Paragrafta Yardımcı Düşünceler Soruları

TYT TÜRKÇE DENEMELER TYTT sir de di te n € 22. İnsanlar, yeryüzünde var olmaya başladıktan itibaren uzun süre göçebe bir yaşam şekli sürdürmüşlerdir. Göçebelik 23. Ka temelde avcılıkla ve hayvanları evcilleştirmeyle, yani hayvanlarla ilişkilidir ve çoban, bu yaşam tarzının tipik sembolüdür. Bitki ve hayvanların evcilleştirmesi ve yiyecek ge bi üreticiliği sonrasında “çiftçi-çoban çatışması” ortaya çıkar. Bu çatışmanın bilinen ilk anlatısı Âdem'in iki oğlu Habil ile Kabil'de görülür. Pek çok anlam barındıran anlatıda çiftçi-çoban çatışmasını da buluruz. Kabil, kendisine yasaklanmış olan Aklima ile evlenmek ister oysa o Habil'in evleneceği kızdır. Aralarında çatışma çıkar. Bunun üzerine babaları Âdem onlara Tanrı'ya bir hediye vermelerini ve Tan hangisinin hediyesini kabul ederse Aklima ile onun evlenebileceğini söyler. Tanrı , Kabil'in sunduğu buğdayı deği Habil'in sunduğu koyunu kabul eder. Bu karara da direnen Kabil sonunda kardeşi Habil'i öldürür. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisi söylenebilir? A) Yerleşik hayat ve göçebelik insanlık tarihinde uzun süre yan yana varlığını sürdürmüştür. By Dinsel anlatıdan Tanrı'nın yerleşik hayatı değil göçebe hayatı onayladığı anlaşılmaktadır. C) Çiftçi-çoban çatışması, insanlığın göçebe hayat tarzına geçmek için uzun mücadeleler verdiğini göstermektedir. D) Çiftçiliğe dayalı yaşam şekli toprak mülkiyetini ortaya çıkaran en önemli gelişme olmuştur. E) Aktarılan anlatı, Âdem Peygamber'in yerleşik hayattan yana olduğunu göstermektedir.

sayesindo) leve med me don B B de ini in 35 - 36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. esi ak u - ir 1 (1) Gölge benliği: herkesin icerisinde bulunan düşün- mediği, reddettiği, bastırdığı ve bilinçaltına ittiği özel- liklerini, duygularını, düşüncelerini temsil ediyor (11) Karakterimizin bir bölümünü oluşturan bu yönümüz, aslında bizler onu görmeyi tercih etmedičimiz için görünmez hale AMOR (III) Karakterimizin içerisinde beliren bu gölgenin ilk temelleri cocukluğumuza daya- niyor(IV) Küçük yaşlardan itibaren olusturduğumuz karakterimiz sırasıyla ailemizden, okulumuzdan ve çevremizden etkileniyor. (V) Çoğu zaman ebeveynleri- miz, hayatımızı sürdürebilmemizin; yemek yememimi- zin, barınmamızın güvenliğimizin tek garantisi olarak beynimize kodlanıyor. insa CAP 35. Bu parçada gölge benliği ile ilgili olarak, Insanın benliğinde belirli bir yere sahip oldu- ğuna, II. Uygun şartlar olusmadan fark edilmesinin güç olduğuna Uh. Oluşumunda çevresel faktörlerin de etkili oldu- ğuna ifadelerinden hangilerine de tinilmemistib? A) Yalnız! B) Yalnız II C) Yalma III D) I ve Ill E) II ve II IT D 36. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin-

