Paragrafta Yardımcı Düşünceler Soruları

geçmeye değiştirdiği B B B uz. Sinema eniyor ve eştirmen akımlara ve veya elinde men ilan ak görüp polimal TATYT TÜRKÇE XAÜT 27. Arkeolog Klaus Schmidt, bir kireç taşında, henüz gördü. Steve Jobs, işletim sisteminin 10 saniye daha hızlı keşfedilmemiş olan tarihin sıfır noktası Göbeklitepe'yi yüklenmesinin devasa etkisini gösterdi. Einstein, zamanın göreceli aktığını fark etti. Atatürk, savaştan yeni çıkmış inandı. Eratosthenes, 2.200 yıl önce sadece bir sopa yorgun ve fakir bir halkın medeniyete kavuşabileceğine kullanarak Dünya'nın çevresinin ne kadar olduğunu hesapladı. Yetenek avcısı Scooter Braun, bir Youtube videosunda izlediği on dört yaşındaki gençte dünya yıldızı insa 185 Ülö smiinisilux Justin Bieber'ı keşfetti. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada savunulanları vid idig nemes enney destekler niteliktedir? *SA) Herkesin göremediğini görmek, bir potansiyel meselesidir ne var ki potansiyeli ortaya çıkarmayı bilmek gerekir. thaliemio gadge B) Arkeoloji, bilimler, müzik gibi birbiriyle çok ilgisiz görünen alanlar arasında herkesin göremediği bağlar bulunmaktadır. lie limeno ne nevohiled C) "Kendine inan; yapabilirsin, başarabilirsin." demekle olmaz, insanın gerekli maddi olanaklara sahip olması gerekir. D) Çeşitli teknolojik ve bilimsel ilerlemeler sayesinde, tarihte yaşanan olayların açıklanması zaman içinde kolaylaşmıştır. E) Çok basit birtakım aletler kullanarak karmaşık geometrik ve coğrafi problemleri çözebileceklerini zannedenler çıkmıştır.

Yusuf Atılgan Aylak Adom YABANCI ALBERT CAMUS Yusuf Atılgan 1959 yılında Aylak Adam'ını yarattığında, Albert Camus'nün Yabancı'sı doğalı 17 yıl olmuştu. Yu- suf Atılgan'nın Fransızca bildiğinden emin değilim ama bir şekilde Yabancı'yı okumuş olabileceğini düşünüyorum. Aksi hâlde, aynı dönemde birbirinden bağımsız olarak, bu kadar benzer karakterlerin ortaya çıkması çok şaşırtıcı bir tesadüftür. Bununla birlikte, Türk okurlar tarafından bir- çok benzetilen bu iki karakter (Bay C ve Mersault) temelinde birbirinden bazı farklılıklar da taşır. Yabancı, tamamen ümitsiz bir karakterdir örneğin. Ümitlerini aldır- mış gibidir ya da doğuştan ümitsiz doğmuştur. Herhan- gi bir uzvu eksik olan insanlar gibi, yabancının da ümidi yoktur. Bu yüzden de onun özgürlüğünü kısıtlayan hiçbir şey yoktur. Kimi zaman umursamaz kimi zaman kabul- lenmiş, hayatta derinlik aramayan, ayrıksı ve kendini dış hayata kapamış bir karakterdir. Aylak Adam ise umutsuz değildir. Neticede varoluşçu olsa da, onun ümitleri vardır. Hayatta bir beklentisi olmadan her gün kahvehanelerde, lokantalarda, pastanelerde, arkadaş sohbetlerinde vakit geçirerek gününü tamamlamaya çalışan işsiz, güçsüz bir berduştur. Aylak da olsa bir arayışın içindedir. Oysa Yabancı'nın böyle bir arayışı yoktur. 36. Bu parçadan hareketle Yabancı'yla ilgili aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Aylak Adam adlı romandan çeyrek asırdan fazla bir süre önce kaleme alınmıştır. B) Roman kahramanı, hayata karşı ümitlerini kaybetmiş bir karakterdir. 20. yüzyıl insanının içine düştüğü yabancılaşma anla- tılmaktadır. 2 Roman kahramanının ayrıksı ve inzivaya çekilmiş ya- pısı dikkat çeker. E) Romanın ismi romanın baş karakterinin kişilik özellik- leriyle yakından ilgilidir. V S YAYINEVİ

