Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

8. (1) Hümanist kuram insan potansiyellerine büyük değer veren ve bireyin kendi yaşantısını istediği gibi yönetebi- leceğini vurgulayan yaklaşımlardır. (II) Abraham Maslow, Carl Rogers ve Erich Fromm bu kuramın öncüleri olmak- la birlikte Hümanist kuramın temelini, Adler'in kişinin en iyiye ulaşmak için sürekli çabaladığı görüşü oluştur- maktadır. (III) Bu kuram, olumlu güdülerimizin olduğunu ve hep daha üst düzeye doğru ilerlediğimizi vurgular. (IV) Hümanist görüşte olanların bireylerin geçmişte neler yaptıkları ya da nasıl düşündükleri ile uğraşmaktan çok şu anda yaşamlarını nasıl değerlendirdikleri ile değişi- me gelişme potansiyelleri ile ilgilendiklerini vurgularlar. (V) Hümanist bakış açısı altında yaratıcılık piskoanaliz bakış açısına kıyasla daha bilinçli ve belirli bir amaca yönelik olması konusunda ele alınarak belirlenir. DM Bu parçada numaralanmış cümleler ile ilgili aşağı- daklerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, söyleşmeye bağlı anlatıma yer verilmek- tedir. B) II. cümlede, karşılaştırma söz konusudur. C) III. cümlede, bir durumun sebebinden bahsedilir. D) IV. cümlede, bir durumdan bahsedilmektedir. E) V. cümlede, değerlendirmeden bahsedilir.

1. Genelde sanat yapıtlarının, özelde şiirin kusursuzluğu hedefledikleri açıktır. İlk bakışta sıkı sıkıya bağlanılacak bir düşünce tarzıdır bu. Ama bir kişilik sanatı olan şiirin, kantarın topuzunu kaçırmamak koşuluyla şairinin farklı özelliklerini de taşıması, bir bakıma kusurlu olma cesaretini göstermesi gerekir. Bu parçadaki altı çizili yargı aşağıda verilenlerden hangisine bağlanmıştır? A) Aşırılığa düşmemek, ölçüyü kaçırmamak B) İyice düşünüp hesaplamak C) Gözü açık, aldanmaz olmak D) Herkesçe bilinirliğe sahip olmak E) Yapaylığa düşmemek 13

1. Günümüzde Brecht sahnelemek dünkünden farklı olmalı, dünden kopya çekilmemelidir. Çünkü tiyatro oyunu da zaman içinde devinir, dönüşür; yorumlama biçiminin dönüştüğü gibi. Kanımca bunun en sağlıklı kendisine de yolu Brecth'in "yabancılaşarak" bakabilmek, onu daha da ileriye götürmeye çalışmak, çağcıl bir bakış açısıyla geliştirebilmek, sınırlarını Kapitalist düzenin işleyişi açısından yazarınkiyle bizim yaşadığımız dönem arasında temelde pek değişen bir şey olmamakla birlikte, olay ve olgulara yaklasımlar, değerlendirmeler, anlamlandirmalar değişime uğramıştır; durum böyle olunca sanatsal biçimlemenin de değişmesi kaçınılmaz olur: zorlamaktır. TYT TÜRKÇE Bu parçada (asil) vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) BY S Sanat eserlerini incelerken farklı yönlerden esere bakılabilmelidir. Ekonomik ve toplumsal alandaki değişimler sanat ve sanat eserlerine de yansımak zorundadır. C) Geçmişe ait eserler farklı bir biçimde yorumlanarak günümüze uygun hale getirilmelidir. DY Bir eserin kopya edilmesi, zamanla sanatçıyı özgün bir yorumdan uzaklaştırarak değişimlere kapalı hale getirir. Sanatçı geçmişten, gelenekten; beslendiği takdirde kalıcılıktan ve özgünlükten uzak kalır. 2. Toplamda altı tiyatro eseri ve iki roman yazmış

