Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

30. Mutlu olmak için iyi ki varim, iyi ki yaşıyorum ve iyi ki bu güzellikleri görebiliyorum diyebilmek için öncelikle dünyaya insan olarak gelmek gerekiyor. Sonra da mutlu olmaya karar vermek... Bir gün na- sıl olsa ölüp gideceğini, her şeyin biteceğini bilen insanoğlunun hayatta mutlu olabilmesinin tek yolu işte bu. Ne her sabah doğan güneş, ne geceleri gökyüzünde parlayan ay, ne yağmurlar, ne de kar, hiçbirinin cebinde mutluluk yok. İşte biz buradayız diyorlar sanki! İster mutlu ol, ister mutsuz, ister se- vin, ister kahrol, ister var ol, ister yok ol... Kimi bu güzelliklere baktıkça yalnızlığını, çaresizliğini, za- yıflığını, her şeyin bir gün biteceğini, bu dünyanın nasıl da yalancı olduğunu görürken kimi var olmak- tan, yaşıyor olmaktan, henüz bir şeylerin bitmediği- ni hissetmekten mutluluk duyar. Yukarıdaki parçada asıl anlatılmak istenen aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Mutluluk, istenerek ve hayat felsefesi yapılarak elde edilir B) Mutluluğu yakalayabilmek, insan olmakla sınırlı değildir. C) Mutluluk ya da mutsuzluk, verilen kararların ne- tieesi olarak gerçekleşir . Doğada var olan hiçbir şey, insanoğlunun mut- Toiluğu icin var olmus değildir. E) Mutluluk, göreceli ve tercih dışı bir olgudur.

; 28. —Yaşam adı verilen bir okula kayıtlısınız. Bu okulda her gün bir şeyler öğreneceksiniz. Aldığınız derslerden hoşlanabilir ya da aldığınız dersleri gereksiz ve aptalca bulabilirsiniz. Ama her zaman ders alacaksınız. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? A) Yaşam, sürprizlerle doludur. B) Eski yaşama biçiminin değişmesi gerekir C) Yaşamdan ders almadığınız bir an bile yoktur D) Hayat iyi ve kötü anılarla doludur E) İnsan, öğrendiklerini başkalarına da aktarmak ister

9. Ağa hac vazifesini yerine getirip köye geldiğinde köy halkı girişte ağayı karşılamış. Kıyan iş gördüğü için ağayı karşı- lamaya gidememiş. Ağa bakmış ki kalabalığın içinde Kiyan yok... Köylüler ağanın elini öpmek isteyince ağa "Kiyan gelmeden elimi öptürmem." demiş. Biraz sonra Kiyan gelmiş, ağa Kıyan'ın elini öpmek için eğildiğinde köylüler şaşırmış. Ağa durumu anlattıktan sonra Kiyan hâlinin herkes tarafından öğrenildiğini görünce onların arasından ayrılarak bir tepeye doğru kaçmış. Köylüler ve ağa Kiyan'ı bir müddet takip ettikten sonra bir tepeye varınca Kıyan ortadan kaybolmuş ve kaybolduğu yerde bir pinar cikmış. Köylüler donup kalmış. O günden sonra o tepeye Kıyan Tepesi denilmiş ve orası ziyaret yeri olmuş. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? Bir ziyaret yerinin adinin nereden geldiği belirtilmiştir. B) İçerik özellikleri bakımından efsane özelliği gösterir. Öyküleyici anlatımla oluşturulmuştur. D) Kalıplaşmıs siz ve ifadelere yer verilmiştir. Mensur biçimde oluşturulmuştur. ens