TY A F 29. Afyon Kocatepe Üniversitesi'nden bir grup öğretim üyesi ve öğrenciden oluşan bir ekip iki yıllık bir çalışmanın sonucunda "Elektriksel iletkenlik özelliği olan asfalt" geliştirdi. Çalışma karayollarında ve havaalanlarında buzlanmayı önleyerek kazaların ve uçak seferlerinin iptalinin önüne geçmeyi hedefliyor. Buluş, ilk etapta askeri tesisler, terminaller, otobüs durakları, köprüler ve tünel çıkışları gibi önemli güzergâhlarda kullanılacak. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi hakkında bir bilgi yoktur? A) Sözü edilen çalışmanın ne amaçla yapıldığı B) Elektriksel iletkenlik özelliği olan asfalt fikrinin nasıl ortaya çıktığı C) Çalışmayı oluşturan kadronun hangi üniversiteden olduğu D) Ortaya çıkan buluşun hangi alanlara yönelik olduğu E) Buluşun öncelikli olarak nerelerde kullanılacağı B ER YAYINLARI

21. Böbreklerimiz, vücudumuzun filtre sistemidir. İki adettir. Fasulye biçimindedir. Sırt bölgemizde yer alır. Böbrek- ler, vücudumuz için gerekli olan sıvı ve maddeleri tutar- lar, buna karşı vücuttan atılması gereken zararlı madde- leri atarlar. Normal bir diyette SIVI ve değişik madde ile mineraller bulunur. Eğer vücudumuzda kullanılmayan maddeleri itrah edemezsek hastalanırız. Böbrekler, üri- ner sistemin bir bölümüdür. Böbrek atardamarı ile kan buraya sistemik dolaşımdan gelir ve böbrek toplardamarı ile tekrar sistemik dolaşıma katılır. Böbrekler vücut sivi dengesini ve bu sıvının terkibini düzenler. Atılması gere- ken maddeleri yoğunlaştırarak idrar olarak atarken vücut için gerekli maddelerin kana geri dönmesini sağlar. Id- rar, böbreklerden ureter denilen kanallarla idrar kesesine akar, burada toplanır. Daha sonra uretra denilen kısım ile vücut dışına atılır. Sos. norm: toplumsal Bu parçada böbreklerin işlevleri arasında aşağıdaki- lerden hangisine yer verilmemiştir? A) Vücuttan atılması gereken zararlı maddeleri atmasına B) Vücut sıvı dengesini ve bu sıvının terkibini düzenleme- sine V C) Vücut için önemli likit ve maddeleri tutmasına D Vücuttan atılması gereken maddeleri konsantre ede- rek üre olarak atmasına E) Kandaki çeşitli minerallerin sabit bir düzeyde tutulma- sını sağlamasına LME

Mâni söyleme; yüzyılların deneyimlerinden süzülerek biçimlenmiş, belirli kuralları olan, kuşaktan kuşağa aktarılarak günümüze ulaşmış bir gelenektir. Mânilerde Anadolu insanının düşünce yapısını, beğenisini, dertlerini, kıskançlıklarını, özlemlerini, sevgilerini vb. ortak kültürün sergilenişini görürüz. Kendine özgü bir gelenek içinde söylenen mâniler bir ucuyla geçmişe, bir ucuyla günümüze uzanır. Diğer halk kültürü ürünleri gibi toplumu ayakta tutan dinamikleri belirlemekte önemli bir rolü olan mânilerde, Anadolu insanının dünyaya bakışının yanı sıra estetik modelleri de temsil edilir. Mâni söyleme geleneğinin oluşmasında ve şekillenmesinde geçmişten günümüze kalan tarihsel ve kültürel mirasın önemli bir rolü vardır. Gün geçtikçe kaybolmakta olan mâni söyleme geleneği halkın belleğinden silinmeden bir kültür olarak gelecek kuşaklara aktarılmalıdır. 35. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Sözü edilen türün benzerlerinden farkları ortaya Konmuştur. B) Konuyla ilgili değişik kaynaklardan alıntılara yer verilmiştir. C) Yapılan araştırma sonuçları sınıflandırılarak sunulmuştur. D) Turün sonraki nesillere aktarılması için öneride bulunulmuştur. E) Türün başka kültürlerde karşılığının olmadığı belirtilmiştir.

