Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

TÜRKÇE Dünyaca ünlü Nobel edebiyat ödüllü yazar Jose Sarama- go'nun beyaz perdeye de aktarılan en önemli eseri hiç şüp- hesiz Körlük adlı romanıdır/Bir adamın kör oluşuyla başla- yan roman bulaşıcı bir hastalık gibi toplumun çoğunun da beyaz bir körlük yaşamasını konu edinmiştir. Fiziksel bir körlük gibi görünse de ilerleyen kısımlarda bu körlüğün as- linda toplumsal ve bilinçsel körlük olduğunu anlıyorsunuz. Çevremize olan farkındalığımıza dikkat çekmek isteyen ya- zar, düşüncelerimizin de zamanla köreldiğini kurgusal bir bi- çimde anlatmıştır/ Körlük, beklenmedik bir felaketi yaşayan bir toplumun nasıl çöktüğünün, nasıl bencilleştiğinin ve de- ğer yargılarını nasıl yitirdiğinin hikâyesi/ Konusunun ürkü- tücülüğüne rağmen olağanüstü bir şiirsellikle anlatılmış bu unutulmaz roman, usta yazarın belki de en etkileyici yapıtí. Eserdeki akıcı ve muzip dili sayesinde kitabı ilgi çekici kılan sanatçı, noktalama işaretlerinden sadece nokta ve virgülü kullanarak bu özelliğiyle bütün yazarlardan ayrılmaktadır. DENEME Bu parçada "Körlük" ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Kurgu ile gerçeği ustaca birleştirdiğine B) Sinemaya uyarlanan bir edebî eser olduğuna (C) Insanın karanlıklaşan yüzünü konu edindiğine D) Dil ve anlatım özelliklerine E) Kimi özellikleriyle yazarını özgün kıldığına 4. Yirmi birinci yüzyılda gen çalışmaları hayatımıza çok hızlı ve etkin bir şekilde yön vermiştir. Genetik manipülasyonlar hastalıkların tanısından tedavisine, yeni besin kaynaklarının oluşturulmasından nesli tükenmekte olan hayvanların üre-

Sosyal B 13. Hegel, Tin'in Fenomenolojisi isimli kitabında, bütün bir fel- sefi sistemine temel oluşturan "Akılsal olan gerçek, ger- çek olan akılsaldır." yargısını dile getirir. Hegel bu özdeyişiyle aşağıdakilerden hangisini anlat- mak istemiştir? A) Akıl ve varlık birbirini karşılıklı etkiler. B) Varlığın akli bir yapısı vardır. C) Insan, sadece aklıyla düşündüğü varlıkları bilebilir. D) Varlık gerçek değildir. E) Akıl, kendi yapısına uygun olan varlığı kavrayabilir. ök & dakika- 15. "Ha ve kur kat Bu uy A) Hil Dar Ash

re- Fel- bir at- 1 1 1 1 1 1 1 1 f 7 4. (1) Oturmak ve hiçbir şey düşünmeden rahatlamak... (I) Bunu yapmak pek de mümkün değil. (III) Beyni dinlenme moduna al maya çalışsanız bile farklı hayal dünyalarına dalmaktan kurtula- mazsınız. (IV) Gerçek ne denli güzel ve çekici olursa olsun haya- lin süsleyip bezediği kurmaca dünyanın tahtına oturamaz. (V) Onun kadar zevk vermez insana. (VI) Bunun içindir ki hayalin ço- cukları olan sanat eserleri yani şiirler, şarkılar, romanlar vs. an- lattıkları nesnelerden ve kişilerden daha alımlı, daha çekicidir hep. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numa- ralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II B) III C) IV D) V E) VI 2.

