Paragrafta Yardımcı Düşünceler Soruları

41. Tepe bile olamayan, bu konuda en küçük umut vermeyen bir şair adayının sıradağlar gibi görünme eğilimi hangi okura, ne ölçüde etki edebilir? Aşksızın, Kerem; korkağın, cesur olma hâli olamaz şiir. Yaldızlı ama içi boş dizeler toplamı da değildir şiir. Şairine özgü anlatım olanaklarını hissettiren, şairinin isısını aktaran, rengini gösteren, kokusunu duyuran şiirdir esas olan. Yaşamla kan bağını estetik duyarlıkla harmanlayan metindir şiir. Bu parçada geçen “yaldızlı ama içi boş” sözüyle anlatılmak istenen nedir? A) Şairine özgü üslup özelliklerini yeterince hissettirmeyen B) Gerçek yaşamla ilgili temaları alışılmış bağdaştırmalarla dile getiren C) Süslü bir anlatimla oluşturulmasına karşın anlam bakımından herhangi bir değer ifade etmeyen D) Sanatlı söyleyişlere çok yer vermesine rağmen bu söyleyişlerde özgünlüğü yakalayamayan E) Yaratıcısının içsel niteliklerini, coşku, heyecan ve hüzünlerini yansıtamayan

E 20. Van Gogh'un 1890 yılında yaptığı “Tutuklular Çemberi” isimli tablosunda, duvarlarla çevrili ufak bir hapishane avlusunda bir çember hâlinde volta atan mahpuslar çi- zilmiştir. Tabloda mavi ve yeşil tonlar hâkimdir. Tabloda hayat, ressamın gördüğü şekilde, yani kapalı bir çember olarak betimlenir. Merkezdeki figür, diğerlerine göre daha kendi hâlinde gözükmektedir. Bu figürde ressamın ken- dini çizdiği öne sürülmektedir. Tablonun üst bölümünde yukarı doğru yükselmekte olan iki beyaz kelebek vardır. Bunlar özgürlüğün olduğu kadar kaybedilmiş saflığın da sembolüdüle Ayrıca tabloda, ressamın intihar edeceği yaşa eşit biçimde, otuz yedi insan figürü yer almıştır. Bu parçadan hareketle "Tutuklular Çemberitablosu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Ressaminin kendini yansıttığı kısımların bulunduğu- 1 1 na 1 1 1 1 B) Konusunu yansıtan bir isim taşıdığına Tabloya özellikle iki rengin hâkim olduğuna Tablodaki bazı figürlerin sembolik anlamlar taşıdığı- 1 na E) Tamamlandıktan sonra ressamının intihar ettiğine 1 5

DAR adlı eserinde bir kadının yaşamını yazmanın dört yo- Carolyn G. Heilburn, "Kadinin Özyaşamını Yazarken" lu olduğunu söyler: "Kadın, yaşamını özyaşamöykü- sü dediği biçimde kendisi anlatabilir; kurmaca adi altında yazarak anlatabilir; kadın ya da erkek bir ya- şamöyküsü yazarı, kadının yaşamını yaşamöyküsü adı altında yayınlayabilir; ya da kadın, bilincinde ol- maksızın, yaşamını yaşamadan önce, o süreci tani- madan ya da adlandırmadan yazabilir yaşamöykü- sünü. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulasi- lamaz? Al Yazar, bir kadının yaşamöyküsünü ele alırken ger- değin kendisine sadık kalır. B) Bazı yaşamöyküleri geçmişten geleceğe yönlen- dirilen yazılardan ibarettir. C) Gerçeklikle herhangi bir bağı olmayan olaylar da yaşamöyküsünün konusu olabilir. D) Yaşamöyküsü yazarı, kendi dışında birinin haya- tini konu edinebilir. E) Yaşamöykülerinde yazar, ele aldığı yaşamını öz- nel bir biçimde sunar okuyucuya. 14