24. Sadık Yalsızuçanlar, Deli Tomarı'ndan itibaren delileri, mec- zupları, sokakta yaşayanları, sokak hayvanlarını, yetim, ök- süz, kimsesiz ve yoksulları merkeze alan öyküler yazdı. Ali'nin Parçaları, bu üçlemenin son kitabı. Diğer iki kitapta olduğu gibi uzun bir hikâyenin de yer aldığı Ali'nin Parçaları'nda yi- ne deliler, kimsesizler, yoksullar ve sıra dışı yaşamı olanlar yer alıyor. Kitaptaki Gelin Gidelim Efendim isimli hikâyede ise yer yer ironik, yer yer hüzünlü bir üslupla yakın dönem müzik tarihimizin renkli ve sayıları hızla azalan tiplerini tem- sil eden İsmail Rüşdü Bey anlatılıyor. Kitapta gerçekten ya- şamış delilerin ve meczupların da öykülerine rastlıyoruz, kur- gu etkisi uyandıran yaşam öykülerine de. Bu parçadan hareketle Ali'nin Parçaları adlı hikâye kita- bi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yazarın daha önce yayımlanmış kitaplarıyla benzerlikler taşıdığı t B) Gerçek olayların ele alındığı hikâyelere kurgu izlenimi verilmeye çalışıldığı + C) Alışılmışın dışında olan insanları ve hayatları konu edin- diği D) Yaşadığı bilinen ve hayatın içinden alınmış kişiliklere yer verildiği + E) Aynı hikâyede farklı anlatım olanaklarından yararlanıldığı

6. Aşağıdakilerden hangisi bir masaldan alınmış olamaz? A Develer top oynarken eski hamam içinde bir varmış, bir yokmuş bir padişahın bir kızı, bir de kızın üvey anası varmış. B) Kız, az gitmiş, uz gitmiş, dere tepe düz gitmiş. Günler- den bir gün bir Türkmen çadırına rast gelmiş. Her ney- se, diyerek, çadıra doğru yönelmiş. C) Tavanın içinde on balık pişmeye başlamış. Balıklar piş- tikten sonra, peri kızı bunları bir tabağa koyarak öğle yemeğinde yemesi için kocasına göndermiş. D Karı koca barışmışlar. O günden sonra birlikte mutlu yaşamışlar. Onlar ermiş muradına, darısı sizin başınıza. Kervan daha gölün kıyısına erişmeden, dörtnala atla- rıyla Sarı Hamdi ve adamları giriyor kasabaya.Hasan Demir'in yakalayıp yaka paça götürüyorlar.

TYT / Paragraf 11. Bırakın bizim edebiyatımızı, dünyada hiçbir edebiyat kendinden önce yazılanlara yaslanmadan cümle kura- maz. Geleneğin şöyle bir paradoksu var: Hem size kila- vuzluk edip yolunuzu açar hem de sizi kendi hapishane- sine kapatıp yazacağınız her şeye gölge eder. Bu, sizin önceki söz değerleriyle kurduğunuz ilişkiye bağlı. Haya- tin bütün alanlarında olduğu gibi edebiyatta da gelene- ğe, söylenmiş söze tamah ederseniz, onu dönüştürerek ya da zamanın ruhuyla kararak yeniden yaratmazsanız o büyük birikim size "kötülük" eder. Ben, Ehrenburg'un şu sözüne çok inanırım: "Çağdaş sanatın anahtarını geçmişte buldum." Bir de "Bana kendi uydurduğun bir yalan söyle, seni alnından öpeyim." diyen Dostoyevski var. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada savunulan dü- şünceyi destekler niteliktedir? A Yazarların başarısı, ancak geçmişi ele aldıkları kitap- larında yakaladıkları seviyeyle belirlenir. B) Bir yazar, onu var eden dilin geçmiş edebiyatını bil- meden veya küçümseyerek bir yere varamaz. C) Sanatçı, deneyimli yazarların birikimlerinden yarar- lanırsa kendi çizgisini bulamaz. D Genç bir şair ya da yazar, daha önce gidilmemiş yolu yürümek için yola çıkmalıdır. E) Edebî anlayışların gölgesinin serinliğinde ürün ve- renler, daima başarılı olmuştur. bes 12.

