Paragrafta Yardımcı Düşünceler Soruları
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşüncelertad
TÜRKÇE
DENEME 5
ve ya-
36. Tüm bu eserler bir çabanın sonucu doğuyor. Okuyu-
ristlyan cu, - en azından beni okuyanlar - da belli bir gayret
zyallar- içinde olmalıdır. Günümüzde anlatı sanatları, yaşa-
amyla
diğımız hayatın karmaşasına paralel olarak bir ifade
dün-
tıkanıklığına saplanmıştır. Bunu yaşamaktan kor-
1, her
kuyorum. Elbet okur da çabalasın derken amacım
siirde onun işini zorlaştırmak değil. Alabildiğine açık ve net
- M.
olmaya çalışıyorum. Ama içinde bulunduğumuz du-
mış,
rum, yaşadığımız çağ o kadar belirsiz ki... Birbirimizi
anlamaktan o kadar uzağız ki...
dü-
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin ya-
niti yoktur?
A) Bir yazar olarak sizin de endişeleriniz var mı?
B) Bir sanatçı geçmisi mtgeleceği mi anlatmalı siz-
ce?
Okuyucudan bir beklentiniz var mı?
D) Edebiyatın bugünkü durumunu nasıl değerlendi-
riyorsunuz?
E) Oslubunuzda dikkat ettiğiniz noktalar nelerdir?
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşünceler6.
8.
1. Güneş gözlüğü güneşten gelen ve göze zarar veren
mor ötesi ışınının etkisini azaltmak ve parlak ışığın
zararlı etkilerinden korunmak için kullanılır.
II. Bunun için gözlük camları renklendirilir ve çeşitli
filtreler kullanılarak zararlı ışınların geçişi engellenir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangist
yanlıstır?
A Her iki cümlede de kişisel duşuncelere yer verilmemiştir.
B) II. cümlede, I. cümlenin nedeni olabilecek ayrıntıya yer
verilmiştir
e I. cümlede bir neden - sonuç ilgisinden söz edilebilir.
DI Cümlelerde açıklayıcı bir anlatımın benimsendiği
görülmektedir.
E) Her iki cümle de anlamca birbirini destekler nitelikte
yargılara sahiptir.
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşünceler32. Fiziksel gelişim; bedeni oluşturan tüm organların
gelişmesi, boyun uzaması, kilonun artışı, kemik-
lerin gelişimi, dişlerin çıkması ve değişmesi; kas,
beyin ve sinir, sindirim, dolaşım, solunum, boşal-
tim gibi tüm sistemlerin ve duyu organlarının geli-
şimi olarak tanımlanmaktadır. Söz konusu olan bu
gelişim, yaşam boyu sürmekte ancak doğum ön-
cesi ve bebeklik döneminde diğer tüm dönemlere
oranla fiziksel gelişim daha hızlı gerçekleşmekte-
dir. Çocukların bulundukları döneme özgü gelişim
özelliklerini gösterebilmesi için yaşına uygun sağ-
likli bir beden yapısına sahip olması gerekmekte-
dir. Çocuğun bedeninin tüm alt sistemlerle beraber
sağlıklı bir gelişim gösterebilmesi ise fiziksel geli-
şime bağlıdır. Bu alt sistemler arasında kemikle-
rin büyümesi, iskelet sisteminin oluşumu, kasların
büyümesi, kemiklerin hareket kazanması, beynin
büyümesi ve gelişimi, dişlerin, duyu organlarının,
iç salgı bezlerinin ve tüm iç organların ağırlık ve
hacim yönünden gelişimi yer almaktadır.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisi-
ne ulaşılamaz?
A) Gelişimin normal seyrinde olabilmesi için önce-
likle bedeninin sağlıklı olması gerekir.
B) Organların boyut ve ağırlık olarak gelişimi fizik-
sel gelişime bağlıdır.
C) İnsanların fiziksel gelişiminin bebeklik dönemin-
de hızlı olması, sağlıklı beslenmeyle ilişkilidir.
D) İnsan gelişiminin durması, yaşam boyunca
mümkün değildir.
E) Vücut alt sistemi, birbirinden farklı birçok un-
surdan oluşmaktadır.
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı DüşüncelerTürkçe
Yaşlı bilgenin öğrencileri bir gün sormuşlar:
"İnsanlar neden kötü alışkanlıkları daha kolay, iyi alış-
kanliklarini ise daha zor edinirler? Neden iyi alışkan-
liklarini uzun süre muhafaza edemiyorlar?"