10. (1) Yeni hikâye yazma tekniğinin, yazarlar tarafından bir labirent gibi görülmesi, hikâyecilerin şive taklidi- ne dayalı olarak hikâye yazmaları, Türk hikâyeciliği için bir kusur olarak görülebilir. (II) Şive; yerinde kut- lanıldığı zaman gerek romana gerekse hikâyeye bir zenginlik katar. (III) Ancak bütün anlatımın şiveye da- yandırılması bu zenginliği görgüsüzlüğe çevirir.(IV) Sanatçı , Köy romancılarının şiveyi yoğun kullandığını dile getirerek, 1950 ve 1960 kuşağının şiveyle birlik- te olmayan bir dille eserlerini yazmalarını da eleşti- rir. (V) "Uydurma bir dil, uydurma kişiler, hikâyecide gerçeklik duygusunu da özdenliği de körleştirebilir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? cümlede, bir çıkarımda bulunulmuştur. B) 1. cümlede, öneri söz konusudur. C) III. cümlede, yapılmaması gereken bir duruma dikkat çekilmiştir . XV. cümlede, sitem söz konusudur. E) V. cümlede, bir ihtimalden bahsedilmiştir.

3. Çocukluk, şiirin toprağıdır. Bu cümlede şiirin çocuklukla ilgili hangi yönü be- lirtilmek istenmiştir? A) Duygusal yönünün ağır bastığı B) Düşle gerçeğin iç içe olması C) O dönemdeki yaşantılardan beslenerek üretildi- ği Dy Geçmişin değerinin yetişkinlikte anlaşıldığı E) insan yaşamının en önemli dönemi olduğu

TYT Deneme Sınavı • 02 bar Ver 22. Origami kâğıt kaplama sanatı, ilk zamanlarda el sanatları branşı açısından okullarda öğretilmeye başlanmıştır. Yapılan araştırmalarda origami sanatı, çocukların matematiksel zekâlarini geliştirmesi nedeni ile okullarda zorunlu eğitim olarak gösterilmiştir. Aynı zamanda origami sanatı, insanlardaki gizli yetenekleri ortaya çıkararak insanların bir şeyler üretmelerine katkı sağlamıştır. Origami sadece çocukların değil her yaştan insanın ilgisini çeken bir uğraş hâline gelmiştir. Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yoktur? A) Origami yapanlarda ne gibi değişiklikler ortaya cikmaktadır? B) Origami, diğer el sanatları çalışmalarından hangi yönleriyle ayrılmaktadır? C) Origami, insanlardaki potansiyeli harekete geçirmekte midir? D) Origami sanatı ilk zamanlarda nerelerde öğretilmeye başlanmıştır? Origatni , çocukların hangi yönlerden gelişimlerine katkı sağlamaktadır?

23. Paul Valery'nin not defterleri, on bin sayfa tutuyormuş! Günce demiyor bunlara... Oysa hemen her gün bu defterlere bir şeyler yazmış. Sonra da o defterleri yayımlamışlar. On bin sayfalık düşünceler, izlenimler, anılar... İşte Andre Gide'in bu notlar için yazdıkları: Valery, bu notları günü gününe tutmuş ama bunlar bir günce değil. Ben Valery'nin içindeki sonsuz zenginliğe şaşar kalırım Bu parçayı dile getiren kişinin aşağıdakilerden hangisini söylemesi beklenebilir? A) Valery'nin not defterleri, sanatçı dünyasının zenginliğini ve derinliğini açığa çıkarmaktadır. B) Günce, sanatçının iç zenginliğini ölçen ve iç zenginliğini gösteren bir türdür. C) Sanatçı çok not tutmak yerine, özgün ve iç dünyasını yansıtan günce yazmalıdır. D) Sanatçı, güncelerini planlı bir şekilde yazmazsa tekrara düşer. E) Diğer edebiyat türlerine göre güncenin yazılması en zor ve zaman alan bir tür olduğu söylenebilir. Diğer sayfaya geçiniz.

