Paragrafta Yardımcı Düşünceler Soruları

Dümdüz, rahat bir ortam olsaydı yani bütünüyle iyilikler- le dolu bir dünya olsaydı şiir yazılmazdı. Şiir; bocalayış- lar, noksanlıklar, çelişmeler; umulanın, iyi olanın henüz bulunamayışının ve rahatsızlıkların ürünüdür. Aşağıdaki dizelerden hangisi anlamca bu parçada ifade edilen açıklamaya uygun bir örnek olarak değerlendirilemez? A) Ağlasam sesimi duyar mısınız mısralarımda B) Yârab, bana bir ses yaratan kudreti ver C) Akşam olur, sabah olur yâr gelmez DY Memleket isterim; gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun E) Niksar'da evimizdeyken küçük bir serçe kadar hür- düm Diğer sayfaya geçiniz.

Kumbaranın tarihi çok eskilere dayanıyor. Milattan önce deni- len zamanlara... En eski buluntulardan biri de Aydın'ın Söke ilçesindeki Priene Antik Kenti'nde ortaya çıkmış yani Anado- lu topraklarında. Kumbaranın Türkiye Cumhuriyeti'nde sahne. alışı ise 1928 yılında oluyor. Genç Cumhuriyet, bir yandan Osmanlı borçlarının tasfiyesiyle uğraşıyor bir yandan da eko- nomik reformlarla bir sistem oturtmaya çalışıyor. Dünya, eko- nomik krizin derdiyle uğraşırken Türkiye, ulusal ekonomiye geçmeye karar veriyor. Ülke çapında yaygınlaştırılan "tasarruf bilinci" de bu politikaların ve reformların önemli ayaklarından biri. 1928'de Türkiye İş Bankası başlarda adı "tasarruf kutusu" olan ilk kumbaraları çocuklarla buluşturuyor. 25 Aralık 1929'da bankanın İstanbul Şubesi'nde ilk "Tasarruf Günü" kutlama- si gerçekleşiyor. 1929 tarihli afiş, dönemin ruhunu pek güzel anlatıyor: Bahriyeli kıyafeti giymiş çocuk, bir elinde kumbara bir elinde "Yarını Kazandım" yazan bir kâğıt tutuyor. Altında da koyu harflerle "BUGÜN ARTTIRAN YARIN KAZANIR" yazıyor. Bu sloganla çıkılan yolda, bir nesil tasarruf şuuruyla yetişiyor. 37. Bu parçada kumbara ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) İlk buluntunun hangi ilde çıkarıldığına B) Ülkemizde bir banka tarafından çocuklarla buluşturulduğu- na Lov C Millî ekonomi politikasına hizmet ettiğine TOPR Para artırım bilincinin yerleşmesine destek olduğuna y ayun EDüzenlenen bir etkinlikle halka tanıtıldığına 39.

güç 1- ları a do ÖZDEBİR A YAYINLARI 19. Kur'an'ın indiği dönemde Hristiyanlar ve Yahudiler, peygamberlerinin getirdiği mesajlardan uzaklaşmışlardı. Hicaz'da ise Araplar Hz. İbrahim'in getirdiği hanif dinini bozmuşlardı. Mekke'de Kureyş kabilesi şehrin yönetimine hâkimdi. Ticaret ile uğraşan bu insanlar zenginleşmiş ama adil bir toplum oluşturamamışlardı. Sosyal yapı bozulmuş, toplumdaki zayıf insanlar eziliyordu. Müşrikler Allah'a inanıyor, fakat Allah'ın yanında onunla araların- da aracı kabul ettikleri putlara tapıyorlardı. Onlara göre insan ölüp toprak olduktan sonra onu tekrar diriltebilecek bir güç yoktu. Bu metinden hareketle seçeneklerden hangisine ulaşılabilir? A) İslam öncesi Araplar, eşitliğin ve adaletin olduğu bir toplumsal yapıya sahipti. B) Indirildiği zamanın ve mekanın şartları Kur'an'ı anla- mamıza katkıda bulunmaz. C) Araplar arasında tek tanrı inancı hâkimdi. B) Islam öncesi Araplar ahirete inanmıyorlardı. E) Ticaretle uğraşmaları nedeniyle, hem ahlaken hem inanç olarak bozulma meydana gelmişti.