3. Derler ki, "Gök kubbenin altında söylenmedik hiçbir söz kalmamıştır". Ancak bütün sözler yeniden yorum- lanmaya muhtaçtır. Bu yorumları laf ile değil kelam ile söylemek için yeni söz ustalarına muhtacız ve onlar, klasik şiirin küllerini savurup hâlâ sıcaklığını koruyan korları avuçlarına aldıkları zaman acı değil; maziye ait buruk bir hüznü duyan yiğitler olarak isimlerini tarih kütüğüne kazıyacaklardır. Geliniz, "Osmanlı şiiri" de- yince bir tekerleme gibi yalnızca "fâilâtün, fâilâtün..." demekten vazgeçip bu şiiri tanımaya niyetlenelim. Kulaktan dolma karalamalar ve yüzeysel söylemler ile onu bir kenara itmeden evvel, gerçekten bu şiir neyi anlatıyor, kimi anlatıyor, bir bakalım. Eğer sevmezsek yine sevmeyelim ama önce onunla tanışalım. Bu parçada klasik şiiri karalayanların; 1. klasik şiiri tanıma çabası dahi göstermemeleri, II. yüzeysel söylemlerle klasik şiiri dışlama yolunu tercih etmeleri, III. klasik şiire karşı ön yargılı bir tutum benimsemeleri tavırlarının hangilerinden yakınılmaktadır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

20. Bilimsel bilginin uygarlığın temelini oluşturduğu günü- müzde, yabancı dilin önemi görmezlikten gelinemez. -lyi temellendirilmiş bir Türkçeyle desteklenen-ikinci, üçüncü bir dil öğrenme, yeni dünyalara kapımızı ara- layacak; bilgiye, bilime ulaşmamızı kolaylaştıracaktır. Öte yandan, yabancı dil öğreniminde sözlüklerin ayrı bir yeri vardır. Sözlükler salt sözcüklerin sıralandığı kitaplar değildir. Onlarda aranan başka özellikler de vardır. Kullanımdaki yabancı dil sözlüklerinin eksikle- ri arasında Türkçe açıklamalarındaki özensizlik başta gelmektedir. Açıklamalar, Osmanlıca denen Arapça, Farsça karışımı sözcüklerle yapıldığından onları anla- mak için çoğu kez ayrı bir Türkçe sözlüğe gerek du- yulmaktadır. Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı yoktur? A) Sözlük kullanılmadan yabancı dil niçin öğrenile- mez? B) Yabancı dil öğrenmenin sağlayacağı yararlar ne- lerdir? C) Türkçe sözlükler, yetersiz yabancı dil sözlükleri- ne nasıl yardımcı olmaktadır? D) Yabancı dil sözlükleri hangi bakımdan eleştiril- mektedir? E) Günümüz uygarlığının temel dayanağı nedir? - PEGEM AKADEMİ 22.

ere, şiirlerini oku- Enir//Bir kâğıda üç alara uygun birer sair, kâğıdı alır, Dağlarca'nın biri olamaz? e u oldukla- ▪ anlat- ni an- 10 36. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisi çıkarı- labilir? A) Araştırma sonuçları her zaman kesin bir doğruluk de- ğeri taşımayabilir. B) Bilgisayarla ilgili değer yargıları, koşullara ve zamana göre değişir. V C) İnsanların bir konudaki beklenti ve algılarını gereksi- nimleri belirler. D) Teknolojinin kullanımı, yaşa bağlı olarak değişiklik gösterir. E) Bilgisayar veya teknoloji yaşamsal ihtiyaçlar arasında öncelikli değildir.

6. Eski kitaplara değinmek bizim eleştiri geleneğimizde artık pek görülmeyen bir uğraş hâline geldi. Birilerinin bir zamanlar yap- tığı eleştirilerle bu kitaplara üst perdeden attıkları düğümler ne- dense çözülmüyor. Büyük haksızlık bu! Oysa her okur gibi eleş- tirmen dediğimiz kişinin de bir beğenisi vardır, tesadüfen eline geçen bir kitabı beğendiğinde vakit bulup o yazarın diğer eser- lerini de okumak ister söz gelimi Bu parçada geçen “kitaplara üst perdeden düğüm atmak" sö- züyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Yapıtın değerinin eleştiri nedeniyle zarar göreceğini iddia etmek B) Okurun beğeni anlayışına uygun yapıtları gündemde tutmak C) Geleneksel eleştiri anlayışının geçerliliğini yitirdiğini düşünmek D) Eski kitaplar hakkındaki yüceltici sözleri gereksiz bulmak E) Bir eserle ilgili yeni değerlendirmelere olanak tanımamamak

