Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

B PALME YAYINEVİ a K YAYINEVİ - B 13. Tolstoy'a sanatın ne olduğunu soran genç bir yazara ünlü sanatçı şu sözleri söyledi: Sanat, günlük yaşamın saflaştırılmış hâlidir. Ayrımcılığı reddederken tüm insanlığı birleştirici ve uzlaştırmacı tavrıyla bir ideali yaşatma gayreti içindedir. TYT/PLM / 003/23 Acı, kötülük, çaresizlik ve istirap, sanatın üretim sürecinin kaygılarıdır. Ancak ürünün ortaya çıkmasıyla rahatlık ve uyum süreci kaçınılmaz bir sondur. Sanatta belirsizliğe yer yoktur. Sanatta belirsizlik yaratıcılığı yok eden en önemli olumsuzluktur. AV Evrensel olduğu Tolstoy'un vermiş olduğu bu cevaplara göre aşağıdakilerden hangisi santin özelliklerinden biri değildir? LAVE B) Günlük yaşamdan etkilendiği \ C) Hümanist çizgide olduğu D) Belirli kurallara dayandığı E) Toplumdaki olumsuzluklardan beslendiği

lyeti altında olmadığına E) Sahip olduğu doğal kaynakların ancak bilimsel amaçlarla kıta çıkarılabileceğine- dışına 6. Andre Gide, büyük bir romancı mı? Büyük bir eleştirmen mi? Değil belki. Romanlarını okumasanız, bilmeseniz de olur; pek bir şey kay- betmiş olmazsınız. Kendini en iyi incelemiş, yansız bir şekilde değer- lendirmeye çalışmış olan adamdır o. Bunun için de en önemli eseri, bence güncesidir. Günü gününe kendine bakmış, kendini anlamaya çalışmıştır. Çok kimse yapmıştır bu işi ancak pek azı başarabilmiştir hatta Gide'den daha iyi başaranı da olmamıştır. Gide günlüklerinde savunmuyor kendini, övmüyor, gerekirse de yeriyor; yapmacıklı bir küçüklenme ile, bir alçak gönüllülükle karşısındakine yaranmaya, kendini sevdirmeye de kalkmıyor. Bu parçadan hareketle Andre Gide ile ilgili aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Kendini anlattığı yazılarına, pek çok okurun ilgi gösterdiği B) Farklı türlerde eserler kaleme aldıgı Günlüklerini olabildiğince tarafsız bir şekilde yazdığı D) Öz eleştiriden çekinmeyen bir kişiliğe sahip olduğu Roman türündeki eserlerinin nitelikçe zayıf olduğu TYT/01GNL-6 (A Serisi) 3

Şiirin milli bir sanat olduğunu tekrara bilmem lüzum var mı? Belki bir bakıma tek milli sanat, şiirdir. Öbür sanatların hepsinde milletlerarası bir taraf vardır. O kadar ki onların milletlerarası pazarı, mücadele yeri bile vardır. Bütün on dokuzuncu asır boyunca ve hatta bugün bile Paris, bir nevi sanat merkezi olarak tanınır. Bütün musiki zaferleri oradan yayıldı. Bütün resim ve heykel söhretleri orada kuruldu. Birçok milletin romancıları hakiki şöhretlerini, hiç olmazsa kendi dillerinin dışındaki şöhretlerini Fransızcaya tercüme- den sonra tattılar. Bu parçaya göre, Yaşadığı memleketin dışında şöhretini yakalayan şair pek görülmez. Hiçbir millet, büyük bir şairini başka bir milletin yardı- mıyla tanımamıştır. III. Bir şairin şöhret kazanmaşı, diğer sanat dallarında eser verenlerden daha kolaydır. IV. Bazı şairler, dilleriyle bazıları ise düşünceleri ile şöhreti yakalarlar. yargılardan hangisi ya da hangileri çıkarılamaz? A) Yalnız I B) I ve II D) Yalnız E) Yalnız IV C) III ve IV

