Paragrafta Yapı Soruları

B B W TYT 15. (1) Bilgisayar oyunlarında benden iyisi yoktur, diyorsanız Nobel Ödülü almak için bir şansınız var! (II) Washington Üniversitesi, yapısal biyolojiye katkıda bulunmak isteyen oyuncuları bekliyor. (III) Üstelik bu oyun ücretsiz ve biyolog olmanızı da gerektirmiyor (IV) Çoklu ortamda çalışan oyun, protein moleküllerinin yapısını oluşturma işini çekişmeli bir spora dönüştürüyor. (V) Proteinler, amino asitlerden oluşan dev moleküllerdir ve insan bedeninde 100 binden çok protein çeşidi var. (VI) Bedenimizi oluşturan trilyonlarca hücrenin hepsi de işlerini proteinlerle görür. (VII) Amino asitlerse karbon, oksijen, azot, kükürt ve hidrojenden oluşan küçük moleküllerdir. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) M 211 D ⒸIV IV VI 17 1

n e <, 11 8. Zeytin ağaçları, söğüt gölgesi I 11 Bende çıkar güneş aydınlığa Bir nişan yüzüğü, bir kapı sesi ||| IV Seni hatırlatır her zaman bana V Bu dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisi iyelik eki alma- mıştır? A) I -B) II 1-1-1 C) III D) IV E) V

8. Bir zamanlar Avrupa'yı birbirine katan istilalar bu yeni askeri güç sayesinde çok azaldı. II. Güçlü bir köylü sınıfına sırtını dayamış olan şövalyeler, Latin Hristiyanlığının durumunu komşularına karşı temelden de- ğiştirip güçlendirdi. III. Bunun en tipik örneği zırhlı süvariler, yani şövalyelerdir. IV. Avrupa'nın askerî bakımdan gelişmesi, ağır sabanın yaygın- laşmasıyla köylünün, tüketeceğinden fazla ürün elde etme- sine dayanır. V. Böylelikle göreli olarak zenginleşen köylülerden alınan ver- gi ve kiralar sayesinde profesyonel askerlerden oluşan or- dular kurulabildi. Yukarıdaki numaralı cümleler kullanılarak anlamlı bir parag- raf oluşturulduğunda hangi cümle baştan dördüncü olur? A) B) V C) IV D) I E) III

Benzer şekilde hiç eğitim vermemeye çalışmak, zamanı ge- lince kendi söyler diye bırakmak da hem çocuğun tuvalet eğitiminin gecikmesine hem de ruhsal açıdan sorunlara ne- den olur. II. Çocuğun hazır olduğunu gösteren işaretleri aramak, doğ- ru zamanı kollamak, onu övgüyle ödüllendirmek bunlardan bazılarıdır. III. O hâlde orta yolu tutturmalı, hem çocuk hem kendimiz açı- sından kolayca atlatabilmek için tutarlı yöntemler belirleme- liyiz. IV. Daha erken başlamak ve baskı kurarak bir an önce çocu- ğun temiz kalmasını sağlamaya çalışmak hem fizyolojik ola- rak yapamayacağı bir şeyi yapmasını istemek hem de iler- de ruhsal sorunlara neden olmak demektir. V. Uzmanlara göre çocuklarda tuvalet eğitimi için en uygun dö- nem 24-36 aylar arasıdır. Yukarıda numaralanmış cümleler anlamlı ve kurallı bir bü- tün oluşturacak bir biçimde sıralandığında hangisi baştan dördüncü olur? A) I B) II C) I D) IV E) V

1. 1700 yıl boyunca kayıp durumda olan kent, 1748 yılında te- sadüfen yeniden keşfedilmiştir. Il. O zamandan beri yapılan kazılar, şehre ait pek çok bilgiyi gün yüzüne çıkararak Roma İmparatorluğunun kentlerinde- ki yaşama ait bilgilere ulaşılmasını sağlamıştır. III. Roma Dönemi'nde üç yüzyıldan daha kısa bir süre varlığını sürdüren kent, MS 79 yılında Vezuv yanardağının patlama- si sonucu volkanik küllerin altında kalmıştır. IV. Dünya Miras Listesi'nde yer alan Pompeii, italya'nın Cam- pania Bölgesi'nde, Napoli yakınında, Akdeniz'e yakın bir ko- numdadır. V. Pompeii evlerinin duvarlarını süsleyen resimler hakkında ilk çalışmayı Alman arkeolog August Mau yapmıştır. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden bir paragraf oluştu- rulmak istense hangisi dışta kalır? B) IV C) III D) I E) II 8.

