Paragrafta Yardımcı Düşünceler Soruları

1. Kant felsefeyi "kendisini akla dayanan nedenlerle meşru kılmak veya ---- iddiasında olan bir zihinsel etkinlik biçimi" olarak tanımlamıştır. Kanaatimizce bu tavır felsefeyi felsefe yapan ve bütün felsefi düşünme örneklerinde ortak olan bir noktayı gayet güzel bir biçimde Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? ane a - Ayasal hâle getirmek-cifade etmektedir B) haki çıkarmak - ortaya koymaktadr C) suçtan sıyrılmak - meydana getirmektedir D) illegal olmak - söylemektedir E) legal olmak - sağlamaktadır L de

B 31. Piyano, tarihsel gelişimi ve müziğe kattığı değerler yönünden günümüzde de kullanılan enstrümanlarından biri olmuştur. Bu enstrüman ile sayısız yapıtlar bırakan besteciler, tarihsel sürece de yenilikler katmışlardır. İcat edilen hâlinden çok uzakta olan günümüz piyanoları, ifadesi ve çalınışı bakımından güç bir enstrümandır. Devirler boyunca işlevi bulunan ve kullanımı revaçta olan piyano, kendi oluşturduğu edebiyatıyla bir kültür mirası olarak bize ulaşmış, tekniksel anlamda yenilikler kazandırılarak solo ve orkestra içerisinde yer alan bir enstrümana dönüştürülmüştür. Bu parçadan hareketle “piyano” ile ilgili, Tek başına çalınabildiği gibi bir çalgı topluluğuyla da icra edilebilmektedir. II. Zaman içinde değişime uğramış ve asıl amacının dışında kullanılmaya başlamıştır. III. Teknik yeniliklerle sürekli değişime uğraması, çalınması zor bir enstrüman olmasına neden olmuştur. IV. Fonksiyonelliği söz konusudur ve enstrümanlar içerisinde gözde konumdadır. önermelerinden hangilerine kesin olarak ulaşılır? A) I ve II B) I ve III C) I ve IV D) I, II ve IV E) II, III ve IV

18. Aşağıdaki parçalardan hangisi "Düşüncelerimiz yeni bir nes- nenin üstüne nasıl da hesapsızca üşüşüyor, onu yerinden bir miktar oynatıveriyor; tıpkı bir saman parçasını kan ter içinde taşıdıktan sonra bırakıveren karıncalar gibi...” düşüncesine uzak düşmektedir? A) Fikir, ona derler ki bir yol açsın; yol, ona derler ki bir gerçe- ğe ulaşsın. Bu nedenle fikretmek, zor bir sanattır. B) Hegel'in belki de en büyük katkısı, düşünceye büyük bir hız katması ve sonsuz bir güç yüklemesidir. Hegel'de düşün- cenin kendisi büyüleyicidir; üretir, zorlar, değiştirir, yorar... Ama sonuç muhteşemdir. Ø Yoğunlaşmış düşünce eylemdir; yoğunlaşmış eylem, in- sanlığı gerçek bir gelişime ve değişime iten şeydir. İnsanın gelişime ve değişime her dönem ihtiyacı vardır. D) Düşünmeyi keşfetmek, denemek, gelişmek, risk almak, kuralları yıkmak, hatalar yapmak ve eğlenmektir şeklinde sanmak aldatıcıdır. İyi bir düşünme, insanı yormaz; kısa za- manda sonuca ulaştırır. Düşünmeyi öğrendim. Sonra kalıplar içinde düşünmeyi öğrendim. Sonra sağlıklı düşünmenin kalıpları yıkarak dü- şünmek olduğunu öğrendim. Sonra bunların nasıl da insanı zorladığını hücrelerimde hissettim.

7. Derimizin altında bulunan ter bezleri, derimizi nemli ve sağlıklı tutmak için bir salgi salgılar. Bu salgı parmak uçlarımızdan dokunduğumuz yüzeylere bulaşır. Bu sal- ginin ve parmaklarımıza dışarıdan bulaşan çeşitli mad- delerin oluşturduğu ve yüzeylerde bıraktığı iz parmak izimizdir. Parmak izi, cam ve metal gibi gözeneksiz ve emici olmayan yüzeylerde belirgin olur. Kâğıt ve kumaş gibi gözenekli ve emici yüzeylerse salgının bir kısmını emdiğinden bu yüzeylerdeki parmak izleri belirgin değil- dir. Bu izleri belirgin hâle getirmek için pudra, özel mü- rekkepler ve bazı kimyasal maddeler kullanılır. Bu parçadaki cümlelerle ilgili olarak aşağıdaki yargi- larından hangisi söylenemez? A) Koşul cümlesine yer verilmiştir. B) Amaç cümlesi kullanılmıştır. C) Tanim cümlesine yer verilmiştir. D) Neden-sonuç cümlesi vardır. E) Nesnel cümleler kullanılmıştır.

