Paragrafta Yapı Soruları

3. (1) Çöl bitkileri, yağmur yağdığı zaman çok hızlı büyür. (II) Hatta yağmur sularını bünyelerine depo ederek kurak dönemlerde bundan istifade eder. (III) Böylece hayatlarını uzun süre devam ettirebilirler. (IV) Bazı çöl bitkileri de su bulmak için köklerini toprağın derinliklerine salar. (V) Yaprakları çok küçük olup di- ken hâlindedir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı- da verilenlerden hangisi yanlıştır? A) 1. biçimce olumlu fiil cümlesidir. B) II. birleşik, fiil cümlesidir. C) III. olumlu, kurallı cümledir. D) IV. bağlı cümledir. E) V. olumlu isim cümlesidir.

man. mıdır. münü eten. ygu- Her- 4. Ü (1) Istanbul'da yaz mevsimi oldukça neşeli geçer. (II) Yerli ve yabancı turistler şehrin hem tabii hem de tarihî güzelliklerinden yararlanma imkânını elde ederler. (III) Fakat kış mevsimi o kadar canlı değildir. (IV) Alt yapı yetersizliği, şehrin gündelik hayatını bile olumsuz yönde etkilemekte ve insanlar evlerine kapanmak- tadır. (V) Bu durum, şehrimizin en büyük sorunlarından biridir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı- da verilenlerden hangisi yanlıştır? A A) I. cümle, yüklemi geniş zamanlı birleşik bir cümledir. B) II. cümle, içinde nesne olan bir cümledir. C) III. cümle, kurallı bir fiil cümlesidir. D) IV. cümle, olumlu ve bağlı bir cümledir. E) V. cümle, yüklemi belgisiz zamirle oluşturulmuş basit bir cümledir. üklerle müzik yapma sanatıdır yazı. (II) İçinizdeki çığ- pükleri uyumla

edu 16. I. Bir süre sonra bu yapay tavırlar sıkıntılı durumları E beraberinde getiriyor. II. Bu arzunun kaynağı topluluk içine girdiğimizde herkesin bizi sevmesini, kabul etmesini ve bize değer vermesini istemekten ileri geliyor. III. Modern insan çevresi tarafından takdir ve kabul edilme arzusunu gereğinden fazla büyütüyor. IV. Sergilenen bu yapmacık davranışlar samimi duyguları beslemediği için çevre tarafından bir süre sonra hoş karşılanmıyor ve benlik, büyük bir baskıya maruz kalıyor. V. Birey bunun için fazlasıyla çabalıyor ve genelde kendini olduğundan farklı göstermeye uğraşıyor. Yukarıda numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? A) I B) II C) III D) IV E) V

in- Ver ar- k- 10. ÜNİTE: Cümle Çeşitleri - (1) Sanat, gücünü özgürlükten alır. (II) Yasakların, baskıların egemen olduğu toplumlarda sanat filizlenmez. (III) İlham perisi dediğimiz yazma ve yaratma gücü, böylesi toplumlarda sanat- çıya pek uğramaz. (IV) Bu gücü kendinde bulamayan sanatçı yaratmadan yazar, kendini tekrar etmekten öteye gidemez. (V) Yasak ve baskılar önce sanatı, sonra sanatçıyı bitiriverir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı- dakilerin hangisi söylenemez? 0381038D A) 1. cümle, biçimce ve anlamca olumludur. B) II. cümle kurallı bir isim cümlesidir. C) III. cümlede isim ve sifat tamlaması vardır. D) IV. cümle, öznesi ortak sıralı cümledir. E) V. cümlenin yüklemi, birleşik yapılı bir eylemdir. 5. (1) O güne kadar hep yatılı okulda okumak istemiştim. (II) Gece vakti arkadaslarla keyifli sohbetler, belki biraz özgürlük, kendi