SI 5 ve 6. sorulan aşağıdaki parçaya göre cevap- A) E layınız. a B) Y C) E D) E) (1) Milf edebiyat sanatçıları hem milli mücadele hem de Cumhuriye’tin ilk yıllarındaki sosyal haya- ti yansıtmayı amaçlamışlar, özellikle halkın yaşa- yişina eserlerinde yer vermişlerdir. Bu dönem hikâyeleri sürrealizm akımının etkisiyle yazılmıştır. (III) Hikâyelerde anlatımda gerçekliğin gereği olarak gözleme önem verilmiştir. (IV) Hikâyelerdeki güçlü gözlem özellikle betimlemelerde ön plana çıkmıştır. (W) Sanatçılar gerek çevre unsurlarını gerekse kah- ramanların fiziksel özelliklerini ve iç dünyalarını bu yolla tanıtmışlardır. 8. Cui Bu se A) Yukarıda numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi yanlışı yapılmıştır? A) I. B) D) IV. C) III. E) V. oo 3. UNITE 6. V numaralı cümledeki açıklamaya göre aşağıda- kilerden hangisinde diğerlerinden farklı bir yapı unsuru betimlenmiştir? A Tekâüt olduktan sonra doktorlara inat, oburluğa, nargileye bir nihayet vermemişti. Kır sakalının, daha dökülmemiş kır saçlarının altında kıpkırmı- Zi, şiş yanakları onda yalancı bir sıhhatin daimi sevincini alevlendirirdi. IN V E B) Genç, esmer kız, yeni neslin son Türk kadın- larının o asla tatmin edilemeyecek olan ebedi kederiyle bulutlanan siyah gözlerini kitabından ayırmayarak, "Okuyorum büyükanneciğim" dedi. C) Küçük bir çam ormanının önünde beyaz, şık bir bina, mermerdenmiş gibi göz kamaştıracak derecede parlıyordu. Tarhlarını yabani otlar bü- rümüştü. Bahçesinin demir kapısında büyük bir "Kiralıktır" levhası asılıydı. D) Gür, kivircik, kumral saçları, mermer kadar be- yaz omuzlarına dökülmüş, celladını bekleyen bir masum gibi, derin derin düşünüyor; çürük kafesli, çarpık cumbadan sokağa bakıyordu. E) Başını eğdi. Mavi aba terliklerinden boynunun görebildiği yerlerine kadar bütün vücudunu dik- katlice süzdü. Gözlerini tekrar aynaya attı. Dön- dü. Saçlarını elleriyle dalgalandırdı. İşte daha on yaşındayken koca bir kız gibi iri idi. R E N K HİKÂYE

3. Bir varmış, bir yokmuş. Yeryüzünde bir koyun ile bir keçi varmış. İkisi kıra çıkmışlar. Aç oldukları için kırda dolaşıp yayılmaya başlamışlar. Bir kurda rastlamışlar. Kurt: Koyun kardeş seni yiyeceğim, demiş. Bunun üzerine koyun, kurda: Önünde hazır durmuşum, istersen ye beni. Ancak senden bir ricam var: Beni şimdi yeme. Önünde biraz oynayayım, birazcık pehlivanlık edeyim. Beni ondan sonra ye, dedi. Kurt da "pekiyi” diyerek koyunun iste- ğini kabul etmiş. Bu parça için, I. Sanatsal bir kaygıyla kaleme alınmıştır. H. Söz sanatlarından ve imgelerden uzak durulmuştur. III. Doğa tasvirlerine yer verilmiştir. çıkarımlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız! B) I e II C) I ve III E) I, Al ve lis D) Il ve III

ya kismina igarette 3. - 4. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (0) Çocukluk döneminde kekemelik oranı yüzde bescivannda olsa da çocuklukta yaşanan kekemeliklerin yüzde sekseniye- tişkinliğe taşınmaz (l) Yetişkinlerde ise erkeklerde kronik ke- kemelik görülme oranı kadınlarınkinden yaklaşık beş kat faz- la (III) Bu konuda son on yıldır yürütülen beyin araştırmalan, Kekemelik görülme sıklığındaki dengesizliği açıklamaya cali- şiyor. (IV) Araştırma sonuçlan, kekemelerin beyninde konus ma ile ilişkili motor ve planlama bölümleri arasında akici ko- nuşanlara kıyasla daha az bağlanti olduğunu gösteriyor. (V). Cinsiyet odaklı karşılaştırmalarda ise erkek kekemelerin be yinlerinin sağ motor bölümlerinde kadın kekemelerden daha güçlü bağlantılara sahip oldukları görülmüş. (VI) Ancak bu gözlemler henüz cinsiyetler arasındaki kekemelik görülme orantısızlığını açıklayamıyor. (VII) Yakın gelecekte kız ve er- kek çocuk beyinlerinin de benzer şekilde haritalanmasıyla, kekemeliğin erkeklerde rastlanma sikliğının arkasındaki ne- denlerin anlaşılması yolunda daha somut adımlar atılacağı düşünülüyor. D To 3. 3. Bu parçadan "kekemelik'le ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Tüm yönleriyle aydınlatılamadığına B) Beynin yapısal özellikleriyle ilişkilendirildiğine C) Yetişkinlerde çocuklara göre daha az görüldüğüne D) Tedavi yöntemlerinin sinirli olduğuna E) Çoğu zaman kalıcı olmayan bir rahatsızlık olduğuna

