Paragrafta Yapı Soruları
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı-
7-
na
an-
endemik
IZI
ge-
ol-
lan
9
Bilginin artmasıyla birlikte karmaşıklığın artması
DYÇözüm bekleyen sorunların giderek artması
Bilginin kültürel uzmanlaşmayla yok olması
27. Aynı teknik şartlar ve aynı metotlar bir yerde istenilen verimi
sağlarken başka bir yerde tam aksi sonuçlar ortaya çıkarı-
yorsa farkın usul ve aletlerden çok onları kullanan kimse-
lerin özelliklerinden kaynaklanabileceği, çoğu zaman göz
ardı edilmektedir. Herhangi bir eylem ve davranışı bizim için
üstünde durmaya değer bir konu hâline getiren, derindeki
anlam boyutudur. Sosyal bir olayı tanımlamak, bir bakıma
ondan tezahür eden hareketin içteki anlam ve esasını kav-
ramaktan ibarettir.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ula-
şılabilir?
elde etmek, bireylerin
Aynı koşullarda farklı sor
uygulama aşamasındaki tutumuna bağlıdır.
Dışsal etkenlerden çok içsel bir tutumun benimsenip
sergilenmesi, bir sonucun niceliğini artırır.
C) Sosyal olayları benzer etkenlerle karşılaştırıp bir sonuç
elde etmek yanlış bir yoldur.
D) Sosyal olayların gelişmesinde dış etkenler kadar iç et-
kenler de etkilidir.
Toplumsal sorunlar, zamanla yaygınlık kazanan bireysel
hatalardan kaynaklanır.
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapıhastalık-
da fana-
an kay-
ve top-
çıkıla-
izlikler
fana-
mlara
yebi-
alıklı
kay-
SO-
ne
0-
DATE A
29. "Zihin denetimi", bir kişinin veya bir grubun davranışını kont-
rol etmek veya değiştirmek için, isteği ve bilgisi dışında mağ-
dura uygulanan tüm yöntemlere verilen addır. Başkasının
nasıl davranacağını ve zihninden neler geçirdiğini bilme he-
vesi; evrensel insanlık hâllerinden biri olmakla beraber bu
durum, ruhsal rahatsızlıkların yeşerdiği bir fideliktir aynı za-
manda. "Başkalarının her şeyi denetlediği" veya "zihinlerin
okunabildiği" şeklindeki fikirler; ciddi ruhsal rahatsızlıkların
sinyalleridir. Bu nedenle "zihin denetimi" konusunda düşün-
ce geliştirmek, altında ruhsal rahatsızlık kaynar kazanının
bulunduğu bir ip üstünde yürümek gibidir.
Bu parçanın yazarının "zihin denetimi" ile ilgili aşağıdaki-
lerden hangisini söylemesi beklenmez
Başkalarının onayı olmadan üzerlerinde kontrol sağla-
mayı amaçlamaktadır.
B) İnsanların düşünce ve planlarıyla ilgili bilgi sahibi olabil-
me arzusunun bir sonucudur.
C) Bazı zihinsel problemlerin tetikleyici etkisiyle ortaya çı-
kan bir rahatsızlıktır.
DA Bu tür arayışlar, kişiyi sıkıntılı bir ruhsal atmosfere sürük-
leme potansiyeli taşımaktadır.
E) Yalnız bir bölgede değil, her yerde ve her toplumda gö-
rülebilecek bir durumdur.
30. Deneme için "alıntısız yazı" da denebilir. Deneme yazarı, bir-
denbire söyler söyleyeceğini. İlhamı, birikimi ve sağaltıcı ba-
dan biriciklestirir Alin-
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı33. Niçin itiraf etmeyelim? Namık Kemal'in eserlerini aşan
binlerce sanatçımız vardır bugün. Onun ne romanları
zevk verebilir bize artık ne de tiyatrosunu beğeniyle iz-
leyebiliriz. Toplumların geçiş dönemlerinde yer almış
yazarların yazgısıdır bu. Ama unutmayalım, bütün bu
eserler yazıldıkları dönemlerde "yeni"nin "eski"ye kar-
şı zafer kazanmasında büyük rol oynamıştır. Namik
Kemal'in siyasal ve sosyal düşüncesi de bizim ay-
dınlanma hareketimizin ilk tohumlarıdır ve yazdıkları,
Abdulhamit zamanının baskı altında tuttuğu bütün bir
kuşağın, yurtseverlik ve özgürlük aşkını beslemiştir.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilme
miştir?
