Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

TYT/ Türkçe 23. (1) Victor Hugo'nun yazarken, gözlemlerinden sıkça yararlandığı; kanıtlar ve belgeler toplayarak bunları yapıt- larında kullandığı yazın tarihçilerince söylenir. (II) Hatta her romanın yazılmasına neden olan bir örnek olayın varlığı da yadsınamaz. (III) "Bir İdam Mahkumunun Son Günü”nde de bir okur olarak bunu duyumsamamak imkansızdır. (IV) Victor Hugo, idam gerçeğini daha yirmi yedi yaşındayken ve 1829 Fransası'nda kavramıştır. (V) “Devrimlerin yok edemediği kaide” diye nitelendiriyor giyotini ya da örtülü olarak bunun altında yatan "idam"ı. (VI) Fransa açısından bu cezanın yürürlükten kaldırılma- sinin, ancak 1981 yılında Sosyalist Parti iktidarında ger- çekleştirildiğini de belirtmeliyiz. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci parag- raf numaralanmış cümlelerin hangisiyle baslar? A) 1 B) II C) III D) IV EV

Türkçe Si. dehşete dama 33 - 35. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. in ne Yazın aşayan ysa iniz. n (1) Şiir ile buluşmayı gerçekleştirenler genellikle toplumun pek az kesimini oluşturur. (II) Şiir de kendi yüce makamina bu kesim tarafından yerleştirilir. (III) Şiirin topluma doğru akışı bu kesimin yol göstericiliğinde gerçekleşir. (IV) Büyük ve değerli olanın büyük ve değerli olduğunun farkındalığı, ciddi bir donanım, derin bir kavrayış yeteneği, anlamlı bir keşif iklimi sayesinde oluşur. (V) Jşte toplumun değerli olana ulaşması için bu değerli olanı açığa çıkaracak ve gösterecek çapta ve yetenekte insanlara günümüzde ihtiyaç vardır. 33. Bu parçada şiirle ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmiştir? A) Şirseverlerin toplumsal duyarlılığa sahip olduklarına B) Şiirin gerçek değerini bilen insanların nicelikçe azlığına St Donanımlı insanların şiire de daima ilgi gösterdiklerine D) Şiirin gerçek değerinin hiçbir zaman anlaşılmadığına E) Şiir dinleyicisinin ve okurunun buluşabilme sıklığının azlığına 34. Numaralanmış cümlelerden hangisi parçanın ana

60 Riskleri azalt! 9. I. Dergide öteki yazarların yapmadığı bir şeyi de yapmış. II. Yazar, yazdıklarına önem verdirmek için yazısına, sayfanın üçte birini kaplayan bir başlık atmış. III. imzasının yanına ve altına öğretim görevlisi olduğunu, Fran- siz Dili ve Edebiyatı kürsüsünde çalıştığını belirten sözler de eklemiş; gerçi bu hiç de fena olmamış. IV. Çünkü bu unvan açıklanmamış olsaydı kimsenin, yazısını oku- yarak Mualla Genez'in öğretim görevlisi olduğunu ve üstü- ne üstlük Fransız Dili ve Edebiyatı kürsüsünde çalıştığını an- lamasına olanak yoktu. V. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi'nin sayılarından birin- de Mualla Genez'in bir yazısı var. Yukarıdaki cümleler anlamlı bütün olarak sıralandığında han- gisi bastan dördüncü olur? A) V B) II C) | D) IV E) V v-11-111-1-W

et Karşılaştırma D) Neden - sonuç Et Saptama 17. • Beynimizin tehlike algıladığı durumlarda stres hor- monları adı verilen kimyasallar vücudumuzda do- laşıma girer ve vücudun oksijen alımı ile oksijenin P dokulara teslimatını hızlandırarak vücudun daha fazla enerji üretmesine olanak tanır. E • Stresin her ne kadar dışsal nedenlerden kaynaklan- dığı algısı hâkim olsa da aslında stres içimizdedir. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? S A)) Farklı üsluplar kullansalar da konuyu benzer neden- lerle açıklamaktadırlar. Aynı düşünceyi pekiştirmeye yönelik farklı örnekler sunmaktadırlar. C) iki farklı konuya ilişkin ortak bir görüş olduğunu vur- gulamaktadırlar. D) Aynı konunun farklı yönlerini bilimsel olarak ele al- maktadırlar. Aynı olguyu benzer bir nedene bağlayarak işlemek- tedirler. 8