Yaşlı bilge:
"Peki, ben size şöyle bir soru sorayım: 'Eğer iyi tohu-
mu güneşte bırakırsak ve kötü, çürümüş tohumu top-
rağa gömersek ne olur sizce?' demiş."
“İyi tohum kuruyacak güneşte, kötü tohum ise hasta-
likli filizler verecek ve sağlıklı bir meyve oluşmayacak."
diye cevaplamış öğrenciler.
Bilge devam etmiş:
"İnsanlar da bu şekilde davranır. İyilikleri ruhlarında
saklayıp filizlerini büyütmektense açığa çıkarıp kaybe-
diyorlar. Diğer yandan da günahlarını ve kötü tarafla-
rini başkalarından saklamak için içlerinde gizliyorlar.
Onlar orada büyüyüp insanı kalbinden yok ediyorlar."
a
Bu parçaya göre bilge, iyi alışkanlıkların uzun süre
var olması için öğrencilerine aşağıdakilerden han-
gisini öğütlemiş olamaz?
A İyi alışkanlıklarını geliştirmek için bu iyilikleri sık sık
tekrarlamalarını
3) İyi alışkanlıklarını herkese göstermemelerini
C) İyi alışkanlıklarını geliştirip çoğaltmalarını v
Kötü alışkanlıkları benimseyip içlerinde taşımama-
larini
Kötü alışkanlıklarının gelişmesine izin vermemele-
rini
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı DüşüncelerA
27. Son zamanlarda gençlerin konuşma ve paylaşma
duygularından yoksun kaldığı bir gerçek. Samimi bir
şekilde düşüncelerini, hayallerini hatta dertlerini
dinleyecek birini, birilerini bulamıyorlar. Kimse kimseyi
dinlemiyor. Konuşamamak ve paylaşamamak acisi, tek
çıkar yolun "yazmak” olduğu sonucuna götürüyor onları
Var olduklarını, yaşadıklarını duyurup duygularını
haykırmak istiyorlar. Yazmak, bir kendini gerçekleştirme
yolu olarak duruyor karşılarında, yolların en kolay
görünüyor. "Ben yazar olmak istiyorum." diyen genç,
aslında, "Ben konuşmak, dertleşmek istiyorum." diyor.
Bu parçaya göre gençleri yazmaya yönlendiren
etken, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Daha çok insana dertlerini anlatabilme fırsatı
bulduklarına inanmaları +
B) Duygu ve düşüncelerini insanlarla paylaşabilecekle
en iyi yol olarak görmeleri
C) Yazmapr verdiği estetik tattan vazgeçmek
isternemeleri
D) Yazmanın, yasadıkları hayatı değiştirme ve
dönüştürme gücünü görmeleri
E) Yazarak kendilerini daha mutlu ve huzurlu
hissetmeleri
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşüncelerv
uyu
-t
gia per Goldugen .
incilik
Araştırmacılar, Perth kentinin 620 kilometre kuzeydoğusunda
bulunan Yarrabubba çarpışma bölgesinde 2014 yılında alınan
numunelerdeki kristalleri inceledi. Tarihi kristallerin kimyasal
analizi, Avustralya'da 2.2 milyar yıl önce gerçekleşmiş bir
meteor çarpışmasını ortaya çıkardı. Bu çarpışma keşfedilmiş
en eski çarpışma anlamına geliyor. Meteor, gezegenimize
çarptığında dünyamız buz ile kaplıydı. Araştırmacılara göre
çarpışmanın ardından havaya salinan su buharı bulutu, bir
sera gazı gibi davranarak bütün gezegeni isitmış olabilir.
Çarpışmanın nedeni olarak 7 kilometre boyutunda bir
meteorun Dünya'ya çarpması düşünülüyor ancak son derece
fazla erozyona uğramış 70 kilometrelik krater, jeofiziksel
ölçümlerde anormal olarak duruyor çünkü yüzeyde artık
neredeyse hiçbir şey görülemiyor.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Tarihi kristaller Dünya'nın oluşumu hakkında veriler
içermektedir. Gud
B) Bilinen en eski meteor çarpışmasındaki meteorun
boyutunun 7 kilometre olduğu düşünülmektedir.
Yarrabubba çarpışma bölgesinin yüzeyinde uzun zamanın
verdiği fizyolojik aşınma nedeniyle incelenecek pek bir
şey kalmamıştır.