Gençlerin dilinde bir kalıp var: "Sene olmuş 2022..." Bunu söyledikleri anda muhataplarına söylenebilecek her şeyi söylediklerine inanıyorlar. Yani 'zaman değişmiştir' artık 'sen nerede yaşıyorsundur'. Oysa "değişim" başlı başına bir argüman, bir kanıt değil. Bir şey değiştiyse artık o mu geçerlidir? Yoo!.. Tekrar değişebilir, geri dönebilir vs. İkincisi, değiştiyse iyi mi olmuştur, kötü mü? "Değişti" başlı başına argüman yapılınca bunu soramayız bile. Değişti, bitti. Hayır! "Değişti de ne oldu?" diye sormalıyız. Belki kötüdür ve geri dönmemiz gerekir, belki eksiktir ve onu tamamlamamız gerekir, belki yerine yeni bir şey konmuş olandır en iyisi... Ama "değişti" tek başına bir şey demek değildir. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Zamanın, bireylere bazı şeyleri istemeden de olsa kabullenmek zorunda bıraktığı B) Ancak düşünsel temelleri iyi saptanmış bir hareketin değişim olarak adlandırılabileceği C Değişimin toplumun kendi iç dinamikleri ile gerçekleşmesi gerektiği D) Bireylere sebepleri ve nitelikleri anlatılmamış bir değişimin yaygınlık kazanamayacağı E) Değişimi sorgulanmadan kabul edilmesi gereken bir olgu olarak görmenin yanlış olduğu

Dijital medyanın dikkat biçimlerini nasıl dönüştürdüğü husu- sunda tartışmalı başlıklardan biri nesiller arası farklar ile ilgi- lidir. Bu tartışma, dijital ortamın içinde büyümenin düşünme ve dikkat biçimlerini ne ölçüde şekillendirme gücüne sahip olduğu sorusunda düğümlenir. Dijital hayatın bağlantılı me- tinleri, imajları, sesleri ve etkileşimi içinde biçimlenen dikkat biçiminin, yalnızca yazılı ortam içinde, başka deyişle kitap- lar, notlar, defterler arasında gelişmiş dikkat biçimlerinden bariz farkları olduğu, artık gündelik sohbetlerde eskimiş bir tespittir. Diğer taraftan, medyanın dönüşümünün nesiller arasındaki farkları bütünüyle açıklayabileceği ya da bir nes- lin düşünce alışkanlıklarının, bilgiyle ilişkisinin ya da dikkat rejiminin yalnızca dijital ortamın yapısına bağlı tanımlanabi- leceği gibi varsayımların da sorunsuz olduğu söylenemez. Bu nedenle, özellikle dikkat biçimleri söz konusu olduğunda farklı nesilleri kesebilecek katılaştırılmamış, esnek kavram- lar aramak ve bu dikkat biçimlerinin çeşitli sentezlerinden doğabilecek, başkalaşmış ara alanlar ya da geçitler icat et- meye çalışmak, olasılıklara açık, daha cazip bir yol olacak- mış gibi görünüyor. 37. Bu parçanın yazarının aşağıdakilerden hangisini söyle- mesi beklenir? A) Bir işin gerçekleştirilmesinde gereken azami dikkati sağ- layabilecek kişiler, basılı yayın ortamında okuma yapmış kişilerdir. şeyle dan oldu yim anl E) Dikkat yoğunluğunun ölçülmesindeki en önemli kriter, bireyin hangi yaş grubuna daha yakın olduğudur. * B) Dikkat şekilleri arasında bilimin inkâr edemeyeceği fark- lılıklar olduğunu söylemek yanlış olmaz. P Nesiller arasında dikkat farklılıklarının olduğunu ve bu farklılıkların nesille ilgili olduğunu ifade eden görüşler geçerliliğini yitirmiştir. E D) Her yaş grubu, büyümesinde ve olgunlaşmasında aldığı S eğitime göre kendine bir dikkat biçimi oluşturmuştur.

