Paragrafta Yapı Soruları

B Türkçe Ney dersi verdiğim dönemlerde, genç bir neyzen adayı ziyaretime gelmişti. Sesinin kendisini büyülediğini belirttiği bu sazı öğrenmek istediğini söyledi. Öncelikle dersimizi dinlemesini ve dersimizin onun isteklerini karşılayıp karşılamadığını görmesini teklif ettim. Sonuna kadar sabırla takip etti. Nihayetinde dersi nasıl bulduğunu sorduğumda, düş kırıklığı kaynaklı hafif bir öfkeyle bizim bu derslerde nota öğrettiğimizi, bunun sanatta özgürleşmeyi engelleyeceğini anlatmaya başladı. Cevaben, sadece nota değil aynı zamanda usul ve makam bilgisi de anlattığımızı ifade ettim. Sanatlardaki kurallar, ilhamın önündeki barajlar gibidir. Akarsuları islah etmez, düzenlemezseniz ya kurak günlerde susuz kalırsınız yahut tarlanızı sel basar, taban suyu yükselir, toprağınız tuzlanır. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? B PALME YAYINEVİ A) Hatta öfkemden onun gerçek bir sanatçı olamayacağını yüzünü haykırmak istedim. B) İçimden bu duruma gülümsedim çünkü ülkemizde sanatın önündeki en büyük engelin bu olduğunu anlamasına sevindim. C) lyi de ilk günden bu ne acele dedim, bir alanda uzmanlaşmak için çaba ve çalışmanın ne anlama geldiğini bilmediğini gördüm. D) Gerçek sanatın insanın kafasının içinde olduğu, kurallarınsa boş uğraşlar hatta engeller olduğunu ona söyledim. E) Özgürleşme tabii ki her sanatın arzusudur ancak yürümenin kurallarını bilmeden hareket etmek çoğu zaman istenmeyen kazalarla neticelenir. PALME YAYINEVİ K GI in a in 18

4. Çevremizde gördüğümüz olaylar, doğa, kültürel doku, aşklar, öfkeler ve yaşama dair her şey elbet kurmacanın alanına girer. İnsanları yazıyoruz. Onları bir çevreye, olay örgüsüne taşıyoruz. Kuşkusuz bunu inandırıcı ve edebiyatın kendi gerçekliği içinde sırıtmadan yapmak için çabalamak, her şeyi yerli yerine oturt- mak gerekir. Gelin görün ki yaşantılar her zaman yazmak için gerekli esin perisini harekete geçirmez. Çoğu zaman bir başka yazar yeni bir metin kurmak için bocalayan diğer yazarın imda- dına yetişir. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir? A Yazarlar, hang yaşantının okuru etkileyeceğini tecrübeyle öğrenir. B) Yazar, tecrübe kazandıkça kendi yaşamından yararlanmayı azaltmalıdır. C) Bir yazar, eserlerini oluştururken çok geniş bir konu yelpa- zesine sahip olmalıdır. D) Yazar, esin kaynağı aramamalı, çalışmanın gücüne inanma- -lıdır. E) Yazmak isteyen birinin iyi bir okur olması zorunluluktur. 9. Sınıf

10-ÖĞRETEN SORU/2019 TYT (1) Max Weber, meşhur Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu adlı eserinde Protestan ahlak anlayışının kapitalizmin doğu- şunda oynadığı rolü ortaya koymaya çalışmıştır. (II) Weber'in ilişki hâlâ iktisadi zihniyetle dini inançlar arasında kurduğu ilgiyle takip edilmektedir.) Siyaset alanında Weber, çağdaş siyaset biliminin temel konularından olan iktidar, egemenlik, otorite ve meşruiyet gibi olgularla ilgilenmiş, bürokrasi ve si- yaset arasındaki ilişkilere dikkat çekmiştir. (IV) Siyasal iktida- rin meşruluğunun temellerini bir model çerçevesinde açıkla- maya çalışmıştır. (V) Ona göre siyaset kişinin diğer kişiler üze- rinde egemenlik kurmasıdır. (VI) Söz konusu egemenlik farklı olabilmekte ve meşrulaştırılırken farklı argümanlara dayana- bilmektedir. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf nu- maralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II Paragrafta Yapı Çözüm B) III C) IV D) V E) VI 11 - ÖĞRETEN SORU / 2020 TYT ♫ (1) John B. Watson tarafından, insan davranışlarını açıklamak için davranışçılık kuramı geliştirildi. (II) Davranışçı psikolojiye göre nesnel yöntemlerle gözlemlenemeyen zihinsel süreçle-