MOMENTUM 18. Modern anlamda devletlerin kurulması ile eğitim ve öğretim işi devletin asli görevi olmuştur. Bu bağlamda özellikle 19. yüzyıldan başlayarak belirli yaş grupları zorunlu eğitim ve öğretime tabi tutulmuşlardır. Bilimsel ve teknik anlamda var olan bilgi değişiminin hayli yavaş olduğu bu dönemde, eği- tim kurumları aracılığıyla kazanılan bilgi ve beceriler, ortala- ma bir insana yaşamı boyunca yetmiştir. Ancak özellikle ge- çen yüzyılın ortalarından itibaren yaşanan gelişim ve deği- şim, öğretilen bilgilerin kişiler için ileriki dönemlerde geçer- liğini ve yararlılığını yitirmesine neden olmuştur. Böylece bi- linenlerin yeni nesillere aktarılması olarak görülen eğitimin yetersizliği tartışılmaya başlanmıştır. 19. Gerçekten kötü olan kitapta yazar, eğer b hip değilse, muhakl miştir; sezip kavra böyle vasat ve sikia şündüğünü herhe di. Çünkü bu yoll give eser gelme ranması, doğru gelir. Bundan ederse eser, s yardan yazıln onlar, her tür mışlardır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada savunulanları des- tekler nitelikte değildir? Bu sözler miş olabil A) Okur teliği B) Yaz cili By C) KE A) Klasik tarzda eğitim veren pek çok eğitim kurumunun kapanması, çağımız insanın gerçek bilgiye önem verme- diğinin göstergesidir. B) Günümüz insanının ihtiyaçlarına karşılık vermekte zor- luk çeken eğitim anlayışı, yavaş yavaş etkinliğini yitirme- ye başlamıştır. C) Ortalama insanın iş bulma, yaşamını sürdürme gibi zo- runluluklarına cevap veremeyen eğitim anlayışının de- vam etmesi beklenemez. D) Yeni dönem eğitimi de yeni dönem insanı gibi yenilikle- re ve değişimlere açık olmalı, çağının gereklerine ayak uydurmalıdır. E) Ömrün ilk yıllarında kazanılan bilgilerle kişinin hayatını a sürdürememesi , bilginin hızla değiştiğinin önemli bir gös- D) E) tergesidir. 20.

KARA KUTUI INE 18. (1) Yaşlı insanlar, gençlerin yaptığı her işi yapamaz. (II) Ama bu sadece fiziksel güç isteyen işler içindir. (III) Gençler bes- lenme ve atiklik konusunda yaşlılardan güçlüdür. (IV) Elbet- te fiziksel güç isteyen işleri yaşlılar gençler kadar yapamaz fakat akıl gücüne dayanan işleri daha kolay yaparlar. (V) Bu nedenle yaşlandıkça düşünme ve yaratma gücümüzün azal- dığını söyleyenler vardır. (VI) Ama bunu söyleyenler kesinlik- le yanılmaktadır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi dü- şüncenin akışını bozmaktadır? A) 11 B) III C) IV D) V E) VI MUTU INFORMAL YAIYNLARI

B 30. 9 28. Deniz ortamında bulunan bir bakteri olan V. vulnificus, sik- lıkla açık bir yaranın etrafındaki etin ölmesine yol açan bir enfeksiyon olan nekrotizan fasiite yol açıyor. Bakteri, "et yi- yen" ismini de buradan alıyor. Bu bakterinin bulaştığı çiğ is- tiridyelerin tüketilmesi, diyabet hastalığı gibi altta yatan sağ- lik sorunları bulunan hastalarda daha ciddi ve ölümcül nite- likteki kan zehirlenmesine de sebep olabiliyor. Yüzde elliyi aşkın çarpıcı bir öldürücülük oranı taşıyan V. vulnificus, in- sanlarda en hızlı ölüme yol açan patojenlerden biri. Fakat araştırmacıların söylediğine göre bu bakterinin bütün türle- ri insanları öldüremiyor ve girdiği vücuda zarar da vermiyor. Aradaki bu kuvvetli farkın ardındaki ekolojik ve genetik se- bepler, şaşırtıcıdır ki onlarca yıldır muamma kalmış. Bu parçada “V. vulnificus” adlı bakteri ile ilgili aşağıdaki- lerden hangisine değinilmemiştir? A) Hangi yollarla insana bulaştığına B) Kimleri daha çok tehdit ettiğine C) Öldürücülük düzeyinin nelere bağlı olduğuna D) Zararları ile ilgili bilinmezlikler bulunduğuna E) Yaşam bulduğu alanların nereler olduğuna 29. Sait Faik'in hikâyeleri, üzerlerinden bunca zaman geçmesi- ne karşın değer yitirmek şöyle dursun, çok daha geniş bir okuyucu kitlesi buldu, buluyor ve bulacak. Aynı durum Ömer