dığına D) Yaşadığı dönemi eserlerinde aktardığına E) Özgün bir söyleme sahip olduğuna Palme Yayınevi 11. Kısa şiirler, uzun filmlere konu değil ancak "tema" sağlayabilir ve o temadan yola çıkılarak geliştirilmiş senaryolara ihti- yaç duyulur. Öte yandan şiirin kimi somut göndergeleri senaryoya ipuçları sağlayacaktır kuşkusuz. Ahmet Muhip Dıranas'ın "Fahriye Abla" şiiri kısa sayılır. Yedişer dizelik dört bentten yani yirmi sekiz dizeden oluşur ama şiirin do- ğası gereği geniş bir çevrimde dolanır. Ayrıca somut gön- dergeler üstüne (ilk gençlik, komşuluk, mahalle ilişkileri...) gelişir. Dolayısıyla şiir aynı adlı filme konu olurken konunun ipuçlarını da sağlamıştır. 178 Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? A) Ahmet Muhip'in şiirinde senaryolaştırmaya uyan birçok öğeye rastlandığına B) Fahriye Abla şiirinin içeriği sayesinde sinemaya çok uy- gun olduğuna Han e) Kısa şiirlerin senaryolara doğrudan konu sağlamaya el- verişli olduğuna D) Şiirlerin somut anlatımlarının senaryo yazımını kolaylaş- tıracağına E) Kısa bir şiirin dahi, bir film senaryosuna ilham verebile- ceğine 13

21. Altmışlar dünyanın ebedî gençliğidir. Savaşın kıyısında doğmuş, savaşı yaşamamış ama boğuntusunda büyümüş, dünyanın yeniden inşasının bu kez gerçekten kendi omuzlarına yüklendiğini hisseden, dünyayı yeniden kurmak konusunda en tutkulu kuşaklardan biridir 60 gençliği. Ancak yıkılmış olandan sorumlu kılınmayı reddeder, dünyayı kendi bildikleri gibi yeniden kurmak isterler. Çan eteklerin modası derhâl son bulur, yerine blucinler, rengârenk gömlekler, bol paça pantolonlar ve özensizlik geçer. Beyaz romantik şarkılar cehennemin ta dibine yollanırken müziğin en kara kökleri kurcalanır. Gençlik kendi başına bir güç olduğunu belki de tarihte ilk kez beyan eder! O nedenledir ki o gün bugün her gençlik kuşağı altmışlara en az bir yerinden dokunur, hiç yoksa modası tekrar tekrar gündeme gelir. Bu parçada "60'lar gençliği" ile ilgili asıl vurgulanan aşağıdakilerin hangisidir? A) Geleneksel moda anlayışını tamamen değiştirdikleri B) Sorumsuz bir özgürlük anlayışından yana oldukları C) Dünyanın daha iyi bir yer olmasını amaçladıkları D) Düzen karşıtı özellikleriyle kendinden sonraki tüm kuşakları etkiledikleri E) içinde oldukları koşulların onları farklı arayışlara yönelttiği

Gece Uçuşu romanında yazar, Şef Riviere, Müfettiş Robinecau, Pilot Fabren gibi kahramanları tasvir ederken iç hesaplaşmalara, karakter analizlerine geniş yer vermiş. Bunu yaparken kahramanlara ön yargıyla yaklaşmadan tarafsız bir bakış açısıy- la, takdire şayan bir dille anlatıyor meramını. Bu yüzden Gece Uçuşu, lezzetli bir okurluğun kapısını aralıyor. Romanın nasıl bittiğini anlamıyorsunuz, bir anda kendinizi kitabın kapağını kapamış, düşü- nürken buluyorsunuz. Benzerine başka yerde rast- lamayacağınız bu anlatım, kitabı bitirdikten sonra bir müddet daha sarıp sarmalıyor sizi. Bu parçada sözü edilen eser ve yazarı hakkın- da aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Romanın sürükleyici olduğuna B) Yazarın özgün bir dilinin olduğuna V C) Kahramanların psikolojik yönlerinin ayrıntılı olarak verildiğine Kan Romanın yoğun bir anlatımının olduğuna Yazarın kahramanlara yönelik objektif bir yak- laşım sergilediğine

12. Bugün dünyamızda her üç kişiden ikisi doyasıya yemek yi- yemiyor. Bu oran, herkesin gereğinden çok yiyecek bulabil- diği zengin ülkelerde yaşayan talihli kimseler için şaşırtıcı gö- rülebilir. 20. yüzyılın ortasında, bilimsel ve teknik ilerlemenin her alanda mucizeler meydana getirebileceğine inanmak ko- laydır. Ama ne yazık ki bu inanç ancak üstün yaşama düze- yine ulaşmış ülkeler için geçerlidir. Bu parçada yakınılan durum aşağıdakilerdin hangisinde verilmiştir? A) Günümüzde hâlâ insanların israf yapmasından x B) İnsanların birbirinin sorunlarına çözüm bulmamasındanX CAçlıkla ilgili yeterli düzeyde çalışma yapılmamasından D) Açlık sorunu olmayanların açlık sorunu olanlara duyar- sızlığından E) Yeryüzünde yeterince üretim yapılamamasından X

