Paragrafta Yardımcı Düşünceler Soruları

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı DüşüncelerMustafa Kemal yerli ve yabancı birçok aydınin fikirlerinden istifade etmiştir. Ancak o, bir düşünürün
ya da düşünce akımının izleyicisi olarak kalmamış; farklı fikirlerden yararlanarak kendi düşünce
dünyasını inşa etmiştir. Bu nedenle Mustafa Kemal'in fikirleri yabancı ideolojilerle açıklanamaz.
Buna göre Mustafa Kemal'in fikir dünyası ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
| Siyeri
Yerli düşünürlerin etkisinde daha fazla kalmıştır.
BY Yabancı fikir akımlarının etkisinde kalmıştır.
) Özgün fikirler üretmesine zemin hazırlamıştır
.
D) Türkçülük düşüncesiyle hareket etmiştir.)

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşünceler4. Refik Hâlit Karay, garip ve ender görülen öyküler peşin-
dedir. Bu yönden öykülerinin Mauppasant tarzına girdiğini
söyleyebiliriz. Sürprizler, olağanüstülükler öykülerinde ol-
dukça geniş yer tutar. Okuru şaşırtmak için sürpriz sonlara
başvurur. Öykülerinde sıradanlıktan ziyade olağanüstülü-
ğe önem verir. Ayrıca toplumsal yergi
, başkaldırı ve özgür-
lük tutkusu öykülerinin yaslandığı diğer unsurlardır. Gele-
nek etrafında oluşan ilkeleri sorgulayan bir tutum içindedir.
Bu parçadan Refik Hâlit Karay'ın öyküleriyle ilgili aşa-
ğıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Geleneksel ilkelere karşı çıkmıştır.
B) Sıradan olayları yazmaya değer görmemiştir.
SOL Öyküleri beklenmedik bir şekilde biter.
Dy öykülerinde Mauppasant'ın izleri görülür.
E) Öyküleri durum yerine olay ağırlıklıdır.

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı DüşüncelerTURKÇE TESTİ
B
19. 20. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
(1) Sanayileşmeyi, gelişmenin bir yöntemi gibi görmeyip
onunla eş tutanlar doğa ile insanı ayrı kefelere koymak-
tadırlar. (I) Birbirinden ayırırsanız denge bozulur. (III)
Buna rağmen hâlâ "Insan mi doğaya hâkimdir, doğa mi
insana hâkimdir?" sorusu liselerde bir münazara konusu
olabilmektedir. (IV) Çoğu insan böyle bir sorunun yanıtının
olmaması gerektiğini, taraf tutulamayacağını düşüneme-
mektedir. (V) Bununla birlikte, yaşadığımız çağda insanın
doğadan daha üstün olduğuna inanılmaktadı (VI) Sonuç
ise hepimizin yakından tanık olduğu kirli hala sağlıksız
sular, patlayan çöpler, yanan ormanlar, türleri yok olan
veya mutasyona uğrayan canlılar vs.
21. (1) Baha
ğini söy
bütün ta
düşünm
kışta za
me arz
o da m
için, çiç
har, bir
anlatm
ömrün
nunun
Bu pa
tim ak
A) 11
19.
22.
Osca
mam
lik uy
Dori:
yaşla
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisi çıkarılamaz?
A) Insan ile doğanın birbirini tamamlayan unsurlar olduğu
B) Sanayileşmenin, gelişmeyi sağlayan bir araç olduğu
C) Eğitimdeki yanlış anlayışların doğaya zarar verdiği
D) Insanın doğanın üstünde tutulmasının doğada bazı
olumsuzluklara yol açtığı
E) Sanayileşme ile gelişmenin birbirinden farklı şeyler ol-
duğu
bir ş
maz
yaşl
de k
Ama
nüm
oda
re y
nen
öze
ceğ
her
nat
Bu