17. Yazar: nshasay ilminov na nininnal onwVI 1 Necip Fazıl'ın Örümcek Ağı ve Kaldırımlar şiir kitapları ile tüm tiyatrolarını okudum. Eleştirmen: En beğendiğiniz tiyatrolarını sorabilir miyim? 1 Yazar: Üç perdelik oyun olan eser, bir tiyatro yazarının geçir- diği büyük ruh çilesini anlatan bir başyapıttır. Eser için "geçirdiğim büyük ruh çilesinin sahne destanı" demiştir sanatçı. Hem insan ilişkilerinde hem de mahkeme salonla- rında oldukça merhametsiz olan bir yargıcın verdiği hatalı bir idam kararı sonrasında karakterinin ters yönde değişi- mini işlediği eseri de yine çok önemli oyunlarındandır. Eleştirmen: Size katılıyorum ama bana göre verdiği hatalı karar sonrası yargıcın ters yönde değişimini işlediği eseri baş- yapıttır. Ayrıca benim için Necip Fazıl, bir roman ve öykü yazarından ziyade muhteşem bir şair ve oyun yazarıdır. Bu diyalogdan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Eleştirmen, Necip Fazıl'ın Kafa Kâğıdı adlı eserini şiir ve tiyatro eserleri kadar başarılı bulmaktadır. B) Yazarın Necip Fazıl'a ait en beğendiği eser, Bir Adam Yaratmak'tır. C) Yazar, Necip Fazıl'ın Aynadaki Yalan adlı kitabını henüz okumamıştır. D) Eleştirmenin en beğendiği Necip Fazıl tiyatrosu Reis Bey'dir. E) Eleştirmenin Necip Fazıl'ın şiir ve tiyatroları dışındaki biple eseri hakkında da bilgisi bulunmaktadır

I Erişte, yüzde yüz durum buğdayının öğütülmesiyle elde edilen irmik ve sudan üretilen kesilip, kurutulan saf bir gidadir Elde edilen hamur bıçak yardımıyla biçim- lendirilir ve güneşte kurutulur. Erişte pişirmek basit gibi görünse de dikkat isteyen bir iştir. Tencere büyüklüğü, tuz, erişte ve su oranları önemlidir. İyi değirmen unun- dan kesilmiş erişte, tavsiye edilen oranlar ve haşlama süresinde pişirilirse çok besleyici, doyurucu ve lezzetli bir yemek elde edilir) Diğer unlu gıdaların aksine, böyle bir eriştenin içerdiği karbonhidrat daha kolay sindirilir ve böylece kilo alma sorunu ortadan kalkar. T E M P 39. Bu parçada, erişteyle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisinden söz edilmemiştir? 0 S A) Üretim yöntemi E Saklanma koşulları R CX Pişirilmesinde dikkat edilecek noktalar D) Besin değeri S I Ey Hangi maddelerden üretildiği 1913 40. Bu parçaya dayanarak aşağıdakilerden hangi- sine ulaşabilir A Bazı unlu gıdaların sindirimi zordur. Karbonhidrat içermeyen yemekler kilo aldırmaz. CHer gün makarna yemek insan sağlığı için fay- dalıdır. DPişirmede kullanılacak malzeme oranları her tür erişte için aynıdır. E) Hazır unlu gıdalar yerine evde yapılanları tüket- mek daha sağlıklıdır. 67

