Paragrafta Yapı Soruları

1. (1) Uygur alfabesi ile edebiyat, sanat, din, hukuk konu- larında kütüphaneler dolusu kitap yazılmıştır. (II) Uy- gurlar, Çin, Hint ve İran kültürlerinin etkisinde kalmış ve çok renkli bir kültür geliştirmişlerdir. (III) Kitap yazma- larında Uygurların kâğıt ve matbaayı ilk kullanan Türk kavmi olması büyük etkendir. (IV) Bilinen en eski Uygur yazısıyla yazılan kitaplar 9. yüzyıla aittir. (V) Uygur alfa- besi, Karahoca Uygur Krallığı'nın yıkılmasından sonra da kullanılmıştır. (VI) Türklerin Müslüman olmalarından sonra Arap alfabesini almalarına rağmen Türkistan ve Kırım'daki Türk devletlerinde Uygur alfabesi kullanılma- ya devam edilmiştir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi dù- şüncenin akışını bozmaktadır? A) 11 B) III C) IV D) V E) VI

sal Hoji 7. Bir ülkenin büyümesi ve kalkınması açısından kimi sektörler diğerlerine göre daha büyük önem arz etmektedir. Bu sektörlerin başında hizmet sektörü gelmektedir. Son 50 yılda hizmet sektörü, gelişmiş ülkelerde tarım ve sanayi sektörlerini geride bırakarak ekonomide başı çeken sektör durumuna yükselmiştir. İlerleyen yıllarda gelişmekte olan ülkelerde de hizmet sektörünün mühim bir yer tutmaya ve ön plana çıkmaya başlayacağı öngörülmektedir Bu parçadan hareketle "hizmet sektörü" ile ilgili olarak 1. Büyüme ve kalkınmanın lokomotifi olduğu II. İlerlemiş ülkelerde diğer sektörlerin önüne geçtiği III. Gelişmekte olan ülkelerde önemini artırdığ verilerinden hangilerine kesin olarak ulaşılır? A) Yalnız II D) II ve III B) Yalnız III C) I ve II E) I, II ve III

(1) Düşünce geçmiş zamanlarda genellikle duygunun kar- şısına konmuş, çok yerde bir duygu-düşünce karşıtlığı üzerinde durulmuştur. (II) Buna göre çok zaman duygu- lar büyük ölçüde tehlikeli, düşünceler ise kurtarıcı görül- müştür. (III) Biz bugün duygulanmanın da bir tür düşünme biçimi olduğunu bilmekte ve bunların tek bir kaynaktan geldiğini görmekteyiz. (IV) Ama eskiler soruna daha de- ğişik bakmışlardır. (V) Onlar duyguların aklı, bilinci bulan- dırdığını, dolayısıyla onların giderilmesi ya da baskı al- tında tutulması gereken şeyler olduğunu düşünmüşlerdir. (VI) Düşünebilen insan hayır demeyi alışkanlık edinmiş insan değildir ama gerektiğinde kesin bir biçimde hayır di- yebilen insandır. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II B) C) IV D) V b E) VI

18. Tahir ile Zühre hikâyesinde, adlarından da anlaşılacağı gibi, birbirini seven iki gencin başından geçen olaylar anlatılır. D OS 1. Geçişli bir eylemdir. II. Ek fil almıştır. III. Edilgen çatılıdır. IV. Geniş zaman kipiyle çekimlenmiştir. PESO Bu cümledeki altı çizili eylem için numaralanmış değerlendirmelerden hangileri doğrudur? A) Yalnız H Yalnız IIL D) III ve IV E) Il ve IV Ct ve Til

34. İnsanoğlu çevrenin ayrılmaz parçası olarak tarih sahnesine çıkmış ve çevreyi biçimlendiren bir varlık olmuştur. Doğayı işlemiş, doğaya egemen olmaya çalışmıştır. İnsanın doğa üzerindeki hakimiyetinin yoğunlaşması bilim ve teknolojinin en hızlı gelişim gösterdiği Sanayi Devrimi'nde gerçekleşmiş ve bu tarihten sonra da devam etmiştir. Teknoloji ve bilimdeki... ilerleme, doğayı insan yararına kullanma biçiminde kendini. aksettirmiştir. Ancak bir yandan da bu yarar sağlanmaya ça- şirken öte yandan insanla yaşadığı çevre arasında var olan uyum bozulmaya başlamıştır. Doğanın kendisi için yaratılmış olduğunu düşünen insan, bir gün gelip doğa kaynaklarının bite- bileceğini düşünmemiş, bu kaynakları sorumsuzca sömürmeye devam etmiştir. Bu parçada hangi durumdan şikayet edilmektedir? A) insanın kendisini doğanın tek sahibi olarak görmesinden Çevrenin Sanayi Devrimi'nden olumsuz etkilendiğinden C) Doğanın bir gün tüm kaynaklarının biteceğinin anlatılma- masından D) Sanayi Devrimi'nin insanı yok edici bir varlığa dönüştürme- sinden E) Teknoloji ve bilimdeki ilerlemenin doğayı hızlı bir şekilde yok etmesinden TYT "Pembe Deneme 5" - 2201/05 30