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşünceler4-Çağdaş Türk şiirinin mistik şairidir. Pek çok türde eser vermiş, ancak şairlik yönü ağır basmıştır. Şairlik hayatı 1934'e kadar ve 1934 sonrası
olmak üzere iki dönemde incelenir. Şiirlerinde yalnızlık, ölüm, tabiat ve kadın gibi temalara yer vermiştir
. İslami, ideolojik söylemlerle kendine
özgü şiir anlayışı oluşturmuştur. "Kaldırımlar Şairi" olarak tanınan sanatçı "Sakarya Türküsü" ve "Çile" adlı şiirleriyle özdeşleşmiştir. Bu parçada
tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Hamdi Tanpınar
B) Cahit Sıtkı Tarancı
C) Necip Fazıl Kısakürek
D) Mehmet Akif Ersoy
E) Ahmet Muhip Dıranas

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı DüşüncelerTYT / KONTROL - TÜRKÇE
38 ve 39. soruları parçaya göre
cevaplayınız.
40.
S
SC
ÇE
bu
d
Kulaklık, elektriğe sahip olan ses sinyallerini dinlemenin
yoluydu ve 1880'li yıllarda telefon operatörleri kulaklığı
kullanmaya çoktan başlamıştı fakat vatandaşlar arasında
herhangi bir kullanım yoktu. Bu kulaklıklar operatör ça-
lişanının omzuna yaslanan ve en az 10 kilo olan büyük
bir parçaydı. 1891 yılında Ernest Mercadier isimli bilim
adamı, bi-telephone ismini verdiği telefon operatörleri
çalışanlarının kullanacağı kulak içi kulaklığı icat etti. Bu
kulaklık aynı zamanda gürültüyü engelleme özelliğine de
sahipti. 1895 yılında Electrophone isimli sistem kullanıl-
maya başlandı. Bu sistem, günümüzdeki yaka mikrofo-
nunun ucuna kulaklık bağlanmış olarak düşünülebilir
. O
zamanlar şekli stetoskoba benziyordu. Bu sistemin icat
edilmesinin amacı tiyatro ve opera gibi kalabalık göste-
rilere giden kişilerin; oyuncuların ve sanatçıların sesle-
rini daha iyi duymalarını sağlamaktı. Bu kullanımı gören
Nathaniel Baldwin, kulaklığı gösteriye gitmeyenlerin yani
isteyen herkesin kullanabileceğini düşünmüş ve bu se-
beple 1910 senesinde çalışmalara başlamıştır. Yine aynı
yıl, günümüzdeki kulaklığa çok benzeyen bir kulaklık, bu
bilim adamı tarafından icat edildi. Baldwin, bu kulaklığı
icat etmek için kullandığı makineyi mutfağına kurmuştu ve
bu makineyle tek seferde yalnızca 10 tane kulaklık ürete-
biliyordu. Baldwin, bu kulaklıkları Amerika Birleşik Devlet-
leri donanmasına götürdü ve kulaklıklar burada test edildi.
Bu, o zamana kadarki en küçük ve en kullanışlı kulaklık
olduğu için Amerikan donanması bu kulaklığın üretildiği
makineyi satın aldı.
B
1
L
G
38. Bu parçadan hareketle kulaklık hakkında aşağıdaki- i
lerden hangisine değinilmemiştir?
A) Hangi yıllarda kullanılmaya başlandığına
S
A
B) Gelişim sürecini araştıran bilim adamlarının kimler ol-
R
duğuna
c) Villar içindeki değişiminin nasıl olduğuna
D Kimler tarafından ve ne için kullanıldığına
E) Bir çeşidinin farklı bir işleve sahip olduğuna
d
SO
ru
V
b
a
il
k
F
f
a
t
E
a
A
E
39. Electrophone adlı sistemin icat edilmesindeki amaç
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tiyatro ve opera izleyicilerine kolaylık sağlamak
Toplumun her kesiminde iletişimi kolaylaştırmak
Askerî alanda özel durumlarda kullanmak
D) Telefon operatörlerinin işini hafifletmek
E) Teknolojik gelişmelere ayak uydurmak

