluştuğuna C) Hangi canlı türlerinde görüldüğüne D) Aktarımının hangi yollarla gerçekleştiğine v Üretiminde insanların anları kullandığına

27. Türkiye'de edebî eleştiri, uzun bir emekleme döneminin sonunu müjdeleyen işığı görebilmiş değildir hâlâ. Bireysel pratikler itibarıyla hiç de yetkinlikten yoksun olmayan eleştiri uygulamalarının etkin ve kapsayıcı bir bütünlüğe ulaşmamasının ardında yatan nedenlerden en önemlisi belki de edebî eleştirinin zeminindeki akademik yatırım eksikliğidir. Edebiyat dergilerinin sayfalarında kalan, ancak üzerinden belli bir zaman geçtikten sonra aka- demik araştırmalara konu olan edebi eleştiri örnekleri bir eleştiri geleneğinin veya eleştiri disiplinlerinin oluşması için yeterli nicelikte veri sağlamıyor. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada savunulanları destekler niteliktedir? A) Edebî eleştiri geleneğinin olgunlaşabilmesi için orta- ya konan eleştiri örneklerinin sayısı çoğaltılmalıdır. B) Türkiye'de edebî eleştirinin yavaş yavaş gelişmesi, umut vericidir. C) Edebî eleştiri konusundaki gelişmeler geniş bir okur kitlesi tarafından takip edilmektedir. D) Akademik temele dayanan edebî eleştirilerin muha- tabına ulaşması uzun zaman almaktadır. EY Bireysel bakımdan zayıf eleştiriler bulunduğundan eleştiri, bir bütünlüğe ulaşamamaktadır.

2021-MSÜ/Türkçe 39 - 40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız Çin, Tibet Ovası'na daha fazla yağmur yağdırmak için tarihteki en büyük yapay yağmur deneyinin temellerini abyor. Proje, esasen Tsinghua Universitesi araştırmacılarının 2016 yılında geliştirdiği ve Tianhe adı verilen projenin bir uzantısı. Bu projeyle yaklaşık 1,6 milyon kilometrekare büyüklüğündeki bir alana fazladan yağış getirilmesi bekleniyor. Bulut tohumlaması denilen karma yöntem üzerinde uzun yıllardır çalışan deneyimli iklim bilimcileri ve mühendisler, proje kapsamında kuracakları yanma odalarında gümüş iyodür parçacıkları oluşturup bunların rüzgârla atmosfere taşınmasını amaçlıyor. Tamamen doğal yollarla taşınacak parçacıkların, gökyüzüne yağmur ve kar oluşturabilen yapay nem bulutan ekmesi bekleniyor. Proje başarılı olursa yüz ölçümü Alaska yi geçen bu uçsuz bucaksız alana yağması beklenen ilave yağış, Çin'in yıllık su tüketiminin yaklaşık yüzde yedisini karşılayacak. Bu parçada söz edilen pole ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? Al sağlayacağı yağış miktarna B) Yürütüleceği bölgeye Cygulanma biçimine D) Araştırmacıların niteliğine E) Olası sonuçlarına 39. 40. Bu parçada altı çizili sözle bulut tohumlaması

TYT / Türkçe 37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Saraybosna, 15. yüzyılın ikinci yarısından başlayarak 400 yıldan fazla bir süre Osmanlı İmparatorluğu tarafından yönetilmiş. (II) Önceleri küçük bir yerleşim yeriyken, Osmanlı'nın imar hareketleri ve sağladığı huzur ortamı sayesinde Balkanlar'ın en önemli ticari kentlerinden biri olmuş. (III) Ancak, Osmanlı'nın gerileme yıllarıyla birlikte huzur ve güven ortamı yerini kargaşaya bırakmış. (IV) Bağımsız Bosna Hersek kurulup Saraybosna bu yeni ülkenin başkenti olduktan sonra kent, tarihinin en kötü günlerini yaşamış ve 90'lı yılların başında tam dört yıl süren Sirp kuşatması altında yaşam mücadelesi vermiş. (V) Yaşananlardan önemli dersler çıkaran Saraybosnalılar savaşın adını bile anmak istemiyor. (VI) Bugün tek hedefleri var, Saraybosna'yı yeniden Balkanlar'ın cazibe merkezi hâline getirmek. J. 37. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II B) III C) IV D) E) VI

