Paragrafta Yardımcı Düşünceler Soruları

.. Yer alti, biz insanlar için bilinmezliğini ve gizemini koru- yor. Dünya üzerinde hemen hemen her yer keşfedildi. Fiziki olarak orada olmasak da ekran başında merakı- mizi çeken yerleri görebiliyor, en azından bu yerler hak- kında fikir edinebiliyoruz. Tabii insan gezegendeki her yeri ve her yaşam formunu bulup, bunları öğrendiğini düşünürken son yıllarda giderek ön plana çıkan mağa- racılık dünyanın bilinmezlerine, sırlarına kapı aralıyor. Bu parçada virgülün aşağıdaki işlevlerinden han- gisinin kullanımı yoktur? A) Birbiri ardinca sıralanan eş görevli kelime grupları- nin arasına konur. B) Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan Özneyi belirtmek için konur. C) Metin içinde art arda gelen zari-fiil eki almış kelime- lerden sonra konur. D) Cümle içindeki ara sözleri ayırmak için ara sözlerin başına ve sonuna konur. ebrna E) Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur.

38, 39 ve 40. sorulan aşağıdaki paragrafa göre cevap layınız layiniz. dur. Bu amdan- ve benli iz lastik Oykü konuşmayı çok sever, şiir susmayı. Oykü anlatır. Şair soy ler. Oykü yürür, şiir dans eder. Oykü sirian paylaşmayı sevet, şiir saklamayı. Ştir, öykünün ketum hálidir. Küçürek Oyku is öykünün daha az anlatan ancak daha çok söyleyenidir. Bu yönüyle şiirin keturnluğuna yakın olursa da konuşkandır. Onuk anlamlı ve derindir. Anlam katimlar olan, öykü gibi incelene. bilen fakat şiir gibi çözümlenmesi gereken bir edebi türdür. ört top namaz nalryiz. ini kimp Sanlin wat an- nizi ve sani- uğunu 38. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Ay Karşılaştırmalardan yararlanılmıştır. B) Kişileştirmeye başvurulmuştur. ey Nesnellik ağır basmaktadır. D) Sessel yinelemelere başvurulmuştur. Tanıma yer verilmiştir. söy- 5ste- ittiği atin- int- na- 39. Bu parçada altı çizili sözle kastedilen anlam özellikle. ri aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A kapalılık - yoğunluk B) akicilik - Özlülük C) açıklık - yalinlik D) ulusallik - evrensellik E) doğallık - duruluk len 40. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? A) Öykü anlatılmak istenenin yorumu okuyucuya bira- kir. B) Şiir ahenkli kapalı bir söyleyişe sahiptir. C) Küçürek hikâyeyle şiir arasında farklılıklar vardır. D) Oykü ve şiirin ele aldıklan konuyu işleme tarzı birbi- rinden farklıdır. E) Küçürek öykünün birden fazla türle biçimsel ve an lamsal bir yakınlığı vardır. 8 TICKCE TEST BITTI

X Aşağıdaki parçalardan hangisi “Ahlak kurallarının toplumsal yaşama getirisi var mıdır?" sorusuna cevap vermektedir? l endemik Ahlaki bir şekilde hareket etmek, toplum içinde bireylerin topluma fayda sağlamak için kendi kısa STO vadeli çıkarlarını feda etmelerini gerektirir. Amaç topluma yarar sağlamaktır. Bireylerin önceliği yok- tur. 15 mins B) Bireyler, kendilerinden önce toplum tarafından ta- nimlanmış olan ahlaki kuralları benimser ve onların içinde hareket eder. Nitekim ahlaki olanın ne oldu- lolğuna ilişkin düşünüşü (etik) bu toplumsallık teşvik eder. con Ahlaki kurallar yazılı olmasa da toplumun üyeleri bu kuralları bilir ve bunlara uyulması yönünde bir farkındalığa sahiptir. Temel ahlak yasalarına uyma- yanlara toplum tarafından ağır yaptırımlar uygula- nir. Bir toplumun temel sosyal yapısı, sahip olduğu il- keler ve temel değerleri dikkate alınmadan ahlaki değerlerinin yargılanması doğru değildir. Bir dav- ranışı ahlak dışı olarak değerlendirmeden önce o toplumun ve bu davranışı yapan bireyin ayrı ayrı dikkate alınması gerekir. E) Modern insan, iletişim ve ulaşım olanakları sayesin- de küreselleşti ve vicdanın ahlak yasası çok geniş bir kapsam kazandı. Artık dünyanın öbür yanındaki bir insanın veya canlının acısını duyabiliyor.