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı DüşüncelerBir gün eve gelen dergilerin birinde bir hikâyeye rastla
Dokuz veya on yaşlarında olmalıyım. Sayfanın üst
tarafına yerleştirilmiş uçan geyik resimlerini hatırlıyorum.
Uçan geyikleri görür görmez, bir masal okuyacağımı
düşünmüştüm fakat girişi hiç de masal girişine benzemiyordu
bu masalın. Şöyle başlıyordu: "O gece İstanbul'da üçüncü
gecemizdi. Üçüncü ve son gecemiz. Ertesi sabah annem,
Almanya'ya babamın yanına gidecekti, anneannemle ben
Çay'a dönecektik. -Afyon'un Çay ilçesinde oturuyoruz biz,
anneannemin dedemden kalma dul maaşıyla geçiniyoruz,
kardeşimi de orada, teyzemgilde bıraktık. - İstanbul'da
anneannemin uzak bir akrabasında konuk olduk..."
Pek de etkilendiğim söylenemezdi ama hafiften bir şeyler
de vadediyordu sanki. "Almanya, teyzemgil" kelimeleri
ilgimi çekmişti. Ayrıca o zamanların popüler konularından
bir mesele Almanya'da çalışma mevzusu. Yani hikâyede
pek de çocuklara özgü meselelerden bahsedilmiyordu. Bir
süre hikâyeyi okusam mı okumasam mı diye düşündüm ve
okumaya devam ettim.
37. Bu parçadaki altı çizili sözde söz konusu hikâye ile ilgili
olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bilinen somut gerçeklere dayandığı
B) Ünlü biri tarafından yazıldığını hissettirdiği
C) Çelişkilere dayalı bir kurguyla biçimlendiği
D) Okurda, beğenebileceği duygusu uyandırdığı
E) Belirli bir olay ya da durumdan yola çıktığı

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşünceler20. Duvarların arasına hapsolmuş, sandalyelerine çakılıp kalmış
yazarların kitapları hazmedilemeyecek kadar ağırdır. Ma-
sada duran diğer kitapların derlemelerinden doğarlar. Bu
kitaplar semiz kazlara benzer: Alıntılarla beslenmiş, refe-
ranslarla doldurulmuş, dipnotlarla oldukları yere çökmüşler-
dir. Gülle gibidirler, obezdirler, sıkıcıdırlar ve güçlükle, yavaş
| yavaş okunurlar. Eserini yürürken yazan yazarın böyle
prangaları yoktur; düşüncesi başka ciltlerin kölesi değildir,
başkalarının düşünceleriyle ağırlaşmamıştır. Başkalarının
açıklamalarını içermez; sadece düşünce, muhakeme ve
karardan ibarettir. Hareketten, dürtüden doğan bir düşün-
cedir. Onda bedenin esnekliğini, enerjisini ve dansın ritmini
duyumsarız.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Somutlaştırmaya yer verilmiştir.
B) Örnekleme yoluna gidilmiştir.
C) Karşılaştırmalar yapılmıştır.
D) Açıklayıcı anlatıma başvurulmuştur.
E) Kesin yargılara varılmıştır.
Diğer Sayfaya Geçiniz.