e i a 7 r T J K 1 T K Kara Kutu YAYIN INFORMAL YAYINLARI Lascaux mağarasında yer almaktadır. Lascaux'nun duvar- Mağara ressamlığının en ünlü örneği Güney Fransa'daki larını süsleyen ellerin Magdalenion ressamlarına ait oldu- ğu düşünülmektedir. Bu ressamlar, sanatta ve alet yapı- minda günümüzden binlerce yıl öncesinin zirvesini temsi ediyordu. Mağara ressamları, olabilecek en basit malze- melerle çalışıyorlar; taş aletler, çakmak taşları, kemikler ve yosundan yaptıkları fırçaları kullanıyorlardı. Paletlerinde ise fazla renk seçeneği yoktu ve resimleri için siyah, kır- mızı ve sarıdan yararlanıyorlardı. Bugüne ulaşabilen bazı mineral kökenli renk pigmentleri; topraktaki demir oksit, manganez ve kömürden elde edilmişti. Resimlerde öne çıkan temalar ise hayvanlar, insanlar ve soyut semboller- di. Ayrıca mağaranın fiziksel özelliğinden dolayı resimlerin hareket hâlindeymiş hissi vermesi, ressamların eserlerini daha da ilginç kılıyordu. Ünlü İspanyol ressam Pablo Pi- casso, Lascaux'yu gezdikten sonra "Son on bin yılda biz ressamlar yeni hiçbir şey öğrenememişiz." demişti. 35. Bu parçadan hareketle Magdalenion ressamları ile ilgi- li aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Eserleri döneminin ötesinde de takdir görmüştür. B) Canlı kalıntılarını araç gereç olarak kullanmışlardır. C) Kullandıkları renklerin bazılarını doğadan elde etmiş- lerdir. v D) Resim sanatında yeni tekniklerin öncüsü olmuşlardır. E) El becerisi gerektiren uğraşlarda ustalaşmışlardır. X dönemin ilerisinde yapılan resimler var fabat onci olma durumu hiçbir cumlede you 36. Bu parçadaki altı çizili cümleyle anlatılmak istenen aşa- ğıdakilerden hangisidir? B A Modern ressamların soyut semboller üzerine yoğunlaş- madığı B) Resim sanatında uzun süre herhangi bir önemli geliş- menin yaşanmadığı Doğayı yansıtmada ilkel ve modern resimlerin yıllarca eş değer sayıldığı DResim sanatına bakışın dönemsel farklılıklar göster- mediği EXGünümüz ressamlarının mağara resim sanatından et- kilendiği

Dijital medyanın dikkat biçimlerini nasıl dönüştürdüğü husu- sunda tartışmalı başlıklardan biri nesiller arası farklar ile ilgi- lidir. Bu tartışma, dijital ortamın içinde büyümenin düşünme ve dikkat biçimlerini ne ölçüde şekillendirme gücüne sahip olduğu sorusunda düğümlenir. Dijital hayatın bağlantılı me- tinleri, imajları, sesleri ve etkileşimi içinde biçimlenen dikkat biçiminin, yalnızca yazılı ortam içinde, başka deyişle kitap- lar, notlar, defterler arasında gelişmiş dikkat biçimlerinden bariz farkları olduğu, artık gündelik sohbetlerde eskimiş bir tespittir. Diğer taraftan, medyanın dönüşümünün nesiller arasındaki farkları bütünüyle açıklayabileceği ya da bir nes- lin düşünce alışkanlıklarının, bilgiyle ilişkisinin ya da dikkat rejiminin yalnızca dijital ortamın yapısına bağlı tanımlanabi- leceği gibi varsayımların da sorunsuz olduğu söylenemez. Bu nedenle, özellikle dikkat biçimleri söz konusu olduğunda farklı nesilleri kesebilecek katılaştırılmamış, esnek kavram- lar aramak ve bu dikkat biçimlerinin çeşitli sentezlerinden doğabilecek, başkalaşmış ara alanlar ya da geçitler icat et- meye çalışmak, olasılıklara açık, daha cazip bir yol olacak- mış gibi görünüyor. 37. Bu parçanın yazarının aşağıdakilerden hangisini söyle- mesi beklenir? A) Bir işin gerçekleştirilmesinde gereken azami dikkati sağ- layabilecek kişiler, basılı yayın ortamında okuma yapmış kişilerdir. B) Dikkat şekilleri arasında bilimin inkâr edemeyeceği fark- lılıklar olduğunu söylemek yanlış olmaz. Nesiller arasında dikkat farklılıklarının olduğunu ve bu farklılıkların nesille ilgili olduğunu ifade eden görüşler geçerliliğini yitirmiştir. D) Her yaş grubu, büyümesinde ve olgunlaşmasında aldığı eğitime göre kendine bir dikkat biçimi oluşturmuştur. E) Dikkat yoğunluğunun ölçülmesindeki en önemli kriter, bireyin hangi yaş grubuna daha yakın olduğudur.

