Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

Daday'a indiğimizde sabahın yedisiydi. Gece yolcu- luğunun üstümüze yapıştırdığımahmurluk, sonbahar sabahlarına özgü serinlikle uçup gitti. Levent, henüz marketi açmamış, yan taraftaki kahveci karşıladı bizi "Çömlekçiler'e mi geldiniz? içerde bekleyin." Yüksek tavanı, geniş pencereleri, yanmasa da tam orta yer- de çevresine tatlı bir sıcaklıkla gülümseyen heybetli sobası ile insanı hemen sariveren bu kasaba kahve- sinin yola bakan penceresi önündeki yeşil çuhalı bir masayı seçtik. Kapı önünde, annesiyle oynaşan bir yavru köpeğin sevincli mırıltıları... Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Farklı duyularla algılanan ayrıntılar vardır. B) Öykülemeye başvurulmuştur. C) Farklı yapılı cümlelerden yararlanılmıştır. TD) Eksiltili cümle kullanılmıştır. E) Bir düşünce kanıtlarıyla ortaya konmuştur.

a en ni ya LARI 32. Sanat yaşamını kelimenin tam anlamıyla düşünmekle, yazmakla, entelektüel eylemlerle geçirmiştir. Son dönem Türk şiirine yeni bir ses, farklı bir nefes getirmiştir; fikir yelpazesiyle şiir dünyamıza taze bir açılım kazandırmış şahsiyetlerdendir. İyi bir şair, ufku geniş bir düşünce adamı olmak gibi özellikleriyle genç şairlerin yolunu aydınlatmıştır. Türk şiirinin burçlarıyla birlikte Batı'nın şiir hazinelerine de yakındır. Şiirleriyle geniş kesimlerin ruhuna bir ışık düşürmüş, yüreklere bir huzur üflemiştir. İnsanı ve onun inşa ettiği medeniyeti, şiirlerinin merkezine yerleştirmiştir. Bu parçadan hareketle söz edilen şairle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Sanatsal ve düşünsel yönden nadide bir kişiliktir. B) Şiirlennde etkileyici boyut bulunmaktadır. C) insan odaklı şiiri temel almıştır. D) Siir dünyasının bütünlüğünden uzak değildir. Şiirleriyle kimi toplumsal sorunlara dikkat çekmiştir.

18. Oyun, olaylara uzak açıdan ve eleştirel bir bakışla bakmayı sağlayacak biçimde kurgulanır. Bu anlayışa göre tiyatro işsizlik, savaş, açlık, ekonomik bunalım gibi sorunları ele almalı; somut ve görünen gerçeğin altında yatan nedenleri ortaya çıkarmalıdır. Dolayısıyla bu tiyatro türü, halkçı ve toplumcu bir sanat anlayışını benimser. Bu oyunun yazarları; halkı gelişim sürecine katkıda bulunan, tarihi yapan, kendini ve dünyayı değiştiren, geleceği etkileyen potansiyel güç olarak görürler. Bu tiyatro türü seyircisinden beklenen de onun oyunda kendine sunulanları olduğu gibi kabul etmemesi, olaylara eleştirel ve yorumlayıcı bir tavırla yaklaşması ve söz konusu durumun değişebilirliğini görüp harekete geçmesi yönündedir. Böylelikle amaçlanan şey, Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? gerçeğe kuşkuyla yaklaşmak ve gerçeği yeni bir bakışla değerlendirmektire gerçe B) oyundan büyük keyif alıp aynı zamanda dersler çıkarmaktır C) izleyicinin sahne ortamına uyumunu en mükemmel şekilde gerçekleştirmektir d D) hayattaki çelişkileri, karşıtlıkları izleyicinin önüne sermektir E) olayları, neden-sonuç ilişkisi içerisinde topluma verebilmektir 5 YAYINLARI LİMİT 20. L C S E y Ö ta n B ha A) B) C) D)