6. Şiir cok zor bir sanat. Öncelikle yetenek işidir şiir, Bunun yanında birikim, azim ve sabır gerektirir şiir. Sonra şairin çevresi bu sanata uygun olmalı. Sabir çok önemli. Yazacak beğenmeyecek, yazacak eleştirilecek. Gece yok, gündüz yok. Yerine göre sosyal yaşamdan soyutlanacak, evine kapanacak. İlhamını başarılı bir biçim, dil ve anlatımla ortaya koyacak. Yerine göre saatlerce çalışacak ama bazen bir dörtlük bazen bir dize yazacak. Bu parçadan şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi çıkarılamaz? At Belli bir birikime sahip olmadan şiir yazılamayacağı B) Şairin insanlardan uzak bir yasam sürmesi gerektiği C) Şiirin yazılması oldukça güç bir edebî tür olduğu D) Şiir yazma işinde şairin her zaman başarılı olama- yabileceği E) Uygun bir ortam hazırlanmadan şiir yazılamayacağı 1 02

39 - 40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Masalcı toplumlarda geleneksel aile yapısı egemendir. Masal- lar ataerkil bir bilinçaltının ardil söylem alanını yansıtırlar. Buna rağmen masal geleneğinde anlatıcı olarak ve masalları bir son raki nesle aktanci olarak kadinlarin rolu daha fazladır. Ailenin evrensel tarihinde erkeklerin evin geçimini sağlamak için ev dişi mekanlarda bulunma zorunluluğu, evle ve çocuklarla ilgilenme misyonunu kadınların üzerine yüklemiştir. Bu nedenle çocuk- lann avutulması ve eğitilmesi, kişiliklerinin şekillendirilmesinde kadınlar daha etkin olmuşlardır. Kadınlar, masalların eğitici iş- levinden bu görevlerinde çok yararlanmışlardır . Ancak burada şöyle bir soru akla gelmektedir ---- Bu soruya verilecek yanit, geleneksel toplumlarda ataerkil söylemin, anaerkil söylemi sin- dirmesi ve yok saymasıdır. Anaerkil söylem, oluşum evresin- den itibaren kendi varlık alanını doğrudan kendi kazanamamış, ilkin ataerkil söylemin gölgesi altında, onun kisvesine bürüne- rek kendi varoluşunu reddetme yoluyla ancak elde edebilmiştir. 39. Parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağı- daki soru cümlelerinden hangisi getirilmelidir? A) Masalların anlatıcısı ve aktarıcısı kadınlar olmasına rağmen neden masallarda ataerkil bir dil ve söylem baskindir? Ataerkil toplum yapısındaki ailelerde kadınların çocukların eğitimiyle ilgili görevleri neden böylesine ağırdır? O Sözlü gelenek ortamında masalların anlatıcılığı ve aktarıcı- lığı misyonu neden yalnızca kadınlara verilmiştir? Ataerkil söylemin masal anlatıcılığında anaerkil söylemden hiç etkilenmediğini söylemek mümkün müdür? E) Ataerkil toplumun kadınları masal anlatıcılığı konusunda daha özgür bırakması ne zaman gerçekleşmiştir? 40. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? Sözlü edebiyatta anaerkil ve ataerkil söylem denilen erkek ve kadın ağırlıklı iki farklı anlatım tarzı vardır. Masallar her ne kadar kadınlar tarafından anlatılsa da as- linda arka planda ataerkil zihniyet yapısının izleri görülür. c) Kadınlar olmasa sözlü gelenekte masalların icra edilmesi ve sonraki nesillere aktarımının gerçekleşmesi mümkün değil- dir. D Ataerkil söylem sözlü anlatılarda her ne kadar baskın olsa da anaerkil söylem ilk andan itibaren kendine has, bağım- siz bir alan kurmuştur. Masalların yaygın olduğu toplumlar ataerkil yapının etki- sinde olduklarından çekirdek aile yapısı görülmez, gelenek- sel aile yapısı hâkimdir.