9. Günümüzde mülteci sorunu dünya ülkelerinin bir- çoğunun ciddi bir sorunu. Türkiye'de bundan en çok ve en olumsuz etkilenenlerinden. Komşusu ve yaklaşık 900 kilometrelik ortak sınırı olan Suriye'de yaşayan milyonlarca ve dinleri İslam olan insanlar, yönetimin acımasız saldırıları karşısında canları- ni kurtarmak için, Türkiye'ye sığınmış durumdalar. Kendisi kalkınma yolunda kararlı bir şekilde ilerle- yen Türkiye için bu göçmenler ciddi bir sorun. Oysa ki, Suriyelilerin, Türklerle, İslam dini dışında başka bir yakınlıkları yok. Dilleri farklı. Kültür ve alışkan- lıkları farklı. Türkiye devleti, onlara haklı olarak ge- çici konuklar gözüyle bakıyor ve Dünya kamuoyun- dan, bu sorunun çözümü için destek bekliyor. Bu parçada vurgulanmak istenen asıl düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Suriyelilerin ülkelerine dönebilmeleri için Türki- ye diğer ülkelerinde elini taşın altına koymasını beklemektedir. B) Türkiye Müslüman din kardeşlerini sıkıntılı za- manlarında yalnız bırakmamıştır. C) Mülteci sorunu tüm dünyanın olduğu gibi Türki- ye'nin de büyük bir sorunudur. Türkiye'ye sığınan Suriyeli mülteciler vatanları- na dönecekleri günü iple çekmektedir. E) Hiçbir ortak noktamız olmamasına rağmen Su- riyeli mültecilere yardım etmek bizim boynumu- zun borcudur. E M O S E

3. Birinci Dünya Savaşı'nda yenik düşen Osmanlı Devleti hem Arap topraklarını kaybetmiş hem de Anadolu'nun paylaşıl- ması tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır. Bu sonuç; 1. Turan idealinin gerçekleşmesi, HIslam birliğinin kurulması, M. Millî devlet fikrinin gelişmesi durumlarından hangilerini olumsuz etkilemiştir? A Taimzt B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

D) Tüm insanlığın refah e mutluluğunu arzuladığı E) insan ve insanlık sevgisine sahip olduğu ULAŞIM TURİZM ÜÇÜNCÜL FAALİYETLER MİRAY YAYINLARI A) Balıkçılık B) Donanım-Yazılım C) İnşaat D) Pazarlama E) Hayvancılık EĞİTİM BANKACILIK Toplumların yaşam kalitesini yükseltmek, çalışmaları- ni daha verimli hale getirmek için geliştirilmiş üçüncül ekonomik faaliyetler sınıflamasında simgelerle boş bıra- kılmış alanlara aşağıdakilerden hangileri yazılmalıdır? Tarn- Ormancılık MIRAY YAYINLARI- Ağ işletmeciliği Makine sanayi Sağlık Bilişim teknolojileri Kahve iklim den h A) i B) t C) C