Sokrates her türlü dogmaya karşı olduğu için insan- lara ulaştıracak hiçbir öğretisi olmadığına inanıyordu. Bir düşün insanı olarak kendisini izleyenlere, gerçeği kendilerinde bulmaları yolunda yardımcı oluyordu. O hep, kişi kendisinde var olanı kendisi bulamıyorsa onu ona dışarıdan kimsenin veremeyeceğini savunuyor- du. Bu nedenle Sokrates, kendini herkesin kendi için- de taşıdığı gerçekleri açığa çıkarıcı bir katalizör olarak görürdü. Sokrates özel teoriler öğreten bir öğretmen değil, herkesi kendi kendisiyle karşı karşıya getiren bir öğreticidir. Onun rolü, herkesin kendini içinde görebi- leceği bir ayna olmaktı. Sokrates'in temel düşüncesi, formüle edilebilecek ve böylece bir ruhtan diğerine ak- tarılabilecek bir gerçeğin olmadığıdır. 37. Bu parçada Sokrates öğretisi ile ilgili aşağıdakile- rin hangisine değinilmemiştir? A) Gerçeği bulmada filozofun sadece ışık tutan olabi- leceğini söylediğine BY Gerçeğin üzerinde ittifak edilmiş bir tanımının ol- madığını savunduğuna C) Her ne varsa insanın bizzat kendi içinde zaten var olduğuna inandığına D) Filozofların, kişiye bizzat kendisini gösteren bir ay- na işlevi gördüğünü belirttiğine Gerçeğin formülünün insanın öz benliğinde oldu- ğunu ileri sürdüğüne YAYINLARI

1. (1) Ali'nin annesine ölüm, bir misafir, bir başörtülü, namazında niyazında komşu bir hanım gelir gibi gel- di. (II) Sabahları erkenden oğlunun çayını, akşamları iki kap yemeğini hazırlaya hazırlaya akşamı ediyor- du. (III) Fakat yüreğinin kenarında bir sızı hissediyor; buruşuk ve tülbent kokan vücudunda akşamüstle- ri merdivenleri hızlı hızlı çıktığı zaman bir kesiklik, bir ter, bir yumuşaklık duyuyordu. (IV) Bir sabah, daha Ali uyanmadan, semaverin başında üzerine bir fenalık gelmiş; yakın sandalyeye çöküvermişti. (V) Annesinin, kendisini bu sabah niçin uyandırma- dığına hayret etmekle beraber uzun zaman vaktin geciktiğini anlayamamıştı. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede eylem adı vardır. B) II. cümlede yalın ad vardır. C) III. cümlede hâl eki almış ad vardır. D) IV. cümlede somut ada yer verilmiştir. E) V. cümlede belirtme hâl eki almış kelimeler vardır.

19. Cönk; saz şairlerinin, kendilerinin veya başkalarının şiir- lerini derledikleri sırtı dar, eni geniş alttan yukarıya uzun- lamasına açılan ve genelde deriyle kaplı defterlerdir. Halk arasında "sığır dili" veya "dana dili" de denir. 15. yüzyıl- dan beri kullanılan cönk kelimesinin Türkçede iki farklı anlamı vardır. Bunlardan birincisi Türkçe kökenli olan ve halk edebiyatına dair olan terim, diğeri ise Malezya dili kökenli olan ve "büyük yelkenli" anlamına gelen cönk keli- mesidir. Cönkler genellikle anonimdir. Bazen içinde sade- ce saz şairlerinin eserleri olmaz; divan şairlerinin eserleri olduğu gibi dinî bilgiler, mâniler, ilaçlar, hikâyeler, vaazlar da bulunabilir. Co Bu parçada cönkle ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisine değinilmemiştir? A) Türkçede birden fazla manası bulunduğuna B Fiziksel özelliklerine ve anıldığı adlara 15. yüzyılda kullanılmaya başlandığına D) Farklı türde bilgilerin yer aldığı bir eser olduğuna Yazanı ve söyleyeni belli olmayan ürünler olduğuna arany www.sorubankasi.net 87