Birbirini bütünleyen serüvenlerle zenginleşen Don Kişot, beyni süngere çeviren geleneksel anlatıya, bu anlatıyla oluşturulan alışılmış kahramanlara, yozlaşan her şeye bir tepkidir. Cervantes bu tepkiyi gösterirken anlatısını geleneksel İspanyol kültüründe ağır basan alaysama üzerine kurmuştur. Romanda ara ara öne çıkan Arap öykücülüğünün izleri, Cervantes'in hangi kaynaklardan beslendiğini gösterir. Acaba Ispanyollar Arap kültürüne dayanan Endülüs Dönemi'ni yaşamamış olsaydı o topraklarda Don Kişot gibi bir başyapıt ortaya çıkabilir miydi? Bu anlatı kültürleriyle beslediği tartışılmayacak kadar açık olan Don Kişot, yazıldığı kültürel ortamın zenginliğinin yanı sıra değerini Cervantes'in engin sanatsallığından alır. 37. Bu parçada Don Kişot ile ilgili aşağıdakilerden hangisi cıkarılamaz? A) Ironik bir yaklaşımla ele alınmıştır. B) Farklı yazın geleneklerinden yararlanılmıştır. COlaylar, tarihsel gerçeklerle uygun olarak verilmiştir. D) Sanatsal etki güçlü bir şekilde yansıtılmıştır. E) Klasik anlatı geleneğinin dışında oluşturulmuştur.

5. (1) "Bana 'hayır' diyenlere şükran duyuyorum, hayatta ne başardıysam onlar sayesinde başardım." diyor Einstein. (1) Evet, başarının maalesef böyle sikintili bir süreci var. (III) O yolda eşi dostu kaybetmek, açık zannettiğimiz birçok kapıyı kapalı görmek var. (IV) Ama böylesi bir durum, çorak bir toprağa düşen meyve çekirdeğinin yeşerip fidan olması, sonra da görkemli bir ağaç şekline dönüşüp meyve vermesi gibi şaşırtıcı bir sonucu çıkarıyor karşımıza. (V) Çorak top- rağa düşen meyve çekirdeği başarı, o görkemli ağacın o çölden geçen her yolcuya verdiği birer meyve de başarının ürünüdür. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşa- ğıdakilerin hangisi söylenemez? A) I. cümlede doğrudan anlatım yapılmıştır. B) II. cümlede, kendisinden önceki cămienin gerekçesi be- lirtilmiştir. C) III. cümle, II. cümledeki yaygıyı örneklerle zenginleştir- miştir. D) IV. cümlede, kendisinden önceki olumsuz durumun plumlu sonuçları benzetme yapılarak anlatılmıştır. E) N. cümlede öznel bir tanımlama yapılmıştır.

TYT 10. bundan dolayı öykü "Ya sonra?" sorusuna cevap ara- maz. Bu yönüyle de romandan ayrılır. Bir roman yazmaya karar verdiğinizde, bir roman çekirdeği bulduğunuzda onu genişletmeniz, açmanız gerekir, romanın buna ihtiyacı var- dır. Öykü ise tam tersine eksiltmek, süzmektir. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıda- kilerden hangisi getirilmelidir? AY Öykü, edebiyatımızın çok da yabancısı olmadığı bir türdür. SS , Öykü, çevresiyle, öncesiyle ve sonrasıyla ilgilenmeden seçtiği anları ve ayrıntıları anlatır. e Öykü türü insan yaşamını tüm gerçekliğiyle gözler önü- ne serer. DY Öykü, yaşamdan alınan bir kesitin, konuşma diliyle yan- situlmasından ibarettir. E) Gerçeği en çarpıcı yansıtan yazınsal tür öyküdür. irac icinde verilen