30 (1) Hacı Kasım Efendi'nin 1860 yılında kurduğu ve si, Efendi'nin 1901 yılında ölümünden sonra oğlu Naci Kasım tarafından yönetilmeye başlanmıştır. (II) Naci Kasım'ın basıp satmaya başladığı Saatli Maarif Takvimi, fotoğrafçılık ve reklam sektöründe- ki yeniliklere karşın hâlâ duvarlardaki yerini koru- maktadır. (III) Adını Ankara ile İstanbul'da güneşin doğuşunu gösteren saatlerden alan takvim, günlük takvim ve astronomi bilgileri yanında günün tarihi, yemeği, doğacak çocuğa isim, günün anlamına göre mani, fikra ve şiirler, pratik öğütler ve vecize- ler hatta tefrikalarıyla uzun yılların alışkanlıklarına cevap veriyor. (IV) Bugün ailenin üçüncü kuşağı tarafından yayımlanan Saatli Maarif Takvimi, Tür- kiye'nin en eski işletmelerinden birini yaşatırken geçmişten devraldığımız kültürümüzü yansıtmayı, geçmişle günümüz arasında köprü kurmayı ve bu- güne yol göstermeyi de sürdürüyor. (V) "Takvim" sözcüğü, Arapça «düzeltmek, yoluna koymak» an- lamına geliyor. (VI) Geleneksel takvimde miladi, hicri, rumi takvimlere göre yıllar, aylar ve günleri, imsak, yatsı gibi namaz ve oruç vakitlerini belirle- yen güneş ve ay hareketlerini, astronomi yanında burçların hareketleri ve astroloji bilgilerini, topra- 20ğın, bitkilerin çapalama-budama zamanları gibi pek çok ayrıntıyı bu takvimde hâlâ görebiliyoruz. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi anlatımın akışını bozmaktadır? A) I B) II C) III 46 D) IV E) V 3. B S

(1) Şeker, Sasanilerden beri reçetelerin değişmez unsurlarından biriydi ve Avrupa'da da uzun bir dö- nem ilaç muamelesi gördü. (II) 1572'de Ortelius, "Eskiden ilaç olan şey, şimdi yemek oldu." demek- tedir. (III) Avrupalıların Güney Amerika'ya şeker üretimini sokmasından sonra ihtiyacını buradan karşılamaya başlaması, şeker' üretimini yaygın- laştırdı. (IV) Şeker üretimi bol ve ucuz emeği ge- rektiriyordu. (V) Anlatımın akışına göre "Amerika kıtasında köle- liğin yaygınlaşması yalnız pamuk üretimi ile değil, hızla artan şeker talebini karşılamakla da ilgiliydi." cümlesi, numaralanmış yerlerden hangisine getirilebilir? A) I B) II C) III D) IV E) V

2. Gerçek öğretmenlerden, işini seven öğretmenlerden beklenen bir tutumdur bu. Bu cümle için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Yapısına göre basit bir cümledir. B) Dolaylı tümleç, yüklem ve özneden oluşmuştur. C) Devrik bir ad cümlesidir. D) Biçimce olumsuz bir cümledir. E) Sıralı bir eylem cümlesidir.

n- Or Ü 4 (1) Biraz suratımız asık olsa bunun nedenini soran dostlara "Depresyondayım!" deriz. (II) Moral bo- zukluğu, üzüntü; normal bir ruh hâli değişikliğidir. (III) Kalıcılığı ve şiddeti, bireyin hayatı üzerindeki etkisi, kişinin genel ruhsal durumu hesaba katıl- madan “depresyon" teşhisi doğru değildir. (IV) Bu yüzden depresyonun, bir şeye çok üzülme ile eş- verleştirilmesi çok ama çok büyük bir yanlışlıktır. (V) Anlam bütünlüğüne göre "Aslında olayların bizi üzmesi, sevindirmesi kadar doğal bir olaydır." cümlesi numaralanmış yerlerden hangisine getirilebilir? A) I B) II C) III D) IV E) V

(1997-OYS) 75. 14. yüzyılda oluşan Dede Korkut hikâyelerinin, Oğuz Destanı'nın birçok özelliğini taşıması ve des- tandan hikayeye geçiş aşamasının karekteristik bir örneği olması bakımından, Türk hikâyeciliğine geçiş aşamasının karekteristik bir örneği olması bakımından, Türk hikâyeleri arasında, özel bir yeri ve önemi vardır.- Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi vanlıstır? A) Ad cümlesidir. B) Eylemsilerle oluşturulmuş bileşik bir cümledir. C) Ad tamlamalarında araya sözcük girmiştir. Nesnesi, "destandan hikâyeye geçiş aşaması- nın karakteristik bir örneği olması"dır. E) Cümlede özel adlara ve cins adlarına yer veril- _miştir. (1997-ÖYS)