Namık Kemal'in birden çok edebî türde eseri oldu-
ğuna
B) Namık Kemal'in çağdaşlaşma çabalarını şekillendi-
ren düşünceleri güçlendirdiğine
Belli dönem eserlerin bir gün unutulmaya
mahkûm olduğuna
Edebiyatımızda her zaman eski ve yeni çatışması-
nın bulunduğuna
Çağdaş yazarların Namık Kemal'den daha iyi eser-
ler verdiğine
35
Lise Türkçe
Paragrafta Yapıdoğa
KOLEJ1
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
12. SINIF TYT - 6
TÜRKÇE TES
DİKKAT: 1. Bu testte toplam 40 soru vardır.
2. Cevaplamaya istediğiniz sorudan başlayabil
3. Cevaplarınızı, cevap kağıdının Türkçe Testi
3.
1. Dizi ve film izleme oranlarında son dönemde
oldukça
gözleniyor. İzleyen kitlenin yaş
oranına bakıldığında ise şaşırtıcı bir durum gözler
önüne seriliyor. Her dizinin izleme yaş sınırı dizinin
başında belirleniyor ve izleyen için
şekilde yerini alıyor. Bu yaş sınırına insanların
özellikle de çocukların uymadığı araştırmalarla da
onaylandı. Buradaki suçluyu çocuk olarak görmek
doğru bir durum değildir. Ebeveyn gözetiminde
izletilmesi ve hatta yapılabiliyorsa izlenen diziyi ya
da filmi aile önceden izleyip içeriğine tamamen
hâkim olmalı. Geri dönüşü olmayan sonuçlar
doğurmasını engellemek için dizi film batağına en
azından yaş noktasında daha iyi bir düzenleme
getirilmelidir. Çocukların her istediği videoya
bilinçsizce tıklaması kendilerini neyin
beklediğinden habersiz biçimde ağır yıkımla
sonuçlanabilir. Bir iki yıldır bu sektörün daha da
ilerleyip ön görülemeyen sonuçlara maruz kalması
kaçınılmazdır.
Yukarıdaki paragrafta boş bırakılan yerlere
aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) yükseliş - önde olacak
B) artış-göze çarpacak
C) yükseliş - belirgin
D) artış-göze girecek
E) artma-göz önünde
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı34. Izmir'deki bu müzede çocuklar için aynı bir bölümün olması
beni çok etkiledi. Artık çocuklar eskisinden farklı olarak bü-
yüklerinin yanında gezerken sıkılmayacaklar. Kendi ölçüleri-
ne uygun olan her şeyi uygulayıp öğrenebilecekler. Ortadaki
kocaman Truva Ati'nin içine girebilecekler, pencerelerindeki
müzenin önemli ve güzel yerlerini görebilecekler. Yazı tablet-
lerini gördüklerinde kendi alfabelerini, defterlerini sonra da
bilgisayar ekranlarını hatırlayacaklar. Küçük ama düş gücü
dolu kafalarında insanoğlunun geldiği yeri o günle karşılaştı-
np kendilerine ve çevrelerine olan güvenleri artacak.
Aşağıdakilerden hangisi sözü edilen müzenin çocuklara
sağlayacağı yararlardan biri değildir?
A) Tarihe ilgi duymalarını ve onu sevmelerini sağlayabilmek
B Her şeyi uygulayarak öğrenebilmek
Kendilerine ve tanıdıklarına daha fazla güven duymak
D) Müzeyi sıkılmadan gezebilmek
E) Insanoğlunun geldiği son noktayı eskisiyle karşılaştırıp
anlayabilmek
olum
yöne
diş
dah
TO
ler
al
SI
10
B
H
Lise Türkçe
Paragrafta Yapıtamlayan
yordu.
z yoldaydı.
amalarının
Ötekilerden
vor diye dü
aşlarmış.
erek.
bulunur.
Tam
SÖZCÜK TÜRLERİ
UNITE 4
id
1. The Guardin tarafından 2008 yılında dünyanın en güzel ikinci
kitabevi seçilen El Ateneo, sonradan kitap dükkânına
tency in |
dönüştürülmüş bir tiyatro binası. Arjantin'in başkenti Bue-
og "
||
|||
nos Aires'te bulunan bu tarihî tiyatro binası 2000 yılında
gerçekleştirilen bir dönüşümle dev bir kitapçıya çevrildi.