neden Nazımlara ve arakilere de şi- m gibi devam Ben yeryüzü cekte olduğu i suçlardan e tepki ola- beyaza en yazarın me taşıma a tepki ma 1- tüler, sesler, noktalar kişiye hep hazır hâlde gelll. OPR 9 ne konan unsurları izlemek ve "komut" aldığı yerde o komutla- ra uygun tepkiler vermekten başka iş bırakılmaz. (VI) Böylece sadece vaktimizi geçirir, evrenin en muhteşem "hayatta kalma ve öğrenme" donanımı olan beynimize herhangi ciddi bir yük yüklememiş oluruz. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde öznel ifadelere yer verilmiştir? A) I yell D) III ve I BeV (1) Dünyada geniş bir çeviri ağı içinde büyük bir dolaşım söz konusudur. (11) Bu konuda en şanslı ülkelerden biri olduğumu- zu düşünsem de bunun edebiyatımıza her zaman yarar sağla- dığını söyleyemem. (III) Eğer çeviri edebiyatına ayrılan alan, onun için verilen emek ve harcanan para, o ülkenin ulusal edebiyatının üstüne çıkmışsa bu önemli bir sorundur çünkü. (IV) Kötü bir çevirmenin elinde âdeta bir dil cinayetine kurban gitmiş olmasına rağmen eser, yazdıklarını yayımlatmak için fır- sat bekleyen yerli ve iyi yazarların önünü keser. (V) Dolayısıyla hevesleri kırılan bu yazarların Türk edebiyatına, yayıncılara ve çevirmenlere inancı da azalır. EX Ve C) III Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisinden sonra düşüncenin akışına göre, “Bir ülke edebiyatında çevirinin yeri elbette yadsınamaz ama çevirinin ne oranda ve nasıl olacağı tartışma konusudur." cümlesi getirilebilir? XT B) Şairin hayatı, şiirin yazılış serüveni no ne diğiva hit ve V+ D) IV E) V

2. 20. yüzyılın Portekiz edebiyatına damga vurmuş büyük ismi Fernando Pessoa, sağlığında yayımlanan yapıtları olduysa da esas olarak ölümünden sonra, yazılarını top- ladığı sandığın bulunmasıyla ün kazandı. Bu sandığa 27 bin sayfaya yayılan farklı türde eserleri sığdıran yazar, bunların büyük bir kısmını kendi adıyla değil birer yaşam öyküsüyle, kişilikle hatta edebî duruş ve tarzla donattığı 70 ayrı kurmaca yazarın adıyla imzalamıştı. Bu parçada söz edilen yazarla ilgili olarak aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılamaz? A) Herkesçe bilinip tanınması durumuna yaşarken kavuş- mamıştır. B) Yaşarken pek çok farklı konuda yayımlanmış edebî eser kaleme almıştır. C) Hayatı boyunca yayımlamayıp sakladığı değişik tür- lerde yapıtlarının varlığı anlaşılmıştır. D) Üne kavuşmasını sağlayan eserlerin çoğunluğunda kendi adını kullanmamıştır. E) Portekiz edebiyatının belli bir döneminde iz bırakmış bir yazardır. bry by bry

A JI 14. Para insanı nasıl değiştiriyor? ÖZDI YAYIN Çoğu kültürde zenginlerin cimri olduğuna yönelik bir algı var. ABD'de bu alginin doğru olup olmadığına yönelik bir araştırma yapılmış. Farklı eyaletlerde, tanımadıkları insanlara kendi böb- reklerini bağışlayan kişilere bakılmış. Refah düzeyi yüksek böl- gelerde daha fazla bağış yapıldığı görülmüş. Gelir düzeyi yük- seldikçe cömertlik ve fedakârlık davranışlarında artış görüldü- ğünü destekleyen örnekler bununla sınırlı değil. Söz gelimi bir araştırmada farklı gelir düzeylerinden oluşan bir gruptakilere 100 dolar verilmiş ve bunun ne kadarını yardım kuruluşlarına bağışlayacaklarına bakılmış. Gelir düzeyi daha düşük olanla- rin daha fazla bağış yaptığı görülmüş. Verileri inceleyen araş- tırmacılar, zenginlerin cimri olduğuna yönelik algının gerçeği yansıtmadığı sonucuna varmış. Bir dergiden alınan bu yazıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Kimi varsayımların aslında kesinlik içerdiği belirtilmiştir. B) İstatistiki verilerin gerçeği yansıtmadığı ortaya konmuştur. C) Kendi içerisinde tutarsızlıkları ve yanlılıkları bulunmakta- dır. D) Kimi ekonomik sorunların gerekçelerine değinilmiştir. E) Herkesçe bilinen bir durumun, farklı yönlerine dair bakış açıları karşılaştırılmıştır.