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşüncelernot etmekted
In 10 soru fa
soruların top
playarak bu
an toplam
te yanlış
sap mak
sonucu
düğü
) 490
(31. Durkheim'ı tartışmasız olarak sosyolojinin klasikleri
.
vis
Jarasında sayabiliriz. Ona bu müstesna yeri sağlayan,
emekleme dönemindeki sosyolojiye özellikle metot
konusunda ve sosyolojinin müstakil bir disiplin olarak
kurumsallaşmasında katkı sağlamasıdır. Bunun ya-
ninda intihar, toplumsal dayanışma ve düzen ve ahlak
konusundaki özgün analizleriyle sosyolojik araştırma
tarihinde hak ettiği konuma sahip olmuştur. toplum-
sal sorunları açıklamak misyonu biçtiği sosyolojinin bir
disiplin olarak yükselişinde kendisi bir mihenk taşı ol-
muştur. Uzunca bir dönem kendisine atfedilen sosyo-
lojinin klasikleri arasında olması konumu son dönem-
lerde özellikle intihar, suç ve suçluluk konusundaki
görüşleri günümüz modernleşmesinin yarattığı patolo- uygu
jik sorunları anlamak konusunda onu kilit bir duruma
getirmiştir.
1 VE
ayna
1, p
bi
Bu parçadan hareketle asağıdakilerden hangisi
Durkheim'ın, sosyolojinin klasikleri arasında özel
bir yere sahip olmasının nedenleri arasında sayı-
lamaz?
A) Yöntem konusunda yaptığı katkılar
Suç ve suçluluk konusundaki görüşleri
C) Modernleşme ile birlikte ortaya çıkan sorunlar ve
bu sorunların çözümlerini irdelemesi
Sosyolojinin ortaya çıktığı ilk dönemlerdeki çalış-
malari
E/Toplumsal dayanışma, düzen ve ahlak konularında
yaptığı orijinal çözümlepieler
nimmar -
C) Bulut bilişim servt
donanım ve yazılım kaynan
tiyacına göre yetkilendirilm
ması için oluşturulmuş me

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşünceler35. Bu romanda yazarın okurlarına yabancı olmayan bir
kurgusuyla karşı karşıyayız. Başkarakter, amaciol-
mayan, asosyal ve arayışta olan birisidir
. Zaman za-
man aradığı şeyi bilmese, aslında aramayı istemese
de... Onun yalnızlığında yazar duygusal travmaların
bizi nasıl toplumdan soyutladığını anlatmaya çalışı-
yor. İnsanların birbirlerini nasıl etkilediklerini, kendini
keşfetmeyi, acıyı kabullenişi çok güzel özetliyor. Ba-
zı bölümlerdeki uzun diyaloglar, oluşturulmak istenen
gizemin odağını dağıtsa da benim gibi inatçı bir okur-
sanız şanslısınız. Tabii, bu arada çevirmeni de şaha-
ne çevirisi için tebrik etmek lazım.
Bu parçadan sanatçı ve yapıtıyla ilgili olarak aşa-
ğıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
Al Okurunu yönlendirmekten uzak durduğuna
B) Türkçeye başarılı şekilde aktarıldığına
C) Qevresiyle bağları olmayan kişiler anlattığına
D.) Anlatımında bazı aksaklıkların bulunduğuna
E) Daha önceki eserleriyle benzerlikler taşıdığına

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşünceler39 ve 40. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayiniz.
Büyük yazar ve şairler çoğu zaman yapıtlarının ve ya-
rattiklan kahramanlann gölgesinde kalır. Tutkulu bir
edebiyat aşığı ya da araştırmacı yazar filan değilseniz
eğer uzak geçmişte yaşamış edebiyatçılar hakkında
sıralayabileceğiniz dişe dokunur bilgilerin sayısı bir
elin parmaklarını geçmez, bildikleriniz de klişelerden
ibarettir. Başka bir deyişle sinema uyarlamaları gişe
rekorlar kiran, popüler kültürün çeşitli mecralannda
sayısız kez yeniden hayat bulan ölümsüz romanların
yaratıcılarını aslında tanımayız. Çoğumuz için klasik
edebiyat yapıtlarının arkasında nefes almış, bizim
çektiğimiz acıların ve sevinçlerin benzerlerini yaşa-
miş, en az bizim kadar sıradan ve kusurlu gerçek in-
sanlar değil, soyut denebilecek belirsiz gölgeler vardır
sanki.
39. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine
ulaşılabilir?
A) Popüler kültür etkisinde olan insanlar için yazar de-
gil, eser önemlidir.
By Günümüzde okunurluğu devam eden pek çok ya-
zanin hayatı hakkında kesin bilgiler yoktur.
C) Geçmişten günümüze okunurluğu devam eden
eserlerin yazarlar yeterince bilinmemektedir.
D) Bir eserin sinemaya veya televizyona uyarlanması
bilinirliğini artırmaktadır.
E) Sadece birkaç eseriyle üne kavuşan yazarlarin
okurlar tarafından yeterince bilinmemesi normaldir.