layı- inda ektir. in u 2 LİMİT Bu parçada Hemingway'in yazar adayına öncelikle öğütlediği kavramlar aşağıdakilerin B Duruluk-Yalınlık Doğallık - İçtenlik hangisinde verilmiştir? A) Doğalk-Akıcılık Doğak C) Yalınlık-Doğallık EAkielik - Duruluk O₂ 9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "benim" sözcü. ğü ötekilerden farklı işlevde bir ek almıştır? A) Var mi beni içinizde tanıyan Yaşanmadan çözülmeyen sır(benim. B) Aslı için kül eyledim Keremi İbrahim'in atıldığı kor benim. C) Yareğime Toroslar' dan çığ düştü Yangınımı söndürmedi kar benim. D) Evliyanın sözündeki muhabbet Enbiyanın yüzündeki nur benim. E) Yavuz iken zebun ettim Selimi Her oyunu bozan gizli zor benim. Diğer sayfaya geçiniz.

18. (1) Kitap okumak, zengin bir kelime hazinesiyle düşü- nüp ifade edebilmenin olmazsa olmaz kurallarındandır. (II) Hâl böyleyken şairlerin kitapla haşır neşir olma ihti- yacı da pek yabana atılacak türden değildir. (III) Allah vergisi bir yeteneğe sahip olmak, iyi şairliğin vazgeçil- mezi olabilir ama iyi ve etkili şiir söylemenin bir yanı da iyi okumaya dayanmaktadır. (IV) Öyle ki birçok şairin sadece şiirlerine bakarak hangi kitaplarla arkadaşlık ettikleri kolayca anlaşılabilir. (V) Bu durum, divan şairleri için de geçerlidir. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümle özne ve yüklemden oluşmuştur. B) II. cümle olumsuz bir isim cümlesidir. C) III. cümlede "ama" bağlacı cümleleri bağlamıştır. L D) IV. cümlede yan cümlecik nesne görevindedir. E) V. cümle yapı bakımından basit bir isim cümledir.

43. (1) Hamamönü semtinde yer alan Tacettin Camisi, Osmanlı Padişahı Abdülhamit tarafından 1901-1902 yılları ara- sında yaptırılmıştır. (II) Aynı adı taşıyan türbeye bitişiktir. (III) Boylamasına dikdörtgen planlı ve ahşap tavanlıdır. (IV) Yapının tüm cephelerindeki pencereler büyük boyutlu ve sivri kemerlidir. (V) İç mekanın güney duvarı ortasındaki dikdörtgen biçimli alçı mihrap, sade bir işçiliğe sahiptir. Numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) 1. cümlede, yüklem hem yapım hem çekim ekleri almış- 7A) tır. B) II. cümle, yapı bakımından birleşiktir. C) III. cümlede, bağlaç cümleleri bağlamıştır. IV. cümlede, miktar zarfı kullanılmıştır. E) V. cümlede, hem tamlayanı hem tamlananı sifat almış belirtili isim tamlaması vardır.

leri- dığı Ike 0- ğı 1- CAP 5. 7 I. İsviçre'de bulunan Charles Kuonen Asma Köprüsü 494 metre uzunluğuyla dünyanın en uzun asma yaya köprüsüdür. II. Yerden yüksekliği 85 metre olan köprünün genişliği 65 cm olduğu için köprüde tek sıra hâlinde yürümek gerekir. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangi- sidir? ( A) Üzerinde tek sıra hâlinde yürünen Isviçre'deki dün- yanın en uzun köprüsü olan Charles Kuonen Asma Köprüsü, 494 metre uzunlukta, 65 cm genişlikte v 85 metre yüksekliktedir. B) İsviçre'de bulunan Charles Kuonen Asma Köprüsü 85 metre yüksekliği, 494 metre uzunluğu ile dün- yanın en uzun asma köprüsü olma özelliğini koru- makta. C) Dünyanın en uzun asma yaya köprüsü olan Char- les Kuonen Asma Köprüsü'nün uzunluğu 494 metre, genişliği ise 65 cm olduğu için insanlar köp- rüde yan yana yürüyememektedirler. D) Genişliği 65 cm olduğu için yalnızca tek sıra hâ- linde yürünen İsviçre'deki dünyanın en uzun asma yaya köprüsü olan Charles Kuonen Asma Köprüsü, 494 metre uzunlukta ve 85 metre yüksekliktedir. E) İsviçre'deki en uzun asma yaya köprüsü olan Char- les Kuonen Asma Köprüsü, 494 metre uzunlukta, 65 cm genişlikte ve 85 metre yüksekliktedir. sisc