TURKCE TESTI 3 32. Su, Türklerde saflığın timsalidir. Yağmur olarak gökten inmesi bakımından göğe bağlıdır, kutsaldır. Doğadaki büyük elementlerden biri olarak görüldü- ğü için de önemlidir. Hayatın sürmesi için su, en elzem unsurdur; bu nedenle Türkler için nehirler de kutsaldır. Buna bağlı olarak göçebe yaşamın vazgeçilmezi geniş otlaklar da su kenarlarındadır. Türkler hayatları için büyük öneme sahip suyun da bir ruhu olduğuna inanmaktaydı. Bazı boylar için nehirler canlı varlıklar olarak kabul edilmekteydi, onları kirletmemeye ve rahatsız etmemeye dikkat ederlerdi. Su ateşi söndürdüğü için ateşin karşıtı ama bir o kadar da tamamlayıcısı kabul edilmek- teydi. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Su, doğadaki en büyük element olarak kabul edilmiştir. B) Geniş otlaklar ve su kenarları Türklerin konak yerleri olmuştur. C) Hayatın idamesi için sudan daha önemli bir un- sur bulunmamaktadır. Su ile bağlantısı olan bazı coğrafi unsurlar kut- sal kabul edilmiştir. E) Su kavramı antigin bir simgesi olarak görül- müstür.

Türkçe 24. Virginia Woolf, ardinda kendi el yazısıyla doldurulmuş yirmi altı defter bıraktı. Woolf: yirmi yedi yıl boyunca neler yaptığını, kimleri gördüğünü, özellikle bu insanlar hakkında ve kendisi hakkında yazdığı ya da yazmayı umut ettiği kitaplar hakkında neler düşündüğünü bu defterlere neredeyse kesintisiz denebilecek bir şekilde kaydederek âdeta kendisiyle söyleşti. Bir Yazarın Güncesi'nde Woolf'un; romanlarından her birini tasarlarken, yazarken ya da gözden geçirirken olay örgüsü, biçim, roman kişisi ya da serim gibi yaratma sürecine dair karşısına çıkan problemleri tartıştığı gösterilmektedir. Bu eser; yazarın sanatsal üretiminin içeriden, alışılmamış bir resmini çizerken amaçlarına ve yöntemlerine de ışık tutar. Hatta Mîna Urgan şöyle der: “Virginia Woolf'u yakından tanımamız için Bir Yazarın Güncesi yeter de artar bizlere." Bu parçada Bir Yazarın Güncesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? EN A) Virginia Woolf'un iç dünyasına ışık tuttuğuna B) Virginia Woolf'un, kendisiyle hesaplaştığına C) Virginia Woolf'un yazma sürecini detaylandırmaya yardımcı olduğuna D) Vi ginia Woolf'un eserlerinin, yapı ve içerik ozelliklerinin bilinmeyenlerini konu edindiğine E) Virginia Woolf'un yayıncılık dünyasında karşılaştığı çatışmaların arka planından söz ettiğine

16. Yapay zekânın verilen görevi en iyi şekilde yerine getirip getiremeyeceğini sınamanın ve değişen koşullara nasıl uyum sağladığını görmenin en güzel yolu, basit bir amacı ve belli kuralları olan 80'lerden kalma bilgisayar oyunlarını oynatmak. Ama arada ilginç şeyler de olabiliyor. Mesela Almanya'daki Freiburg Üniversitesi araştırmacıları, geliştirdikleri yapay zekâyı Q*bert isimli oyunda denerken yapay zekânın oyunu kurallarıyla oynamak yerine yazılımda bulduğu bir açığı kullanarak sınırsız puan alma yoluna gittiğini keşfetmiş. Yani yapay zekâ, kendisinden bekleneni en iyi şekilde yerine getiriyor ama bunu etik yollarla yapmak yerine sistemin açıklarından faydalanarak istenilen sonuca ulaşmayı seçiyor. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi yapay zekânın sahip olduğu özelliklerden biri değildir? A) Verilen komutların dışına çıkabilme B) Başarı için etik dışı yönteme başvurma c) Sonuca ulaşmak için farklı yollar deneyebilme D) Zekâ oyunlarının programlayıcısını geçebilme E) Beklentileri olması gereken seviyede karşılayabilme rt