2. 4. Ankara'yı ilk kez 1951 yılında gördüm. Bir yükse- kokulda öğrenciydim. Hafta sonları arkadaşlarım- la Ankara'nın daracık sokaklarında dolaşıyor, ta- nimaya çalışıyorduk kenti. Ankara Kalesi'ne çıkı- yor, oradan kenti seyrediyorduk. Anıtkabir'in ya- pimi sürüyordu. Gökdelenler yoktu henüz. Yeni- mahalle, Etlik sırtları, uzayıp giden bomboş tarla- lardı. Tek tüktü gecekondular, şimdiki gibi fazla değildi. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? AJ Devrik cümle kullanılmıştır. B) Nitelendirmelerden yararlanılmıştır. Betimleyici ögelere yer verilmiştir. Dy Öznellik söz konusudur. EAbartmaya başvurulmuştur. eenksel Ham Boyle sisch Seal Mari 6210 PARAGRAF

23. Teknoloji ilerledikçe robotların, insan beynine yakla- şacağını düşünüyorum. Bir ilkokul çocuğunun beyni, beyninin dinamikleri yeterince zengin olmadığı için ma- tematik problemlerini çözemez. Görev çözme yeteneği , ağın oluşturabileceği uzamsal-zamansal kalıpların ne kadar zengin olduğuyla ilgilidir. Nöronlara sahip robotlar da deneyimleri arttıkça daha karmaşık problemleri çö- zebilir. Bu sözler aşağıdaki soruların hangisine karşılık söylenmiş olabilir? A) Nöronlara sahip robotların problemler karşısındaki durumu nasıl olacaktır? B) Robotların kendilerini geliştirebilme gibi bir yeteneği var mıdır? C) Robot teknolojisindeki gelişim, istenilen boyutta mıdır? D) Robotların kendi kendine problem çözme yeteneği- nin gelişmemesi daha çok neyle ilgilidir? E) Nöronlara sahip robotlarla, diğer robotlar arasındaki farklar nelerdir?

ore cevapla- yiniz. (1) Öykünün kısa, dolayısıyla yoğun, her sözcüğü tartılarak yazılmaya çalışılması, niteliğin hep yüksekte tutulmasını sağlıyor, dün böyleydi, bugün de değişmedi. (tt) Ne yazdı. gmi düşünen yazarların öyküleriyle, bilinen biçemler içinde kaldıklarında bile, daha iyi nasıl yazılır, sorusuna verilmiş yanıtlar olarak ortaya çıkmasına neden oluyor. (III) Dilek Emir öykünün yeni yazarlarından, "Tek Kişilik Kahvaltıyı okurken çok düşündüm. (IV) Hem öykünün son kuşak yazarları elinde bugün ulaştığı niteliğe ve olgunluğu hem de bu derinliğin içinden cıkan yeni bir yazarın öykülerinin çok yönlülüğünü düşündüm. (V) Okuduğum öykülerin hikâyeler kadar dili, üslubu ve öteki biçemsel özellikleri üstünde de durup düşünüyorsam bu, onları hem unutulmaz kılıyor hem de onların çözümlenmeye değer pek çok özellikleri olduğunu gösteriyor. (STICS SF 39. B1 ya A 40. Bu parçada asıl vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Öykülerde kullanılan-dit, öykünün kalitesini artırmak- tadır. B) Bir insanın hayatını anlatan öyküler daha çok sevil- mektedir. Öykü, edebî türler arasında en çok beğenilen bir tūr- dür. D Mecazlı söyleyişler, her zaman yazarı farklı kılar. E) Kaliteli yazarlar, her zaman güzel öyküler kaleme alır. TÜRKCE TESTİ BİTTİ