24. ● ● İnsan sosyal bir varlıktır. Topluluk hâlinde yaşamaya muhtaçtır. İnsan, yönetme ya da yönetilme güdüsüyle yaşar. İnsanların yönetilme süreci aralarından yeterli donanıma sahip olan bireylerin ortaya çıkması ve di- ğer insanları harekete geçirmesi ile başlar. İnsanları harekete geçirme sanatına liderlik denir. Liderlik, çağlar boyunca insanların beraber yaşadık- ları ve yönetim faaliyetinin gerekli olduğu her yerde gündemde olan bir konudur. Her toplum devamlılığını sağlayabilmek için liderler yetiştirmek zorundadır. Bir bireyin lider olabilmesi için izleyenlerini belirli amaç ve hedeflere ulaştırabilme kabiliyetine sahip olması ge- rekir. Bunu başarmanın yolu etkin çalışmadır. Bu iki parça ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenebilir? A) Bir saptamadan hareketle belirlenen eksikliğin giderilme- sine yönelik açıklama yapılmaktadır. Bİki farklı konuya ilişkin ortak bir görüş vurgulanmaktadır. Benzer bir olgunun birbirini desteklemediği söylenmek- tedir. D) Aynı düşüncenin pekiştirilmesi adına çeşitli örneklere başvurulmuştur. (E) Anlatım tarzları farklı olsa da konu, benzer nedenlere dayandırılmaktadır. 25. B ic m to r C

31. (1) Fevzipaşa İlkokulu'nda her ders yılı sonunda bir müsame- re düzenlenirdi. (II) Gösterilerin yapıldığı yer Halkevi'nin tiyat- els ro salonuydu; küçücük bir bucakta az kullanılan bir salondu lib bu. (III) Zaman zaman memurlar aralarında bir topluluk ku- blerup temsil verirlerdi, bazen de bir yerlerden tiyatro topluluk- repoları gelirdi. (IV) Babam binbir emekle kurduğum tiyatrom iflas de eder durumdayken ayrıldı gitti bu dünyadan. (V) Benim için, bu adam bir daha bu işin içinden çıkamayacak, diye düşü- nüyordu herhâlde. (VI) Bugünleri görmesini isterdim bu yüz- den; eski güzel günlere ulaştığımı. nebremst Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragaf nu- maralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? Joualpeb unyob sunce nothies B) III BOW TO A) II oblid isiyəlb Gallux surmi illed in C) IV D) V D E) VI

lüyor. lemdir anter S. Diz gi Jak 2. Mu Karadeniz'de afalina, tırtak ve mutur olmak üzere üç Jasamy Ve yunus türü bulunmaktadır. Afalina ve mutur türleri kı- Steu bele anlatiles. yısal bölge yunusları olup tırtaklar ise daha çok açık deniz yunuslarıdır. Bu balıkların hayatlarını tehdit eden en önemli faktör, tesadüfi ağa yakalanmaktır. Afalina ve daha çok muturlar, ilkbaharda özellikle kalkan balıkçı- lığında kullanılan dip uzatma ağları nedeniyle tesadüfi ağa yakalanarak ölmektedir. Karadeniz'de bulunan yunus türlerinden muturlar, ağ- ları ekolokasyon ile ancak yaklaşık 5 metre kala fark ederken, afalinalar 30 metre uzaklıktan fark edebilirler. Bu nedenle mutur ölümleri daha çok görülmektedir. Tır- taklar ise açık deniz yunusu olmalarından dolayı, hamsi gibi küçük pelajik balıkları avlamak için yapılan gırgır gibi çevirme ağlarında hayatlarını kaybetmektedirler. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? - •B.bu Saya A) Farklı üsluplar kullansalar da konuyu benzer nedenlerle açıklamaktadırlar. B) Farklı görüşlerin aslında birbirini desteklediğini göster- mektedirler. İki farklı konuya ilişkin ortak bir görüş olduğunu vurgula- maktadırlar. (1 D) Aynı olguyu farklı yönleriyle değerlendirip ele almakta- dırlar. E) Aynı düşünceyi pekiştirmeye yönelik farkh örnekler sun- maktadırlar.

Bilimler-1 9 ==ta -40 Redif L= Kafiye tonguç kampüs leyad2-devidsb3 sy illd shot \ TYA A Üniversitede yüksek lisans tezime konu olarak Millî Edebiyat Dönemi'ni incelemeyi seçtim. Siz de çok iyi hatırlayacaksınız bu dönem, Selanik'te üç kişi tarafından bir derginin çıkarılmasıyla başlamıştı. Bu dönemle ilgili çalışmalarda roman ve öykünün yanı sıra şiir türünün detaylı olarak incelenmesine karşın diğer türlerin geri planda kaldığını gördüm ve ben de çalışmamı bu noktada yoğunlaştırdım. Sözünü ettiğim diğer türlerdeki eserlere çalışmamda yer verdim. Özellikle bir yazarın, hem bu dönemde hem de Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatında fikra, ani ve gezi yazısı türünde en çok eser veren sanatçı olduğunu gördüm. Kısa, akıcı ve etkili cümlelerle yazdığı Bizim Akdeniz, Taymis Kıyıları, Deniz Aşırı gibi eserleri okumak çok zevkliydi. Atatürk'e yakınlığı ile tanınan bu yazar, Atatürk'e ilişkin anılarını da bir yapıtında bir araya getirmişti. 9. Bu parçada söz edilen araştırmacı hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A Millî Edebiyat Dönemi'nin Ali Canip Yöntem, Ömer Seyfettin ve Ziya Gökalp'in yayımladıkları "Genç Kalemler" dergisiyle başladığını anımsatmak istemiştir. B) Bizim Akdeniz, Taymis Kıyıları, Deniz Aşırı gibi zevkle okuduğu eserlerin yazarı Falih Rıfkı Atay'dır. C) Kiralık Konak, Çalıkuşu çalışmasında yer vermediği eserlerden bazılarıdır. Resat D) Atatürk ile ilgili anıların bir araya getirildiğini söylediği eser, Çankaya'dır. E) Zoraki Diplomat, Vatan Yolunda çalışmasında yer verdiği fıkra türündeki eserlerden bazılarıdır. biabigesA AY 10.

