Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceTÜRKÇE
B
5. (1) Grip: vücudun boğaz, burun ve akciğerler, bronşlar gibi
farklı bölümlerinde etki gösteren grip virüslerinden kaynak-
lanır. (I) Bu virüsler, grip olan kişiler Öksürüp hapşırırken
ya da konuşurken damlacıkların havaya ve yakınlardaki
insanların ağızlarına veya burunlarına ulaşmasıyla yayılır.
(III) Üzerinde grip virüsü bulunan bir yüzeye veya nesne-
ye dokunup ardından kendi ağzına, gözüne veya burnuna
dokunduğunda da kişiler grip olabilir. (IV) Kişiler gribi, hasta
olduğunu bilmeden, semptomların ortaya çıkmasının 1 gün
öncesinden başlayarak hastalandıktan 5 ile 7 gün sonrasına
kadar yayabilir. (V) Grip (influenza) semptomları genellikle
aniden ortaya çıkar. (VI) Gribe ait erken belirtiler tespit edi-
lebilirse virüsün yayılması önlenebilir ve hastalık daha fazla
kötüleşmeden tedaviye başlanabilir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf
numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) 11
B) III
C) IV D) V E) VI
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce25. Kendimde değer verdiğim tek şey, hiç kimsenin kendin-
de eksik görmediği bir vergidir: Kendi aklımı beğenmek-
le her insanın her gün yaptığını yapmış oluyorum. Kim
kendini akılsız sayabilir? İnsanın kendini akılsız sayması
mantıkça da mümkün değil. Öyle bir sakatlık ki bu, onu
kendinde gören, kendini görmüyor demektir. Öyle bir illet
ki bu, devası yoktur. Ama hastanın gözü kendine çevrilip
de bu illeti gördü mü güneşin sisleri dağıtması gibi illet
dağılıverir.
Aşağıdaki atasözlerinden hangisi bu parçadaki dü-
şünceyi destekler niteliktedir?
A) Akılları pazara çıkarmışlar, herkes yine kendi aklını
almış.
B) Aklına geleni işleme, her ağacı taşlama.
C) Akıllıyı arkada tutma, akılsızı kılavuz etme.
D) Aklınla rezil olursun, aklınla vezir olursun.
E Herkesin aklı bir olsa koyuna çoban bulunmaz.
) .
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşüncec kendi işini kendi görmek zorunda kalmak
Gereksiz uğraştırıcı bir işe yol açmak
işler çok karışıp çözümlenmesi güç bir duruma
gelmek
2.
Yanığın İbrahim, kış için hazırlıklara başlamıştı. Son-
behar olmasına rağmen güneş hâlâ ortalığı yakıyor-
du. Zaten bu sene aşırı sıcaklar çoğu ekini yakmisti
su sıcakta İbrahim, bahçeyi temizliyor ve ağaçlardan
dökülen kuru yaprakları yakmak için bir köşeye top-
luyordu. Ahira gidip, işığı yakıp kibriti aldı. Sonra bir
dağ gibi yığdığı yaprakları yaktı ve yaprakların nasıl
yandığını seyre koyuldu,
Bu parçada yakmak” sözcüğü aşağıdaki anlam-
Tardan hangisine karşılık gelecek şekilde kulla-
simamistu?
Lok sicak olmak
Kurutmak, zarar vermek
Atesle yok etmek
Işık vermesini sağlamak
aniyormuş gibi bir etki yapmak
o
11KpS20215-1
1
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce30. Tüm okyanus türlerinin yaklaşık dörtte birinin yiyecek
ve barınak ihtiyaçları için resiflere bağlı olarak canlılığını
devam ettirdiği düşünüldüğünde mercanların önemli bir
yaşam kaynağı olduğu söylenebilir. Mercan resiflerinin
dünya ekonomisine katkısı; gida sağlama, kıyı şeridinin
korunması ve turizme dayalı istihdam gibi konuları dahil
ettiğimizde her yıl yüz yetmiş iki milyar ABD doları olarak
tahmin ediliyor. Ancak son küresel ölçümleme, dünya
mercan resiflerinin yüzde on dokuzunun öldüğünü gös-
teriyor. Bu bağlamda en büyük tehditler arasında deniz
yüzey sıcaklıklarının artması, aşırı avlanma, kirlilik ve isti-
lacı türler sayılıyor. Daha geniş bir perspektiften bakacak
olursak mercan resiflerinin tehlike altında olması beş yüz
milyon kişinin etkilenmesi demek.