ü- Örnek 8 Üçüncü kişi iyelik eki alan kelimelerin sonuna ile getirilince araya (y) koruyucu ünsüzü girer ve "ile"nin başındaki (i) ünlüsü düşer. Bu kelimeler büyük ünlü uyumuna uyar. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bu kurala örnek olabilecek bir kullanım vardır? A) Gelirken dergiyle gazeteyi de getirmeyi de unutma. B) Kardeşiyle sinemaya gitmek istememiş. C) Büyükbabayla torun çok iyi anlaşıyorlar. D) Büyük bir gürültüyle içeri giren oymuş. E) Anneyle kızı aynı evde oturuyorlarmış. (1983 ÖSS)

2. 1. Açık açık söylemiyor, lafı ağzında geveleyip duruyordu. II. Kendini dirhem dirhem satmayı bilenlerdendir o. III. Koşullar ağırlaşınca, herkes kendi derdine düşmüştü. A IV. Adam iki lafı bir araya getirip derdini anlatamadı. V. Haydi artık, mirin kırın etme de çalışalım. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde altı çizili deyimler, birbiriyle yakın anlamlıdır? AI ve IV B) II ve III I ve V D) III ve IV E) III ve V 5. IDÜNYASI EĞİTİMDÜ Klasik yapıtla reklidir. Çünk ölümsüz ilke Bu parçada hangisi ge A) o çağo B) aklın aklın prer D) sam FOGARIE SMER E) sar olc

rdımcı eri te- gusal davra- teşvik silaya-.. sinde onları ceğiniz değiş- elmek. a biraz paca- umlar san- anları tün olup 35 ve 36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Bizi yeryüzündeki diğer canlılardan ayıran en önemli yeteneklerimizden biri konuşmamız olsa da söyledik. bir sanat: güzel konuşma sanatı. Arap dilinde "hata- lerimizi karşı tarafa doğru nakletmek de başlı başına be" olan kelime "hutbe okuma, güzel söz söyleme, nasihat etme ve vaaz vermek" gibi anlamlara gelir. Terim olarak ise "bir topluluğa bir fikri etkili bir biçim de anlatmak, bir görüşü benimsetmek ya da etkileyi- sanatının tarihine baktığımızda ilk defa para karşı- ci konuşma yapmak" olarak tanımlayabiliriz. Hitabet lığında hitabet dersi veren ve yine bu konuda kitap yazan Sicilyalı Koraks'a rastlıyoruz. Yetiştirdiği öğ renciler ile bu sanatın sevilmesine ve benimsenme- sine önemli bir katkı sağlamıştır. O dönemler hitabet, bir sanat dalı olmasının yanı sıra aynı zamanda iyi gelir getiren de bir meslektir. Hitabet kursları açılıyor ve isteyenlere para karşılığında dersler veriliyordu. 35. Bu parçanın sonuna aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olmaz? A) Böylece hitabetin öneminin toplum tarafından an- laşıldığı görülmektedir. B) O günden bugüne hitabet, önemli bir meziyet ola- rak karşımıza çıkmaktadır. C) Bu kurslara bugün de "diksiyon" vb. farklı isimlerle rastlamak mümkündür. D) Kelimenin Türkçeye Arapçadan geçtiği bilinmek- tedir ama Türkçe karşılığı yoktur. E) Yani hitabetin tarihi çok eskilere dayanmakta ve hitabet önemsenmektedir.

A 23. Oyun; öğrenme sürecinde ara bulucu bir rol oynar çünkü çocuklar henüz tam anlamıyla yetkin olmadıkları becerileri, oyun içinde deneme fırsatı bulurlar. Oyun, ilk önce bebek ve bakım verenler arasındaki etkileşimleri içeren, daha sonra da kardeşler ve diğer çocuklarla etkileşimleri kapsayan sosyal bir aktivite olarak ele alınmalıdır. Küçük çocuklar, oyunu bakım verenlerin ve kendilerinden büyük kardeşlerin destekleyici rehberliği altında sosyal bir bağlam içinde öğrenirler. Başlangıçta daha deneyimli olan yetişkinler veya akranlar, küçük çocuğun oyun içindeki rolünü de üstlenir ama daha sonra kademeli olarak verilen destek iyice azaltılır, sonuç olarak çocuk, ---- kendi rolünü bağımsız bir şekilde gerçekleştirebilir hâle gelir H. ailenin gözetiminde yaşamanın kendisi için en iyisi olduğunu anlar Mil. ailesiyle sağlıklı bir şekilde iletişim kurmanın yollarını öğrenmiş olur D) I ve III Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre yukarıdakilerden hangileri getirilebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II E) I ve III e) Ive Il