uydu. "Niye tek çiçek gü kokusu vardır. Niye e, tek bir romancıyla ak bir yanıt verdimse sorusun edi; direndi aynı sorunun benim için. Böyle kan soru zü ülkemizin sünüyorsunu an yalnızca erseniz kimi Deneme keye biyatta Paragraf 7.-9. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Cam, keşfedildiğinden beri hayatımızda pek çok alana konfor, şıklık, ışıltı ve ışık katan sanat eseri üretmek için bin yıllardır kullanılan evrensel bir malzeme. (II) "Türkiye'de camdan üretilen en özgün, en eski sanat eseri hangisidir?" diye sorulsa pek çok kişinin aklına binlerce yıllık Akdeniz cam işçiliğinin bir yansıması olan çeşmibülbül gelir sanırım. (II) Öncelikle üzeri genelde mavi spiral çizgilerle bezenmiş şeffaf camdan yapılmış bu dekoratif objelere neden bu ismin verildiğinden bahsedelim. (IV) Çeşmibülbül Farsça kökenli bir kelime; "bülbül gözü” anlamını taşıyor ama bu anlam ilk anda size bir şey ifade etmeyebilir. (V) Döndürürken yakından baktığınızda üzerindeki helezonik çizgilerin dans eder gibi harekete geçtiğini ve bülbülün gözünü andıran hareler oluşturduğunu göreceksiniz. Deneme 17 9. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Olasılık söz konusudur. B) Benzetmeye başvurulmuştur. e Tartışmadan yararlanılmıştır. D) Konuşma havası içinde yazılmıştır. E) Tanımlama yapılmıştır. 10. Şiirinin toprağını sürekli işleyen, havalandıran, şiiri besleyip zenginleştiren ozanlar vardır. Bir gereksi kendilerini ve şiirlerini sorgulayarak yaparlar bun ar. Bunun için de

24. "Ebru, tükenmeyen bir hazinedir. Bu kendi içinde, kendi ken- dine karakterini hiç bozmadan zaten tekâmül ediyor. Bunun ha- ricinde, modernizasyon gibi bir şey olamaz. Çünkü bu ecdat yadigarını, bunun tarihini yaşatmak mecburiyetindeyiz. Niye modernizasyon olsun? Bu nihayeti olmayan bir renk cümbüşü. Güzelliği tükenmiyor ki yeniden bir şeyler icat edilsin. Yukarıdaki parçanın yazarının aşağıdakilerden hangisini söylemesi beklenmez? A) Ebru, klasik kalıplar içerisinde gelişimini devam ettirmelidir. B) Geleneksel sanatların desteklenmesi tarihi bir görevdir. Klasik ile moderni harmanlayarak çağdaş dünyada yerimizi alabiliriz. D) Ebrunun sınırsız bir renk dünyası vardır. E) Milletler tarihi miraslarını koruyarak ayakta kalırlar.