9. Günümüzde mülteci sorunu dünya ülkelerinin bir- çoğunun ciddi bir sorunu. Türkiye'de bundan en çok ve en olumsuz etkilenenlerinden. Komşusu ve yaklaşık 900 kilometrelik ortak sınırı olan Suriye'de yaşayan milyonlarca ve dinleri İslam olan insanlar, yönetimin acımasız saldırıları karşısında canları- ni kurtarmak için, Türkiye'ye sığınmış durumdalar. Kendisi kalkınma yolunda kararlı bir şekilde ilerle- yen Türkiye için bu göçmenler ciddi bir sorun. Oysa ki, Suriyelilerin, Türklerle, İslam dini dışında başka bir yakınlıkları yok. Dilleri farklı. Kültür ve alışkan- lıkları farklı. Türkiye devleti, onlara haklı olarak ge- çici konuklar gözüyle bakıyor ve Dünya kamuoyun- dan, bu sorunun çözümü için destek bekliyor. Bu parçada vurgulanmak istenen asıl düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Suriyelilerin ülkelerine dönebilmeleri için Türki- ye diğer ülkelerinde elini taşın altına koymasını beklemektedir. B) Türkiye Müslüman din kardeşlerini sıkıntılı za- manlarında yalnız bırakmamıştır. C) Mülteci sorunu tüm dünyanın olduğu gibi Türki- ye'nin de büyük bir sorunudur. Türkiye'ye sığınan Suriyeli mülteciler vatanları- na dönecekleri günü iple çekmektedir. E) Hiçbir ortak noktamız olmamasına rağmen Su- riyeli mültecilere yardım etmek bizim boynumu- zun borcudur. E M

2 8. Sanatçının, toplumla bütün noktalarda ya da birçok noktada uyuştuğu söylenemez; bu beklenemez de sanatçıdan. O zaman kendi tarihini yazma gücünü kaybeder, yani sanatçılığından ödün verir, kendisi için çok önemli olan sanatçı kimliğinin tarihini oluş- turamaz. Kalıcılığından da ödün verir. Belki tanıyanı ve talep edeni çok olur ama sıradanlaşır. Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Sanatçı olmakla sanatçı görünmek arasındaki ince ayrıntıyı gözden kaçırmamak gerekir. B) Sanatçı, toplumun değerlerini alt üst etme, karı- şıklık yaratma hakkına sahip değildir. C) Evrensele giden yol, geleneksel ve ulusal olan- dan geçer. p) Sanat, uçlar arasındaki seyahatin zorluğunu tat- ma ve toplumla ters düşme değildir. E) Sanatçıyı ölümsüz kılan, toplumdaki aksaklığı görüp yeri geldiğinde topluma ters düşmesidir. Diğer sayfaya geçiniz.

28. Artık her gün yeni bir yerli roman yayımlanıyor. Kim ne kadar gayret ederse etsin tümünü okumak olana- ğı yok. Okumak bir yana, bunca yapita erişmek bile olanaksız. İnsan bir tavsiye almadan da kısıtlı zama- nında her şeyi okuma çabasına girmek istemiyor. O nedenle güvenilir bir kişinin getireceği öneriler kişiye okuma serüveninde ufuk açıyor. Bu parçada sözü edilen sorun, aşağıdakilerden hangisidir? A) Bütün romanları okumak istememize karşın, buna ayıracak zamanımızın olmaması B) Okurnamız gereken kitaplara, maddi olanaksız- lıktan ötürü ulaşamamamız C) Kimi okuyucuların çeşitli bahaneler yaratarak okumaktan uzaklaşmaları D) Eleştirmenlerin kimi zaman okuyuculara niteliksiz kitapları da önermeleri E) Yamlanan birçok romandan hangilerini okuya- cağımın belirleyemememiz