3. (1) Güney Kore'nin başkenti Seul S-coin adlı bir kripto para birimini şehrin genelinde kullanmayı planlıyor. (II) Toplu ta- şıma ve sosyal yardımlarda kullanılacak S-coin ile kripto para birimlerinin altındaki blok zincir teknolojisinin yaygın- laşması hedefleniyor. (III) Güney Kore blok zincir teknoloji- sine en çok yatırım yapan ülkeler arasında. (IV) Geçtiğimiz aylarda Venezuela kripto para birimi Petro'yu resmi olarak duyurmuştu. (V) Petro, teknolojik altyapısı ve temel çalışma mekanizması konularında akıllarda soru işaretleri doğursa da dünya genelinde kripto paralara ve blok zincir teknoloji- sine olan ilgi, hükûmetleri de bu alanda düzenlemeler yap- maya itiyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede bir tasarıdan bahsedilmiştir. B) II. cümlede bir öneride bulunulmuştur. C) III. cümlede karşılaştırmaya yer verilmiştir. D) IV. cümlede gerçekleşmiş bir durum dile getirilmiştir. E) V. cümlede bir zorunluluğa değinilmiştir.

18. I. II. Bazı çift yıldızlar birbirine madde aktarabiliyor, bazı- ları aktaramıyor; bazı çift yıldızların birbirine aktar- dığı maddeler patlama oluşturuyor, bazıları patlama oluşturmuyor. Galaksimizdeki yıldızların büyük çoğunluğu çift veya çoklu yıldız sistemlerinde yer alıyor. III. Dünyadan bakıldığında çift yıldızların bir bölümü düzenli olarak birbirlerinin önünden geçer ve tutul- ma gösterir. IV. Çift yıldız sistemleri bileşen yıldızlar arasındaki uzaklıklara ve bu yıldızların etkileşimine bağlı ola- rak farklılıklar gösterebiliyor. L 6 V. Bu tutulmalar, çift yıldız sistemindeki yıldızların kütle ve yarıçap gibi temel özelliklerinin anlaşılması yolun- da önemli gözlemsel bilgiler sağlar. B) II C) III S A Yukarıda numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak şekilde sıralanırsa hangisi baştan üçüncü olur? 11-\V -|-| AH D) IV E) V IV R M

3. (1) Maçka ile Hamsiköy'den sonra dağı tırmanmaya başladık. (II) Zigana kalın gövdeli fakat korkunç değil. (III) Tırmanışa geçtik ama tehlikeli değil. (IV) Kapalı dağ, insanı kucaklıyor gibi emniyette taşıyor. (V) Sırtta helezonlaşan yolların bir tarafı açık, ufukların derinliğiyle gözümüz kararıyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle igiti aşağıdaki- lerden hangisi yanlıstır? IV. cümlede türemiş ve birleşik sözcük vardır. cümlenin yüklemi isim kökünden türemiştir. Eh. cümlede farklı türden yapım ekleri kullanılmıştır. DV. cümlede isim durum eki almış sözcük vardır. ✓ EXIII. cümlede türemiş ve isim durum eki almış sözcük var- dır. 149 senin kalkab II. Sen, yazın Uyaptığım tür III. Bodrum'dak aile fertlerin yayılmıştı. IV. Geçtiğimiz bana heme V. Sekiz ay b büyük bir a tadını çıka Yukarıda num sözcüklerind A) Yalnız I D