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşüncelergidir
işt
lyar
ktar
atim
35
leri
eri,
ibi
Uzun bir süredir çocuklar için şiir yazıyorum. Bu şiirle-
rimde soyut kavramları yerinde ve dozunda kullanmaya
gayret ettim. Şiirin "iş görmesini", vatan ve insanlık sev-
gisi aşılamasını ya da ideolojik söylemlerde araç olarak
kullanılmasını uygun bulmadım Dahası, genel kabul gör
müş bu türden şiir yazma anlayışına mesafeli durdum
Herhangi bir akıma ya da gruba bağlı kalmadım Este-
tikten uzaklaşmadan, Türkçenin ses mimarisine önem
vererek yazdım. Yazdığım şiirlerin çocuğun hayal dün-
yasına yeni renkler katması ve onun neşesini çoğaltacak
bir niteliğe sahip olması için özellikle gayret ettim. Qünkü
şiirin yaydan çıkmış ok gibi geri alınmasının imkânsız ol-
duğunu biliyordum. Ne yapacaksam okurla buluşmadan
yapmam gerektiğinin en başından beri farkındaydım.
erji
hil
he
on
mil
k
ol
37. Bu parçada konuşan
şair ve şiirleriyle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz
A) Dili ahenkli bir biçimde kullandığı
By Soyut olgulara gerektiği kadar yer verdiği
e Şiirin düşünsel yönünü çokça önemsediği
D) Sanatsal niteliklere bağlı kaldığı
E) Şiirleriyle, çocukların mutluluğuna katkı sağlamayı
amaçladığı

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşüncelerendem
32. Hindistan'da dogup Philadelphia'da büyüyen Night
Shyamalan üçüncü filmi Altıncı His (1999) ile ulusla-
rarası şöhreti yakalayınca kendisini gerilim filmlerinin
ünlü yönetmeni Alfred Hitchcock'un yeni nesil varistian
edenler oldu. Korku ve gerilim türündeki köy (2004) ve
İşaretler (2002) gibi gişe şampiyonu filmleri kendisine
büyük prestij ve kredi kazandırdyancak Shyamalan ar-
dindan yaptığı kalitesiz fantezí filmleriyle irtifa kaybedip
bu krediyi tüketmeye başladı. Son filmi Zamanda Tut-
sak, kredi kaybini hızlandıran filmlerinden biri. Aceleye
getirilmiş izlenimi veren bu film.korkutucu olmadığı gibi
tansiyonu da boşa harcıyor. Filme düzensiz, dağınık,
karmaşık, dengesiz ve sinir bozucu sıfatlarının yakış-
tığırtı söylemek mümkün
Bu parçadan Night Shyamalan ile ilgili olarak aşa-
ğıdakilerden hangisi çıkanlamaz?
At Yönettigi bazı filmlerin yi gelip getirdiği
By Anlaşılmas biofilmler çeken bir yönetmen olduğu
Lo Zaman içinde basarısını kaybettig.
D) Son filminin korku türüne yakışır olmadig
ED Dünya genelinde tanınıda sahip olduğu
10