18. "Onlar öyle kimselerdir ki halk kendilerine, 'İnsanlar size karşı ordu toplamışlar, onlardan korkun.' dediklerinde bu söz onların imanını artırdı ve 'Allah bize yeter, O ne gü- zel vekildir!' dediler." (Âl-i İmrân suresi, 173. ayet) Yukarıda verilen ayette vurgulanan düşünce aşağı- dakilerden hangisidir? A) Şecaat B) Hikmet D) Adalet C) iffet E) Örf-ådet

16. Hayatın bir örneği olan sahnede aktörler insanlığa ayna olurlar. --. Onlar bize ne olduğumuzu, ne olmak --- istediğimizi, ne olmaktan korktuğumuzu gösterirler. Tiyatrosu olan bir memlekette kötülükler, hatalar sürüp gitmez. Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Kalıcı olan, onların sahnedeki duruşudur B) Onların sorunlarına çözüm olurlar C) Biz kendimizi onlarda görürüz D) Onların eğitici, öğretici yanları güçlüdür E) Hayatın sahnedeki devamıdır tiyatro

Asık suratlı insanlardan hoşlanır mısınız, desem tabi bana gülersiniz. Zaten ben de gülmeniz için söze böyle başladım. Güler yüze ve gülmeye dair olan bu konuşmayı asık suratla dinlemenizi istemem tabii. Konuşurken söze başladığınız sırada karşınızdakinin kaşlarını çattığını, asık bir suratla sizi dinlediğini görürseniz konuşma hevesiniz kırılır. Lafı kısa kesip bu tatsız sohbeti bir an önce bitirmeye bakarsınız. Bir de karşınızda- kinin sizi güler yüzle dinlediğini hatta araya biraz da tatlı söz karıştırarak sohbete renk verdiğini görecek olsanız konuştukça konuşacağınız gelir. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A) Amaç-sonuç cümlesine yer verilmiştir. B) Konuşma havası içinde yazılmıştır. C) Koşul-sonuç cümlesine yer verilmiştir. D) Öznel ifadelerden yararlanılmıştır. E) Dolaylı anlatıma yer verilmiştir.

9. I. Gönlümün sadık sızısı geldi yine ansızın. II. Hayatın insan için hazırladığı tuzakları vardır. III. İnsan, iç benine yolculuğa çıkar bu kitaplarda IV. Harem kelimesinin asıl anlamı "örtmek", "yasak kılmak", "korumak" tır. V. Yazılanların anlamsız tinısı giderse kulakları- mızdaki haz bize yakınlaşır. Numaralanmış cümlelerin hangisinde zincirle- me isim tamlaması vardır? A) I B) II C) III DXTV E) V A L

8. (1) Kültür, Latince kökenli bir sözcüktür ve öncelikle ekip biçmeyi, tarımı ifade eder. (II) İnsanın toprakla, daha geniş bir açıdan bakılırsa doğayla ilişkisi, onun kültürünü oluşturur. (III) İnsanla başlayan bir üretimin adıdır kültür. (IV) İnsanın doğada ve doğanın imkân- larını kullanarak ürettiği her şey kültürün alanına girer. (V) Tarım kültürü, toprağa bağlanmayı ve orayı yurt edinmeyi gerektirir. (VI) Örneğin, taş doğal bir nesnedir ama bir evin temelinde kullanıldığında ya da yontulup ona şekil verildiğinde kültürel bir nesne- ye dönüşür ve kültürün alanına girer. A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. (3 BU TESTİN CEVAP ANAHTARI SAYFA 42'DE ÇÖZÜLEN SÜRE Doğru Yanlış *********** Boş Net PARAGRAF HIZ SORULARI - Paragraf Hız Soruları

3 I. Daha sonra bu taşları teker teker kavanozun içine yerleştirmeye başladı. / II. Ardından, kürsünün altından yumruk büyüklüğünde bir düzine taş çıkardı. / III. Kavanozun başka taş alamayacağına emin olduktan sonra öğrencilerine dönüp "Bu kavanoz doldu mu?" diye sordu. / IV. Profesör, öğrencilerine "Bugün zaman yönetimi konusunda deneyle karışık bir sınav yapacağız." dedi. / V. Kürsüye yürüdü, kürsünün altından kocaman bir kavanoz çıkarıp masaya koydu.