TYT/Türkçe 26. (1) Türk dağcıların Ağrı'ya ilk tırmanışları Cumhuriyet Dönemi'nde gerçekleşmiştir. (II) Binbaşı Cevdet Su- nay, 15 subay ve 50 erle birlikte 1937'de Ağrı Dağı'nın zirvesine ulaşmıştır. (III) Bu heyet, iddiaların aksine Nuh'un Gemisi'nin enkazına dair herhangi bir bulguya rastlamamıştır. (IV) Ancak Batı'da uzun süre bu inanış devam etmiş ve Batı ülkelerinin Ağrı Dağı'na olan ilgileri sürmüştür. (V) Yakın geçmişte ise Amerikalı astronot Irwin, birkaç defa dağa tırmanarak gemiden kalma par- çalar bulduğunu iddia etmiştir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin- den önce "Nitekim 1969'da Ay'a ayak basan ilk dünyalı unvanını kazanan Amerikalı astronot Neil Armstrong bile 1982 Haziran'ında Türkiye'ye gelip Ağrı'ya tırman- mıştı." cümlesi getirilmelidir? A) I B) II C) III D) IV E E) V slında şöyle derinden bir baktığımızda düşünce de- ğimiz şey dünyayla ilgili birtakım sembollerle üretti- miz indirgenmiş ifadelerdir. Rir yn endemik

ve nce keli ka- tut- ve oğ- İs- da eki k- a- y 11 4. Sivas Kongresi'nde Mustafa Kemal başkanlık yapmış ve bu kongrenin ulusal olduğunu her ilden delegelerin gelmesiyle vur- gulanmıştır. Kongre toplanmadan çeşitli sorunlarla karşılaşılmış fakat sorunlar çözülerek kongre başlamıştır. Kongrede "Ali Fuat Cebesoy Batı Cephesi Kuvayımilliye Komutanlığına tayin edil- miştir." maddesi yer almıştır. Bu maddeye göre, 1. Temsil Heyeti ilk defa hükûmet gibi davranıp yürütme yetkisini kullanmıştır. II. Batı Cephesi'nin oluşturulması için ilk adım atılmıştır. III. Kurtuluş Savaşı'nın tek yerden yönetilmesi amaçlanmış- tır. yargılarından hangileri çıkarılabilir? A) Yalnız I D) ILve III brizione fiugins B) I ve II Reci E) I, II ve II C) I ve III

* * URIYET! ORA TIM BAKAL ** 29. Şöhretin okuyucu üzerindeki algısını test etmek için meşhur İngiliz eleştirmeni I. A. Richards, 1920'li yıllarda üniversite öğrencileri üzerinde küçük bir deney yapar. Öğrencilere birkaç şiir dağıtarak değerlendirmelerini ister. Ancak şiirlerin kimlere ait olduğunu gizler. Neticede öğrenciler büyük şairlerin şiirlerini beğenmezken, tanınmamış şairlere övgüler düzmüşlerdir. Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Başarılı şiirlerin bir kısmı şöhretli şairlerin kaleminden çıkmışken bir kısmı da isimsiz şairlerin yüz akı şiirleridir. B) Kötü şiirlerin bir kısmı şöhretsiz şairlere aitken, bir kısmı da şöhret olmuş şairlerin malıdır. Öğrenciler iyi bir şiiri sıradan bir şiirden ayırmada yetersiz kalmışlardır. D) Büyük şairlerin kötü şiirleri, onların parlak şöhretlerinden dolayı okuyucu tarafından fark edilemeyebilir. E) Söhretin toplum üzerindeki etkisi dünyanın her yerinde sorgulanan bir husustur. 30. Yunus Emre, bundan 800 yıl önce yazdı. 800 yıl önce onun kullandığı dil Türkçenin genetik şifrelerini, genetik kodlarını taşır. Onun Türkçesi âdeta bir dil mucizesidir. Yunus Emre okul, akademi okumadı. Belki medrese tahsili görmüştür ama her hâlde Türkçe dersi almadı. Yazarlık kursuna da gitmedi. Zaten o yıllarda ve daha sonra Osmanlı Devleti'nin mektep julmuyordu. "Anadilin öğretimi mi olur?" diye düşünülüyordu. Ana dili öğrenilmez

AYT DENEME SINAVI 13. B Kahramanlarına rüya gördürmeyen romancı sayısı çok azdır çünkü insan, ana ögesidir romanın. İnsanın olduğu yerde düşler, rüyalar da bulunacaktır ister istemez. İnsanın varoluşsal gerçeğidir rüyalar; insanı tanıtmanın, anlatmanın bir aracıdır. Rüyayla başlayan romanlar vardır: Orhan Pamuk'un "Cevdet Bey ve Oğulları" gibi. Kimi romanlar da çekirdek bir rüya olarak yazarlarının beyinlerine düşer, o çekirdek çimlenir, boy atıp gelişerek romana dönüşür. Paulo Coelho'nun bir zamanlar en çok okunan roman- ların ilk sıralarında yer alan "Simyacı"sı gibi. Bu örneği hatırlatan bir başka roman daha söyleyeyim: İhsan Oktay Anar'ın Uzun İhsan Efendi'nin gördüğü rüyalar dizisiyle kurguladığı "Puslu Kitalar Atlası" adlı eseri. Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Rüyalar, insanın varoluşsal gerçeğidir ve edebiya- tin tüm türlerinde kullanılmaktadır.. B) İnsanın bilinçaltını açığa vuran rüyalar, gizlerin çö- zülmesi için önemlidir. C) Insanın ayrılmaz bir unsuru olan rüya, insanı anlat- manın bir aracı olarak romanlarda kullanılmıştır. D) İhsan Oktay Anar, Orhan Pamuk romanlarında rü- yaya yer verdikleri için ünlenmişlerdir. 15. E) Ruh çözümlemelerinde rüyadan faydalanan roman- cılar fazla rağbet görmemektedir.