makalesinde, edebiyatın Arapça ve Farsça 14. Sanatçı, ---- etkisiyle anlaşılamaz hâle geldiğini söylemesine karşın sonradan Osmanlıcanın Arapça ve Farsça ile zenginleştiğini savunur; divan edebiyatını över. Bu karşıtlık, dönem ay- dınlarında bulunan Doğu-Batı ikiliğini yansıtması açısından önemlidir. Bu övgü Namık Kemal ile aralarının bozulmasına da neden olur. ----, Namık Kemal'in sadece ona verdiği bir yanıt olarak kalmaz; aynı zamanda nesirde tenkit türü için önemli bir alan açar. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangi- sinde verilenler sırasıyla getirilmelidir? A) Şiir ve İnşa - Tahrib-i Harabat B) Mukaddime - Rüya C) Zafername-Renan Müdafanamesi DY Eşar-ı Ziya-Tahrib-i Harabat E) Harabat-Takip TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI TESTİ Yanıt Yayınlan 16. I. Ede baş II. Siye III. Na IV. Par Aşağıd herha AM B Ha C) Te D Al E C

Lefkoşa'nın kuzey kesiminde yer alan Büyük Han, tarihsel olarak Kıbrıs'ın en büyük hanı olup kendisi gibi büyük olan ve Asmaaltı Meydanı'nda yer alan Kumarcılar Hanı'yla birlikte Osmanlı zamanından günümüze ulaşan iki handan biridir. Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağı- dakilerden hangisidir? A) Kıbrıs'ın en büyük hanı olan, Asmaaltı Meydanı'ndaki Büyük Han, Osmanlı zamanından günümüze ulaşan iki handan biridir. B) Kumarcılar Hanı, aynı kendisi gibi büyük olan Büyük Han'la birlikte Osmanlı zamanından günümüze kalan Kıbrıs'taki hanlardan biridir. C) Lefkoşa'nın kuzeyinde yer alan Büyük Han, aynı kendi gibi büyük olan Kumarcılar Hanı'yla birlikte Osmanlı zamanının en büyük hanlarıdır. D) Kumarcılar Hanı, Kıbrıs'ın en büyük hanı olup kendi- siyle benzer olan ve Osmanlı zamanından kalan Büyük Han'la Lefkoşa'da bulunmaktadır. Büyük Han, Lefkoşa'nın kuzeyinde yer alan Kumarcılar Hanı'yla benzer niteliğe sahip olup Kıbrıs'taki iki han- dan biridir.

22. Temmuz, öğle vakti. Komşuda bir kadın sesi... Neye bas ğırdığı anlaşılmıyor. Belki çocuğuna haykırıyor... Birkaç ev ötede bir tavuk gıdaklıyor, bir horoz da ona yardım ediyor, sanki dem tutuyor... Hafiz Nuri Efendi kapının arkasından şemsiyesini aldı, yavaşça sokağa çıktı. Ne- den? Bir işi mi var? Birini mi görecekti? Hiçbir işi yok. Hiç çıkmasa da olabilirdi. Ancak çıkmış bulundu... Sokaklar boş, derviş kılıklı inmeli bir adam, kolunun birini önüne doğru sallandırarak, ayağının birini sürükleyerek geçti. Sokak yeniden boş kaldı. Birdenbire bir gürültü duyuldu. Tren geliyor. Yerleri sarsarak, evleri sarsarak, hızla ge- çip gidiyor. Baş döndürücü bir geçiş. Geçti, geçti sonra birdenbire bitti. Oooooh!... Nuri Efendi rahatsız olmuş- tu... Şöyle yavaş yavaş, kâmil kâmil gitse olmaz mı?... Deli gibi, sanki kelle götürüyor. Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Öykü kişisinin iç dünyasından söz edildiği B) Betimlemelere yer verildiği C) Bir olay hikâyesinden alındığı D) konuşmaya yer verildiği E Amaçsız yapılan eylemlerden söz edildiği 24. Ni du e n 6

2. Dünyaca tanınmış bir edebiyatçı, günümüz romanları hakkında şu ifadeyi söylemişti: "Labirent anlayışında kaleme alındığı için dikkatleri üzerine çekmeyi başa- riyor." Edebiyatçının günümüz romanlarıyla ilgili "labirent anlayışı" sözüyle anlatmak istediği aşağıdakilerden hangisidir? lesvee ailey ebruaryer, nisinnelgey A) Okuyucuyu çıkmaza sürüklediği Vöb ramense simulbe B) Sonunu kestirmenin zor olduğu C) Sonuçlanmayan olayları ele aldığı D) Dipsiz bir kuyuyu göstermeye çalıştığı E) Olaylara farklı açılardan yaklaştığı