yurt eden Asım Bezirci, Fethi Naci, Berna Moran gibi edebiyat kuramcı ve eleştirmenlerinin olmadığı sorusu; en iyi, tekelci sermaye gruplarının kültür-sa- nat piyasasına birkaç on yıldır doğrudan müdahalesi ile şekillenen bir edebiyat ortamının varlığı ile birlikte ele alınırsa doğru okunabilecek ve yanıtlanabilecektir herhâlde. Kitabı basan yayınevinin, tanıtan gazete ve derginin, kitabın nakliyesini gerçekleştiren dağıtım şir- ketinin ve de kitabı satan mağazanın aynı kişiye veya birbirlerine yakın gruplara ait olduğu gerçeği gözümü- zün önünde duruyor zira. Bu "ağ"da eleştirmene dü- şen görev, buraya dâhil olmak ve burada kalabilmek için sadece tanıtım yapmak; her yeni çıkan kitabın duyurusunu, reklamcılardan birkaç saat fazla çalışıp sekiz on paragrafa yayabilmektir. Doğan Hızlan, Ömer Türkeş, Semih Gümüş gibi hemen herkesin tanıdığı eleştirmenlerin yazdıkları da bu bağlamdadir hep öte- sinde değil . Benim dikkatimi çeken, bunların herhangi bir kitapla ilgili, neredeyse hiçbir zaman olumsuz şey- ler yazmamaları. Bu, yukarıda söylediklerime ek an- cak onları içererek aşan bir durum. Elbette ki hoşlarına gitmeyen kitaplar okuyorlardır ancak kendilerinin bu minvalde yazı yazdıklarına neredeyse hiç tanık olmu- yoruz. Hep sevdiklerini, bayıldıklarını, beğendiklerini yazıyorlar. 38. Bu parçada geçen altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde yardır? A) Sözlerimi özetleyecek olursam şunu söyleyebilirim: Bizde artık şiir yazılmiyor. B) Edebiyatımızda eski tarz ve biçimdeki şiire ilgi gençler arasında giderek yaygınlaşıyor. C) Her yazar aslında kendisinin eleştireni olmalı, ola- bilmelidir. D) Gerek roman gerekse öykü edebiyatımıza çok son- raları gelmiş türlerdir. E) Başkasını taklit ederek eser oluşturan kişinin yap- tığı iş öykünme olarak adlandırılamaz.

6. mlesi 4. Aşağıdaki cümlelerden hangisi bir paragrafın sonuç cümlesi olmaya daha uygundur? çin De A Geçen gün evden çıktığımda fark ettim ki 1940'ta benim ya- şunda olan biri bugün dünyaya dönse sokakta kendi kendine konuşan insanlarla karşılaşacak ve çok şaşıracak. B) Yani işimiz daha zor çünkü daha önce farkında olmadığımız yanlarımızı görmeliyiz ki kendimizi değiştirebilelim. 2 C) insan büyüyüp de ailesinden koptuktan sonra yaşadığı yal- hızlığın üstesinden gelmek için çeşitli çözümler üretir. D) Günümüzde seyahat bir yerlere gidip bakmak sonra da eve dônmekten ibaret, yaninda tek bir hikâye bile getiremeden. E) Bu tartışmayı kendisi başlattığı için rahatsız oldu ve arka- daşına dönerek “Sizin bu konuda bir görüşünüz var mıydı?" diye sordu.

Paragraf 5. 6. Suya atılan bir taşın meydana getirdiği dalgalar genişleyen halkalar şeklinde yayıldığı gibi ses dalgaları da hava içinde, merkezi ses kaynağı olan ve yarıçapı ses hızına eşit bir hızla büyüyen küresel yüzeyler boyunca yayılır. Hava içerisinde hareket eden bir uçağın hızı ses hızına yaklaştıkça yayılma hızı sabit olan ses dalgaları üst üste binmeye başlar ve tek bir dalga yüzeyinde birleşir. Sıkışma dalgası yahut şok dalgası denen bu dalga, uçağın uçuş yoluna yakın bölgelerde ciddi hasarlara yol açacak kadar yüksek enerjiye sahip olur. Bundan dolayı süpersonik uçuşlar köy, kasaba gibi meskûn bölgeler üzerinden, ancak yüksek irtifalardan geçmek şartı ile yapılabilir. Sesten hızlı uçuş ile meydana gelen şok dalgası, yer yüzeyinde bir patlama sesi olarak duyulur. Uçak, ses hizinin çok üstünde uçuyorsa bu ses bize ulaştığında uçak sesin geldiği yerden çok daha uzak, daha ileride bir yerde olacaktır. Bu parçanın yazarı titreşim ve dalga üzerinden 1. Ses hızına yaklaşma - şok dalgası II. Süpersonik uçuşlar - merkezi ses kaynağı III. Ses dalgaları - küresel yüzey ilişkilerinden hangilerini kurmaktadır? B) Yalnız 11 C) I ve 11 A) Yalnız 1 E) I, II ve III ve II 2