TESLA YA 2 21. Gelişmiş ülkelerde yaşam süresi beklentisi daha az ge- elişmiş ülkelerdekinden genellikle daha uzun oluyor. Bu durum uzmanlara uzunca bir süre, daha fazla paraya sa- hip olmanın ömrü uzattığını düşündürdü. Ancak yeni ya- pılan çok kapsamlı bir araştırma, yaşam süresi beklenti- sinde eğitimin mali varlıktan çok daha önemli bir etmen olduğu yönünde bulgular ortaya koydu. Araştırmacılar her iki etmeni de aynı matematiksel modele koydukları zaman insanların eğitim düzeyinin yaşam süresi beklen- tilerini belirleyen önemli bir gösterge olduğunu, zengin- liğinse çok da anlam taşımadığını gördü. Araştırmacıla- ra göre, örgün eğitim insanın hayatının erken bir aşama- sında gerçekleştiği için söz konusu korelasyon bir ne- den-sonuç ilişkisi yansıtıyor. Hatta daha eğitimli olmanın daha uzun yaşamayı ve daha varlıklı olmayı beraberinde getirdiği düşünülüyor. Parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? Ekonomik durumun iyi olması ile uzun yaşam arasın- da bir ilgi vardır. B) İnsanların uzun yaşama düşüncesi üzerine çalışma- lar yapılmaktadır. C) Daha uzun yaşama düşüncesinin insanın eğitimli ol- masıyla ilgisi vardır. D) Daha fazla eğitim almış kişilerin daha varlıklı olmaları da söz konusudur. E) Eğitim ne kadar erken yaşta başlarsa uzun yaşama fikri o kadar köklü olmaktadır. Cooper ☺ 7

TYT Matematik mezunu biri olarak en çok duyduğum cum- lelerden biri "Matematiği hiç sevmedim, yapamam, matematik yapabiliyorsan çok zekisindir kesint" cüm- lesidir. Zeki olmanın sizden kaynaklı mı olduğu yoksa matematik bilmekten mi kaynaklandığı cümlenin içine gizlenmistir. Sen "zeki" olsan bile payeyi "matematik almış, senden rol çalmış gibidir. Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabile- cek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Baz Ansanların uykularını kaçıran tripofobi, küçük delikleri olan nesnelere karşı duyulan korku anlamı na geliyor; bu fobi birçok nesnede kendini gösterebi- liyor. B) Fransa'da yüz binlerce yıl önce var olan Neandertaller'in yaşadığı bir bölgedeki kazı alanin- da, deri işlemede günümüzde de kullanılan özel bir aletin benzeri bulundu. C) 35 yıldan uzun bir süre boyunca milyonlarca kilomet- re yol alan Voyager 1 nihayet yıldızlararası uzaya ylaşarak Güneş'ten kaynaklanan atomaltı parçacık- larla dolu görünmez “balon"un ötesine geçti. DJ Gelişen teknolojiler ve artan bilgi birikimi beyin araştırmalarını hızlandırmış olsa da hâlâ beyne dair bütüncül bilgilerden maalesef büyük ölçüde yoksu- nuz. E) Zihin okuma konusundaki gelişmeler bu konuyu ger- çeğe taşıma yönünde ilerliyor, son on yılda yapılan bazı deneyler sonucunda teknolojik zihin okumanın üçüncü dereceye ulaştığı açıklandı.