33. Bilinmeyen Bir Kadının Mektubu, Stefan Zweig tara- fından 1920'lerin ilk yarısında yazılmıştır. Bu eserde bahsedilen mektup, bir kadının hayatı boyunca sap- lantılı ve tutkulu bir şekilde sevdiği ancak bu durum- dan hiçbir şekilde haberi olmayan adama hitaben ya- zılmıştır. Okur; kadının ağzından, bir ömre yayılan bu platonik aşkın izlerini, onun duygu ve düşünce dünya- sinin en kılcal noktalarına kadar öğrenir. Bu sansürsüz tanıklık neticesinde Bilinmeyen Bir Kadının Mektubu, okuyan herkesi kendi içsel yolculuğuna davet ederken "Aşk nedir?" ya da "Burada anlatılan gibi bir aşk müm- kün müdür?" sorularına da bireysel cevaplar bulmaya itmektedir. Zweig'ın psikoloji bilimiyle yakın ilişki için- de olduğu gerçeğinden hareketle, kısa ama bir o ka- dar yoğun bu eserde irdelenen aşk mefhumuna dair sorular; hep kadın dünyası ve bakışı çerçevesinde ele alınır. Bu parçadan hareketle Stefan Zweig ile ilgili aşa- ğıdakilerin hangisi söylenemez? B Al Özlü bir anlatımı benimsediği + B) Çevre ve kişi uyumunu gözettiği (-) 6 Buhsal çözümlemelerde bulunduğu + Dl Okuru çeşitli sorular sormaya teşvik ettiği + E) Okurla başkahraman arasında özdeşlik kurdurdu- ğu +

17. Yazar: Necip Fazıl'ın Örümcek Ağı ve Kaldırımlar şiir kitapları ile tüm tiyatrolarını okudum. Eleştirmen: En beğendiğiniz tiyatrolarını sorabilir miyim? - : 3 Yazar: Üç perdelik oyun olan eser, bir tiyatro yazarının geçir- diği büyük ruh çilesini anlatan bir başyapıttır. Eser için "geçirdiğim büyük ruh çilesinin sahne destanı" demiştir sanatçı. Hem insan ilişkilerinde hem de mahkeme salonla- rinda oldukça merhametsiz olan bir yargıcın verdiği hatalı bir idam kararı sonrasında karakterinin ters yönde değişi- mini işlediği eseri de yine çok önemli oyunlarındandır. 7 Eleştirmen: Size katılıyorum ama bana göre verdiği hatalı karar sonrası yargıcın ters yönde değişimini işlediği eseri baş- yapıttır. Ayrıca benim için Necip Fazıl, bir roman ve öykü yazarından ziyade muhteşem bir şair ve oyun yazarıdır. Bu diyalogdan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Eleştirmen, Necip Fazıl'ın Kafa Kâğıdı adlı eserini şiir ve tiyatro eserleri kadar başarılı bulmaktadır. B) Yazarin Necip Fazıl'a ait en beğendiği eser, Bir Adam Yaratmak'tır. C) Yazar, Necip Fazıl'ın Aynadaki Yalan adlı kitabını henüz okumamıştır. D) Eleştirmenin en beğendiği Necip Fazıl tiyatrosu Reis Bey'dir. E) Eleştirmenin Necip Fazıl'ın şiir ve tiyatroları dışındaki eseri hakkında da bilgisi bulunmaktadır.

7. Rönesans'la ortaya çıkan hümanizm, insan sevgisini temel alan ve insan düşüncesini donmuşluktan bir anlayıştır. Bu anlayış Montaigne'in Denemeler adlı eserine de kaynaklık etmiştir. Yazılarında kesin yargılara varmaktan kaçınan denemeci, ele aldığı konu üzerinde ---- amaçlar. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? abe btob I-bobo Ennomide A) yana tavrını koyan - gerçekleşmeyecek hayaller B) ayırmaya çalışan - okura yararlı olmayı C) kurtarmayı amaçlayan - okurun düşünmesini D) sıyrılmayı düşleyen - derinlemesine yoğunlaşmayı E) öte toplumsal - okurun kafa yormasını -