AGRAF tepat Deneme - 1 3. (1) Her eserde, yazıldığı çağın beğenilerini, düşüncelerini, inançlarını bulabiliriz. (II) Edebiyat, dünyanın üstündeki ör- tüleri kaldırır ve okuyucuya sunar, onu geçmişi çözümleyip eleştirmeye hazırlar. (III) Nurullah Ataç'ın dediği gibi, "Her eser ister istemez bir insanın bir toplumun düşüncelerini bil- dirir. (IV) Hatta sadece güzellik kaygısıyla yazılmış olanlar bile gene bir dünya görüşünden haber verir. (V) Her şiirde, romanda yazanın da yazıldığı çevrenin ve zamanın da eği- limlerini, nelere inandığını görebiliriz. Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisine düşün- cenin akışına göre "Buradan o çağ insanının ya da top- lumunun yaşayışını, ruhunu ortaya çıkarabiliriz." cümlesi getirilmelidir? THAT BI C) III DIV E) V

mik, iz ara, ini min uş SINAV A A A 5. Sarayköy, Anadolu Yarımadası'nın batısında, Ege Bölgesi'ne dâhil, Büyük Menderes Nehri vadisinde, bağlı olduğu Denizli'ye 22 km uzaklıktadır. İlçe merkezinin bulunduğu geniş ova, eskiden bataklık ve kısmen göl hâlinde idi. Adına "Sarogel" denirdi. Kuzeye düşen ve Bayramyeri denen Buldan yolu üzerinde zamanla bir adacık meydana geldi ve bu adacık üzerine Oğuz Türklerinden olan ve hayvancılıkla geçimlerini sağlayan Sarıbey aşireti yerleşti. 1763'e kadar köy olan Sarayköy, o yıl Aydın iline bağlı bucak olmuştur. 1867'de Denizli livasının kazaya çevrilmesi üzerine aynı statüde Denizli'ye bağlanmış, 26 Şubat 1882'de Denizli'nin sancak olması üzerine bu tarihten itibaren Denizli'ye bağlı bir kaza olmuştur. Bu parçadan hareketle Sarayköy'le ilgili olarak aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? A) Denizli'nin merkeze en yakın ilçelerinden biri olduğuna B) Hayvancılıkla geçinen bir aşiretin eskiden buraya yerleştiğine C) Adı ve coğrafi yapısının zamanla değiştiğine D) Geçmişinde idari yerleşim birimleri açısından farklı statülerde bulunduğuna E) Bir nehir vadisinde konumlandığına

33. Özel tiyatrolarda, özellikle tiyatro anlayışının değiştiği vurgulanmaktadır. Onlara göre muhteşem dekorlar ve kostümler, büyük ve abartılı oyunculuklar, büyük sahneler, ulaşılamaz oyuncular, kısacası sahnedeki mükemmeliyet- çilik anlayışı yok oldu. Bir oyunu oynamak için daha küçük sahneler yeterli bulunmaktadır. Bu nedenle black-box (kara kutu) sahneler oluşturulmakta; garajlar, depolar, eski fabrikalar bile tiyatro sahnesine dönüştürülmektedir. Üstelik tiyatrolar günümüzde, büyük muhteşem yapılardan ziyade alışveriş merkezlerindeki küçük bir alan gibi küçük merkezî yerleri tercih etmektedir. Oyunculuk formlarının değiştirilmesi, tiyatro anlayışının değişmesi altındaki bir başka boyuttur. Özel tiyatrolar; insanlara bir şeyler söy- leyen, daha yenilikçi, metin eski ve geleneksel olsa dahi bugünkü durumu anlatan ve bugünün bakış açısıyla daha basit ama daha anlamlı mesajlar ileten oyunlar sergiledik- lerini düşünmektedir. Bu yeni yaklaşımda; sahnede kötü, korkutucu, çirkin ve hatta küfürlü, argo vb. şeyler de sergi- lenmektedir. Ayrıca oyuncuların ulaşılamaz olduğu düşün- cesinin yıkılmasının yeni performans anlayışıyla ilişkisi vurgulanmaktadır. Oyuncular, sahnede seyircilerin nefes- lerini duyabilecekleri kadar onlara yakın oynamaktadır. Bu tiyatrolara göre tüm bu değişiklikler seyircileri cezbetmekte ve insanlar artık bu tür oyunları tercih etmektedir. En niha- yetinde tiyatronun doğasının, tiyatrodaki üretim ve tüketim kalıplarının değiştiği düşünülmektedir. Bir başka deyişle bugün, yukarıda bahsedilen özelliklerin hepsiyle başlayan yeni bir dönemi yaşadığımız anlaşılmaktadır. Bu parçadan hareketle, Tiyatro sahnelerinin seçiminde seçici davranma ön plana çıkmıştır. Anlaşılması kolay mesajlarla geleneksel yapıyı devam ettirmişlerdir. III. Tiyatroyu oluşturan unsurlara karşı titiz davranma anlayışı son bulmuştur. Seyirciyle oyuncular arasındaki mesafe ortadan kaldırılmıştır. yargılarından hangileri özel tiyatroların ortaya koyduğu değişiklikler arasında yer alır? A Yalnız II BT ve II Gyve D) II ve IV Ilve IV Il ve III