18 12. (1) İnsanlık her geçen gün tonlarca veri ürettiğinden, w gerekiyor depolama için acilen yeni bir metot bulmak (II) Yeni yapılan bilimsel araştırmada, tek bir atoma ver kaydetmede önemli bir adım atıldı. (III) Buna göre bir megabitin depolanması için atomlar, en küçük yapı par olabilir. (IV) Antik Yunan'dan beri atomun yapısı ve kimyasal özellikleri üzerinde araştırmaların devam etti söylenebilir. (V) Eğer atomlara veri kaydeden hard di yapılabilirse boyutlar binlerce kat daha küçültülebilir. (VI) Bilim insanları atomlara megabitleri depolamada aşama kaydetse de bunun için ekstrem soğuk koşullarda kontrol edilen laboratuvar ortamı gerekiyordu. (VII) Radboud Üniversitesinde yapılan bu son araştırma ise oda sıcaklığında çalışan bir mekanizma tarif edilmi oldu. A) II Paragr Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? B) III C) IV 14 D) V 0: EM y

5. İnsan kendi kendisiyle baş başa kaldığı somut, sınırlı, sonlu anlarda değil; kendi kendisinden başkası olamadığını kavradığı o soyut, sınırsız, sonsuz zamanda ayırdına varabilir ancak yalnızlığın. Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisine. ulaşılamaz? P A Birden fazla sıfatla nitelenmiş adlar kullanılmıştır. enmiş BY Ikilemelere yer verilmiştir. e) Tamlayanı ve tamlananı yer değiştirmiş ad tamlaması vardır. D) Bağlaçlara yer verilmiştir. E Tekil bir sözcük, genel anlamda kullanılmıştır. KARMA SORULAR

2. Anlatının önemli yapısal unsurlarından biri olan mekân, kurgu içerisinde olay örgüsüne ve kişilere yön veren bir güce sahip olabilmektedir. Özellikle kurgusal karakterle- rin davranışlarına etki eden faktörler arandığı noktada, mekânların bir belirleyici olarak ortaya çıktıkları söylene- bilir. Bazen de bunun tam aksi yönünde, mekânlar edil- gen bir duruma gelerek kişilerin ruh hâllerinin, alışkan- lıklarının, tercih ve zevklerinin yansıdığı yerler olur. Mekânın anlatı içerisinde hangi pozisyonda olduğunun tespit edilebilmesi noktasında, öncelikle yazarın bakış açısını yakalayabilmenin gerekliliği ortaya çıkar. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Mekânlara gerçekliğin ötesinde anlam yüklemek, kurguyu olumsuz etkiler B) Bu durumda mekân kişiye etki eden değil, kişinin et- kilediği bir nitelik kazanır C) Bir romanın mekândan tamamen bağımsız olabilece- ğini gösteren bir anlatı yok D) İster gerçek ister hayalî olsun mekân, zamanın akışı- na bağlı olarak değişime uğrayacaktır E) Kimi zaman insanın toplumla çatışmasını verebilmek adına mekândan çok, kişiler ön plana çıkarılır bry yayınları 4.

9. TYT/ Türkçe 1. Belgelere dayalı olarak tarihe yönelen yazarlarımızdan Erol Toy, iki cilt olarak yazdığı ilk romanı Toprak Acıkınca'da, Kurtuluş Savaşı'nın Batı Anadolu'da verilen mücadelesini yansıtır. II. Elsa Triolet şöyle der: Şiirlerim kesintisiz akan bir nehre benzer. Onlar ara sıra yer altından giden bir kaynaktan yollarına devam eder ve sonra gün yüzüne çıkar. Tekrar ortaya çıktıklarında onlar, yeni bir nehir gibi algılanır ama aslında var olan bir nehrin devamıdır. III. Edebiyatla dolu geçen uzun ömründe Yusuf Atılgan'ın niçin sadece iki romanla yetindiği, yazara sıklıkla sorulan bir sorudur. Sorunun cevabıysa hazır: "Benim gerçek eserim, günlük yaşamımdır." IV. Yazar, bu romanında ele aldığı vahşi doğada yaşam mücadelesi verme temasını daha önce yayımladığı öykü kitabında, öykü kahramanına rüyasında yaşatmıştı. İhtimal ki bu öykü, romanını yazmasını tetikleyen bir unsur oldu. Yukarıdaki numaralanmış parçalardan hangileri "Bir yazının tohumunu atan şey, çoğu zaman başka bir yazıdır." düşüncesine uzak düşmektedir? A) Yalnız I B) Yalnız IV D) II ve III B) II ve IV C) I ve III 11.