D)-Araştıracıların kanaatine göre, buzla kaplı Dünya'da
meteor çarpması sonucu havaya salınan su baharı bulutu,
sera etkisi yaratarak buzların erimesine neden olmuş
olabilir.
V
5) Araştırmaya göre tarihi kristaller, Dünya'ya çarpmış olan
meteora ait minimal parçalardır.
tammat
6
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşüncelera
-i
20. Konukların sıcak bir ilgiyle karşılandığı
Narlıkuyu
restoranlarında balık ve deniz ürünleri bol. Masaya közde
pişirilip nar ekşisiyle terbiye edilmiş soğan cücüğü gelmesi
âdetlen. Ardından
da dağ koruğu salatası, karışık ev
turşusu, kişnişli kirik zeytin, köz biber ye köy ekmeği ile
masaların donatılmas... Taze nane maydanoz, roka ve
dağ otlarından yapılan, sarımsak ve zeytinyağı soslu karışık
salata ise ağızlara layık. Gerçek bir ziyafete dönüşen
yemeklerin en güzel tamamlayıcısı ise Türk kahvesi ve
toprak kapta sunulan sicak tahin helvası.
lar
i
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A Karşıt kavramlar kullanılmıştır.
BT Karşılaştırma yapılmıştır.
C) Eksiltili cümleye yer verilmiştir.
Dy Oznellik söz konusudur.
?
E) Deyimden yararlanılmıştır.
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşünceler29. Başlangıçta Fransız şairlerinin etkisinde kalan Cahit Sıtkı,
daha sonra halk şiirinden de yararlanarak kendine özgü bir
şiir koyar ortaya. Şiirlerinde genellikle "ölüm" temasının ön
plana çıktığı görülürse de "yaşama sevinci"ni ele almayı da
ihmal etmez. Şiirlerinde hayatın, özellikle kendi hayatının
sorgulamaları görülür. Pişmanlık, özlem, hâlden şikâyet,
hepsinden öte kendi iç çelişkileri bütünüyle yansır şiirlerine.
O kadar içten, o kadar açık ifade eder ki bu duygularını,
"Şöyle dese daha iyi olurdu." diyemezsiniz hiçbir şiiri için.
Yazar, altı çizili ifadeyle Cahit Sıtkı ile ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisini vurgulamaktadır?
A) Yaşadığı olayları şiirlerinde samimiyetle anlattığını
B) Dil ve anlatımda özgünlüğü yakaladığını
C) Şiirlerinin değiştirilemeyecek kadar sağlam olduğunu
D) Şiirdeki başarısının temelinde doğallığının bulunduğunu
Ey Söyleyiş özellikleriyle edebiyatta önemli bir yeri olduğunu
YAYINLARI
11
çiniz.
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı DüşüncelerBLIMATELYAYINLAS
28. Çalışma ortamını değiştiren insanların zaman için
de daha başarılı olduğundan söz eden araştırma
ci, bu durumu ne kadar farklı ortamda çalışırsanız
bilgiyi -kütüphane ya da sessiz bir oda gibi- belirli
alanlarla o kadar az ilişkilendireceğiniz şeklinde
açıklıyor. Bu nedenle bilgiyi ortamdan bağımsız
hâle getirmeniz, sessiz ve düzenli bir çalışma orta-
mının dışında farklı koşullarda da çalışabilmenize
olanak sağlayabilir. ---
1. Ara sıra bilgisayarınızı alıp bir kafede ya da
kitabınızı alıp parkta çalışmayı deneyebilirsiniz
II. Yalnızca çalışma ortamınızda değil, çalışma
saatinizde ve çalışma biçiminizde de değişiklik
yapabilirsiniz
111. Yeni öğrendiğiniz bilgiyi bir başkasına anlatma-
ya çalışın ve bunun için kendinizi zorlayın
IV. Notları bilgisayarda değil elle yazmak, çalışır-
ken müzik dinlemek gibi yöntemler daha
kolay
öğrenmenize yardımcı olabilir
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
numaralanmış cümlelerden hangisi getirile-
mez?