8. Melodram, içinde bir dizi olayın geçtiği, kalıplaşmış olay örüntülerine dayanan bir anlatım türüdür. Olay- ların başı sonu bellidir. Öykünün sonu çoğunlukla tek bir noktaya bağlanır. Eser içinde belirli melodra- matik kalıplar sayesinde seyircide etki uyandırılır ve seyirci bu etki sonucu, olay etkisi içinde sürüklenir. Bu melodramatik kalıplar, olaylar ve karakterler aracılığıyla gösterilir. Örneğin; olağanüstü durumlar, düellolar, tuzaklar, komplolar bu olay kalıpların- dan birkaçı ve en bilindikleridir. Karakterizasyon ise kahraman yaratma merkezlidir. İyi adam, kötü adam, korunmaya muhtaç genç kız, soytarı bu karakterlerden bazılarıdır. Bu anlamda TV'lerimizde gördüğümüz pembe diziler, mendil ıslatan eski türk filmleri, Kemalettin Tuğcu romanları tipik melod- ram örnekleridir. Şunu da söylemek de yarar var ki melodramların mutlu sonla bitmesi neredeyse bir gelenek haline gelmiştir. Bu parçada melodram ile ilgili olarak; 1. tanımlanmış tipler kullanıldığı, II. güldürü ögeleri kullanıldığı, III. estetik unsurları barındırdığı, V belirli olaylar içerdiği, V. sürprizlere yer verilmediği bilgilerinden hangisine yer verilmemiştir? A) I. ve III. B) H. ve III. C) I ve III. D) ve V E) II, IV ve V. VERİ YAYINEVİ B II. III. IV. sonu deği A) Y 10. Be bel iyi Alg dü Öz iş za Ve O is b n

B) Gençlik Dönemi Sorunları C) Toplumsallaşma ve İnsan D) Gençlik Dönemi E) Kuşak Çatışması 30. Denemenin edebî bir tür olarak dünya edebiyatında öncülüğünü Fransız yazar Michel de Montaigne (1533-1592) yapmıştır. Onun Kalem Denemeleri ya da Denemeler adlı eseri, bu türün ilk örneği olarak kabul edilmektedir. Montaigne'in denemeleri kilisenin yanlış bir uygulamayla belirli sınırlar içinde izin verdiği düşünce, bilgi, sanat üretimi anlayışına karşı bir tepki hareketi olarak doğdu. Onun denemeleri, herhangi bir dine, kitaba, kanuna, toplum kurallarına, geleneğe bağlı olmayan serbest düşünce alıştırmaları olarak ortaya çıktı. İnsan iradesinin acizliğinden yola çıkarak kötümser bir dünya görüşünü telkin eden Montaigne, daha sonraları epik üryen ve hümanist yaklaşımlara eğilim duymuştur. İngiliz yazar Francis Bacon (1561-1626), 1597'de denemelerini "Essays: Tokluk veren değil de daha çok tat veren tuz taneleri" olarak tanımlamıştır. O, farklı olmayan başlıklar seçmesine rağmen kıskançlık, zenginlik, diyalog, nesne ve durum değişiklikleri gibi kısa, öz, öğretici ve daha ciddi konulara eğilmiştir. Denemeler adlı kitabında daha çok felsefi düşüncelerini ortaya koymaktadır. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Montaigne'in Denemeler adlı eserinin bu türün ilk örneği olduğuna B) Montaigne'in daha çok varlık ve bilginin bilimsel yönüyle ilgili konuları işlediğine C) Montaigne'in, denemelerini herhangi bir unsura bağlı kalmadan yazdığına D) Bacon'ın, denemelerine Montaigne'den farklı olmayan başlıklar koyduğuna E) Bacon'ın denemelerinin didaktik ve ağırbaşlı olduğuna Deneme Sınavı - 06 3