IV
Ancak orijinal bina öylesine bir özenle korundu ki kitapçı-
yı gezenler süslü oymaları, kırmızı perdeleri, yüksek tava-
nı, özgün balkonları ve mimari detaylarıyla Kendilerini
bir görkemli tiyatro sahnesinde hissediyorlar hâlâ.
V
Bu parçadaki numaralanmış söz gruplarıyla ilgili ola-
rak aşağıdakilerin hangisinde verilen açıklama yanlış-
tır?
A) I numaralı söz grubu, tamlananı hem sıra sayı sıfatı hem
de niteleme sıfatı almış belirtili isim tamlamasıdır.
B) Il numaralı söz grubu, sifat göreviyle kullanılmış belirti-
li isim tamlamasıdır.
III numaralı söz grubu, hem belirtme hem de niteleme
sifatı almış belirtisiz isim tamlamasıdır.
IV numaralı söz grubu, birden çok sıfatın yer aldığı bir
sifat tamlamasıdır.
3.
V numaralı söz öbeği, belgisiz sifat almış zincirleme
isim tamlamasıdır.
Tirkiyenin beskytt
1₁
b
lo
ra
de
E
teri
Bu
türü
A)I
4. Aşağ
masi
A) Egi
tirm
B) Og
C) Kap
D) Asad
nni g
Ankar da ma
E Çocu
Lise Türkçe
Paragrafta Yapıpolimal
13. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden
hangisi işaret zamiri değildir?
A) Bunlar annemin, herkes tarafından çok beğenilen
tatlıları.
B) Onların hepsi benim, sen bunu al.
C) Onlar benim en sevdiğim arkadaşlarım, haberin
olsun.
D) Bunun kullanım kılavuzu yok mu?
O bugüne kadar gördüğüm en güzel araba.
O
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı23. (1) Bulutlar peydah oldu gökyüzünde, aklı karalı bulutlar.
(II) Yanık yüreklere su serpildi. (III) Çeşmirliler el açtı, diz
çöktü kıbleye. (IV) Yalvardılar, beklediler; kara bulutlar büyü-
medi, akları kara olmadı, her biri savruk pamuk parçası, delice
dolaşıp durdular. (V) Kolları ulaşsaydı Çeşmirlilerin, tırnakla-
rıyla yırtacaklardı bulutların karnını.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) I. cümlede, betimleme yapılmıştır.
B) II. cümlede, varlıklar hareket hâlinde gösterilmiştir.
C) I. cümlede, deyime yer verilmiştir.
DV. cümlede, benzetmeye yer verilmiştir.
E) V. cümlede, kişileştirme yapılmıştır.
Lise Türkçe
Paragrafta YapıKimi okurlar, eleştirmenler nedense yaşam
ğiyle roman ya da genel olarak yazın gerçeği ara-
sında tutarsızlıklar bulup çıkarmayı pek seviyor. Ya-
şam gerçeği diye, belirli, tanımlanmış bir gerçek ol-
madığı gibi, yazın gerçeği diye her zaman ve herkes
için geçerli, donmuş bir gerçek de yoktur. Yaşam-
da da yazında da bugün var olan, biraz sonra deği-
şecektir. Romancılar da bu değişen gerçeği gözle-
meye, anlamaya çalışırlar; özümsediklerini yazarlar.
Ben de öyle yapıyorum.
Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Eleştirinin bir işlevi de romanların gerçeğe uy-
gun olup olmadığını ortaya koymaktır.
B) Romanda, anlamı kişiden kişiye değişen kav-
ramların kullanılması, anlama güçlüğü yaratır.
C) Gerçek okur, okuduğu bir romanı bir eleştirmen
gibi belirli ölçütlere uyarak yorumlar.
D) Yaşamdaki çelişkileri, tutarsızlıkları romanında
yansıtma, romancının baş görevi olmalıdır.
E) Romancı, yaşanılan gerçekleri kendi iç dünya-
sında işleyip yeniden yorumlayarak yansıtır.