Aſ Yalnız! B) Yalnız II
C)Yalnız III
D) II ve III
E) DI ve IV
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı DüşüncelerA
TYT / Türkçe
wa Katip Çelebi: "Kahvenin olmuşu değirmene girmez." der
e kahvenin çekirdeğinin elle çıkarıldiğini, kabuğunun ba
gir bastı üzümü gibi kurutulduğunu belirtir. Çelebi'ye göre;
Yemen halki yaz günlerinde bedenlerini serinletmek için
bu kabuğu kaynatıp içerlermiş. İçenler şeker şerbeti içtiğini
sanırmış. Bu kahve ve kabuğu yaz günlerinde içilirse sabah
uykusundan doğan mahmurluğu giderirmiş. Çelebi kahve
ağacını kiraz ağacına da benzetir ve kahvenin Yemen ağa-
cinda yaşayan dervişlerce bulunduğunu anlatır.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada kahve ile ilgili de-
ģinilenler arasında yer almaz?
A) Hangi hastalıklara iyi geldiği
B) Nerede ve winter tarafından bulunduğu
C) Elde edilirken hangi işlemlerden geçtiği
lçenlerin neye benzettiği
E) Kabuğunun kawatilma sebebi
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı DüşüncelerBBB
23.
Çarhacılar çikdi meydana yine
Nizeler irgürdiler birbirine
Kimi nízeyle kimisi gürz ile
Şöyle ceng oldu ki hiç gelmez dile
Durmadı alay içinde merd olan
Çıkdı meydâna olanlar pehlüvân
Kimi dönmişdi pelenge kandan
Kimi zahm-ile bezerdi candan
içerik özelliklerinden hareketle bu beyitlerin aşağıdaki
metin türlerinin hangisinden alındığı söylenebilir?
A) Pendname
B) Sefaretname
C) Gazavatname
D) Surname
E) Kıyafetname
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı DüşüncelerBE
14. Sazlık sulak alanlarda yetişen bitki gruplarına verilen
geniş anlamlı bir isim. Sığ göllerde derin göllerin aksine,
çok geniş alanları kaplayabiliyor bir sazlık. Derin göl-
Jerde sadece kıyılarda gelişme olanağı buluyor. Eber,
Karamik gibi derinliği az olan göllerde sazlıklar, gölün
tamamını kaplarken Beyşehir, Eğirdir gibi derinliği daha
fazla olan göllerde sadece sığ kıyılarda boy gösteriyor.
Bu göller doğal göllerdir. Bazı göller ise göl niteliğini
kaybetmiş oldukları için “sazlık” olarak anılıyor.
Bu parçadaki altı çizili ifadeyle
nindan
pimizin
ur.
nin za-
eridir.
- Derinliği az olan göllere
II. Göl niteliğini kaybetmiş sazlıklara
III. Derinliği fazla olan göllere
durumlarından hangilerine gönderme yapılmamıştır?
A) Yalnız!
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III
Diãaroufovo domini
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı DüşüncelerBiyografi yazmak başlı başına bir zorluk taşırken ülke-
mizde biyografi yazmanın ciddi bir zorluğu daha var.
O da biyografisini yazdığınız kişilerin eş, dost, akraba,
yakin-uzak çevresiyle konuştuğunuz zaman herke-
sin naklettiği bilgiyi naklettiği gibi görmek istemesi. Hiç
kimsenin eleştirel yaklaşıma, olumsuz görüşe, yazarın
kurgusuna tahammülü yok. Yazar da onlara uyduğun-
da yazılan tüm biyografiler birer methiyeye dönüşüyor,
Kimsenin kötü bir yanı yok, tüm insanlar birer melek gibi
oluyor.
37. Bu parçadan hareketle biyografi türüne dair aşağı-
daklerden hangisine ulaşılamaz?
A) Kaynak kişilerin temel metne çok fazla müdahale et-
tiğine
B) Metni meydana getirmek için yoğun bir çalışmaya
gerek olduğuna
g Kısıtlı bilgi kaynaklarından en verimli şekilde yarar-
lanmak gerektiğine
DJ Kurgusal temeli olan metinler olduğu için hazırlan-
masında öznellik gerektiğine
E) Hazırlanması oldukça zahmetli metinler olduğuna
RASYONEL YAYINLARI
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı DüşüncelerENEME - 11
TÜRKÇE
daha zor)
7
3.
İnsanlığın genelde değer ve düşünce rezervinde bin-
lerce yıldır var olan ama çağın gereğince gelişerek
açımlanan ve bazen ekolleşen düşünceleri besleyen
temel güç, o çağın ruhudur.
Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlamca karşıla-
yabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde
vardır?
A) Bu konuyla ilgili düşünce ve uygulamalarda yeni
koşulların gerektirdiği değişiklikleri ekipçe yapma-
niz gerekir.