33. Gazeteci: İnsanın kendisiyle ve başkasıyla ilişkisi nasıldır? Yazar: İnsanın insanı anlatabilmesi zor, insanın kendini anlayıp yorumlaması zor. Gazeteci: İnsan zor düşünceler karşısında pes eden bir varlık mıdır? Yazar: İnsan; zorun üstüne giden, sınırlı zaman dilimiyle çevrelenmiş yaşantılarından biri olan düşünme yaşantısı üstüne de giden, düşünme üstüne düşünen, düşünce ürünlerini değerlendirip yorumlayan bir varlıktır. Aşağıdaki yargılardan hangisinin bu diyalogdaki yazarın anlayışıyla örtüştüğü söylenebilir? Ay Insan, günlük hayatta doğru davranışlar sergilemek için filozofların görüşlerinden faydalanır. B) Felsefenin amacı, insanın düşünce süreçlerini mantıksal çıkarımlarla açıklamaktır. C) Kişi, yaşamda çıkmaza girdiğinde doğru planlar yapmak için düşünce eylemlerinde bulunmalıdır. D) İnsanın iç dünyasını doğru anlamlandırabilmesinin yolu, uzman kişilerden yardım almasıdır. E) İnsan, gerçek düşünme eylemlerinde bulunmak istiyorsa doğru bilgilerden ve mantık ilkelerinden hareket etmelidir.

B TYT / TÜRKÇE B * * * * Etaminden far kunmuş bir ki referans olar naviçe elde dk Bu parço BU Uyg 19. Aşağıdaki parçalardan hangisi "İçinde yaşadığı siyasi ve sosyal yapıdan kaçıp uzaklaşmadsteği, sanatçıyı hayale yö- 20. Kanaviçe, el işi neltir; bu yüzden eserlerinde hayal-gercek çatışması önemli bezi, çuval sedi Joir yer tutan" düşüncesine yakın düşmektedir? slemelere verile renkli, küçük A) Ağalık ve eşkıyalığın kol kola etişi ve nasıl bir zulüm mekanizması olduğunun işlendiği eserde Çerçi Süley- sidir. Kumaş man Ağa'nın uşağı olan Maraz Ali eşkıya olma hayali kuran biridir. Çerçi Süleyman Ağa, dükkân açarak işle- rini bozan Kasım Dede'den kurtulmak için bir plan kurar. bittikten sonr Önce eski bir eşkıya olan Sungurlu Uzun Iskender'i kan- rek işlenmiş dir ve Arif Ağa'nın kızının ona aşık olduğunu söyler. Kızı isterler ama Arif Ağa vermez. ancak onda B) Tatlı düşlerle acı gerçeklerin sergilendiği eserde Ahmet Kanaviçe, mesinden Cemil , Mülkiye Mektebi son sınıfına geçtiği yıl babasını 1533 tarih kaybeder. Evin, annesinin ve kız kardeşinin tüm yükü ona kalır. Kardeşi ölen, sevdiği kız başkasına verilen Ahmet Cemil'in üzerinde çalıştığı edebî eser, kimi yazar- hangisir lar tarafından acımasızca eleştirilince umut bağladığı bu eseri parçalar ve sobada yakar. Bu yüzden tüm hayalleri Kelir suya düşer. Eserde Torosların uzak bir köyündeki Abdi Ağa'nın köy- Yag lüyü sömürmesi ve ağalık düzeninin insan onurunu nasıl ayaklar altına aldığı işlenmiştir. Abdi Ağa'nın köylerin- Dor den Değirmenoluk'ta anasıyla yaşayan Memed, onun zulmünden bıkmıştır. Memed, Abdi Ağa'nın yeğeninin sozlüsü olan Hatçe'ye âşık olur ve onu kaçırır. Dört bölüme ayrılmış olan eserde Osmanoğullarının ortaya çıkış yılları, savaşçı dervişler, hilebaz keşişler, i Şeyh Edebali, Yunus Emre, Ertuğrul Gazi, Osman Bey ve Orhan Bey gibi tarihî şahsiyetler etrafında anlatılır. 6 Eserde Batı kültürü ile yetişen Kâmil Bey İstanbul'a gel- miş ve gün geçtikçe Milli Mücadele ruhunu kavramaya başlamıştır. İşgal kuvvetlerinin saldırı planını ele geçi- $ ren Nedime Hanım ve arkadaşları, bu planı Anadolu'ya A ulaştırmaya çalışırlar. Bu işi Kamil Bey üstlenir. Ancak A M içlerindeki ajanlar nedeniyle yakalanırlar. Fa