Bu parçada
I. Karşılaştırma
II. Sayısal verilerden yararlanma
III. Tanımlama
IV. Tanık gösterme
yukarıdakilerden hangisine başvurulmuştur?
A) I ve 11
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) II ve III
E) II ve IV
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşüncePARAGRAF YC
1. "Izin vermek, katlanmak, çeknek" anlamlarındaki
Latince "tolerare" fiilinden gelen tolerans, farkli olan
3.
karşısında duyulan korkunun, şüphenin, düşmanlık
duygularının dizginlenmesi, farklılığa her şeye rağ-
men göz yumulması anlamına gelir. Fakat bu toleran-
sin negatif yönüdür. "Zorlanma", "isteksizlik" duygu-
larını içinde barındırır. Türkçedeki “hoşgörü" kavramı
ise pozitiftir. Kelime; başka olmayı, farklılığı, farklı
olanın hakkı olarak görme anlamını kuvvetle taşır.
Aslında bu iki kelime oldukça farklı bakış açılarını
yansıtır.
Bu parçanın yazılış amacı aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Tolerans ve hoşgörü duygusunun toplumdan
topluma değiştiğini anlatmak
B) Dillerdeki farklı kavramlar karşılaştırarak dil man-
tığını ortaya koymak
C) Tolerans ve hoşgörü kavramlarının ince ama
önemli bir anlam ayrılığı taşıdığını belirtmek
D) Bir toplumun birlikte yaşaması için hoşgörünün
gerekliliğini kanıtlamak
E) Toleransla hoşgörü kavramlarının çıkış noktaları
aynı olsa da farklı toplumlarca kullanıldığını
göstermek
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce28. Kültürel ve Doğal Mirasın Korunması Sözleşmesi'nde,
hangi varlıkların kültürel miras olarak kabul edildiği be-
lirlenmiştir. Buna göre mimari yapılar, heykeller, resimler,
arkeolojik eserler, kitabeler, mağaralar ve eleman birle-
şimleri kültürel mirastır. Bunları "anıtlar" başlığı altında
toplayabiliriz. Bu eserler tarihî, sanatsal veya bilimsel
olarak evrensel değerlere sahiptir. Bulundukları konum
nedeniyle tarihî, sanatsal veya bilimsel olarak evrensel
değerlere sahip "yapı toplulukları" da kültürel miras ola-
rak kabul edilmektedir. Insan ürünü olan ya da doğal bir
şekilde oluşan “sit alanları" da kültürel mirastır. Sit alan.
ları estetik, etnolojik ya da antropolojik bakımdan evren-
sel değerlere sahiptir.
Bu parçadan hareketle kültürel miras aşağıdakilerin
hangisinde doğru tanımlanmıştır?
A) İnsan ürünü olan ya da doğal biçimde oluşmuş, tu-
rizm açısından önemli değere sahip olan alanlardır.
B) Zamanın eskiticiliğine karşı direnebilen, tarihî ve sa-
natsal anlamda çok değerli görülen arkeolojik eser-
lerdir.
Önceki kuşaklar tarafından oluşturulmuş ve evrensel
değerlere sahip olduğuna inanılan anıt, yapı topluluk-
ları ve doğal ya da yapay sitlerdir.
D) Sanatsal ve bilimsel olarak evrensel değerlere sahip
olan ve değerleri herkes tarafından kabul edilen mi-
mari yapılardır.
5) Estetik, etnolojik ya da antropolojik bakımdan ev-
rensel değerlere sahip olduğu düşünülen arkeolojik
eserler, mağaralar ve kitabelerdir.
o
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünceket
Fel-
in-
an
re
a
Bir iş liderinin bağ kurmasını kolaylaştıran bazı özel-
likleri olmalıdır. Çünkü bağ kurabilen lider güvenli bir
limana dönüşür. Güven ise insanın en temel ihtiyaç-
larındandır. Daha verimli ve yaratıcı bir iş ortamı ya-
ratmak için güven duygusunu sağlamak gerekir. Bir
lider, yaklaşılabilir olmalıdır. Konuşmak yerine dinle-
mek, güçle değil, anlam duygusuyla yönetmek, her
insanın biricik ve ayırt edici olan cevherini görerek
yani bireyselleştirerek yönetmek ve çeşitlilikten sinerji
yaratmaya hizmet eden birleştiricilik onu iyi bir lider
yapar. Bu sebeple lider, çalışanlarıyla var olduğunu
aklından çıkarmamalıdır.
39. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi iyi bir li-
derin özelliklerinden değildir?