4. Romanın muayyen bir tekniği olabilece- ğine inanmıyorum. Elli seneden beri bu sanat çok değişti. Ben bilmek istedikleri- mi yapmaya cesaret ettim mi? Size niyet- lerimi anlatıyorsam roman tekniğini nasıl anladığımı izah etmiş olurum. Evvelâ romanın şiir ve düşünce ile beraber yürümesini isterim. Vakıá düşüncelerimi- zi hareket hâlinde göstermek mümkün, belki de müreccahtır. Fakat o zaman karaktere mal olur, mahiyetini kaybeder, hulâsa ferdileşir. Ben ise meselelerin münakaşasını istiyordum. Psikolojik tah- liller de böyle. Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlam- ca karşılayabilecek bir kullanım aşağı- dakilerin hangisinde vardır? A) Roman, insanlara farklı bakış açıları kazandırması yönüyle okunmaya değer bir türdür. B) Yazarlarımız, okur beklentilerine sırt çevirerek aslında topluma yabancıla- şıyor. C) Bir yazar çok eleştiriliyorsa kesin olarak yazarın ürünleri nitelik bakı- mindan zengindir. D) Bizden sonra gelecek nesillere vere- ceğimiz en büyük hazine kelimeleri- miz olmalıdır. E) Sanatı sanat yapan yegâne unsur, halk tarafından yoğrulmuş olmasıdır. 5. BENIM Kendi görüy kötüye Platon hayra üstün doğru yokla olduğ derin göre yönc Bu ma sidi A) B) C) D) (E)

A) Kişileştirme C) Karşılaştırma B) Nedensellik D) Tanımlama E) Nesnellik 17. I. Oysa yarışmalarda gerçekleştirilmesi istenen dü- şünme ve davranış süreçleri ancak antrenmana benzeyen yarışma ortamlarında tam anlamıyla ger çekleştirilebilir. 2 II. Müsabaka esnasında sporcuların tamamen onların beklediği ve istediği şekilde davranmalarını, hare- ketlerini antrenmandaki gibi sergilemelerini ısrarla isterler. III. Ancak bu koşullarda antrenörler sporcularından cid- di manada beklenti içerisine girebilirler ancak buna rağmen beklentilerinin tam anlamıyla karşılanmaya- cağını da göz önünde bulundurmalılar. IV. Antrenörler, genellikle antrenmanlar içinde söyle- diklerine uygun davranan sporcuların yarışmalarda bunları unutmuş gibi davranmalarını anlamakta güç- lük çekerler. YTEGZERSİZ20222-1 V. Dolayısıyla yarışmalarda sporculardan beklenti içe risine girmeden önce müsabakada olası bütün ihti- maller ve pozisyonlar, antrenmanda çalışılmalıdır. Yukarıda numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü cümle olur? C A) B) II D) IV E) V 19. Gerç Uza ğilse ğını 5 çın bas oku etk BL 1. 11. IL