HIN Z DENEME-5 24. Yazılacak her iyi şiir; geçmişe övgü, geleceğe müjdedir. İyi şiir geçmişe uzanan iç bağlarıyla dolar. Ve geleceğe uzanan elverişli doğurgan bağlarıyla var olur. Ancak okura bu bağla- rın kıvrımları, uzanışı ve ritmi hakkında verdiği bilgi sezgisel- dir. Bir yerde şiir, bütün imkânlarını sezgisinin alanına yığ- mak mecburiyetinde kalır. İyi şiir övgü ve müjde görevini yerine getirirken önemli bir görevi daha üstlenir. Kötü şiirin kötülüğünü ilan eder. Kötü şiire yapılacak en derin ve en sağlam eleştiri, bizzat iyi şiirin kendisinden gelir. Diyebiliriz ki Kötü şiiri, şiir sitesinden kovacak en büyük güç onun elindedir. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) iyi şiir kadar güçlü bir eleştirmen yoktur. BY iyi şiiri anlamak sanıldığı kadar kolay değildir. C) kötü şiirle iyi şiir arasındaki fark da buradan gelir. D) eleştirmenler bile kötü şiir konusunda yanılabilir. E) iyi şiir bazen kötü şiir kadar acımasız olabilir. og veg inye nog ver

8.1. Antalya'ya geleli üç gün olmuştu ve birbirlerine Antalya'yla ilgili övgü dolu sözler söylüyorlardı. II. Turizm firmaları nedense doğru dürüst bilgi vermeye acizler, dedi arkadaşı. III. Emekli turistler, kültür turları düzenleyen bir tu- rizm firmasının konuklarındandılar. IV. Akdeniz'in bu kadar sıcak olduğunu bilseydim çok daha ince giysiler getirmez miydim diye söylendi, İsveçli yaşlı turist. V. Antalya da bu sözleri hak ediyordu, bol makyaj- li bir sinema aktristi gibi güzel ve alımlıydı. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturabilmesi için hangilerinin bir- biriyle yer değiştirmesi gerekir? A) I ve II B) II ve III C) Ive Iv D) III ve IV E) IV ve V

E) Sırf genizden gelen bir vurguyla devrik cümleler okumak şiir mi yani, seni de anlamıyorum. 34. Elbette şiirler için farklı anlam katmanlarının tercih edildiği alternatif çeviriler yapmak da alternatiflerden biriydi. Bir diğeri de şiirleri dipnotlara ve açıklamala- ra boğarak şiirin olası anlamlarının tümünü Türkçe- de okura taşımaktı. Sonuç olarak bu çabaların okuru daha geniş bir anlam bütünlüğüne taşıyacağı kesin olmakla birlikte şiir okuma zevkinden mahrum edeceği de açıktı. Bu nedenle katmanlar arasında gezinmek- tense şiirlerin içinde tutarlı bir anlam katmanı seçmeye ve çeviride bu katmanı temel edinmeye çalıştım. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisi söy- lenebilir? A) Şiir çevirmek kaynak dili bütün incelikleriyle bilmeyi gerektirir. B) Bir şiiri edebî zevk verecek şekilde çevirmek, başka bir dilde yeniden söylemek demektir. C) Bir çevirmenin dili bilmesi yeterli olmaz, o eseri do- ğuran kültür temellerini de bilmesi gerekir. D) Dipnotlarla dolu bir şiir çevirisi okurun tercih ede- ceği bir çeviri değildir. E) Bir şiiri gerçekten duyarak okumak isteyen, o şiirin yazıldığı dili öğrenmek zorundadır. 36.