A) Çalışanları anlamaya çalışmak
/benimhocam
B) Uyumsuzlukları yok ederek verimi artırmak
C) Yöneticilik gücünü yersiz kullanmamak
n) Kendisini çalışanlardan ayrı düşünmemek
ce
E) Bireysel farklılıkları dikkate almak
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceTürkçe
15 Deneme
4.
(1) Sanatı bir amaç değil araç olarak görenlerde-
nim. (1) Öykülerimin okuyana bir mesaj iletme-
sini isterim. (III) Öykünün başını sonunu düşün-
meden başlayamam yazmaya. (IV) Sorumsuz
duyguların değil sorumlu düşüncenin emrindedir
kalemim. (V) Söz oyunlarına başvurmam ki her
okur beni rahatça anlasın.
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili
aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
I. cümlede, sanatla ilgili düşüncelerini belirt-
miştir.
B) II. cümlede, öykülerinin içinde yer alan iletinin
ne olduğunu açıklamıştır.
III. cümlede, öykülerini oluşturma yöntemin-
de plana yöneldiği vurgulanmıştır.
IV. cümlede, yazma eylemindeki hedef ve
güç kaynağı hakkında bilgi vermiştir.
E) I. cümlede, anlatımında yalınlığa başvurma-
sinin gerekçesini vermiştir.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce39.
"Hıçkırık”, “Sisli Hatıralar”, “Funda" gibi eser-
leriyle ünlenen Kerime Nadir de son romanında bu
değişikliği kaleme aldı. Artık köşklerde yaşayanların
yerine, o köşkleri müteahhite verip katlarda yaşa-
yanları anlattı. Seçkin kişilerin aşkları, yaşam biçim-
leri yerine ekonomik değişimlerin ortaya çıkardığı
kişileri roman karakterleri yaptı. Saf aşkların tutsağı
gençler yerine, gününü gün eden bir kuşağı romana
taşıdı. Ana karakterler gene asaletini koruyorlar,
gene temiz yürekli delikanlılar sonunda mutluluktan
en büyük payı alıyorlardı fakat yaşadıkları ortamlar,
şartlar değişti.
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Yazarların edebiyat anlayışlarının, sanata bakış-
larının zamanla değişmesinden daha doğal ne
olabilir ki?
B) Toplumdaki gelişmelerden, insanların değişimin-
den hangi yazar uzak durabilir ki?
C) Özellikle günümüzde, okurun beklentilerine,
isteklerine hayır diyebilecek yazarların olacağını
sanmiyorum.
D) Okurlarin o kalın hatta birkaç cilt süren kitaplan
okuma alışkanlığı çoktan değişti.
E) Günümüzde roman okurlarının yaş ortalamasının
gençleştiğini görüyoruz.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşüncetongue
Çalışma kavramı, iş kavramının içeriğiyle önemli ölçüde
örtüşmesine rağmen görev ya da mesleki faaliyet ile daha
yakından ilişkilidir
. (II) is, yerine getirilmeyi bekleyen amaçlı
eylemler bütünüyken çalışma bu eylemlerin birey tarafından
üstlenilip yerine getirilme sürecidir. (III) Değişen yaşam
koşullarına paralel olarak çalışma kavramının henüz
örgütlenmemiş gönüllü sosyal çalışmayı ve ev işlerini de
kapsayacak şekilde geniş tutulmasında yarar vardır.
(IV) Hukuki anlamda iş ilişkisiyle bağlantılandırıldığı
durumlarda çalışma, iş yapma karşılığında maddi veya
manevi yarar sağlama amacını da taşıyan bir görev
sorumluluğu hâline gelmektedir. (V) “Bir yerde çalışmak”,
"bir şey için çalışmak” ifadeleri de çalışmanın örgütsel
boyutunu ifade eden örnekler olarak görülebilir.
Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangisinden
sonra “Daha çok, belirli bir örgütlenme kapsamındaki
bağımlı veya bağımsız iş ilişkisiyle yüklenilen eylemleri
yerine getirme sürecini ifade eder." cümlesi getirilirse
metindeki düşünce akışı bozulmaz?
A) I.
B) II.
C) II.
D) IV.
E) V.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce27. Başından beri biliyordum ki şu veya bu çevreden, şu
veya bu sayıda insanın iyi ve sevimli
bulduğu şiirler
yazmak mümkündü. Böyle bir yolu seçtikten sonra,
geçerli ortalamayı fark etmek ve o normlara uygun olanı
üretmeyi sürdürmek de gerekiyordu. Ama böylesi bir yol,
toplumun beğenilerinin sürekli değişmesi yüzünden beni
kendime yabancılaşma batağına götürürdü.
