Romanın Yapı Unsurları Soruları

en mara 7. Tâli' oldi neyyir-i ikbâl ü devlet subh-dem Şu'le saldı âleme necm-i hidâyet subh-dem vollim pâre noci - hout Kâ'inâtı kıldı mir'ât-ı cemâl-i şâhdan Gark-i envâr-ı hidâyet Rabb-ı izzet subh-dem Bu dizelerle ilgili olarak SORULA 1. Nazmın nesre yaklaştırıldığı görülmektedir. Dili sadeleştirme çabasının sonuç vermediği görülmektedir. III. Söyleyiş olarak halk şiirine yakındır. Tanzimat II. Dönem şiirinden alınmıştır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız 11 D) Il ve til B) Yalnız TV E) II ve IV C)veill

SI : 6. Bi-baht olanın bağına bir katresi düşmez Bârân yerine dürr ü güher yağsa semâdan Nush ile uslanmayanı etmeli tekdir Tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir. Allah'a sığın şahs-ı hâlimin gazabından. Zîrâ yumuşak huylu atın çiftesi pektir. (Bî-baht: bahtsız, bârân: yağmur, dürr ü güher: mücevher, nush: nasihat) Yukarıda verilen dizelerin içerik ve dil özellikleri dikkate alındığında aşağıdaki sanatçılardan hangisine ait olduğu söylenebilir? A) İbrahim Şinasi C) Ahmet Vefik Paşa B) Ziya Paşa D) Namık Kemal (E) Şemsettin Sami

12. Encümen-i Şuara, on dokuzuncu yüzyılın ikinci yansında, hemen yenileşmenin başında, klasik zevki sürdüren şairlerin oluşturduğu bir topluluktur. Hersekli Arif Hikmet Bey'in Aksaray'daki evinde her sah günü toplanan bu topluluğun amacı şiir yazmak isteyen gençlere yardımcı olmaktır. Klasik şiir zevkinin hakim olduğu bu topluluğa eski şiir geleneği içindeki devrin öne çıkan sanatçıları- nun yanı sıra şiir sanatının başında olan genç şairler de katılmaktaydı. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen topluluğun bir üyesi değildir? A) Laskofçal Galip B) Rocaizade Mahmut Ekrem C) Namık Kemal D) Ziya Paşa E) Yenişehirli Avni

1. Kahraman * Dilruba * İslam - Zekiye * Adil Giray * Mahpeyker - Dilaşup Eser * Âkif Bey İntibah ★ *Kara Bela * Vatan yahut Silistre Cezmi Yukarıdaki kahraman - eser eşleştirmesinde hangi eser dışarıda kalır? A) Âkif Bey C) Vatan yahut Silistre E) Cezmi B) İntibah D) Kara Bela 4.

Tanzimat Dönemi hikâyeleriyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Olaylar çoğunlukla günlük yaşamdan veya tarihten alınmıştır. B) Eserler genel olarak, duygusal, acıklı konular üzerine kurulmuştur C) Gerçek anlamda Batılı tekniğe uygun ilk eserler bu dönemde verilmiştir. D) Kahramanlar çoğu zaman tek yönlüdür; iyiler tama- men iyi, kötüler de tamamen kötüdür. E) Tesadüflere çok yer verilmiş; sırası geldikçe, olay akışı kesilerek birtakım bilgiler aktarılmıştır.

9. 1. Takip HTahrib-i Harabat III. Dekadanlar yazısı V. Renan Müdafaanamesi Lisan-i Osmaninin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şamildir Yukarıdakilerden hangi ikisi Tanzimat Dönemi'nde bir edebî tartışmayla ilişkilendirilir? A) I. vell. D) III. ve V. B) I. ve V. EXV. ve V. C) II. ve IV.

E) Ahmet Mithat Efendi Aşağıdakilerden hangisi Ziya Paşa için söylenemez? Defter-i Amal adlı anı türündeki eserinde yalın bir düzyazı dilini kullanmıştır. B) Terkib-i Bent'te kolay ve güzel söylenmiş, düşünce içerikli beyitleriyle divan şiiri geleneğini devam ettirmiştir. C) Şiir ve İnşa makalesinde Türk şiirinin temelini halk şiiri olarak kabul etmiştir. L D) Harabat adlı antolojisinin ön sözünde Türk şiirinin temelini divan şiiri olarak kabul etmiştir. L E) Eş'ar-ı Ziya adlı kitabında nesir türündeki eserlerini bir araya getirmiştir.