B) Eski muhtar, mahalledeki olayları ele alıp, en ince
ayrıntısına kadar gözden geçirerek halka anlatırdı.
C) Her oyunda, işlediğim konu için yeni bir şekil, dra-
matik açıdan yeni bir üslup bulmaya çalışıyorum.
D) Oyunculuk eğitimi almamış kişiler çoğu kez yenilik-
lerde, yeni yorumlarda, denemede daha başarılı-
dırlar.
E) Merdivenleri, masaları gayet hantal, battal şeyler-
den oluşan bodrumu da buna göre düzenlemişler.
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşünceler29.
• Akdeniz Bölgesi'nin çatısını Toros Dağları oluşturur.
Dağlar bazı yerlerde denize çok sokulur, kayalık ve
az girintili çıkıntılı bir kiyi üzerinde dikine inerler. Bazı
yerlerde ise kiyi çizgisi ile dağ sınırları arasına Adana
Ovası gibi geniş düzlükler girer. Bu bölge, adı gibi
özellliğini de iyi huylu komşusu olan ilik denizden alır.
Fakat denizin etkisi yüzey şekillerine ve yükseltiye
göre değişir.
• Kış, Ada'nın her tarafında yerleşebilmek için
rüzgârlarını poyraz, yıldız poyraz, maestro, dramuda-
ne, gün doğusu, batı karayel hâlinde seferber ettiği
zaman; öteki yakada yaz, daha pilısını pırtısını topla-
mamış, bir kenara, oldukça mahzun bir göçmen gibi
oturmuştur. Gitmekle gitmemek arasında sallanır bir
hâlde elinde bir pasaport, çıkınında üç beş altın, bek-
leyen bu güzel yüzlü göçmen tazeyi benden başka
bu adada seven hemen hiç kimse yoktur, diyebilirim.
Bu iki parçanın anlatımıyla ilgili olarak
t. Amaç sanat yapmak değil, bir konu hakkında bilgi
vermektir.
11. Görsellikten çok, izlenim ve sezginin ağır bastığı
betimleme örnekleridir.
III. Gerçek ve mecaz anlamlı sözcüklere yer verilmiştir.
IV. Farklı duyu organları ile algılanan ayrıntılara yer
verilmiştir.
numaralanmış yargılardan hangileri doğrudur?
A) Yalnız IV
B) Yalnız II
C) Yalnız 111
D) I ve II
E) III ve IV
Lise Türkçe
Paragrafta Yardımcı Düşünceler37. - 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplay-
niz
(Anadolu'ya küçük gruplar halinde Kafkaslardan geldikleri
tahmin edilen Hititler etki alanlarını genişletmek için Hattili
prenslerin topraklarına el koymaya başlamışlardır. (II) Hitit-
Jerin beylik döneminin Kupgara kralı olan Pithaya ve oğlu
Anitta tarih sahnesine çıkmış, baba oğul "Nesice adi
dile de adını veren Kanis/Nesayıyı alarak burayı devletin
ilk merkezi
erkezi yapmışlardır (H) Daha sonra babasının
yerine
geçen Anitta, Hatti Krali Pijustlyi yenip Hattuşaş'i yağmala-
yarak sere zarar vermiştir. (IV) Fakat Anitta'nın soyundan
şehre
gelen Kral Hattusas'ı devletin merkezi haline getirmiş ve
kendisine de "Hattuşill adını vermiştir. Tarihten gund-
müze kadar bilinen ve Orta Doğu'da varligi kanıtlanmiş en
eski dil olan "Hititçe Hint-Avrupa dil ailesine mensup olup
Hitit medeniyeti tarafından kullanılmiştır. (VI) Hititler'de din
sel konularda Luvice kullanılırken saray arşivleri ile impara-
torluk yazışmalarında Asur (Akadça) yazısının kullanildiği
bilinmektedir. (VII) Kayalardaki kabartmalar ve yazıtlar için
de ise hiyeroglif adı verilen kabartma yazılan kullanılmıştır
37. Bu parça ikiye bölünmek istense ikinci paragraf numa-
ralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) III
B) IV
CV
D) VI
E) VII
38. Bu parçadan Hititlerle ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisine ulaşılamaz?
A) Nereden geldiklerinin kesin olmadığına
Birden fazla dil kullandıklarına
C) Natti alkesinin üzerinde yükseldiklerine
D) Bir tür kabartma yazısı kullandiklarna
El Dünyada ispatlanmış en eski dili kullandıklanna
99
Diger sayfaya geçiniz.