Eğer doğanın sonsuz güzelliklerinden bahsetmemiz gerekirse Türkiye, dünyadaki en destansı doğal güzelliklere ev sahipliği yapan nadir ülkelerden bir tanesi. Dünyaca ünlü Pamukkale travertenleri, sonsuz beyazlığa sahip kocaman pamuk tarlalarını andıran termal havuzları ve jeolojik mirası ile Menderes Vadisi boyunca uzanıyor. Aynı zamanda bu kireç taşı beyaz dağlar, Türkiye'nin en fotojenik noktalarından ve ülkenin en ünlü yerlerinden biridir. Travertenler, yaklaştıkça büyük beyazlığı ayrıntılı olarak keskinleşene kadar gerçekliğin puslu bir yüzeyinde süzülüyor gibi görünmektedir. Kar beyazı sarkıt ve su perçinleri güneşte parlarken şifalı termal sularla kaplı sığ havuzlar parlak mavi gökyüzünü yansıtır. Güzelliği öyle hayret verici ve beklenmediktir ki en yorgun gezgin bile oraya gittiği zaman tüm yorgunluğunu unutacaktır. 37. Bu parçadaki altı çizili sözcükleri anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Anneannemin üzerindeki sıra dışı elbise, benim gözümde eski zaman masallarından çıkıp gelmiş bir kostümdü. B) Dedemin kitaplığında, geçmiş zaman filozoflarının defterlerini çağrıştıran ve aynı zamanda çok az bulunan el yazması bir kitaba rastladım. C) Her dizesini okuduğumda çarpıldığım ve etkisinden uzun süre kurtulamadığım bazı şairlerin olması, benim için tadına doyum olmaz bir mutluluktur. D) lik defa gittiğim bir şehrin modern sokaklarında değil de her taşında bir gizemin, bir büyünün varlığını duyumsadığım yarı gölgeli sokaklarında gezmek benim için büyük bir keyiftir. E) Bir çocuğun işıltılı gözlerinde en taze gün batımlarının sevincini hissettiğim zamanlar, tarifinden fersah fersah uzak olduğum zamanlardır. 3

35 ve Son yıllarda bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan hızlı gelişmeler, yaşamın pek çok alanında olduğu gibi eğitim alanında da vazgeçilmez hale gelmiştir. Çünkü eğitim bir toplumun hayat standardını belirleyen ve varlığının devamını sağlayan en önemli etkendir. Eğitim bir süreçtir ve hayatın her aşamasında gereklidir. Bireyler hayatlarının bazı noktalarında eğitim kurumlarına ulaşamamakta ve eğitim çemberinin dışında kalabilmektedirler. Bu nedenle eğitim ortamlarında, bilgi ve iletişim teknolojileri, hem örgün eğitimde hem de uzaktan eğitimde sıklıkla kullanılmaktadır. Uzaktan eğitim teknolojileri sayesinde zamandan ve mekândan bağımsız olarak eğitim alma fırsatı, bireyin eğitim hizmetlerinden daha çok yararlanmasına olanak tanımaktadır. dir. eden eden lerin carin 35. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Toplumların devamlılığı, eğitimle mümkündür. B) Teknolojik gelişmeler, eğitimde yeni arayışlara yöneltmiştir. C) Uzaktan eğitim, mekânsal bağlarla sınırlı değildir. D) Toplumların yaşam standartlan eğitimle oluşur. E) Eğitimin olması gereken yaş, çocukluk ve gençlik dönemidir.