21. Rodos Heykeli, 32 metre yüksekliğinde, demir ve taşla desteklenmiş bronzdan yapılmış bir heykel- dir. Rodoslular tarafından Güneş Tanrısı Helios'a ithafen yapılmıştır. Yapılışından yok oluşuna kadar yalnızca 56 yıl geçmesine rağmen, Rodos Heykeli dünyanın yedi harikasından biri olmayı başarmış- tır. Bunun en büyük sebebi, devasa bir heykel ol- masının yanı sıra Rodos Adası'ndaki insanlar için beraberliğin simgesi olması idi. Rodos Heykeli'nin yapılması 12 yıl sürmüş ve heykel MÖ 282 yılında bitirilmiştir. Ciman girişinde bulunan heykel MÖ 226 yılında bir deprem sonucunda yıkılmıştır. Bu parçada "Rodos Heykeli" ile ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Dünyaca tanınmış bir özelliğe sahip olduğuna B) Yapıldığı dönemde, birlikteliği temsil ettiğine, C) Deniz kenarında bir bölgede inşa edildiğine D) Bir deprem nedeniyle yıkıldığına E) Yapımında birden fazla sanatçının çalıştığına

36., Çocuk edebiyatımızın önde gelen adlarından Gülten Dayı- oğlu'nun Yada'nın Gizilgücü adlı romanı, okuyucuların daha iyi, sevgi dolu ve güvenli bir dünyanın düşünü kur- malarını sağlıyor. Romanda Altay Dağları'nın doruklarında yaşayan ve insanüstü özelliklere sahip Yabgulardan Çinli casuslara, Amerika'daki üniversitelerden Türkiye'deki yaşayışa kadar geniş bir coğrafyada, birbirinden farklı karakterler, sürükleyici bir macera içinde bir araya getiril- miş. Dayıoğlu, bu çeşitlilik sayesinde çocukların ve genç- lerin hayal gücünün sınırlarını zorluyor. Bunun yanı sıra roman, insanların dünyayı hor kullanmaları ve atmosferi yıpratmaları ile ilgili olarak da dikkate değer sözler içeriyor. Bu parçada, sözü edilen romanla ilgili olarak aşağıda- kilerin hangisine değinilmemiştir? A) Okuyucuların hayal gücünü geliştirdiğine By Değişik coğrafyalardan insanların bir arada anlatıldığına anlatıldığına Kahramanlarının ilginç ve farklı kişiler olduğuna, D) Özlü bir anlatıma sahip olduğuna EÖnemli mesajlar verdiğine

B rağ- -ola- lan- me- B B AYT S ateş 5. İki bini aşkın türü bulunan ateş böcekleri iletişim ve eş bulma amacıyla biyolojik yollarla ışık üretiyor ve bu sıra- da çevreye yeşil, sarı ve kırmızının tonlarında ışık saçı- yorlar. Işığın üretilmesi ve farklı renk tonlarına bürünme. si lusiferaz adlı enzimin farklı biçimleriyle mümkün olu yor. Devam eden süreçte Japon genji-botaru türü böceği üzerinde yapılan deneyler ışık rengi farklılığına yeni bir yaklaşım sundu. Lüsiferaz proteinindeki oyuğun boyutuna ek olarak, oyuktaki kısmi elektrik yük dağılım- ları da incelendi. Araştırmacılar, ortamdaki elektriksel etkileşimi değiştiren etmenler üzerine odaklandı ve lüsi- feraz proteini oyuğundaki kalıntılar ile su molekülü sayı- sındaki değişimin bu noktada etkili olduğunu kanıtladı. Kalıntılarla su molekülleri arasındaki hidrojen bağı ağı- nın yol açtığı bu elektriksel kutuplaşmaların lüsiferinle girilen tepkimeyi etkilediği ve farklı dalga boylarında ışık üretildiği böylece gösterildi. Bu parçada ateş böcekleriyle ilgili aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir? A) Deneylerde Japon genji-botaru türü ateş böceğin- den yararlanıldığına B) Renkli ışıkların dişi ateş böcekleri tarafından çıkarı- labildiğine Lüsiferazdaki kalıntıların kimyasallarla zenginleştiri- lerek renkli ışığın oluşturulduğuna Araştırmacıların elektriksel etkileşimi değiştiren et- menlere yoğunlaştığına Işık üretmelerinin eş bulma ve iletişim gibi aktivite- lerde kullanıldığına 6. Dünyanın en ileri teknolojili, sınıfının en iyisi İnsansız B B