1. Ahmet Hamdi Tanpınar, bir bilim adamı olarak XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi adlı eseriyle edebiyat tarihçiliğine yeni bir ---- getirmiştir. Hem bu eserde hem de diğer edebiyat yazılarında ayrıntılara büyük önem vermiş, edebî şahsiyet- ler ile metinler hakkındaki şairane üslubunu dayanan bilimsel bir tarih anlayışıyla ---- - Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakiler- den hangisi getirilmelidir? A) konu - kanıtlara - aktarmıştır B) görüş farklılığı - duygulara - bir araya getirmiştir C) bakış açısı - belgelere - harmanlamıştır Đ) perspektif-hayale - birleştirmiştir E) tarz - buluşlara - dile getirmiştir - - -

28. (1) Albert Camus, ünlü denemesi Sisifos Söyleni'nde yaşamın saçmalığı kuramını Kral Sisifos'un kayayı taşıyıp durması ve her türlü gayretine rağmen bir türlü olayı sonlandıramaması üzerine inşa eder. (II) Camus'a göre her gün aynı şeyleri yaparak ve her gün yeniden başlayarak süregiden bir yaşam saçmadır. (III) Buradan Camus'un ünlü başkaldır edebiyatına geçiş köprüsü çıkar. (IV) İnsan bu saçma yaşama baskaldırmalıdır. (V) Bütün amacı ise onu değiştirmek olmalıdır. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinden sonra “Yaşamın kendisi de tipki Sisifos'un bu anlamsız çabası gibidir." cümlesi getirilirse parçanın anlam bütünlüğü sağlanmış olur? A) B) II D) IV E) V

Fatih Sultan Mehmet'in çocukluk yıllarına ait olduğu iddia edilen “Çocukluk Defteri", Dr. Süheyl Ünver tarafından 1961 yılında yayımlanmıştır. Ünver, bu deftere ilk defa 1940'lı yıl- larda bir tasnif sırasında rastlar ancak defteri pek önem- bir çalışmada aynı defter tekrar karşısına çıkar. Bu sefer semez. 1945 yılında, Topkapı Sarayı Müzesi'nde yapılan "Fatih'e ait olabileceğine dair bazı fişler” eklemekle yetinir. ilgisini çeker ama kesin işaretler olmadığından sadece 1956'da defteri üçüncü kez görür, yakından inceler, cildini, kâğıtlarını tetkik eder. Defterin iyiden iyiye Fatih'e ait olma ihtimaline dair kanaat edinir. Defterde; portreler, hayvan resimleri, çiçek motifleri, süsleme ve desen çizimleri, Os- manlıca, Rumca yazı denemeleri , pek okunamayan Farsça beyitler bulunmaktadır. Bununla birlikte, Fatih'e ait bol mik- tarda tuğranın eskizleri yer alır. Portreler çoğunlukla, Hris- tiyan oldukları anlaşılan kişileri tasvir etmektedir. Ünver, defterdeki tuğra eskizlerinin Fatih'in tuğrasına benzemesin- den, Rumca, Farsça gibi Fatih'in öğrendiği dillere ait yazım denemelerinden yola çıkarak bu defterin onun şehzadelik yıllarına ait karalama defteri olabileceği yorumunda bulunur. 35. Bu parçada sözü edilen “Çocukluk Defteri” ile ilgili olarak 1. Fatih'in çocukluk anıları yer almaktadır. VII. Fatih'e ait olabileceğini gösteren bazı ipuçları vardır. IM. Defterin farklı nüshaları üzerinde çalışmalar yapılmış- tir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız 1 B) Yalnız II c) Yalnız III D) Tvell E) I ve III