2. (1) Bilim insanı, araştırmasına en uygun çalışma yöntemini belirler. (II) Bir plana bağlı olarak çalışmasını sürdürür. (UI) Bu süreçte bazı güçlüklerle karşılaşabilir. (IV) Mesela ulaştığı bulguları anlamlandırmak için uygun bir veri setine sahip olmayabilir. (V) Bilim insanının böyle bir problemle karşılaştığında yapması gereken, araştırma basamaklarını kontrol ederek bulguları anlamaya çalışmasıdır. (VI) Gerçekten de bilimsel araştırma ve deneylerde bir bulguya ulaşmak kadar onu teorem düzeyine getirmek son derece önemlidir. (VII) Teoremler sinanarak bir süre sonra kanunlaştırılır. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde bir sorun ve o sorunu çözmede izlenen yöntem belirtilmektedir? Sorun İzlenen Yöntem A) B) II III C) v D) IV V E) V VI

18. (1) İletişimi kısaca, "bilgi üretme, aktarma ve anlamlandırma süreci" olarak tanımlayabiliriz. (II) Bu tanıma göre, pek çok etkinlik iletişim olarak sayılacaktır. (III) Örneğin iki insanın karşılıklı konuşmasını iletişim sayıyorsak arıların, bal bulunan yeri birbirlerine bildirmelerini de iletişim olarak kabul edebiliriz. (IV) Genel anlamda, iletişimin gerçekleşmesi için iki sistem gereklidir. (V) Bu sistemler iki insan, iki hayvan, iki makine ya da bir insan ile bir hayvan, bir insan ile makine (örneğin bir bilgisayar) olabilir. (VI) Bunun gibi seçenekleri artırmak mümkündür. (VII) Demek ki nitelikleri ne olursa olsun, iki sistem arasındaki bilgi alışverişini "iletişim" kabul edebiliriz. (VIII) Yeter ki alıcı ve gönderici dediğimiz iki sistemin alışverişi gerçekleşsin. Bu parça iki paragrafa ayrılırsa ikinci paragraf hangisiyle başlar? A) III B) IV C) V D) VI E) VII

ÇAP/TYT - 3/Türkçe Testi 20. 1 19. Bazısı hiç yürümez, bazısı ana yollarda yürür, kimileri de arsalarda dolaşır. Yollar, atlar ve iş insanları için yapılmıştır. Bense yollarda öyle pek gezinmem çünkü meyhaneye, bakkala, ahira ya da ambara yetişme te- laşında değilimdir. Yolculuk etmeye hazır sağlam bir atı andırdığım söylenebilir ama bir binek atı olmayı tercih etmezdim doğrusu. Manzara ressamı, bir yolu belirginleştirmek için insan figürlerinden faydalanır. Benim siluetiminse o ressamın işine yaramayacağı kesin. Ben doğaya eski peygamber ve şairlerin izinden yürüyerek giderim. Siz istediğiniz kadar oraya Ame- rika deyin ama maalesef varacağım yer ne Amerigo Vespucci ne Kolomb ne de başkasının keşfettiği bir yerdir. Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşa- ğıdakilerden hangisi getirilmelidir? Buranın daha esasli tasviri, okuduğum sözüm ona Amerika tarihi kitaplarında değil, mitolojide bulunur. B) Bununla birlikte bir elin parmaklarını geçmeyen öyle eski yollar vardır ki sanki bizleri sürükleyip ge- tirdikleri yerde bir anda solukları kesilmiş de devam Tedememiş gibidirler. C) Nasıl ki ormana giderken bir fasulye tarlasının ya- nindan geçip gidiyor ve aklımda oradan hiçbir şey kalmıyorsa Amerika da benim için öyledir. D) Burada yol konusunda sözlerimi sakınmayı dü- şünmüyorum çünkü öyle zannediyorum ki insanı hayallerinin diyarına götüren bu yollardan her ka- sabada bir ya da iki tane vardır. E) Kendilerini şuradan şuraya gitmedikleri hâlde eski kâşiflerle eş tutanlar, yanı başlarında ya da az ötede sürüp giden yolculuklardan bitap düşmüşler- dir. G