i azil Dir 2. gören bir pesne değil, alınıp satılan bir mal durumundadır. E) Kitap eskiden olduğu gibi saygı duyulmayan ve okunmayan bir durumda şimdi. 1. Sanatkar bir vâiz değildir; ahlâka veya fikri aydınlanmaya hizmet etmesi beklenemez. II. Bundan çıkacak sonuç, edebiyatın ahlaksız olduğu değil, bir ahlak anlayışını yaymaya memur olmadığıdır. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? A) Sanatçı ve edebiyattan bir ahlak anlayışını veya fikri yayma görevi beklenemez. B) Sanatçı, fikri aydınlanmaya veya bir ahlaki öğretiye hizmet etmekle yükümlü değildir. Bir sanatçının ahlaka veya fikri aydınlanmaya memur olmaması, ahlaksız olduğu anlamına gelmez. D) Sanatçının fikri aydınlanma veya ahlak için çalışma zorunluluğunun olmaması edebiyatın ahlaksız olduğu sonucunu doğurmaz. E) Sanatçıdan ahlaka veya fikri aydınlanmaya hizmet etmesi beklenemez; ancak edebiyat ahlaksız olmamalıdır. GÜNCEL ANLATIM VİDEOLARI HOCALARA GELDİK KANALINPA HOCALARA GELDİK 4. dö ta: ar (1 g 5. 53

6 25. 1. Yaşın ilerlemesi ve yaşlılığın netleşmesi ile vücutta fizyo- lojik olarak olumsuz değişiklikler meydana gelmektedir. II. Bu tanıma göre genellikle 60 yaşlarında ortaya çıktığı ve doğumla başladığı varsayılan yaşlılık belirtilerinin, 80 yaş larına doğru artık netleştiği kabul edilir. III. Vücutta geriye dönüşü olmayan değişimlerin meydana gel- mesi, yaşlılık olarak nitelendirilir. IV. Bu değişikliklere kronik hastalıkların da eşlik etmesi sonu- cunda kaliteli yaşam oldukça zor bir hål almakta, işte tam bu noktada da egzersizin önemi ortaya çıkmaktadır. V. Düzenli yapılan egzersizlerin kaliteli yaşamada çok önemli olduğu ve yaşlanma ile gerileyen vücut fonksiyonlanni ge- liştirdiği bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçektir. Bu parçanın anlam bütünlüğünün sağlanabilmesi için numa- ralanmış cümlelerin hangileri yer değiştirmelidir? A) I ve II B) I ve III D) II ve IV C) II ve E) Ill ve V 1. OTURUM (TYT) DENEME-4 iniz

30. Okuyucuya doğruyu anlatmak, gerçeği anlatırken de kimi zaman sert ama her zaman yürekli olmak, insanların yüreğine gelecek adına, kendi güçleri adına, geleceği biçimlendirmedeki yetenekleri adına güçlü inançlar katmak, bütün dünyada barış adına mücadele etmek ve yazdıklarım kanalıyla yazılarımın ulaşabileceği her yerde barış savaşçıları yetiştirmek... Işte ben, sanata ve şiire böyle bir işlev yüklüyorum. Aşağıdakilerden hangisinin bu sözlerin sahibi şaire ait dizeler olduğu söylenemez? A) Ne demir ne tahta ne tül perde var hayatında Hürriyeti seçmene lüzum yok, hürsün B) Benim yağmurumda gezinemezsin üşürsün Dağıtır gecelerim sarışınlığını C) O gün gelsin neşemiz tazelensin de gör Dünyayı hele sen bir barış olsun da gör D) Yaşadın mı büyük yaşayacaksın Irmaklara, göğe, bütün evrene karışırcasına E) Uzat bana elini, renginde değilsem de Kalbinle anla beni, dilimi bilmesen de 32

Büyüklerin çocu geliştiremeyeceklerini bilmelerinin gerekliliği 8. 1950'lerde Romanya'da genel olarak şiirin günlük yaşamın sorunlarıyla gerçekçi bir yöntemle uğraş- ması gerektiğine inanılıyordu. Sorun, gerçekçiliğin ne olduğuydu. O dönemde resmi görüş gerçekçilik dendiğinde, bundan günlük yaşamı olduğu gibi yan- sitmavi anlıyordu. Biliyoruz ki gerçeğin en önemli özelliği diyalektik olmasıdır. Oysa o dönemde in- sanlardan gerçeği durağan (statik) bir biçimde yan- sitmaları isteniyordu. Bu parçaya göre altı çizili sözcükten yola çıka- rak gerçeğin en önemli özelliği aşağıdakilerden hangisidir? Mutlak olması Bilime dayanması Eleştirel olması Objektif olması Açıklanmasının zor olması 10