Aşağıdakilerden hangisi bu sözleri söyleyen bir
şairin düşüncesi olabilir?
Atoplumdaki eğilimleri izlemek şairlerin üretkenliğini
yitirmesine neden olur.
B) Bir şair beğenilmek için ortalamanın üstünde ürünler
ortaya koymalıdır.
ST Geniş okur kitlelerinin bir şairi takdir etmesi onun
sanatı adına kötüye işarettir.
DY Şiirin kurallarına sıkı sıkıya uymamak şairin
popülaritesini olumsuz etkiler.
Bir şairi özgün ve özel kılan, popüler olanı tercih
etmiyor olmasıdır.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceURKÇE
DENEME - 20
35. - 36. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
35. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşı-
labilir?
A) imkânların yetersizliği insanların başarısını olumlu yönde
etkilemektedir.
B) İnsanlar yeni durumlara alışırken zorluk çekmektedirler.
C) Olimpiyat oyunlari tarihî birçok olaya tanıklık edilebilecek
en önemli organizasyondur.
D) Ababe Bikila, ülkesi adına yarışan ilk siyahi sporcu ol-
ması yönüyle dikkat çekmiştir.
Foyunlardaki katı kurallar, birçok sporcuyu etkileyerek
onlar için olumsuz sonuçlar doğurmuştur.
Tarihler 1960 yılını gösterirken dünya belki de bir daha
benzeri yaşanmayacak olan tarihî bir olaya tanıklık
etmeye hazırlanıyordu. O yil Roma'da düzenlenen
olimpiyatlara yine dünyanın dört bir yanından yüz-
lerce sporcu katılıyordu. Afrikali atlet Ababe Bikila da
yalnızca onlardan biriydi. Her türlü imkânın seferber
edildiği sporcuların aksine Bikila, oldukça fakir olan
Etiyopya'yi temsil eden bir sporcuydu ve bütün spor
hayatını da bu koşullar şekillendirmişti. Fakir bir ül-
kede doğup büyümüş olması nedeniyle Ababe Bikila,
olimpiyatlara kadarki sürede kendi ülkesinde katıldığı
tüm koşu ve antrenmanlarda çıplak ayakla koşmuştu.
Olimpiyatlar için Roma'ya geldiğinde yetkililer Ababe
Bikila'ya spor ayakkabı giymesini söylediler. Bir süre
spor ayakkabı giyerek antrenman yapan Ababe, ayak-
kabiya alışık olmadığı için giydiği tüm ayakkabılar onun
ayağının su toplamasına ve kimi zaman da kanamasına
neden oldu. Durumu yakından gözlemleyen olimpiyat
komitesinden en sonunda Ababe'nin ayakkabısız koş-
masına onay çıktı. İşte bu karar sonrasında olimpiyat
tarihinde bir ilk yaşanacaktı. Çıplak ayakla koşmasına
rağmen diğer yarışmacıları geride bırakarak maraton
koşusunda birinci olan Ababe Bikila, olimpiyat oyunları
tarihinde kendi bayrağı altında koşarak birinci gelen ilk
siyahi sporcu unvanının da sahibi oldu.
8
L
6
56. B1 parçada Ababe Bikila ile ilgili aşağıdakilerden han-
Lisine değinilmemiştir?
A) Ülkesine madalya getiren ilk siyahi sporcu olduğuna
B) ülkesinin-ipindle-bulunduğu koşullardan etkilendiğine
C). Yapılan resmi koşulara çıplak ayakla katliagina
D) Sporcunun hayatını atletizmin şekillendirdiğine
- Olimpiyat tarihinde za attığına
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceB
19. Gerçekten kötü olanlar bir tarafa bırakılacak olursa birçok
kitapta yazar, eğer bütünüyle tecrübe edilmiş bir içeriğe sa-
hip değilse, muhakkak düşünmüştür ama sezip idrak etme-
miştir; sezip kavrayarak değil, düşünerek yazmıştır. Onları
böyle vasat ve sıkıcı yapan tam da budur. Çünkü yazarın dü-
şündüğünü herhâlde biraz gayret etse okur da düşünebilir-
di. Çünkü bu yolla dünyaya gerçek anlamda yeni hiçbir bil-
gi ve eser gelmez; o ancak eşyanın yeni bir boyutunun kav-
ranması, doğrudan sezilip idrak edilmesi anında meydana
gelir. Bundan dolayı temelini bir kavrayış yahut seziş teşkil
ederse eser, sanki okurun hiçbir zaman bulunmadığı bir di-
yardan yazılmış gibidir çünkü her sey taze ve yenidir. Zira
onlar, her türlü bilginin asli kaynağından doğrudan çıkarıl-
mışlardır.