2 24. Kirgizistan'ın Manas Destanı ile birlikte iki mücevherinden biri olan Cengiz Aytmatov, dünya edebiyatında kendine özgü bir yer edinmiştir. Aytmatov'un asıl başarısı ve dün- ya edebiyatında öne çıkmasını sağlayan özelliği, onun yerliliğidir. Bir başka deyişle Aytmatov, eserlerinde milli metinler kaleme almıştır. Onun yerliliği ve yerelliği; bir böl- bir tavır geliştirirken aslında insanı, insanlığı merkeze alan geye, bir coğrafyaya, bir ülkeye bağlı değildir. İnsanın dünyada varoluşundan bu yana karşılaştığı büyük so- runları ele alır ve bunları başarıyla işler. Dolayısıyla işle- diği konular bütün bir insanlık tarihini ilgilendirir. Bunun yanında gerek büyükelçi gerek Gorbaçov'un danışman- liği ile yüklendiği siyasi kimlikler de onun dünyaca ta- ninmasında bir dereceye kadar etkili olmuştur denebilir. Ancak Aytmatov siyasi bir portre değildir. Eserlerinde siyaseti , insanın sorun çözmek için geliştirdiği diğer zi- hinsel tavırlarla, hukukla, iktisatla, felsefeyle birlikte çözümlemeye çalışır. Bu parçadan Cengiz Aytmatov ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Eserlerinin merkezine insanı almış ve insanlığın sorunlarını eserlerinde yansıtmıştır. B) Sanatçılığının yanında siyasi görevlerde de bulunmuştur. C) Millî değerleri üzerinde barındıran ünlü bir sanatçıdır. D) Kırgızistan'ın yetiştirip dünya edebiyatına armağan ettiği en önemli ikinci yazardır. E) Yapıtlarında tüm insanlık tarihini ilgilendiren konulara yer vermiştir .

2. Hayatın giderek artan karmaşası içinde kendimize daha huzur- lu, sakin ve sade bir yaşam kurmaya çalışıyoruz. En azından gün içinde kısa molalar vermek veya tatillerimizi kalabalıktan uzak yerlerde geçirmek için çaba gösteriyoruz. Minimalizm de bu noktada bize bir alternatif ve yeni bir yaşam biçimi sunuyor. Minimalizm hayatımızda bazı şeylerin varlığını azaltırken baş- ka bir şeylerin varlığını da artırıyor. Daha az para harcamak, borçlardan kurtulmak, daha fazla seyahat edebilmek, daha kaliteli eşyalar kullanmak ve daha fazla finansal özgürlük ka- zanmak anlamına geliyor. Çünkü daha az eşya; daha fazla ha- reket özgürlüğü, daha az yorulmak, daha az ve kolay temizlik demek. Bu parçaya göre “minimalizm”in insan hayatına olumlu etki- lerinden biri değildir? A) Harcamalara bir düzen getirmek B) Ekonomik açıdan özgürleşmek C) Ev temizliğini yorulmadan yapmak D) Daha sakin yerlerde tatil yapmak E) Seyahat yapma rahatlığı sunmak 19

Psikolog Robert Rosenthal, birinci ve ikinci sınıfların olduğu bir sınıfa gider ve senenin başında bir zekâ testi uygular. Ancak zekâ testinin sonuçlarına bakmaksızın kendisi rastgele seçerek sınıf öğretmenlerine, sınıftaki bu öğrencilerin çok başarılı olabileceğini söyler. Senenin sonunda sonuçlar şaşırtıcıdır: Sınıfın en başarılı öğren- cileri zekâ testinde en yüksek seviyede çıkanlar değil , Rosenthal'in öğretmenlerine "Başarılı olacaklar." diye belirttiği öğrenci grubunda olanlardır. Rosenthal'in sene boyunca yaptığı gözlemler şunu göstermektedir : Öğretmenler başarı beklentisi yüksek olan öğrencilere daha çok olanak sağlamışlar ve başarısız olduklarında da daha kapsamlı geri bildirim vermişlerdir. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Oğrenci başarısında başarı beklentisinin önemli bir rolü vardır. Basarıya ulaşanlar zeki olanlar değil, bunun için çok çalışanlardır. St Antama eşikleri düşük insanlar, yeterince ilgi göste- rilince istenen seviyeye ulaşabilirler. D Öğreneiterth başarısı, öğretmenlerin onlara karşı tu- tumlarıyla doğru orantılıdır. E) Insertarin başarabilecekleri ile başardıkları arasın- da farklılıklar olabilir.