BAŞAT TYT TÜRKÇE DENEME (3
dük
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı14.(1) ABD'li bilgisayar uzmanı Scott Fahlman tarafın-
dan bulunan ve İnternet'in vazgeçilmezlerinden olan
gülen surat (smiley) tam 30 yaşında, (II) Fahlman,
duyguların yazı dilinde ifade edilmesini kolaylaştır-
mak için iki nokta ve parantez işaretlerini kullana-
Bu qui
rak bir ifade oluşturdu. (III) Bu gülen surat'ı ilk ola-
rak üniversitenin e-posta listesine yolladığı bir not-
ta kullandı. (IV) Fahlman, öğrencilere ve çalışma
arkadaşlarına şöyle yazdı: "Şaka yaptığınızı belirt-
mek için şunu kullanmay, öneriyorum. :-)" (V) Kisa
zamanda kabul gören bu mutluluk ifadesini bugün
İnternet'te yazışırken sıklıkla kullanıyoruz.
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili ola-
rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I. cümle eksiltili cümledir.-
B) II. cümle birleşik yapılıdır.
C) III. cümlede, igaret sıfatı ve niteleme sıfatı kulla-
nılmıştır.
D) IV. cümlenin yüklemi geçişli fiildir.
E) V. cümlede basit, türemiş ve birleşik yapılı keli-
melere örnek vardır.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı(PARAGRAFTA YAPI)
i
DOKERIN
YAYINLARI
4. (I) Türk kilimlerinin dokusunda geçmişinin izlerini
taşıyan soyutluk egemendir. (II) Bu, sonsuzluk fik-
rinden ve sonsuzluğa ulaşma duygusundan kay-
naklanır. (III) Halı ya da kilim sanatının kaynağı pek
bilinmemektedir. (IV) Yalnız, birkaç bin yıl eskiye gitti-
ği sanılmaktadır. (V) Yüzyıllardır ipek halılarıyla Çinli-
ler şöhret yapmıştır. (VI) İran ve Türk halıları da özgün
sanat özellikleri bakımından aranan halılardır.
Bu parça numaralanmış hangi cümleden başla-
narak ikinci bir paragrafa ayrılabilir?
A) II
BYIII
C) IV
D) V
E) VI
5. (1) Bazı durup dururken gidip kucaklamak istiyorum
onu. (II) Yakınlarıma sevgimi ve dokunma isteğimi
göstermede çok beceriksizim. (III) Onlara duydu-
ğum sevgimi ortaya koyarken hep çekingen oldum.
(IV) Büyük olasılıkla sıcak, sevgi dolu bir aile orta-
Lise Türkçe
Paragrafta YapıB)
Sözok halinde zamir
Çekimlem
Türemiş yapılı fil
8. Hepsi, sırtında aba, günlerce
Gittiler içleri hicranla dolu
Her günün ufkunu sardıkça gece
Dediler: Belki son akşamdır bu
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıda belirtilenlerden
hangisi yanlıştır?
A) 1. dizede belgisiz zamir kullanılmıştır.
B) 1. dizede çoğul eki abartma anlamı katmıştır.
II. dizede "içleri" sözcüğü hâl eki almıştır.
Sana hep hep y
gösterilemez?
A) Haber Kipn
SBO
11. Bu, hem
birçok
eski bi
Doktrin Yayınları
D) III. dizede ad tamlaması vardır.
E) IV.dizede olasılık anlamlı sözcük kullanılmıştır.
Bu cü
hand
A)
C)
D
E
12
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı2. Köyde dünyayı kucaklamaya hazırdı bir yanımız oysa. Ye-
şil koltuklarla örselenmiş bir köy odasının içinde, kollarını
nereye koyacağını bilemeden, demir kapının ardındaki ses
kalbini parçalarken bu lambalar ne hâldeymiş böyle, niye
silmemişsin islerini, aydınlığın önünü kapatıyormuş varlığın.
1. Zincirleme ad tamlaması
II. Sıfatla belirtilmiş ad tamlaması
III. Takısız ad tamlaması
2
IV. Zamirle kurulmuş ad tamlaması
V. Tamlayanı düşmüş ad tamlaması
Bu parçada numaralanmış tamlamalardan hangisinin
örneği yoktur?