7 5. Yazının icadından önce insanlar, toplumsal hafızalarını sözlü olarak kuşaktan kuşağa aktarmıştır. (1) Eski Yunan'da mit ve efsane anlatıcıları, Türklerde ozan ve âşık, Afrika'da topluluğun en yaşlıları; bu aktarım görevini üstlenmiştir . Toplumlar, sözlü geleneklerini oluştururken çevrelerinde olup biten ve kendilerini etkileyen bütün olay ve unsurları kullanmıştır. (2) Sözlü geleneğin bir ürünü olan bu anlatılar, aslında insanlığın yazılı olmayan tarihini oluşturmaktadır. Efsaneler, mitler ve destanlar gibi halk anlatıları; zamanla hem başka kültürlerden etkilenmiş hem de diğer kültürlerin sözlü ürünlerini etkilemiştir. (3) Tarihin, özellikle birbiri ile bir şekilde teması olmuş ulusların ortak birikimlerinin bir sentezidir. I. Sözlü gelenek, bu sebeple insanlığın ortak mirasıdır. II. Yani anlattıkları yalnız yaratılış, tufan, kuruluş gibi geçmişten gelen hikâyeler olmamış; kendi hayatlarında büyük yankılar uyandırmış olayları da bunlara eklemişlerdir. III. Bu, o günün imkânları çerçevesinde kültürel hafızayı korumanın bir yoludur aslında. Bu parçanın anlamlı bir bütün oluşturabilmesi için 1, 2 ve 3 numaralı yerlere I, II ve III numaralı cümlelerden hangileri getirilmelidir? YAYINLARI 1 2 3 A) III II LIMIT B) II 1 C) II III I D) 1 II E) III II I

1. Oyunu sahneye koyan ve yöneten kişilerin - davranmala- ri esastır. Unutulmamalı ki tiyatro seyircisi rafinedir; bu --- kitle; hafife alınmaktan, basit eserlerle karşılanmaktan hiç hoşlanmaz. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han- gisi sırasıyla getirilmelidir? A) dikkatli - hazır - sıradan B) seçici - kalburüstü - vasat C) eleştirel - sorgulayıcı - Oylumlu D) disiplinli - Kuralci - demode E) korkusuz-acar - monoton

af Y 18. Çağdaş Türk sanatının dünya çapında tanınıp bilinmesi bakımından önemli olan bir sorun, bu konunun dünyada henüz yeterli bir yankı bulmamış olmasıdır. Zaman zaman Batı ülkelerinde sergilenen çağdaş sanat yapıtları, gerçek nitelik ve yönelişlerini açıklayan yeterli bilgilerle, bildirilerle ortaya konmamıştır . Hatta Batı'da sergilenecek eserlerin seçiminde bazen yabancı eleştirmenler görevlendirilmiştir . Bu büyük hatanin sonucunda Batı'dan bile olumsuz yankılar gelmiştir. Kabul edilmelidir ki her gerçek sanat eserinin temelinde bir onur cevheri yatar. Hiçbir gerçek ulusal sanat eseri, bir yabancının yargısıyla mahkûm edilemez. Bu parçadan çıkarılabilecek en kapsamlı yargi aşağıdakilerden hangisidir? A) Çağdaş Türk sanatının dünyada hakkıyla tanınması için kendi eleştirmenlerimize görev düşmektedir. B) Çağdaş Türk sanatının değerlendirilmesinde nesnel ölçütlere ihtiyaç duyulmaktadır. C) Batı sanatı ile çağdaş Türk sanatı arasındaki makasın daralması için eleştiri kurumunun desteklenmesi şarttır. D) Kendi toplumuna seslenmekten uzak bir yapıtın farklı kültürlerle etkileşime girmesi olanaksızdır. E) Bir yapıtı en iyi değerlendirebilecek olan, yine o yapıtın yaratıcısıdır.