2021-MSÜ/Türkçe 37 - 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. ( 38. Bu parçada. Rubaiyat hal kenda aşağıdakilerden hangisine deginilmemiştir? A) Maddi değeri yüksek bir nüsha olduğuna B) Farklı coğrafyalarda yaşayan kişilerce ilgi gördüğüne C) Tanınmış bazı kitapçılar tarafından talep edildiğine D) Cilt süslemesinde Doğu sanatından yararlanıldığına E) Çevirisinin aslına bağlı kalınarak yapıldığına İranlı şair Ömer Hayyam'ın Rubaiyalinin bir kopyası, 12 Nisan 1912 gecesi Titanic ile birlikte battı . Rubaiyat , geminin hareketinden on iki gün önce nadir kitaplar açık artırmasında oldukça yüksek bir fiyata satılmış ve New York'taki sahibine ulaştırılmak üzere Titanic'e verilmişti. Peki, 1860'ta ünlü doğu bilimci FitzGeraldin Viktoryen yorumlar ekleyerek çevirdiği Rubaiyal'ın bu kopyası neden bu kadar pahalıydı? XX asırda Ingiltere'nin en ünlü kitapçılarındar Sutcliffe ve Sangorski, Orta Çağ'ın değerli maden ve mücevherle süslü kitaplarından ilham alarak özel baskı kitaplar lazıdamaktaydı. Söz konusu kitapçılar, Ingiliz ciltçilere FitzGerald'ın çevirdiği Rubaiyal'ın özel baskısını sipariş etmişti . Baskısı iki yılda tamamlanan kitabın ön kapağına kuyruğu mücevherlerle, etrafı Orta Çağ Iran el yazmalarında rastlanan desenlerle süslenmiş bir tavus kuşu işlenmişti. Kitabın süslemeleri için binden fazla mücevher ve alt yüz yaprak altın kullanılmıştı. Rubaiyal'ın kâğıtları 37. olmasa bile suslemesinde kullanılan bu mücevherlerin ve altınların hálá Titanic'te olduğu, kitabın süslü deri kapağının ise yüz yıldan fazla zaman geçmesine rağmen hálâ korunduğu tahmin ediliyor. Bu parçadan hareketle acağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? batanlardan sal hoch bir

1. Kiyi kuşağının dışında iç bölgelerde ve çukur alanlarda ise yıllık yağış miktarlarında önemli düşüşler söz konusudur. II. Diğer koşullar eşit kabul edildiğinde bir bölgedeki havanın kalitesi, yıllık ortalama yağış dağılışıyla ilgilidir. III. Türkiye'de Kuzey Anadolu Dağları'nın kıyıdaki bölümleriyle Torosların denize dönük yamaçları ve önlerindeki kıyı kuşa- ği önemli miktarda yağış alır. IV. Yağmurların, atmosferdeki kirleticileri yıkayarak hava kalite- sini artırdıkları bilinmektedir. V. Buna göre yıllık yağış miktarının fazla olduğu alanlarda bu- lunan kentler, iç bölgelerdekilerine göre daha şanslı sayıl- maktadır. Yukarıdaki cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde si- ralandığında hangisi baştan dördüncü olur? A) I B) II E) V C) III D)