18. Bilinçli tüketici, ürün ve hizmet satın alırken temel ihti- yaçlarına öncelik veren; satın alacağı ürün ve hizmetlerin kaliteli, güvenli, ucuz ve sağlam olmasına dikkat eden; tüketici olarak haklarını bilen; haklarına sahip çıkan ve savunandır. Medyanın ve reklamların etkisinde kalarak yanlış tercihler yapmayan, savurganlık ve israftan kaçı- nan, geliri ile harcamaları arasında denge kurabilmek için bütçe hazırlayan, tasarruf yaparak parasını bilinçli bir şekilde kullanan tüketici, bilinçli tüketicidir. Bilinçli bir tüketici, eğitilmiş olması nedeni ile ekonominin ve toplu- mun değişmesini sağlar. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi "bilinçli tüketici"nin yapması gereken davranışlardan biridir? A) Beğenilen ürünün her bedeninden fazla fazla almak B) Ürünlerin son kullanma tarihini göz ardı etmek C) Reklamı yapılan popüler ürünü her şartta almak Gerekli olan ürünleri bütçeyi sarsmadan satın almak E) İhtiyaç dışındaki ürünlere öncelik vermek

Don Kişot ve Don Kişotluk üstüne şimdiye değin ciltler dolusu yazı yazıldı ve hâlâ yazılıyor. Ünlü bir filozof, "İnsan bu yapıtı hayatında üç kez okumalıdır: Duyguların hemen kolaylıkla harekete geçtiği gençlikte, mantığın egemen olmaya başladığı orta yaşta, her şeye felsefe açısından bakıldığı yaşlılıkta." diyor. Bu sözleriyle yapıtın klasik bir yapısının olduğunu belirtiyor. 10. Bu parçada sözü edilen yapıtla ilgili olarak asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Roman türünün ilk ve temel örneği olduğu B) Tadına, eleştirel bir okumayla varılabileceği C) İnsanoğlunun değişik hâllerini yansıttığı D) Yaşamın farklı dönemlerine özgü bakış açılarıyla okunmasının gerekliliği E) Düş dünyası geniş okurlara seslendiği Ünlü psikolog William James şöyle diyor: "Eylem, duyguyu izler gibi görünür ama aslında duygu ve eylem birlikte gider. Bu yüzden, iradenin denetiminde olan eylemi düzenleyerek duyguları da düzenleyebilirsiniz." 11. William James bu sözleriyle aşağıdakilerden hangisini vurgulamıştır? (10p.) A) Genellikle duygular, bütün davranışları biçimlendirir. B) Her davranış, aslında farkında olunmayan bazı duygulardan kaynaklanır. C) İnsan, duygularını kolaylıkla denetim altına alabilir. D) Davranışları kontrol edebilmek, duyguları da kontrol edebilmeyi sağlar. E) Duygularla uyuşmasa da yanlış davranışlardan vazgeçilmelidir.

Türkçe 19. Natüralist yazarlar insanı belli koşulların içinde ele alır; onun duygu ve düşünce dünyasını, yetiştiği doğal ve toplumsal çevrenin etkisi doğrultusunda çizerler. On- ların eserlerinde insan kendi yazgısını biçimlendirici, çevre üzerinde değiştirici bir güç taşımaz. Toplumsal nedenleri bir yana bırakmışlar, yalnızca insan yaşamını "nesnel" bir biçimde aktarmakla yetinmişlerdir. Bu se- beple de ----. yaratıcılık yönü öne çıkan sanatçı anlayışından uzak kalmışlardır ( I eserlerinde sürekli tekrara düşmekten kendilerini kurtaramamışlardır III. onlara "zabit kâtipleri" yakıştırması yapılmıştır Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre nu- maralanmış ifadelerden hangileri getirilebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) ve II E) I ve III