oyna- madığını sorgulamaya başlar. 6. Çocukluğumuzdan miras kalan suçluluk duygusu, genelde hayatımızın büyük bir kısmında hayalet gibi gezinir. Ne zaman kendimiz için bir şeyler isteyecek olsak suçluluk hayaleti gelir, yanı başımızda durur ve bize şöyle söyler: "Sen kötüsün, hata- lisin, senin buna hakkın yok!" Bu cümleleri artık çevremizdeki insanlardan duymuyor olsak bile zihnimiz bu hayaleti gerçek- miş gibi algılar. Ona göre biz doğal olarak hatalıyızdır ve bu hatayı telafi etmemizin yolu kendimizi diğer insanların beklenti- lerini okumaya zorlamaktan hatta bazen onların bile istemediği iyilikleri onlara yapmaktan geçer. Belki de bu yüzden, ücret ödeyip geldiğimiz psikoterapi seansında koltuğun ucunda otu- rurken ve tedirgin bir şekilde sorunlarımızdan bahsederken bizi dikkatle dinleyen terapistimize, "Sizi sıkmıyorum değil mi?" gibi sorular yöneltiriz. Bu parçada anlatılanlardan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? AYBaşkaları tarafından onaylanmayı istemek, suçluluk duy- gusunun sonucudur. B) Kendisinden çok başkalarını düşünen insanları suçluluk duygusu esir almıştır. Suçluluk duygusuyla kendinden çok başkalarını düşün- mek, düş kırıklığına yol açar. D) Toplum tarafından nezaket olarak algılanabilecek kimi davranışların altında olumsuz duygular yatabilir. E) Hata yapan kimselerin kendilerini affetmemeleri, ömür boyu suçluluk duygusu yaşamalarına neden olur.

5. Günün, teknolojinin, modernitenin -artık adına her ne dersek- getirdikleriyle dünya da yaşantılar da büyük değişimler geçiriyor. Değişimin içinde en öndeki yerini ise şüphesiz haberleşme alıyor. Bu zamanlar için "iletişim çağı" denirken söylenmek isteneni her geçen gün daha iyi kavrıyor gibiyiz. Geçmişin gerçek bir ritüeller silsilesi ile yapılan mektuplaşma geleneği de buna bakarak yitip gideli çok oluyor. Beyaz kâğıdın büyüsü, birinden haber bekliyor olmanın ve o haberin postacılar tarafından getiriliyor olmasının dayanılmaz çekiciliği, zarf açacakları, mühürler, pullar... Artık yok. Fakat bir zamanlar gönderilmiş ve bugün kıymetini korumaya devam eden mektuplar -şükür ki- var. Edebiyat tarihinin en önemli malzemelerinden biri hâlâ mektuplar. Bu parçada yazar, aşağıdakilerden hangisini vurgulamaktadır? A) İletişim çağı, mektup türünü tamamen ortadan kaldırmıştır. (B) İletişimdeki değişimlere rağmen mektup türü edebiyat tarihi açısından varlığını korumaktadır. C) Modern yaşamın teknolojiyle uyumlu iletişim olanakları, insanlara mutluluk vermemektedir. D) Mektup, maddi ve manevi nitelikleri açısından günümüzdeki iletişim olanaklarından her zaman üstündür. E) Iletişimdeki teknolojik değişmeler, yeni araçlar ortaya çıkarırken mektup türü de bu durumdan olumsuz etkilenmiştir. 3D yayınları

evine Seg- söyle- var- miş A 24. Edebiyat tarihinin son dönemlerinde roman ve öykü yayımlamış sanatçıları ele aldıkları konu açısından araştıran bir edebiyat tarihçisinin elde ettiği veriler oldukça ilgi çekicidir. Araştır- maya konu olan yazarlardan, gündelik yaşam ile ilgileri konu edinen ve eserlerinde bunları aktaran yazarların isimleri fazla duyulmamıştır. Bunun aksine toplumsal olaylara eğilen -- Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getiril- melidir? A) eserlerinde sanatsal anlatımdan asla ödün vermeyen yazarlar ön plana çıkmıştır. B) çağın gerektirdiklerine ayak uyduramayan sanatçılar tarihten silinip gitmişlerdir. O yapıtlarında toplumsal sorunlara yer ve- ren yazarlar tanınarak belli bir üne sahip olmuşlardır. D) üsluba önem veren ve daha soyut konula- ri ele alan sanatçılar daha çok benimsen- miştir. E) yoğun bir anlatım tekniğiyle okuru düşün- meye sevk eden sanatçılar çoğalmıştır. 1. Bu top 2. Ya 1.