30. Tonyukuk Anıtı 720-725 yılları arasında dikilmiştir. Bu anıtı diktiren ve üzerindeki yazıları yazdıran Bilge Tonyukuk'tur. Anitta Türk milletinin Çin tutsaklığından kurtuluşu ve İlteriş Kağan zamanında Göktürklerin, Kır- gizlarla ve Çinlilerle yaptığı savaşlar anlatılmakta; bű- tün bu olaylarda Bilge Tonyukuk'un rolü özellikle be- lirtilmektedir. Bilge Tonyukuk, başvezirlik ve başku- mandanlık yapmış büyük bir siyasetçidir. Göktürk Devleti'nin politikasına uzun zaman yön vermiş hikmet sahibi bir devlet adamıdır. Göktürklerin, Çin'in ege- menliğinden kurtulmasında büyük rol oynamıştır. İki parça hâlindeki anıtında, içinde bulunduğu olayları sa- de ve sanatsız bir şekilde, halk diliyle anlatmıştır. Olay- ları sözü uzatmadan vermiş, yeri geldikçe milletin ders alması için öğütlerde bulunmuştur. Zaman zaman ata- sözlerine ve deyimlere başvurmuştur. Anitta birlik ve bütünlük mesajları da verilmiştir. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Tonyukuk'un devlet adamlığının yanı sıra kendi ya- pitini yazdığı B) Tonyukuk'un devletin birçok alanında görev yaptığı C) Göktürklerin bir olmasının öneminin anıtlarda yer aldığı D) Göktürklerin siyasi olarak çalkantılı bir coğrafyada yaşadıkları E) Tonyukuk Anıtı'nın sanatsallıktan ziyade bilgi ver- mek amaçlı oluşturulduğu

Zor 33 Dizgesel olarak incelenmesi sаvsaklanmış olsa da do- kunuşun insan etkileşiminde önemli bir rolü vardır. Mon- tagu, anne ile çocuk arasında yakın dokunuşla başlayan uyarılmanın, ruh bilimsel gelişme üzerinde çok önemli olduğunu öne sürmüştür. Bir dizi araştırma, insanların etkileşimde birbirlerine dokunuşlarındaki değişimin, ara- larındaki toplumsal ilişkinin türüne bağlı olduğunu ortaya çıkardı. Birisine belli bir biçimde dokunmanın, elini ko- lun üzerine koymanın, elleriyle sırtına vurmanın vb.nin var olan ya da oluşturulan ilişki konusunda sezdirimleri vardır. Henley, dokunuştaki toplumsal bağlamı ele almış ve belli bir etkileşim bağlamında dokunuşu kimin başla- tabileceğine ilişkin gözlemleri aktarmıştır. Dokunuşun, güç ilişkilerinin anlatımında önemli bir rolü olduğunu da tartışmıştır. Birkaç araştırmacı, dokunuşun kişiler arası etkileşimin etkileri üzerinde deneyler yapmış ve danışma konusundaki etkileşimde; örneğin bir kitaplık görevlisi ile bir okur arasında görünüşte bilmeden bir dokunuşun, dokunan insanla ilgili son derece olumlu olduğunu gös- termiştir. Bu parçada "dokunuş" ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine deginilmemiştir? ? < Al Kişiler arası iletişimde etkili olduğuna B) İlişkinin türüne bağlı olmadığına C) ilişkilerin gelişmesinde rolü olduğuna D) İlişkinin nasıl olduğunu sezdirdiğine E) Kişiler arası etkileşimdeki olumlu yanlarına

X X 21. Hiç de değil . Edebiyat mutlak zannettiğimiz kendi ko- numumuzdan eder bizi ve dünyaya farklı bir gözle bak- mamıza imkân verir. Hoşgörülü bir şekilde evrendeki yerimizi görmemizi sağlar. Dostoyevski örneğin, oldukça tutucu bir politik görüşe sahip olmasına rağmen özgür- lüğün kapılarını en çok zorlayan yazarların başında gelir. Yazar bunu sorular yönelterek yapar. Edebiyatın en güzel yanlarından biri, verdiği yanıtlar değil; sorduğu sorulardir aslında. Yazarın yönelttiği sorular sarsıcıdır çoğu insan için. İyi edebiyat ürünleri, sınırlı sayıda insana ulaşsa bile dalga dalga yayılarak tüm toplumu etki altına alır. Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık olarak söylenmiş olabilir? A) Edebiyattan insanı değiştirmesini beklemek çok iddialı bir yaklaşım mıdır? BL Yazanin büyük olması için okurun da büyük olması gerekli midir? Q) Edebiyat ile toplumun gelişmişlik düzeyi arasındaki ilişki diğer bilimlere göre daha mi zayıftır? D Edebiyatın gelişimi okur sayısının çokluğu ile mi ilgi- lidir? GE El Toplum için sanat anlayışı sizce günümüzde geçerli- liğini yitirmiş midir?