31. Kapanhamı yakalamak somustirmak, lirik şairin işidir. (Lk part de ge Di gay, insanlığın en iç variğide () Geco ghi milyon laron kuşağın ve gelecek kuşaklanın, belli kopuler inde her zaman duyduklar ve duyacaklan şeyler dile getirmek ve onlara, aslina uygun cani bir anlatım kazandırmak pline mümkündür. (III) Şair, evrensel insandır bir insanın yüreğini kabartan bütün duygular, insan doğasının her koşul içinde duyduğu ve ortaya koyabildiği bütün şeyler, ölümlü bir insanoğlunun gönlünde yer etmiş olan ve olu sup duran bütün izlenimler, onun kendi öz alanıdır. (IV) Bundan ötürü şair, arzuları da mistik duyuşu da anla tabilir. (V) Yatkınlığına ya da ruhsal durumuna göre, soylu ya da bayağı duyguları dile getirebilir. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci parag- raf hangi cümle ile başlar? A) I B) II C) I D) IV E) V

Gittikce kesilir derken sedalar Gece; bir siyah el gözümü bağlar Duyarım, içime sığınmış, ağlar uloma Bir ufacık çocuk, bir küçük öksüz k-ak Bu dizelerde aşağıda verilenlerin hangisi yoktur? AY Ünsüz benzeşmesi V B Ünsüz düşmesi Ulama D) Ünsüz yumuşamasına aykırı sözcük E) Kaynaştırma ünsüzü yssn

17 tudem yer bulan, köklü tersanecilik geleneğine sahip olan bir ülke. Türkiye her yıl yat üretiminde kendine dünyada ilk sıralarda İstanbul, Kocaeli, Bursa, Yalova, Antalya gibi şehirlerde yer alan üretim üslerinde kişiye özel yat inşasında çok önemli başarılara imza atılıyor. Bu başarıyı son yıllarda seri üretimde de gösterilmeye başlandı. Türk tersanecilerinin yarattığı marka ve modeller; Uzakdoğu'dan Avrupa'ya, Ortadoğu'dan Amerika'ya dünyanın dört bir yanında tekne tutkunlarıyla buluşuyor. Yat tasarımı geliştikçe zaman zaman tasarımda farklılık arayışları da görülüyor. Fark yaratmak isteyenler bazen bir sanat eseri ortaya koyarken bazen de "Sadelik karmaşık duruşun nihai biçimidir." anlayışı ile "Az çoktur." felsefesinin buluştuğu projeler ortaya koyuyor. Bu parçanın anlatımı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Deyimlere yer verilmiştir. BÖrnekleme yapılmıştır. Tanımlamaya yer verilmiştir. D) Benzetmeye başvurulmuştur. E) Birbirine zıt anlayışlardan bahsedilmiştir. "Hiç diyor bile hay gür öl dc b

• PARAGRAFIN Y Paragarafı ikiye Bölme Paragraf Olu 3. 1. 1. Başka bir tabirle Gediz'de yaşıyorsanız bir parçanız Orta Asya'ya, bir parçanız Sibirya'ya bir parçanız Portekiz ve Fas'a kadar uzanıyor demektir. II. Hem ulusal hem de küresel ölçekte "Önemli Bitki Alanı ve Önemli Kuş Alanı" statülerini taşıyor Murat Dağı. III. Murat Dağı, doğa güzelliklerinin yanı sıra eşsiz bir konuma da sahiptir. IV. O, aynı zamanda "Doğa Derneği" tarafından belirlen- miş olan 305 Önemli Doğa Alanı arasında. V. Gediz ilçesi sınırlarında yer alan Murat Dağı; Avrupa - Sibirya, İran - Turan ve Akdeniz bitki coğrafyalarının kesiştiği bir yerde bulunuyor. Numaralanmış bu cümlelerle bir paragraf oluşturulur- sa aşağıdakilerden hangisi doğru sıralama olur? AII-IV-II-V-I BIV-V-1-1| - ||| CII-IV-III-V-I y-IV-III-1-11 EI-II-II-V-IV