4. Her şeyi söylemiş, konuşacak hiçbir şeyi kalmamış olanların suskunluğu ne kadar acı ve korkunçtur. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? Olumsuz sim cümlesidir. VB) Öznesi bir söz öbeğinden oluşmuştur. et Belgisiz sifatlara yer verilmiştir. DY Tamlayanı adlaşmış sifat olan bir isim tamlaması kulla- nılmıştır. EXBir Bir sözcükte birden fazla ses olayı vardır. dış rin

suda) TYT - Türkçe 14. Zirvede kartallar da bulunur yılanlar da ama biri 1 sürünerek gider biri de süzülerek... || Önemli olan hereye gittiğin değil, nasıl gittiğindir. IV V Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) 1. sözcük bağlaç görevli bir sözcüktür. B) II. sözcük belgisiz zamirdir. V C) III. sözcük niteleme sıfatıdır. D) IV. sözcük soru zamiridir. E) V. sözcük soru zarfıdır

7 TÜRKÇE 15x40 Deneme - 13 15. (1) Van Gölü, yüzyıllardır insanlar tarafından gizem dolu, doğaüstü bir göl olarak algılanmıştır. (1) Pek çok gölden farklı olarak o, sodalı bir su yapısına sa- hiptir. (III) Eski bir Anadolu medeniyeti olan Urar- tular, Van Gölü'nün çetin kış şartlarında bile niçin donmadığını bir türlü çözememişlerdir. (IV) Van Gö lü'nün bu gizemini çözebilmek için birçok araştırma yapmışlardır. (V) Sonunda, Van Gölü'nün Urartular için ve eski adı Tuşba olan Van için kutsal olduğuna karar vermişlerdir. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümle, içinde birleşik sözcükler olan yapıca birleşik bir cümledir. B) I cümlede "o" sözcüğü işaret adılı olarak kul- Yanılmıştır. III. cümlenin yüklemi yapıca basit, çatısı bakı- mından geçişli bir fiildir. D) IV. cümlede tamlananı sifat tamlaması olan bir ad tamlaması vardır. E) V. cümlede birden çok özel isim vardır. 16 Kalabalık insan topluluklarının kısıtlı alanlarda

.... Feis Yayınları 4. (1) Çeyrek yüzyıldır yaptığım iş öykü yazmak. (II) An- cak bakıyorum da yazdığım öykülerin sayısı yüzü geçmiyor. (III) Bir yıla ortalama dört öykü düşüyor; az, çok az! (IV) Kim bilir, bundan sonra yüz öykü daha yazabilecek miyim? Kendimi iyi hissettiğim günlerde öykü yazmak için masaya oturup öyküye başlıyorum. (VI) Ama başladığım öykü bir defterin içinde aylarca uyukluyor. (VII) Daktilo ile yeniden yazmak içimden gelmiyor. (VIII) Yayımlamak isteğini sanki hiç duymuyorum. 5. - Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci pa- ragraf numaralanmış cümlelerden hangisiyle baş- lamalıdır? Enfiu sty A) III B) IV D) VI E) VII . Nasıl dekorsuz bir oyun düşünülemezse tas- virden 6. 7.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ara söz diğerlerin- den farklı bir görevde kullanılmıştır? A) Güzel - bu sene Türkiye güzeli seçilen - salınarak yürüyor podyumda. B) Hasta -hastaneye acil yetiştirilen şimdi. 1 - biraz daha iyi C) Tembeller de - derslerine hiç çalışmayan öğrenciler sınava hazırlanıyor. 1 D) Hırsızı - dün gece evimize gireni - bugün polis yakaladı. E) Çılgınlar - diğer insanlardan farklı davrananlar - toplumdan soyutlanır.

TYT / TÜRKÇE 28. 1. J == 4) II. III. 3 "Mümeyyiz" adlı politika gazetesinin sahipleri, bu fikirden dolayı bir de "Çocuklar için Mümeyyiz" adını koydukları çocuk gazetesi çıkarmaya başladılar. IV. Şinasi'nin 1860'ta ilk özel gazete olan Tercüman-ı Ahvâl'i çıkarmasının ardından kısa zamanda hatırı sayılır kitlelere ulaşan gazete, önemli bir bilgi edin- me aracı hâline gelmiştir. V. A 5 Her sayısı başka başka renklerde basılan "Mümeyyiz" çok açık bir dille çocuk dünyasını ilgilendiren konuları ele alıyor; bilmece, tefrika ve benzeri yenilikler getire- rek örnek bir çocuk yayını teşkil ediyordu. Gazetenin yakaladığı bu yaygınlık ve etki sahası, çocukların da anlayıp bilgi sahibi olabileceği bir süreli yayının çıkarılması fikrini doğurmuştur. Bu ilk denemeyi başka çocuk dergileri de takip etmiştir; Bahçe, Çocuklara Kıraat, Vasıta-ı Terakki, Çocuklara Rehber gibi çocuk dergileri bunlar ara- sında sayılabilir. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan dördüncü olur? A) I B) II C) III D) IV E) V