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı DüşüncelerEST 04
YARDI
5. Öğrencilik yıllarımda oradan oraya taşıyıp dur-
duğum, kimi zaman çekyat altlarına bastırdığım,
kimi de çuvallarda taşıdığım zavallı kitaplarımın
bir gün kendilerine mahsus bir odası, o odada fe-
rah ferah, yan yana durabilecekleri rafları olur mu
diye düşünürdüm. Bazı evlerde kırık dökük raflar
bulabildiğimde onları anlatılmaz bir sevinçle rafla-
ra dizer, sonra seyrederdim. Boyu bosu ne kadar-
di ki kütüphanemin ama öyleyken bile kitapların
dizilişini ha bire değiştirir, onlarla vakit geçirirdim.
Böyle diyen bir yazardan asağıdakilerden
hangisini söylemesi beklenmez?
A) Kitapların düzeni değil içindeki bilgiler önemli-
dir.
BY Kitaplarla dostluğum çok eskilere dayanır.
C) Kitaplar benim yaşamımın bir parçasıdır.
DT Kitaplarla vakit geçirmekten hoşlanırım.
Ey Kitapsız bir yaşamın anlamlı olması mümkün
değildir.
Sari

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşünceler4.
(1) İnsanların ihtiyaçları sonsuzdur. (II) Sonsuz olan bu ih-
tiyaçları karşılamak için malların üretilmesi ve devamın-
da faydalarının artırılması gerekmektedir. (III) Sonsuzluk
karşısında çaresizliğini her zaman dile getirmeyi bilmiş.
tir. (IV) Ürünlerin üretim ve faydasının artırılması buna ih-
tiyaç duyan insanların ihtiyacını karşılamaya yetmemek-
tedir. (YÜrünlerin üretilmesi yanında ihtiyaç sahiplerine
uygun durumda ulaştırılması da önem arz etmektedir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi dü-
şüncenin akışını bozmaktadır?
A)
B) II
C) III
D) IV
E) V

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşünceler35-36. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
Rusya'nın değişimini yaratan ve arzulayan çok sayıda
insan vardı. Bu da klasik Rus edebiyatı denen patlama-
yi yaratti. Lomonosov edebi dili düzenledi, edebi türler
ve bu türlere uygun diller şekillendi; Puşkin edebî dilin
gündelik ve halk diliyle karışmasını sağladı, türler orta-
ya koydu, düzyazıyı canlandırdı. Gogol hayal gücünü,
esrarengiz olayları, halk masallarını taşıdı edebiyata.
Turgenyev asillerin hayatını, yoksul aydınların çelişkile-
rini getirdi. Tolstoy kendi kişisel buhranından bütün bir
toplumun ve insanlığın buhranını çıkardı; “Toprak kimin
olacak, efendi gibi yaşamak mümkün mü bu dünyada?"
sorusunu sordu. Dostoyevski ise bütün hepsinden bü-
yük bir iç konuşmayı, büyük bir kargaşanın içinde kal-
mış şehirli insanın evrenseliç buhranını dile getirdi. Yal-
niz değillerdi, onlara eşlik eden daha birçok yazar ve
gitgide artan sayıda okur vardı.
Bu parçaya göre klasik Rus edebiyatını oluşturan
ögeler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Geleneksel halk dilinden ve masallarından yarar-
lanma
Co
B) Bireysel olandan hareketle evrensel olana ulaşma
C) kentli insanların psikolojik sorunlarını ifade etme
D) Edebiyata yeni türler ve bu türlere özgü dil kazan-
dırma
E) Aydınlar ile halkın çatışmasını edebiyat diliyle ifade
etme

Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşünceler17. Filler uzun bir yolculuğun ağır aksak kelimeleriydi
1
Yönü belirsiz cümlelere yük taşıyan
II
Hangi taşı çiğneseler hüzünlü öykü yazılmaktaydı
Yitik anıları kurtarmak adına ayakları
IV
En çok ayakları yoruluyor geçmise uzandıkça
V
Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerle ilgili
olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
AY 1. sözcük, isimden isim yapma eki almıştır.
BY II. sözcükte, yönelme durumu eki vardır.
C II. sözcük, isim-fiil eki almıştır.
DY IV. sözcük, yapıca türemiştir.
V. sözcük, sifat-fiil eki almış kalıcı isimdir.
.
9