Bu sözler aşağıdaki soruların hangisine karşılık söylen-
miş olabilir
Okurların bir esere özgün diyebilmesi, eserin hangi ni-
teliği ile ilgilidir?
B) Yazarın, okuyucunun dünyasını sezinlemesi eserin kali-
cılığını etkiler mi?
C) Kavrayış ve seziş sahibi yazarların daha çok okunduğu
düşüncesine katılıyor musunuz?
D) Eşyanın tek yönlü olarak ele alındığı eserlerde okur, et-
kin bir rol üstlenebilir mi?
E) Bilginin asıl kaynağından beslenen yazarların daha az
okunmasını neye bağlıyorsunuz?
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceAR
52 - 54. soruları aşağıdaki parçaya göre
53. Bu parçaya göre çekim yasası nasıl çalışır?
ce-
vaplayınız.
(A) Hep şükrederek
www.isemkitap.com
B) İyilik yaparak
C) Olumlu düşünerek
D) Hayattan ders çıkararak
E
Olumlu kelimeleri dillendirerek
Çekim yasası nedir bilir misiniz? Pozitif düşüncede
kalmak? Kaçımız minnettarız ? Kaçımız elindeki-
nin kıymetini biliyor? Kaçımız güne şükrederek
uyanıyor? Halk ağzında bir laf vardır eskisi olma-
yanın yenisi olmaz derler. Bu sözden yola çıktığı-
mizda var olana şükretmeyip elde olanın kıymetini
bilmediğimizde daha iyisine sahip olamayacağımı-
zi görürüz. Bolluğu, bereketi hayatımıza çekmek
için şükretmekten başka bir yolumuz yoktur. Yok
dedikçe daha çok yokluğu çekeceğiz hayatımıza
ve var olanın olduğunu kabul ettikçe daha çok var
olacak hayatımızda var olanlar. Unutmamalıyız ki
matematikte eksi ile eksinin çarpımı artıyı verir
.
Hayat bir bütünleşmeden ibaret. Karşımıza çıkan
hiçbir insan ve eşya boşuna çıkmıyor. Hepsinden
öğrenilecek bir şeyler mevcut. Bu yüzden tesadüf
sözcüğü Türkçeden atılması gereken bir sözcük
benim kanimca.
www.isemkitap.com
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşüncei ve
da
oda
an
ğu
SI
ZI
T.
Üniversitelerin sayılarının artması maalesef niteliklerinin
de artması anlamına gelmiyor. Kemiyet arttıkça keyfiyet
düşüyor. Ancak bununla birlikte birçok üniversitede dil
bilimi konusunda değerli bilim insanlarımız mevcut. Bu
akademisyenler çok kiymetli çalışmalar yapıyor. Ne yazık
ki bu çalışmalar bireysel olarak algılandığı için çalışmaların
dil bilimi konusunda ses getirmeleri oldukça güç oluyor.
Bu sözler aşağıdaki soruların hangisine karşılık söy-
lenmiş olabilir?
A) Üniversitelerin niteliği yapılan çalışmalara nasıl etki
ediyor?
BY Akademisyenlerimizin çalışmaları daha çok hangi
alanları kapsıyor?
Üniversitelerdeki dil bilim çalışmalarını yeterli bulu-
yor musunuz?
DJ Dil bilim çalışmalarının gereken ilgiyi görmemesinin
temel sebebi nedir?
El Universitelerin sayısindaki artış daha çok hangi alan-
E
ları olumsuz etkiledi?
k
2
A
TYT / G
Diğer Sayfaya Geçiniz.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce2.
Benim için nasıl böyle bir şey söylersiniz, sizden bunu
beklemiyordum doğrusu.
Aşağıdakilerin hangisinde "söylemek" sözcüğü bu
cümledeki anlamıyla kullanılmıştır?
A) Bu konak için de yine senelerden beri aynı şeyi
söylerim.
B) Müdürün acil bir iş için beni çağırdığını söyledi,
hemen gitmem lazım.
C) Biliyorum, siz bana her şeyi çok önceden
söylediniz ama ben duymazdan geldim.
D) Hececiler kendilerinden sonra yeni bir edebi neslin
yetişmediğini söylediler.
E) Kanto söyler gibi hareketler ve taklitlerle söylediği
şarkılar pek eğlenceli şeylerdi.