37 - 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. ikna, iletişim sırasında kişinin karşısındakini bir konuya inandırması olarak tanımlanmaktadır. İknayla, sözlü dil ve beden dili becerilerinden yararlanılarak başkalarının düşünce, tutum ve davranışları değiştirilir. Ikna, aslinda bireyleri önceden bilmedikleri ya da dile getirmedikleri bir fikre doğru yönlendirmeyi temel alır. Bahsi geçen yönlendirme zor kullanılarak yalanla ya da israrla yapılmaz. Tam tersine, iyi bir ön çalışma ve organizasyonu, deliller oluşturmayı ve bütün bunları "karşı tarafı rahatsız etmeden, kolay yoldan aktarmayı lüzumlu kitar. Itetişimde başarılı olmak isteyen bireylerin ikna etme tekniklerini doğru ve uygun bir şekilde kullanmaları gerekmektedir. Bu tekniklerden biri olan "evet-evet tekniği"nde hedefe üst üste evet yanıtı verme olasılığı yüksek olan sorular sorulur ve ürünü satmak, aday için oy istemek ya da herhangi bir konuda yardım talebinde bulunmak gibi istekler en sona bırakilir. 37. Bu parçada "ikna'yla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A letişimde vazgeçilmez bir unsur olarak görüldüğüne Kişilerde davranış değişikliği oluşturma amacıyla kullanıldığına Orkan C) Hazırlık gerektiren bir iletisipe becerisi olduğuna rodisiabecerisi olduğuna D) Yumuşak bir üslubu zorunlu kıldığına E) Dilin etkin olarak kullanıldığına

Kimi kişiler, bilgisizliklerini bir erdem olarak göstermek eği- limindedir. Söz gelimi, sanat konusunda dıştan bile bilgi- si olmayan bir kimse, kendi dar ölçüleriyle yargıda bulunur. Birden, "Yeni sanatı sevmem!" diyen biri çıkıverir ortaya. Çok düşünülüp sonuca varılması gerekli sorunun güçlü bir kaniya bağlandığını sanarak ve "Sevmem!" diyerek bağlar düşün- cesini. Sonuç olarak derinliğine uzanan karanlık bir boşlukta bırakır sizi. . Bu parçada geçen "derinliğine uzanan karanlik bir boşluk” 14. sözüyle söz konusu kişilere yönelik olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Anlatmak istediklerini tam olarak ifade edemedikleri B) Bilgisizlikleriyle yeni bilinmeyenlere kapı araladıkları c) Insanları da fikirler gibi ayrıştırmaya çalıştıkları D) İkircikli düşünceleriyle kargaşa yarattıkları E) Bilgiyi sorgulamayı yarım bıraktıkları nir hacka deyisle yeryüzü tecrübemi-

Türkçe 27. Yaşlı bilgenin öğrencileri bir gün sormuşlar: "İnsanlar neden kötü alışkanlıkları daha kolay, iyi alış- kanlıklarını ise daha zor edinirler? Neden iyi alışkan- liklarini uzun süre muhafaza edemiyorlar?" Yaşlı bilge: “Peki, ben size şöyle bir soru sorayım: 'Eğer iyi tohu- mu güneşte bırakırsak ve kötü, çürümüş tohumu top- rağa gömersek ne olur sizce?' demiş." "İyi tohum kuruyacak güneşte, kötü tohum ise hasta- likli filizler verecek ve sağlıklı bir meyve oluşmayacak." diye cevaplamış öğrenciler. Bilge devam etmiş: "İnsanlar da bu şekilde davranır. İyilikleri ruhlarında saklayıp filizlerini büyütmektense açığa çıkarıp kaybe- diyorlar. Diğer yandan da günahlarını ve kötü tarafla- rini başkalarından saklamak için içlerinde gizliyorlar. Onlar orada büyüyüp insanı kalbinden yok ediyorlar." Bu parçaya göre bilge, iyi alışkanlıkların uzun süre var olması için öğrencilerine aşağıdakilerden han- gisini öğütlemiş olamaz? A) İyi alışkanlıklarını geliştirmek için bu iyilikleri sık sık tekrarlamalarını B) İyi alışkanlıklarını herkese göstermemelerini C) Iyi alışkanlıklarını geliştirip çoğaltmalarını D) Kötü alışkanlıkları benimseyip içlerinde taşımama- larini E) Kötü alışkanlıklarının gelişmesine izin vermemele- rini