A) 1.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
Lise Türkçe
Paragrafta YapıTYT-5
34-35. sorulan aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
Thomas Mann'in Buddenbrooklar romanı, Kuzey
Almanya'da yaşayan zengin bir burjuva ailenin ve aile
işletmesinin birkaç kuşak boyunca geçirdiği değişimi anlatır
Buddenbrooklar, modern yaşama ayak uyduramayan saygın
bir ailenin çöküşünün öyküsüdür: doğumlar, evlenmeler,
boşanmalar, ölümler, başarılar, başarısızlıklar... Orta
sınıf yaşamının bir portresini çizen roman, aynı zamanda
kaybolan burjuva değerler için bir ağıt niteliğindedir. Cevdet
Bey ve Oğullarr, Orhan Pamuk'un Nişantaşılı bir ailenin 20
yüzyılın başından itibaren üç kuşak boyunca serüvenlerini
anlattığı romanıdır. Roman, Abdülhamit Dönemi'nin son
yıllarında, İstanbul'un ilk Müslüman tüccarlarından Cevdet
Bey'in hem işlerini büyütmek hem de "Batılı anlamda
çağdaş, modern bir aile kurmak için verdiği mücadeleyi
anlatır. Modern hayata ayak uydurmaya çalışan Cevdet
Bey'in ve oğullarının hikâyesi, bir anlamda modernleşme
uğraşı içindeki Türkiye Cumhuriyeti'nin özel hayatının da
hikâyesidir.
34. Bu parçaya göre Buddenbrooklar romanını veya Cevdet
Bey ve Oğulları romanını okuyan birinin aşağıdakilerden
hangisini söylemesi beklenemez?
A) Roman birkaç kuşağı ele aldığı için karakter kadrosu
oldukça genişti.
B) Roman, bir dönemde yaşanan kültürel değişimlere de
tanıklık etmemi sağladı
C) Karakterlerin kişisel yolculuklarıyla da roman, beni içine
çekti.
Farklı, dönemlerin modern anlatım teknikleriyle
anlatılması beni oldukça zorladı.
E) Kitapta iş ve aile yaşantısının iç içe girdiğini, sınırların
bulanıklaştığını fark ettim.
35. Bu parçadan modern hayat ile ilgili hangisine
ulaşılabilir?
36. Sineme
gibi küs
bunlar
Sanat
A) Getirdiği değişimin yansımaları toplumlarda kendini
gösterir.
B).Kişinin değerlerini yitirmesine de yol açabilir.
C) Kuşaklar arası iletişimi güçlendirir.
D) Geniş ailelerin uyum sağlamakta zorlanacağı bir
kavramdır.
E) Orta sınıfın değerleriyle ters düşen bir yaşam şeklidir.
böyle
pazar
hiz ki
elesti
yorum
ilgi d
Kisa
eles
eles
Bu
ha
A)
B
C
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı8. (1) Sanatçı, gereksiz açıklamalardan kurtaramıyor
kendini. (II) Daha önce onun eserlerindeki açıkla-
malarına değinmiştim. (III) İşte bir açıklama daha:
"Yörelerindeki kalabalık birazcık seyrelecek olsa
kendilerini güvensiz hissediyorlar. (IV) Dil ustası
olarak bilinen sanatçımız zaman zaman çalakalem
yazmaya başlıyor. (V) Bu nedenle akıl almaz dil
yanlışları yapıyor. (VI) Bu yanlışlar onun ustalığma
gölge düşürüyor.
Bu parça, iki paragrafa bölünmek istense ikinci
paragraf hangi cümleyle başlar?
A) II.
B) III.
C) IV
DY.
E) VI.
Lise Türkçe
Paragrafta YapıE) Denizden Türk Deniz Kuvvetleri'ne ait savaş gemileriyle
Türk askeri karaya çıkarılmıştır.
15. (1) Destan, efsane, kahramanlık türküleri gibi epik şiir türleri,
içerdikleri konu bakımından tarihle yakından ilişkilidir. (II) Bu du-
rumda tarih kültürü, genel kültürün bir parçası olmakla birlikte
aynı zamanda kaynağını da oluşturmaktadır. (III) Bu sözlü kül-
türel mirasların tarih derslerinde tamamlayıcı okuma metinleri
olarak kullanılmasında büyük yarar vardır. (IV) Konu uzmanları,
bu materyallerin ders kitaplarına alınarak eğitim sürecine dâhil
edilmesi gerektiğini söylerler. (V) Bunların ve anlatılan tarihsel
konunun anlaşılmasını kolaylaştırdığını savunurlar.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi düşüncenin
akışını bozmaktadır?
AST
B
5
944
C
D) IV
E) V
Diğer sayfaya geçiniz.