|- BOŞLUK VE DİYALOG TAMAMLAMA X Vill x x 1 A ............/ in 3. (1) Eleştirmen kendine güvenecek; bilgiye, sezgiye, anlayışa dayanan bir yüreklilikle ortaya çıkacak, "Şu şöyledir, bu böyledir.” diyecektir. (ll) Tartışmalar yaratacaktır. (III) Bu onun varlık nedenidir, eleştiri sanatının gereğidir . (IV) Her şeyden önce bir yazardır eleştirmen. (V) Biraz değişik de olsa sanatçının malzemeleri onda da vardır. (VI) Yazar olması, malzemesinin sözcükler olması ister istemez eleştirmeni bir yazı sanatçısı olmaya götürür. Bu parça iki ayrı paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümle ile başlar? C) IV D) V E) VI la A) II B) III VI

B Kitapçığı 39.-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Türkçeye "evrenötesi" olarak çevirebileceğimiz "metaver- se' kavramı; özünde sanal gerçeklik, artırılmış gerçek. lik ve internetten oluşan dijital bir dünyayı ifade ediyor. Oyunlar, video-konferanslar, kriptoparalar ve sosyal med- ya gibi birçok unsur bu evrenin içinde kendine yer bulu- yor. Hålihazırda, dijital evrende farklı farklı dünyalardaki elementler birbirini etkilemiyor ya da ortamlar arasında aktanlamıyor. Örneğin Minecraffta oluşturduğunuz bir karakter, Fortnite oyununda bir anlam ifade etmiyor Facebook gelecekte bu sanal dünyalar arasında geçişi mümkün kılacak aktörlerden biri olmayı hedefliyor. Ote yandan metaverse ile ilgilenen başka firmalar da var. 5G teknolojisine ciddi yatırım yapan telekomunikasyon fir malan, "metaverse'te yer alan ve ek ücret gerektiren hiz- metler sunmaya başladılar. Örneğin China Mobile, 360 de- rece konser kayıtlarının izlenebileceği bir sanal gerçeklik platformunu hizmete sundu; Güney Koreli SK Telekom, kullanıcılann avatar aracılığıyla birbiriyle iletişime geçtiğ bir platform tanıttı; ABD'li Verizon, maçların 360 dere- ce tekrarlannin üç boyutlu izlenebileceği bir uygulama geliştirdiğini duyurdu. Apple ve Microsoft da bu alanda Çeşitli projeler geliştiriyor. 39. Bu parçaya göre büyük şirketlerin "metaverse" ile ilgl- lenmelerinin temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A) Sanal gerçeklik oyunlanının gençler arasında daha çok ilgi görmesi B) Dijitalleşmenin insan gerçeğinin bir parçası olduğu düşüncesinin yaygınlaşması C) Geleceğin tamamen dijitalleşmiş bir yaşam üzerine inşa edilecek olması D) Gelecekte dijital evrendeki dünyalan bir araya getirme olanağının bulunması E) Çağa ayak uyduramayan şirketlerin yok olma tehlikesini önceden görmeleri 40. L Dijitalleşme II. Sanal gerçeklik M. Sosyal medya IV. Siyasal oluşumlar Parçaya göre 'metaverse'ün yukarıdakilerin hangile- riyle doğrudan ilişkili olduğu söylenemez? A) Yalnizi B) Yalniz 11 D) I. Il ve in C) Yalniz IV E) til ve IV SUP TG 22 TYTDP