TÜRKÇE ok ri n a r i 7 a r 24. İnsanların bizim hakkımızdaki algılarının temelini ile. tişim kurma biçimimiz belirliyor. İletişim şeklimiz “ken. dini gerçekleştiren kehanet gibidir. Sıcak, olumlu ve doğru iletişimin bize benzer şekilde dönme yüzdesi çok yüksektir. İlk izlenimde öncelik etkisi dediğimiz bir şey var, ilk imaj işlemi saniyeler kadar kısa ancak bir bilgisayar programının kodları kadar derin ve etkindir. İnsanların bizi tanımlama biçimi bizim hakkımızdaki algılarının toplamı diyebiliriz. Bu nedenle kendimizi ixxi-ifade edebilmek için nasıl bir iletişim kurduğumuz daha da önem kazanıyor. İyi bir iletişim için gerekli olan tekniklere dikkat ettiğimiz zaman söylemlerimizin etkis, artmakta, kaliteli bir iletişimin getirdiği sosyal, psikolojik artılar çoğalmakta, mutluluk ve başarı düze- yimiz yükselmektedir. Bu parçada "iletişim" ile ilgili vurgulanan düşünce asağıdakilerden hangisidir? iletişim yöntemlerine uyularak kurulan ilişkiler çok yönlü fayda sağlamaktadır. iletişimin başladığı ilk an, ilişkilerin devamını belir- lemektedir. 1 CAP x iyi bir iletişim kurmak veya bu iletişimi tam tersine çevirmek insanların kendi elindedir. Kendimizi iyi ifade etmenin birçok yöntemi oldu- ğunu bilerek ilişkilerimizi başlatmalıyız. E) İnsanlar hakkındaki izlenimlerimizi belirleyen şey iletişim kurma biçimlerimizdir.

DENEME 01 7 efenin 5 niş tik n 26. Bilim insanları; diğer canlılardan farkımızı ortaya koyabilmek için bizim konuşan, gülen, politik davranan, üretim araçları yapan bir canlı olduğumuz şeklinde tanımlar yapmıştır. İnsanların, diğer canlılarla karşılaştırıldığında ilk başta göze çarpan yanı, onun karmaşık ve zengin bir yapıya sahip olduğudur. Biz insanlar yaşayan bir organizma olarak yaşam sürecimiz boyunca ebeveynlerimizden bize miras bırakılan genetik özelliklerimiz kapsamında ve çevresel etkilere bağlı bir biçimde görünüm ve davranış olarak farklılaşırız. Bu farklılaşan özelliklerimizin bazıları; aramızdaki zengin, duygusal ve düşünsel iletişimi sağlayan ve dil gibi diğer canlılarda bulunmayıp yalnızca bizim türümüze özgü olan kimi niteliklerdir. Gerek insana özgü, gerekse insana özgü olamayan bu geniş ve zengin davranış; duygu ve düşünce dünyasının neye göre belirlendiği, nasıl şekillendiği sorusu insanlığın sorduğu en temel sorulardan birisidir. Z. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? YAYINLARI AV Bilim insanlarına göre insanın görünüm ve davranış bağlamında diğer canlılardan farklılaştığına B) Davranışların, genetik ve çevresel dinamiklerden etkilendiğine LİMİT Ø Dil olgusunun, insan ile hayvan arasındaki farkı belirleyen bir yapı olduğuna DInsanların, fizyolojik olarak diğer canlılardan daha karmaşık bir yapıda olduğuna E) Diljn, insanlar arasındaki iletişimi sağlayan bir araç olarak görüldüğüne