ÖRNEK 3 Mario Giordano'nun Deney adlı romanı ilk kez dilimize çevrilmesi- ne karşın sinemaseverler bu isme yabancı değil. Um Deney önce Das Experiment, ardından da The Experiment adlarıyla iki kez sinemaya uyarlanmıştı. (MO) Bu uyarlamalar, romanı kadar başarılı değilse de ilki Alman, ikinpisi Amerikan yapımı olan her iki film de seyircilerin ilgisini çekmiştil (IV Doğrusunu söylemek gerekirse hikâyesi o kadar etkileyici ve sinemaya uyarlamaya o kadar elverişli ki bu filmlerin ilgi çekme- mesi için yönetmenlerin özel bir beceriksizlik göstermeleri gerekliydi. M Çünkü Deney otorite ve güç arasındaki ilişkiyi, iktidarın doğasını ve büyüsünü, hapishanenin işlevini, sonuç olarak da insanın karanlık yan- larını sorgulayan bir roman. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde hem olumlu hem de olumsuz bir eleştiri söz konusudur? A) 1. B) II. C) III.S D) IV. E) V. (2012-YGS)

Türk töresinin, Türk medeniyetinin, yüksek Türk kültürünün ilk yazılı belgesidir. Tarih, coğrafya, edebiyat ve dil bilimine kaynak olabilecek niteliktedir. Canlı bir söylev dili ve üslubu vardır. Türk tarihini, toplumun yaşam biçimini, dünyaya bakış tarzını ortaya koyar. 9.Yukarıdaki parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir? A) Dîvânu Lugâti't-ürk B) Divân-ı Hikmet C) Kitab-ı Dede Korkut D) Orhun itabeleri

4. 9 Ekonomik büyüme ve çevresel kirlilik arasındaki ilişkinin iktisatçılar tarafından araştırılmaya başlanması, Nobel dayanıyor. Kuznets, 1955'te ekonomik büyüme ile gelir Ödüllü iktisatçı olan Simon Kuznets'in çalışmalarına eşitsizliği arasındaki ilişkinin ters U biçiminde olduğunu gösterdi. Daha da önemlisi kendisinden sonra gelen iktisatçılara ekonomik büyüme, bir başka deyişle kişi başına düşen gelir artışı ile çevresel kirlilik arasındaki ilişkinin daha fazla araştırılması için ilham verdi. Birçok ile çevresel kirlilik arasındaki ilişkinin de ters U biçiminde olduğunu doğruluyor. iktisatçı tarafından yapılan benzer araştırmalar, gelir artışı Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Bilim insanlarının çevre üzerine çalışmalar yaptığına B) Ekonomik büyüme ile çevresel kirlilik arasında ilişki olduğuna C) Gelir dağılımının toplumdan topluma değişebildiğine D) Az gelişmiş ülkelerde çevre kirliliğinin fazla olduğuna E) Bilimsel bir çalışmanın başka araştırmacılara ufuk açtığına