YAYIN DENİZİ 2 11. Evimden sürgün olmuş, çıplak kalmıştım. Üşüyordum, biteviye tedirgindim. Hayat büyüktü, ben ise küçük... İnsanı masalın içine çeken okumak denen afet-i cana- na tutulmuş, düştüğüm kitap sayfalarıyla giyiniyor, çip- laklığımı gideriyordum. Bir şeyler bilmek ve anlatmak için değil, üşümüşlüğüme ve tedirginliğime iyi geldiği için kitapların koynuna sokuluyordum. Böylesi okuma- lardan emdiğim süt bir süre sonra metinler şeklinde göğsümden döküldü. Hayır deneme veya öykü yaz- maya çalışmıyordum. Benimkisi kendimden dışarıya çıkma ihtiyacıydı. Bu parçada yazarın "biriktirdiklerini paylaşma arzu- su”nu ifade eden söz öbeği aşağıdakilerden han- gisidir? A) Masalın içine çekmek B) Çıplaklığını gidermek C) Kitapların koynuna sokulmak D) Kendinden dışarıya çıkmak E) Evinden sürgün olmak

6. Sinema tarihinin başlarında filmler, bi- lim insanları ve sanatçıların gerçekliği yeniden üretme yolunda gösterdikleri bir çabanın sonucunda ortaya çıkmış- tı ve yeni bir şey olmanın ötesinde bir anlama sahip değildi. İnsanlar film gös- terim mekânlarına asil olarak bu icadı görmek için gitmekteydi. İlk sinema araçlarını yaratanlar, buradan özellik- le sıradan insanı ve toplum yaşamını tümüyle kucaklayan yepyeni bir sanat dalinin ortaya çıkabileceğini akılların- dan bile geçirmemişlerdi. Onlara göre bu ilk hareketli fotoğraflar bir süre için insanların her yeni buluş karşısında ka- pildığı merakı karşılamaya yarayabilirdi ancak. Bu parçadan hareketle ilk filmlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Gündelik hayatı konu alan olay ör- güsü sayesinde geniş kitlelere ulaş- mıştır. B) İzleyici kitlesini, merak duygusunu gidermek isteyen bir grup oluşturul- muştur. C) Sanat ve bilimle uğraşan insanların çabalarıyla popüler hâle gelmiştir. - D) Gösteri sanatında kullandığı yeni tekniklerle kişilerin hayal dünyasına inebilmiştir. E) Toplumsal hayatın bütün alanların- da değiştirici bir etkiye sahip olmuş- tur. V

Türkistan'da Ahmet Yesevi'nin, Turkiye'de de Yunus Emre'nin şiirlerini Türkçe söylemelerinin amacının propaganda ol- duğu düşünülür. Oysa tasawuti şiirler, "kuş dill" dediği- miz bir alt dilde yazılmıştır. Bu deyiş. Hazreti Süleyman'ın kuşların dilini anlamasına atıf yapmaktadır. Mutasavvıfla- rn kuş dilini kullanmalannin amacı, şiirlerini ehil olmayan lann anlamasını engellemektir. Çünkü Bagdat ta Hallaci Mansur. Halep'te Nesimi ve İstanbul'da ismajl Maşuki ta- savvufi görüşleri nedeniyle şehit edildiler. Yunus Emre'nin de şiirleri Oğuz Türkçesinde ama kuş dilindedir yani ehil olmayana kapalıdır. Yunus Emre'nin şiirlerini anlamak hem kuş dilini bilmeyi hem de aşık olmayı yani tasavvuti bir håle sahip olmayı gerektiriyor. Yunus Emre'nin hålini idrak etmek, dilini anlamakla eş anlamlıdır. Bu teşbih dill. şairin zirvesidir. Bir rivayete göre Yunus Emre günün bi- ninde karşılaştığı Mevlâna'ya "Mesneviyi sen mi yazdın?" diye sormuş, "Evet" yanıtını alınca "Uzun yazmışsın. Ben olsam "Ete kemiğe büründüm / Yunus diye göründüm derdim demiş 35. Parçaya göre büyük sanatçıların "kuş dilini kullan- malarının amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Şiir dilinin günlük dilden farklı bir yapıda olduğunu göstermek B) Siirin gerçek okuyucusuna ulaşmasına olanak Tanımak C) Anlaşılması güç konulan daha anlaşılır hale getirmek D) Şiir konusunda uzmanlaşmış kişileri toplum önüne çıkarmak E) Şirin doğru anlaşılmasınin çaba gerektirdiğini kavratmak 36. Parçaya göre Yunus Emre'nin, Mevlâna'ya verdiği cevapla aşağıdakilerden hangisini vurguladığı söylenebilir? A) Ehil olmayanlann sözü boş yere uzatarak anlaşılmanın önüne geçtiğini B) Sözün, etkili olması için bilgin kişilerin ağzından Çıkmasının önemli olduğunu C) Yoğun anlam taşıyan sözler söylenmesinin kalcılığı arttirdiğini D) Yanlış anlaşılmaya neden olacak sözlerden uzak durulması gerektiğini E) Soza uzatmadan özlu şekilde yazmanın daha etkili olduğunu