MESİ eri, ine cari çin eki yla den kişi ğım nda kları ki ve maya arını RİTİM 16 11. İnsanların bize uyum sağlamalarını bekleme büyük bir deliliktir. Ben bunu hiç yapmadim, insante, incelemeye ve özelliklerini tanımaya çalıştığım bir bire olarak gördüm ama onlardan sempati beklemed Çeşitli karakterler hakkında bilgi ve hayatta, gere beceriklilik de yalnızca böyle elde edilebilir. Bu parçanın başına getirilebilecek en uygun cüm aşağıdakilerden hangisidir? A) Insan, "neyse o, olmayı" reddeden tek yaratıktır B) İnsan, kendi toplumuna uymayan biricik cari varlıktır C) İnsanın en yararlısı, insana yararlı olandır Dinsan, kendinden başkasını örnek almadıkça ilerleyemez Einsanlar, oldukları gibi kabul edilmelidir 13

30. Başlancıçta şiiri sadece kendimden, şairliğimden yola çıkarak yazıyordum. Zamanla güncel olayların zorlamaları yönlendirmesi oldu. Dünyada yaşananlar, savaşlar... Derken içerideki acılarımız... Kayıtsız kalamazdım ve bir şair olarak görev duygusunun baskın olduğu şiirler yazdım. Bu şiirlerin, elbette, ayağının anlam olarak yere basmasına dikkat ettim. Bu vardığım bir noktaydı, bir sonuç değildi. Bile isteye hedeflenmiş bir yol ve uygulanmış bir yöntem. Konunun belirlediği bir "daha anlaşılırlık"tı, yoksa başlangıçtaki şiir çizgimi terk etmiş değilim. Aşağıdakilerden hangisi bu parçanın yazarının kendisiyle ilgili anlatmak istediklerinden biri değildir? A) Tarzını hiç değiştirmediği B) Zamanın gerektirdiği iletilere aracılık ettiği C) Insani duyarlılığının bireyselliğinin önüne geçtiği D) Amacına ulaşmada bilinçli davrandığı E) Anlaşılır olmaktan uzak durduğu

Ben denemelerimi şiir gibi yazarım. Sözcükler ve cümlelerle sürekli boğuşurum. Bir yerde yazının iplerini çekenin ben olmadığımı, deneme yapısına karışmış sözcüklerin benim yerime karar verdiğini, buyruklar savurduğunu görürüm. Kimi zaman belli bir cümleye denememde yer vermek istediğim hâlde bunun üstesinden gelemem. Denemenin yapısı, denemede bulunan öteki cümlelerin sıralanışı buna engel olur. Bunlarla birlikte uzun denemelerimi parça parça yazar, onları sonradan birbirine eklerim. Bu parçalar kafamda önceden belirlenmiştir. Yalnız, kurguya yani o büyük yapıya geçerken parçaların yerlerini değiştirdiğim ya da onları böldüğüm, kırptığım olur. Kurguyu bitirdikten sonra da denemeyi baştan başlayarak yeniden yazma- ya koyulurum. Kendi gözyaşlarıma bile bakmam, yenil budamalara girişirim. Kendisinden böyle bahseden bir yazar ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? İşini yaparken duygusallığa yer vermediği B) Deneme yazarken önceden belirlediği plana sadık kaldığı Bazı denemelerini parçadan bütüne doğru oluştur- duğu D) Sabit fikirli bir yazar olmadığı E) Denemelerini oluştururken titiz davrandığı

Türkçe 8. Her klasik eser, okuyucuyu çoğul bir okumaya davet eder. Ama anlam katmanlılığına işaret eden bu saptama bizi yanıltmamalıdır. Çünkü klasikler kesin tariflere ve berrak ayrımlara dayanır. Klasik düşünürler de kesinliği berraklığı severler. ve Bu parçada geçen "çoğul bir okumaya davet etmek" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Belli bir döneme ait okuyucuya ulaşmakla sınırlanmamak D Anlam zenginliğiyle farklı anlaşılmalara uygun olmak CFarklı toplum sınıflarından okuyucularca ilgi görmek D) Okuyucu kitlesi bakımından sıradan eserlere benzememek E) Çok okunmakla birlikte anlamca açık ve kesin olmak Tam bu sırada bir de baktım ki muhtar uyukluyor. Mehmet Ali elindeki cakuil