30. Yapılan bir araştırmada 20 kişilik bir çalışma grubu, onar kişilik iki gruba ayrıldı. Bir gruba deney, diğerine kontrol grubu adı verildi. 21 gün süreyle deney grubu üyeleri, her gün 18 saat boyunca uyanık bırakıldı. Kontrol grubunda- kilerin ise standart uyku süresi olan 8 saati uyumalarına izin verildi. Araştırma sonunda deney grubu üyelerinin yer-yön bulmayı öğrenmeleriyle ilgili bilişsel işlevlerinin bozulduğu belirlendi. Bu parçada sözü edilen araştırmanın sonucu aşağı- dakilerden hangisine işaret etmektedir? A) Uyku yoksunluğunun öğrenme süreçlerini olumsuz etkilediğine B) Uykunun vücut sistemlerini yavaşlatarak kişiyi rahat- lattığına CY Düzenli uykunun vucut sağlığı açısından önemli ol- duğuna D) Uykudan mahrum kalan bireylerin eski öğrenmelerini tamamen unuttuğuna E) Kaliteli ve derin bir gece uykusunun düzensiz ve yü- zeysel bir uykudan daha faydalı olduğuna

A Türkçe A 31. Sosyal kategoriler, ortak özellikleri paylaşan ancak fizik- sel olarak aynı ortamda bulunmayan insanların oluştur- dukları topluluklardır. İşçiler, evliler, liseye giden öğren- ciler, kadınlar, erkekler vb. ait olunan sosyal kategoriler insanın davranışlarını etkiler. Farklı sosyal kategoriler; farklı bilgi, inanç, değer ve tutumlara sahiptir. Birey ken- disini bir sosyal kategori içinde hisseder ve bu kategoriyi benimserse davranışlarını da bu yönde değiştirir. Ör- neğin sanatçı kategorisindeki biri bu kategoriye uygun davranışlar sergiler. Bu parçadan sosyal kategorilerle ilgili aşağıdakile- rin hangisine ulaşılamaz? A) Ortak alanların, değerlerin, mesleklern meydana ge- irdiği oluşumlardır. Ortam birliği ve yüz yüze iletişim gerektirmez. C) Her birey, benimsediği kategoriye göre bir hayat yaşar. A D) Bazı kategorilerde fiziksel şartlar, manevi değerler- den daha etkili olur. E) Her kategorinin kendine ait değer vargıları vardır. 32.

B) II C) III D) IV E) V 2. İlk öykülerimi ve deneme yazılarımı kaleme aldığım ede- biyat dergilerini ve buradaki sanatçı dostlarımı zaman za- man hasretle yâd ediyorum. Edebiyat dünyasının büyülü atmosferinde kendime bir çizgi oluşturmada dergi ortamının farkını kendi hayatımdan pek çok örnekle gördüm. Ancak günümüzde edebiyat dergilerinin gençleri yetiştirme ortamı maalesef çok düştü. O dönemlerde nasıl bir yazarlık portre- si sergilediğime bakacak olursak hep uysal, etliye sütlüye karışmayan bir kalem olduğumu söyleyebilirim. Uysal ve kendi hâlinde bir çizgi sergilemek edebiyat âleminin genel çoğunluğundan "başarılı sanatçı" unvanı elde etmenin te- mel şartı gibi. Başarılı yazar, ona buna bulaşmayan ve bazı sorunlara değinmeyen yazardır sanki. Öte yandan yakın çevrenizde ve genel edebiyat dünyasında her şeyi eleştiren, yerinde duramayan, sıkıntılara değinirken başını da derde sokan kalemlere ilginç bir saygı ve hayranlık da duyuluyor. Sanırım tartışmaların odağında olmayı tercih eden kalem- ler, bu anlaşılmaz ve çelişkili ilgiyi fark edince rahatsız edici bir kalem olmayı özellikle tercih ediyorlar. Bu parçada yazar aşağıdakilerden hangisinden söz et- memiştir? A) Sanatçılara toplumun genel bakış açısından B) Yazarlardaki yöntem değişiminin nedeninden CTüm sanatçılarda benzer bir hareketin oluşmayacağın- dan D) Yazarlığın ilk döneminin yetenek gelişimindeki önemin- den LE Edebiyat dergilerinde eski havanın kaybolduğundan endemik