22. (1) Aromaterapi, bitkilerdeki uçucu yağların çeşitli özellikleri- nin değerlendirildiği tamamlayıcı bir tip terapisidir (Uçucu yağlar; bitkilerin tohum, gövde, yaprak, iğne, taç yaprak, çi- çek, kabuk ve meyve gibi değişik bölgelerinden elde edilmek- tedir. (III) Bu tedavide uçucu yağların özleri belli bir kıvama ge- tirilerek ağrı, bulantı, yoğun bakım, ameliyat öncesi ve sonrası kaygı, stres, uykusuzluk ve solunum yetmezliği gibi rahatsız- lıklarda kullanılmaktadır. (IV) Aromaterapinin yara iyileştirme, nabız, kan basıncı, solunum düzenini sağlama gibi özelliklerin- den özellikle yaşlılarda ve çocuklarda daha çok yararlanılır. (V) Fiziksel rahatsızlıkların dışında kaygıyı ve stresi azaltma, dikkati artırma gibi etkilerinden dolayı dünyanın birçok ülke- sinde ruhsal hastalıkların tedavisinde de tercih edilen bir te- davi yöntemidir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V

26 1970'ler Amerikan müziğinin altın çağıydı. Amerikan müziği çeşitli tarzlarıyla tüm dünyayı kasıp kavuruyordu. İngilizce şar- kılardan çok etkilenen bir isim de İtalyan şarkıcı Adriano Ce- lentano'ydu. Prisencolinensinainciusol adlı enerjik şarkısını Amerikan soft rock stiliyle üreten Celentano, şarkı sözlerini ana dili İngilizce olanlara bile İngilizce gibi duyulan ama as- linda hiçbir anlam ifade etmeyen seslerden oluşturdu. 1972'de piyasaya sürülen şarkı sadece birkaç yıl içinde Avrupa listele- rinin zirvesine oturdu. Neredeyse herkes Celentano'nun kayıt alırken uydurduğu Amerikan aksanlı şarkının gerçekten İngi- lizce olduğunu düşündü. Aslında şarkıda geçen tek İngilizce kelime "all right (hayhay)" sözüydü. Bu parçada sözü edilen sanatçı, bu eylemiyle aşağıdakiler- den hangisini amaçlamış olabilir? ziğin A Müziğin evrensel dilinden yararlanarak geniş kitlelere me- saj vermek B) Müziğin sunduğu anlatım olanaklarını kullanan sanatçıla- rın, tüm dünyada kabul göreceğini ortaya koymak disc SUPERMER 40 28. Müzikte asıl olanın, kulağa hoş gelen bir ses düzeni oluş- turmak olduğunu göstermek trose MESHARELADO C D) Müzikte melodinin tek başına yeterli bir unsur olmadığını göstermek Kaliteli müziğin hangi dilde oluşturulursa oluşturulsun, gerçek değerini bir gün bulacağını ispat etmek

bir e Ü 5 20 1. İlk kez yer bilimciler, endüstri devrimi sırasında yerküreyi incelerken, yaşadığımız çevrenin oluşumunda dünyanın farklı süreçlerden geçtiğini görmüşlerdir. Alttaki katmanın üsttekinden daha eski olduğunun kabul- lenilmesi, her ne kadar bize bugün çok mantıklı gözükse de oldukça güç olmuştu. III Başlarda bunu anlamak ve kabullenmek yer bilimciler için de kolay olmamıştı. 5 IV. Her dönemin kendine özgü bir toprak dolgusu ile diğe- rinden farklılaşarak üst üste yığıldığını fark etmişlerdir. u. 2 V. O yıllarda hâlâ dünyanın bir anda yaratıldığı ve yaratıldık- tan sonra hiçbir değişime uğramadan günümüze kadar geldiği düşüncesi hâkimdi. Yukarıdaki numaralandırılmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan ikin- ci cümle olur? 10 B) II A) I C) III D) IV E) V 1. OTURUM