10. (1) Soruların zorluk seviyesini öğrenci belirler. (II) Düzenli ve verimli çalışan bir öğrenci için zor soru kavramı, rastlanması en güç kavramdır. (III) Çünkü ve- rimli çalışan öğrencinin ciddi bir konu eksiği olmaya- cağı için zorlanacağı soru olması da düşük ihtimaldir. (IV) Az çalışan öğrenciyi düşündüğümüzde en kolay seviye sorular bile onun için zor soru olarak bilinecek- tir. (V) Soru seviyesi zor, kolay, orta gibi ayrılabilir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I B) II C) III ragraf Soru Bankası D) IV EV

1; PARAGRAF YORUMU UMUROY RASDAGAT 45-49. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Algoritma, belirli bir işi yapmak için izlenen yol anla- mına gelmektedir. (II) Algoritma sözcüğü, Özbekistan'ın Harezm, bugünkü Türkmenistan'ın Hive kentinde doğmuş olan Ebu Abdullah Muhammed İbn Musa el Harezmî'den gelir. (III) Bu alim, 9. yüzyılda cebir alanın- daki algoritmik çalışmalarını kitaba dökerek matematiğe çok büyük bir katkı sağlamıştır. (IV) Hisab El-cebir ve El- mukabala kitabı dünyanın ilk cebir kitabı ve aynı zamanda ilk algoritma koleksiyonunu oluşturur. (V) Latince çevirisi Avrupa'da çok ilgi görür, alimin ismini telaffuz edemeyen Avrupalılar "algorizm" sözcüğünü "Arap sayıları kulla- narak aritmetik problemler çözme kuralları" manasında kullanırlar. (VI) Bu sözcük daha sonra "algoritma"ya dönüşür ve genel kapsamda kullanılır. Algoritma gere- slin matematikte bir sonuca ulaşmak için takip edilmesi ken işlem basamaklarını belirlemede kullanılır. 3 ve 5 sa- yılarının ortalamasını bulmak istediğinizde önce (3 + 5) işlemini yaptıktan sonra sırada "çıkan sonuç/2" işlemini yapmanız gerekmektedir. Bilgisayar biliminde de kulla- nilan algoritmalar yazılımdaki her yerdedir. Bilgisayarda offline olarak yapılan tüm işlemler, oynanan oyunlar, çalıştırılan programlar, web siteleri, mobil uygulamalar, robotlar... Kısacası sanal ortamdaki her işlem algorit- malar ile gerçekleşiyor. Algoritma oluşturulurken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ise hesaplanabilir tüm ihtimalleri ve onların çözüm yollarını bulabilmektir. ---- 45. Bu parça için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Bilgi verme amacıyla yazılmıştır. B) Örneklerle anlatım zenginleştirilmiştir. C) Yinelemelere yer verilmiştir. D) Tanımlama yapılmıştır. 04781 E) Konuşma havası içinde yazılmıştır. Gy 2

15 Herkese kaba ve kıncı davranan, kimseyi kendisine layık görmeyen, kendisini sevenleri aşağılayan, çok güzel, son derece yakışıklı ama bir o kadar da kibirli genç bir delikanlı varmış. Adı Narkissos. Onun bu kibirli ve kıncı davranışlarından dolayı tanrılar onu "kendine aşık olmak"la cezalandırmışlar. Narkissos bir gün dere kenarında otururken suda kendi aksini görmüş. Gördüğü güzelliğe aşık olmuş. Devamlı su kenarında oturur, sudaki aksine bakarmış. Ama sarılmak, ulaşmak mümkün değil. Umutsuz aşkından, acısından, kederinden ince hastalığa yakalanmış; günden güne mum gibi erimiş ve sonunda su kenarında ölmüş. Zeus bu olay ibretiâlem olsun diye Narkisssos'u "nergis" çiçeğine çevirmiştir. Bu olaydan sonra nergis, âşıkların kavuşma beklentisinin, sevgililerin yolları gözlemesinin sembolü olmuştur. 7 Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Elindeki varlığa güvenme, gün gelir ve her şeyini aniden kaybedersin. B) Hey şeyi ben bilirim, her şeyin en iyisini ben yaparım, demek yanlıştır. C) Dünyanın merkezine kendini koymaya kalkma. D) Önemli olan büyük ve iyi görünmek değil, gerçekten büyük ve iyi olmaktır. E) Öyle horozlar vardır ki öttükleri için güneşin doğduğunu sanırlar.