5. Anadolu'da "ağıt yakmak” derler, dildedir ama Yaşar Kemal'in ağıtlan gerçek anlamda yakılmış. Yeryüzünün en güzel ağıtlannı derledim 40'lı yıllarda, diye anlattı. Dört yılda üç yüz ağıt topladım. Jandarma geldi, evden aldı, götürdü. Karakola gittim sordum. Bir polis müdürü bulmaya söz verdi. Sonra geldi, "Yakmışlar onlan sobada." dedi. Bu yangının alevi, hâlâ yüzündeydi âdeta. Öylesine üzgündü, bunca yıl sonra bile... O ağıtları yeryüzünden sildiler, dedi. Ama bazılan belleğindeydi. Yaz, dedi. Açtım defterimi; o söyledi ben yazdim, eski bir yangından, yaşlı bir çınarın hafızası sayesinde kurtulan iki ağıtı: "Dervişin mendili ala/ Bülbül konar daldan dala/Ben öpmeye kıyamazdım/ Belemişler kızıl kana." "Anavarza at oynağı/ kana belenmiş gömleği/Gıyman aşiretler giyman/Kör karinin bir değneği”. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemistir? A) Ağıtlarının karakolda yok edildiğine B) Ağıtların bazılarının Yaşar Kemal'in ezberinde olduğuna C) Yaşar Kemal'in ağıt yazdığına Dj Ağıtların yakılmasına yazarın çok üzüldüğüne E) Yaşar Kemal'in ağıtları derlediğine

34 33. Bilinmeyen Bir Kadının Mektubu, Stefan Zweig tara- fından 1920'lerin ilk yarısında yazılmıştır. Bu eserde bahsedilen mektup, bir kadının hayatı boyunca sap- lantılı ve tutkulu bir şekilde sevdiği ancak bu durum- dan hiçbir şekilde haberi olmayan adama hitaben ya- zılmıştır. Okur; kadının ağzından, bir ömre yayılan bu platonik aşkın izlerini, onun duygu ve düşünce dünya- sinin en kılcal noktalarına kadar öğrenir. Bu sansürsüz tanıklık neticesinde Bilinmeyen Bir Kadının Mektubu, okuyan herkesi kendi içsel yolculuğuna davet ederken “Aşk nedir?" ya da "Burada anlatılan gibi bir aşk müm- kün müdür?” sorularına da bireysel cevaplar bulmaya itmektedir. Zweig'ın psikoloji bilimiyle yakın ilişki için- de olduğu gerçeğinden hareketle, kısa ama bir o ka- dar yoğun bu eserde irdelenen aşk mefhumuna dair sorular; hep kadın dünyası ve bakışı çerçevesinde ele alınır. Bu parçadan hareketle Stefan Zweig ile ilgili aşa- ğıdakilerin hangisi söylenemez? B A) Özlü bir anlatımı benimsediği B) Çevre ve kişi uyumunu gözettiği c) Ruhsal çözümlemelerde bulunduğu D) Okuru çeşitli sorular sormaya teşvik ettiği E) Okurla başkahraman arasında özdeşlik kurdurdu- ğu

CAP / TYT (1) Bu yayınevi, 2003 yılından bugüne her yıl, farklı tür- lere yönelik düzenlediği yarışmalarla çocuk ve genç- lik edebiyatımıza önemli katkılar yapıyor. (I) Yarışma sonrasında yayımlanan kitapların hâlâ çocukların ve gençlerin ellerinden düşmediği düşünülecek olursa ödül kavraminin altındaki asıl motivasyonun ne de- rece değerli bir üretime dönüştüğü açıkça görülüyor. (III) Yarışmacı olarak gördüğümüz isimlerin ilerleyen yıllarda jüri üyesi olmaları da bu değerli üretimin de- vamlılığına işaret ediyor. (IV) “Çocukların ve gençlerin kitapları çoğu zaman biz yetişkinlerden çok daha iyi değerlendirdiklerini unutmayalım." diyen bir yazar jü- ride çocukların da olması gerektiğini söylüyor. (V) Bu yolla çocukların kendi beğenilerini egemen kılacakları bir düzeni yine kendilerinin oluşturabileceği belirtiliyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? AT I. cümlede, blumlu bir eleştiriye yer verilmiştir. B) H. cümle, kesinlik bildirmektedir. SD III. cümlede, koşul belirtilmiştir. IV. cümlede, bir alıntıya yer verilmiştir. V. cümlede, öngörü dile getirilmiştir.