Türkistan'da Ahmet Yesevi'nin, Türkiye'de de Yunus Emre'nin şiirlerini Türkçe söylemelerinin amacının propaganda ol- duğu düşünülür. Oysa tasavvufi şiirler, "kuş dili" dediği- miz bir alt dilde yazılmıştır . Bu deyiş, Hazreti Süleyman'ın kuşların dilini anlamasına atıf yapmaktadır . Mutasavvıfla- rin kuş dilini kullanmalarının amacı, şiirlerini ehil olmayan- ların anlamasını engellemektir. Çünkü Bağdat'ta Hallaci Mansur, Halep'te Nesimi ve İstanbul'da İsmail Maşuki ta- savvufi görüşleri nedeniyle şehit edildiler. Yunus Emre'nin de şiirleri Oğuz Türkçesinde ama kuş dilindedir yani ehil olmayana kapalıdır. Yunus Emre'nin şiirlerini anlamak hem kuş dilini bilmeyi hem de âşık olmayı yani tasavvufi bir hâle sahip olmayı gerektiriyor. Yunus Emre'nin hâlini idrak etmek, dilini anlamakla eş anlamlıdır. Bu teşbih dili, şiirin zirvesidir. Bir rivayete göre Yunus Emre günün bi- rinde karşılaştığı Mevlâna'ya "Mesnevi'yi sen mi yazdın?" diye sormuş. "Evet" yanıtını alınca "Uzun yazmışsın. Ben olsam "Ete kemiğe büründüm / Yunus diye göründüm" derdim demiş. 35. Parçaya göre büyük sanatçıların "kuş dili'ni kullan- malarının amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Şiir dilinin günlük dilden farklı bir yapıda olduğunu göstermek B) Şiirin gerçek okuyucusuna ulaşmasına olanak tanımak C) Anlaşılması güç konuları daha anlaşılr hâle getirmek D) Şiir konusunda uzmanlaşmış kişileri toplum önüne çıkarmak E) Şiirin doğru anlaşılmasının çaba gerektirdiğini kavratmak

36. İnsanlık tarihini incelediğimizde insan doğasına daha yakın olan ve gelişmemiş yerlerde yaygın sözlü kültür Bögelerinin, medeniyetin gelişmesi ile beraber değişen i şartlarda kendini yazılı kültüre bıraktığını ve artık yazılı kültür etkilerinin insanlar üzerinde güçlenmeye başladığı- ni görmekteyiz. Geçmişte -Anadolu'da bazı yerlerde hâlen var- aile büyüklerinden başlayarak çevremizdeki yaşlılara bilge gözüyle bakılması ve onlardan her konuda nasihat alinması aslında sözlü kültürün tipik bir güdüsü- sndür. Çünkü sözlü kültürlerde bilgi ancak hafızada sakla- nabilir ve bu da tecrübeye dayalı bir iştir. Ancak gerek şehirlerin ortaya çıkışı gerekse Anadolu'nun gelişmeye ayak uydurmasıyla birlikte farklı yenilikler ortaya çıkmış ve artık bilginin saklanması kolaylaşmıştır. Sözlü kültürün bu özelliği yazılı kültür bağlamında etkisini yitirmiş ve yeri- ni ona devretmiştir. Bu parçada sözlü kültürün “tipik güdüsü” olarak görü- len durum aşağıdakilerden hangisidir? A) En çok bilenin en çok yaşayan olduğuna inanılması B) Düşünmeyi, düşünceyi dile getirmeyi engellemesi C) Farklı gelişmelerle zaman içinde değişim istemesi D) Yazılı kültüre temel oluşturduğunun düşünülmesi E) Gelişmemiş yerlerde yaygın olarak devam etmesi umulolutudo aloers oches logo smnstabu