4. İsmet Özel, "Dünyaya alışan şiir yazamaz." diyor. Bir kere, mutlu insanın şair olabileceğine inananlardan değilim. Şairler, mutsuz insanlardır. Acıyı bastırmanın yolu ise yine acıdır. Bu yüzden, çoğunlukla iki ya da üç şiire birden çalışırım. Buhrana düşenlerin, oldukça sancılı dönemler geçirenlerin ortak noktası genellikle şu oluyor: Edebiyatı her şeyin üstüne koyar, bütün gücünüzü ona harcar, buna rağmen başarılı olamazsanız büyük bir boşluğun içine düşersiniz. Bu noktadan sonra yıkıcı bir trajedi başlar. Biz ise Mustafa Kutlu Hoca'mızdan "nasip" meselesini öğrendik. Nasibiniz ne kadarsa, o kadar olursunuz. Buna rağmen, boşluğa düştüğüm, sıkıntılı günler geçirdiğim dönemler olmuyor değil, oluyor. Mesela şiir dosyamı bitirip kitap olarak yayımlandıktan sonra, büyük bir boşluğa düşmüş gibi oluyorum. Sanki elimde avucumda ne varsa kaybetmiş, sermayeyi sıfıra indirmişim gibi... Bu sözleri söyleyen şairin şiir yazarken hangi duyguda olması beklenemez? A) Tedirgin B) Ürkek D) Teslimiyetçi C) Mutsuz E) Ümitsiz

DYapılan iyiliklerin reklamı olmamalı, bahsi yapılma- malıdır. başka iyilikler E) lyi olarak nitelendirilen insanın hayatı bu sayede anlamlı olur. 28. Kalemi; demirci körüğü gibidir, durmadan çalışır Samiha Ayverdi'nin. Alevi geçip küllenmiş bir kora dönen kadim medeniyetin kalıntılarını harlamak için durmadan yazar. Roman, hikâye, makale, deneme yazar. Yazmakla me sul olduğuna inandığı için yazar. Bazen, yazdıklarınų mo- dern tanımlamalara sığdıramaz. İbrahim Efendi Konağı kitabında olduğu gibi daha en başta açıkça, “Bu kitap ne bir hikâyedir ne masal ne de roman." der. Eserini, "Va- zife hissinin bir netice ve zarureti" olarak kaleme aldığı- ni söyler. I Zorunluluk Bu parçadan hareketle Samiha Ayverdi ile ilgili aşa- ğıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A ibrahim Efendi Konağı adlı eserini yazınsal bir tür olarak değerlendirmediğine B) Estetik zevk uyandırmak için yazdığına Maziye köklü biçimde bağlı olduğuna Oldukça üretken bir yazar olduğuna E) Modern olandan kimi zaman uzak kaldığının farkın- da olmasına Üçgen AKADEMI Bu 11 aşa B) C mesu

TYT - Türkçe 21. Motivasyon (güdülenme), kısaca bir işi yapmak için hissedilen isteklilik olarak tanımlanabilir. Motivasyonu artırma dendiğinde akla çoğu zaman, kurum ve yöneticiler tarafından çalışanların iş verimliliğini artırmak için alınacak önlemler gelir. ----. Aksi bir durum zorunlu olarak iş yapmaktan başka anlam taşımaz. Diğer yandan, insanın içinden gelen istekliliğinin yalnız dışarıdan gelecek etkilerle etkinleşmesini beklemek de doğru bir yaklaşım değildir. Çaba gösterirse her insanın kendi içindeki istekliliği artırması mümkündür. 1. Asıl önemli olan; kişinin kendisinden kaynaklanan, içinden gelen motivasyondur II. Motivasyonunuz düştüyse hiçbir zaman, bunun kendiliğinden ortaya çıkmasını ya da başkaları tarafından artırılmasını beklemeyin III. Motivasyonu düşen çalışanlar, işe dört elle sarılamaz ve yaptığı işten psikolojik doyum almaz Bu parçada boş bırakılan yere yukarıdakilerden hangileri getirilirse parçanın anlam akışı bozulmaz? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III (6) D) I ve II E) I ve III D Lav | @ Bir edebî akım içinde yer alan sanatçıların hepsinin şekilde ve muhtevada belirlenmiş, kesin ve ortak kurallara bütün bütün bağlı kaldıkları düşüncesi ileri sürülemez. --- ----. Çünkü genelde bütün i