TÜRKÇE TESTİ 37. - 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevapla- yiniz 39.-40. sorula yiniz. Yazmak için yaşanır. yaşamak için yazılır. Birbirini bütünleyen değerlerdir yazmak ve yaşamak. Yazar, küçük yaşlardan başlayarak duyumsar bunu Güçlü bir var olma baskisi olarak hisseder. Her durumda, her koşulda, her dönemde duygularını, düşüncele- rini kağıda dökmek ister. İçinde yaşadığı dönemin insanlarına, belki de gelecektekilere bir sesleniş ol- sun diye. Elli yıl. yüz yıl, iki yüz yıl sonra! Kim açar bu yapraklan? Kim karstın bu kitaplan? Binlerce yazı, binlerce kitap yayımlanıyor. Yüzlerce hatta bin- lerce insan yazı yazıyor. Geçmiş yüzyıllarin insanla- ni yazmışlar, yazmışlar... Bugüne kacı kalmış? Bu kalanlardan kaçı ölümsüz değer taşıyor? Pek azı. Üstelik yüzyıl, iki yüz yıl önce değerli, kalıcı sanılan eserlerden pek çoğu toz olup gitmiş, kimsenin önem vermediği eserler olanca gücüyle bugün de ayakta (1) "Türk ev yapı gelmek bile, zemini (III) En azın olarak uzat: konulur. (IV) neklik verir; ne göre yen tahta bolmes geniş bir avlo diğer boyutu cin temini ve genelde dah hayatlarıyla özelliklerinit Hocam 38. Soruyo nin özellikler Mardin evler işlenmiş taşl çok daha uz ortaya çikar 37. bok or misiniz? u 39. Bu parça iki ragraf hangi A) III B) Bu parçada eserlerin aşağıdaki özelliklerinden hangisi üzerinde durulmuştur? Kalciliklarinin uzun sürede belli olması Toplumu yönlendirdikleri ölçüde kıymetli olma. lari c) Geleceğe erişirken değişikliğe uğramalan ( Kendilerine özgü bir zamana sahip olmaları Unutulmalarındaki temel etkenlerin geç fark edil- mesi Zamanla u Taş süsler Ill. Eski önemi Bu parçada T rilenlerden he A) Yalmi De

DENEME HR Ben edebiyatn, bugünün kafası kansik, yagama sevincini Vtimiş ve hayat ile baglan adamakih zayıflamış insanın kurtuluş yollanndan biri olduğuna inananlardanım. Gerçek edebiyat Ürünleriyle tanışan ve bağını sürdüren insanların, cağın bütün yıkıcı etkilerine karşı direnç kazanacagini, akil ve ruh sağhğini koruyabileceğini düşünüyorum. Çünkü ede biyat bize gelip geçici olanın ötesinde hayata daha anlamlı ve çok yönlü bakabilme, olayları geniş bir düzlemde yorum lama yeteneği verir. Edebiyat ürünlerini okudukça kendimi ze, insanlara ve dünyaya daha renkli, daha geniş bir pence- reden bakarız. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılabilir? A) Okuma zevki küçük yaşlarda edinilir, sonradan kazanı lan bir okuma alışkanlığı eksiktir. B) Edebiyatla ilgilenen insanlar diğerlerinden daha sağlam bir düşünme yeteneğine sahiptir. C) Edebiyat, insanda tabiatla birlikte yaşama arzusu uyan- dırır. D) Kendisiyle barışık olmayan bir insanda edebî zevk oluş- maz. E) Okudukça bilinçlenen bir insandan kötü bir davranış beklenemez.