2021-TYT/Türkçe 21. Besin neofobisi -yeni besinleri denemeye karşı duyulan isteksizlik ve korku-hakkında yapılan bir araştırmada yaşları 4 ila 7 arasında değişen ikizlerin %72'sinin yeni besinleri denemekle ilgili isteksizliğinin genlerinden kaynaklandığı tespit edildi. Bu konuda yapılan önceki çalışmalarda da çocukların %78'inin, yetişkinlerin ise %69'unun genlerinin etkisiyle yeni besin denemekten kaçındığı görüldü. Araştırmaya katılan çocukların çevresel etkenler bağlamında yeni besinlere duydukları korkuyu azaltabilecekleri belirlendi. Bu konuda yetişkinlerin çocuklara örnek olması gerektiğini belirten uzmanlar; ebeveynlere evde yeni besinler denemeyi ve çocuklara farklı besin seçenekleri sunmayı öneriyor. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir? Ebeveynlerinin yeterli besin çeşitliliği sağladığı eğilimindedir. B) Yeni besinleri denemeyi reddeden çocukların tutumunu uygun çevresel koşulları sağlayarak değiştirmek mümkündür. C) Çocukluk çağında başlayan yeni besinleri denemeyi reddetme, hayat kalitesini düşüren bir davranış bozukluğudur. D) Yeni besinleri denemeyi reddetmeye yönelik çalışmalar, genetiğin etkisinin yaş ilerledikçe azaldığını göstermektedir. E) Yeni besin denemeye yönelik ilgiyi artırmak isteyen ebeveynin, çocuğun kişilik özelliklerini dikkate alması gerekir.

ve TÜRKÇE TYT - 7 sifat zarf isim mes yam kuratan zamir da ise edat 1. Önce Balkan Savaşı, sonra I. Dünya Savaşı'nın keşmekeşi (üzüntüsü) içinde, geleneksel tiyatroyla haşır neşir olan 11 (kaynaşan) Türk yazarlarının çoğu Avrupa tiyatrosunda olan bitenden habersizdiler. Yabancı dil bilen küçük bir kesim (kısım), Avrupa tiyatrosunu izliyor ve bu oyunlara III kayıtsız kalamiyor (önem veriyor) ve oyunlarında bu tarz IV meyitleri (eğilimleri) taklit ediyorlardı. V Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin an- lami parantez () içinde verilen açıklamayla uyuşma- maktadır? D) IV E) V C) III A) B) II

GENEL YETENEK 16. Dil sorununu tek başına ele almak mümkün değw. Her bir halkın sahip olduğu önemli değerleri var. dir. Biri yaşadığı yurdu, toprağı, ikincisi dili. Fakat dil önde gelir . Şöyle ki bazı halklar topraklarından sürülmüş, yerini yurdunu kaybetmiş olabilir. Nite kim Stalin döneminde bu oldu. Fakat bu halk dilini kaybetmedi. Eğer bir halk dilini de kaybetmişse asimile olmuş demektir. Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisinin ce- vabı olabilir? sbrych A) bile bakış açınız nedir? unsvis Byte B) Dil ile toplum arasındaki ilişkiyi sağlayan şey ingyud gibi nedir? C) Yabancı sözcüklerin kullanılması dil sorunu ya- fatır mı?nsissemunssons 08 mi? D) Dili geliştirmek için neler yapılabilir?linen E) Dili önemli kilan nedir? blomsm sy! A VV Vevo 17.1960'lardi

gisi söylenebi 8 A) Bir olay, devinim hâlinde anlatılmıştır. Tanımlama cümleleri bulunmaktadır. Neden - sonuç cümlesine yer verilmiştir. D) Niteleyici sözcüklerden uzak durulmuştur. E) Tanık gösterme yapılarak konu pekiştirilmiştir. 16. Piyes yazan, doğaya ayna tutar; bu aynada yüzünü gören kişi ya başını çevirir, ya aynadaki görüntüsüne tükürür ya da aynayı kıracakmış gibi yumruklarını sıkar. Tiyatrodan bekle- diğimiz işte budur. Bize yüzümüzü olduğu gibi göstersin. Gös- tersin ki yüzümüzün ne durumda olduğunu bilelim. Bu parçada tiyatrodan beklenen anlatım özelliği aşağıda- kilerden hangisidir? A) Özgünlük B) Objektiflik C) Doğallık D) Yoğunluk E) Etkileyicilik

17. Din; ferdi ve içtimai yanı bulunan, fikir ve uygulama açısından sistemleşmiş olan, inananlara bir yaşam tarzı sunan, onları belli bir dünya görüşü etrafında toplayan bir kurumdur. O, bir değer koyma, değer biçme ve ; yaşama tarzıdır. Yüce ve askın bir varlığa isteyerek bağlanma ve ona teslim olmadır. Bu tanımdan hareketle dinle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Birey ve topluma yön verdiğine Ölüm sonrası ebedi bir hayat vadettiğine Ci Teorik ve pratik yönü olduğuna py insanın anlam arayışına cevap verdiğine E) Bilinçli bir tercih olduğuna oua os