manın bir aracı olarak romanlarda kullanılmıştır. D) İhsan Oktay Anar, Orhan Pamuk romanlarında rü- yaya yer verdikleri için ünlenmişlerdir. E) Ruh çözümlemelerinde rüyadan faydalanan roman- cilar fazla rağbet görmemektedir. 14. Diller, tıpkı birer ağaçtır. Mevsim mevsim rengini kaybeder, ölü yapraklarını döker ve yerine bu yaprakların tazeleri açar. Dilin yaprakları sözcüklerdir. Herkesçe kullanılan, çok canlı bir anlamı olan sözcük bir süre sonra bir ölüden başka bir şey değildir. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Vinelemeye yer verilmiştir. B) Karşılaştırma yapılmıştır. C) Mecazlardan yararlanılmıştır. DT Benzetmeye başvurulmuştur. Aynı varlığın karşıt durumları dile getirilmiştir. 16. 5

18. 1. Bir garip rúyá rengiyle & a Uyuşmuş gibi her şekil b Rüzgârda uçan tüy bile Benim kadar hafif değil & a 8b II. Başım sükutu öğüten a Uçsuz bucaksız değirmen a İçim muradına ermiş & b Abasız, postsuz bir derviş Aşağıdakilerin hangisi numaralanmış bu dörtlüklerin ortak özelliklerinden biri değildir? A) 8'li hece ölçüsünün kullanılması BY Huzur bulmuş bir söyleyici tavrının olması imgeli bir söyleyişin benimsenmesi D) Sarmal kafiye düzeninden yararlanılması E Nitelemelere yer verilmesi 6

216 1. Manavgat Şelalesi Şelaleler ya da çağlayanlar, bir nehrin yatağında bulunan büyük yükseklik farkı nedeniyle suların yüksekten düşerek oluşturduğu bir oluşumdur. Bu oluşum farklı yollarla mey- dana gelir. Akarsu yataklarının kırılması, buzullaşması ve başka sebepler nedeniyle başkalaşması yoluyla oluşabilir. Ya da farklı aşınma süreleri ve akarsu yatağının oluşumu sırasında meydana gelebilir. Ülkemizde en güzel şelalelerin bulunduğu bölge Akdeniz'dir. Bir su şehri olan Antalya'da yeşilliklerin çevrelediği Kurşunlu ve Manavgat Şelalesi bu- lunmaktadır. Kurşunlu Şelalesi, 1996 yılında park hâline ge- tirilen 7 gölet, bitki tüneli ve 200 yıllık su değirmenini içinde barındıran çok güzel bir doğa oluşumudur. Manavgat Şe- lalesi ise yüksek olmamasına rağmen oldukça geniş bir şe- laledir. Manavgat Şelalesi'nin etrafı da kanallar ve setlerle süslenerek güzel mesire alanı hâline getirilmiştir. Kurşunlu Şelalesi 1. Şelalelerin oluşma nedenlerinden biri de akarsu yataklarının kırılmasıyla ortaya çıkmaları II. Manavgat Şelalesi'nin setlerle çevrelenerek mesire ala- ni hâline getirilmesi III. Kurşunlu Şelalesi'nin gölet, bitki tüneli ve değirmen ba- rındırması IV. Şelalelerin yeşilliklerle çevrili olması V. Manavgat Şelalesi'nin Kurşunlu Şelalesi'ne göre daha az yükseklik farkı taşıması A) Yalnız I. Bu metinde anlatılardan hangisi ya da hangileri görsel- lerle ilişkilendirilebilir? B) I. ile III. D) III. ile IV. Palme Yayınevi E) IV. ile V. C) I. ile IV. 2. Yılda kimy nen mac düş la a gör lere insa çür Öd dig Bu ge (A) 3. B C D E r