E) Her alanda yaşanan yenilikler ile bir ların da bu yeniliklere ayak uydurması gerekti- ğini savunması . Necip Fazıl Kısakürek'in şiirleri; çilenin, metafizik ürpertinin ve güçlü bir lirizmin şiiri olmakla bera- ber büyük bir fikir sancısının ürünüdür. Bu sancıyı derinden hisseden şair, görünenin ardındaki haki- katin peşindedir. Bu ise onu sürekli bir arayışa sü- rükler. Kendi deyimiyle aradığı şey, çocukluğunda görür gibi olup kaybettiği çarpıcı renk; çekici ses ve tilsımlayıcı edadır. Bu parçada Necip Fazıl ile ilgili anlatılmak iste- nen aşağıdakilerden hangisidir? A) Yaşadığı iç bunalımların şiirlerinde kendisini hissettirdiği B) Israrla soyut olanın peşinde olmanın verdiği sı- kıntıların şiirlerine yansıdığı c) İçten ve samimi bulduğu duygular ile yapıtlarını ortaya koyduğu D) Çocukluk döneminde fark ettiği fakat o dönem- de bulamadığı duyguları şiirlerinde dile getirdiği E) Diğer sanatçıların aksine, şiirde gerçekçiliğin imkânsız olduğu düşüncesiyle eserler verdiği TYT Kurumsal Deneme - 2 12 . YAYIN DENİZİ

COD (1) Ümit; yaşamda vardığımız değil, varacağımızı zannettiği- miz en uzak hedeftir. (II) Ona belki de varılamaz ama ümit bizi devamlı o hedefe doğru çeker. (III) Daima onun peşin- den gider ve yorulmayız çünkü cazibesi bize hayatı sevdi- rir. (IV) Ümit olmadan insan, bu dünyada hiçbir işin üstesin- den gelemez (V) Gözümüzden silindiği, onu kaybettiğimizi sandığınız anlar, hayatımızın en karanlık anlarıdır fakat ruhu sıhhatli insan onu tekrar bulmakta gecikmez. (VI) Açılmamış her kapının arkasında, yürünmemiş her yolun sonunda, ka- zılmamış her toprağın ve başlanmamış her çalışmanın altın- da pırıl pırıl bir ümit yatmaktadır. 6 Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşün- cenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV D) V E) VI

9. Orhan Pamuk, büyük tasavvufçu Mevlânâ'nın hikâyelerini yeniden anlatmanın bir aracı olarak yazdığı Kara Kitap adlı romanında hem makale, deneme gibi öğretici yazıla- rin hem de masal, hikâye gibi anlatı türlerinin olanakların- dan yararlanmıştır. Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağı- dakilerden hangisidir? A) Orhan Pamuk, Kara Kitap yayımlandığında başkaları- nin eserlerinden yararlanmakla suçlanmıştır. B) Kara Kitap adlı eser Mevlânâ'dan alınan hikâyeler sayesinde başarılı olmuştur. c) Kara Kitap'ta birden fazla edebî türe özgü nitelikler vardır. D) Orhan Pamuk kendi romanları arasında metinler arası ilişkiler kurmayı seven bir yazardır. EY Kara Kitap, yazarın daha önceki eserlerinden yaptığı seçmelerle oluşturulmuş bir antolojidir.

apr PRO YAYIN DENİZİ 31. Latife Tekin'in ilk romanı Sevgili Arsız Ölüm, ya- yımlandığı günlerde bir yazın olayı sayıldı. Eleştir- menler, coşkulu bir yaklaşımla değerlendirdiler bu yapıtı. Türk romanı için bir açılım ve bir dönemeç- tir, dediler. Özgün ve yepyeni bir ses olarak değer- lendirdiler. Daha ileri gidenler de çıktı. Terazinin bir kefesine Marquez'in Yüzyılllık Yalnızlık'ını, ötekine de Sevgili Arsız Ölüm'ü koyanlar oldu. Eş değerli saydılar bu iki yapıtı, dil ve içerik bakımından karşı- laştırmalara gittiler. Birtakım benzerlikler, ortaklık- lar saptadılar. Latife Tekin'in daha ilk yapıtıyla Türk edebiyatındaki yerini pekiştirdiğini ileri sürdüler. Bu parçada Sevgili Arsız Ölüm romanı ile ilgili asıl wa anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Türk edebiyatının Batılı ölçütlere uygun en değerli romanı olduğu B) Benzerleri çok fazla olsa da dili bakımından bir adım öne çıktığı s Abartılı ifadelerden uzak durduğu için pek çok okur tarafından ilgi gördüğü DJ Yayımlandığı günlerde pek ses getirmese de öneminin zamanla anlaşıldığı E) Yazarının, bu eserle Türk edebiyatının önemli isimleri arasına girdiği en los 15 33