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktali virgül (6) yanlış kullanılmıştır? A) Şehre giden bu ara yolda bataklık misali çamurlar, dik yokuşlar, sert virajlar vardı, ana yoldan gidenlerse asfalt geniş, düz bir yolun keyfini çıkarırdı. B Yazar, yıllarca bu fikri savunmuştu; şimdi vazgeçip aksini söylese insanlara ne derdi? Dost gözü; hiçbir zaman kusurları görmez acik aravanın gézüyse en ufak bir hatayı bile görür. D) Kutsal mekân; ufukta pamuk yığını bir ziyaretçilerin kalabalığı arkasında, sonsuz bir huzurun içinde görünmeye başladı. E) At oldr, meydan kalır, yiğit olur, şan kain TI Mi

yiniz. cevapla- Kültür Haftası; Peyami Safa ve kendisi gibi sanatçı olan ağabeyi İlhami Safa'nın beraber yayımladığı düşünce, kültür ve edebiyat dergisidir. Dergiyi çıkaran Peyami Safa yalnız yazarlık yapmış ve Hafta dergisinde yaptığı gibi burada da genel yayın yönetmenliğini ve derginin mülki- yetini ağabeyine bırakmıştır. Derginin ilk sayısı pek çok entelektüeli bir araya getirmiştir. Yayımlandığı dönemin diğer dergilerine göre daha sade bir yapıya sahip olan Kültür Haftası toplamda dört yüksek lisans tezine konu olmuştur. İlk sayısında “Kültür Nedir?" başlıklı bir yazıyla derginin adının nereden geldiği ve kültür kavramı üzerinde durulmuştur. Bunların yanı sıra Kültür ve medeniyet kav- ramları arasındaki ilişki de sıkça ele alınmıştır. Peyami Safa, ikinci sayida "Teşekkür ve İtiraf" başlıklı bir yazı kaleme alarak tüm baskısı tükenen birinci sayının tekrar basılacağını açıklamıştır. 35. Bu parçada "Kültür Haftası" dergisi ile ilgili aşağıda- kilerin hangisine değinilmemiştir? A) Hangi alanlardaki konuları kapsadığına B) Yayımlayan sanatçıların hangi görevleri üstlendiğine C) Diğer dergilerden ayrılan özelliğinin ne olduğuna D) Hakkında ne gibi çalışmalar yapıldığına E) Satışlarındaki başarının yazarlarda nasıl duygular uyandırdığına

2 1. Beyinde "default mode network" (DMN) olarak bilinen "varsa- yılan mod ağı", hayal kurarken ya da geçmiş ve geleceği düşü- nürken aktif olan bir bölüm. Cambridge Universitesinden araş- tırmacılara göre bu bölüm otomatik pilot moduna geçerek ola- cakları tahmin ediyor ve günlük işleri düşünmeden yapmamıza yardımcı oluyor. Bulguların akıl hastalıklarının tedavisinde kulla- nılabileceği düşünülüyor. Bu parçadan "varsayılan mod ağı” ile ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisine ulaşılamaz? A) Bulguları beyin doktorlarının elde ettiği B) Düşünceden bağımsız etkinleştiği C) Tedavide kullanılabileceği D) Hayal kurarken çalıştığı E) Yakın geleceği tahmin ettiği

29. Sanatçı anlatımında netlikten yanadır. Gereksiz sözcük- lere yer vermez, kimseye benzememesiyle dikkat çeker. Sanatçının anlatımında merak unsuru en önemli ögedir. Bu parçada sözü edilen sanatçının anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Açıklık B) Yalinlik C) Duruluk D) Sürükleyicilik E) Özgünlük

8. Evde gülünesi işler yapıyorum. Gözlüğümü hiç konmayacak bir yere, söz gelimi buzdolabına koyuyor, başlıyorum gözlük aramaya. Bir odadan ötekine geçiyor, dört dönüyorum evin içinde. Kimileyin az önce içtiğim ilacı unutuyor, ikinci kez içiyorum. Yaptıklarıma kendim gülüyor ama hiçbirini yaşlılık hâli saymıyordum. Bunları sıradan, dalgın hâller diye adlandırıyordum, o kadar. Kısacası "artık yaşlandım" demeye dilim varmiyordu. Kendisinden böyle söz eden biri, aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilebilir? A) Tüm olumsuzluklara rağmen mutlu olmayı bilen B) Başarısızlıklarına bahaneler bulan C) Yaşlılığı olağan bir durum gören D) Yaşlandığını geç de olsa kabul eden E) Birinin yardımı olmadan yaşamakta zorlanan