30 (1) Yaşanmış ya da yaşanabilir olay veya durumların kişi, yer ve zamana bağlı olarak okuyucuda heyecan ve zevk uyandıran kısa anlatı türüne hikâye denir. (II) Türün dünyadaki ilk örneği Boccaccio' nun yazdığı Decameron adlı eserdir. (III) Tanzimat'la edebiyatimi- za giren bu türün yerini daha öncesinde destanlar halk hikâyeleri ve mesneviler tutmaktaydı. (IV) Tanzi- mat Dönemi'nde Şemsettin Sami tarafından kaleme alinan Letâif-i Rivâyât adlı eser ilk hikâye örneğidir. (V) Teknik açıdan güçlü, ilk hikâye ise Samipaşazade Sezai'nin yazdığı Küçük Şeyler adlı eserdir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? AM B) II C) III D) IV EV

ter- an- dır. an GIZ 2- 2. Aşağıdaki parçalardan hangisi tanrısal (hâkim) anlatıcının bakış açısıyla verilmiştir? A) Bu caddeye ne kadar da çok fotoğrafçı toplanmış, şimdiye kadar kaç tanesinin önünde resimleri seyre daldım. Bütün bu mesut insanlar buralara da saadetlerini tespit ettirmek için koşuşmuş olacaklar. Bu resimlerde, yaşayacaklarından da- ha uzun zaman tebessümleri devam edecek. Şu gelin, de- min gördüğüm kocalı kadın değil mi? B) Ertesi sabah tıraş oldu, yeni üniformasını giydi. Generali makamında görmeye gitti. Kabul odasına girdiğinde onun orada toplanan birçok kişiyi dinlediğini gördü. General ön- ce gelenlerle konuşuyor, onların isteklerini dinliyordu. Sıra kendisine gelince General gözlerini ona çevirdi ve dinleme- ye başladı. C) Güzel bir akşam vaktiydi. Yazı işlerinde memurluk yapan Mi- chel, tiyatroda önden ikinci sıradaki bir koltuğa oturmuştu. Dürbünle, Kornevil'in Çanları adlı oyunu izliyordu. Derken, birdenbire dürbününü gözünden indirdi, öne eğildi ve hap- şu! O Oksijen Yayınları D) Kibar bir insan olduğu için, birilerini rahatsız edip etmediği- ni anlamak amacıyla çevresine bakındı. İşte o zaman uta- nılacak bir durum olduğu ortaya çıktı. Tam önünde yaşlı bir adam bir yandan başının dazlağını ve boynunu mendiliyle çabuk çabuk siliyor bir yandan da homurdanıyordu. E) Nihayet, bir gün, bu korktuğum, beklediğim, merak ettiğim hadise vuku buldu; Juju'nun zinciri, askerin elinde kaldı. Köpek mancınıktan kurtulan bir taş gibi fırlamış, bir an için- de gözden kaybolmuştu. Arkasından yetişemediler, gittik- çe uzaklaşan ve sokaklar arasında gittikçe sönerek akse- den havlamalar, o kadar! 4 17

10. İnsanların doğa olaylarına duydukları hayranlık; mitleri, masal ve destanları oluşturmuştur. Mitler, ilkel insan topluluklarının, evreni, dünyayı ve doğa olaylarını yorumlamak, henüz sırrını çözemedikle- ri hayatın ve evrenin çeşitli görüntülerini bir anlama bağlamak ihtiyacından doğmuş hikâyelerdir. Bu parçada verilen bilgiler aşağıdakilerden han- gisi ile ilgilidir? A) Milli Edebiyat Dönemi B) Cumhuriyet Dönemi C) Tanzimat Dönemi D) Servetifünun Dönemi E) Sözlü Dönem

8. Görüp ahkâm-ı asri münharif sidk u selametten Çekildik izzet ü ikbal ile bab-ı hükümetten Usanmaz kendini insan bilenler halka hizmetten Mürüvvet-mend olan mazluma el çekmez ianetten Hakir olduysa millet şanına noksan gelir sanma Yere düşmekle cevher sakit olmaz kadr ü kıymetten İçerik ve üslup özellikleri dikkate alındığında bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Sanat için sanat anlayışıyla kaleme alınmıştır. B) Aruz ölçüsü ve beyit kullanılmıştır. C) Vatan, millet ve hürriyet konuları ele alınmıştır. D) Arapça ve Farsça kelime ve tamlamalar vardır. Türk edebiyatının Tanzimat Dönemi ürünlerin- dendir.

F Destek Sorusu 1 Namık Kemal, Cezmi adlı romanında, Adil Giray'ın iran ile Osmanlı arasında yapılan savaş sonunda orada esir düşmesini; ardından Perihan, Sehriyar ve Cezmi ile olan ilişkilerini anlatmaktadır. Bu parçaya göre edebiyatın hangi bilim dalı ile ilişkisi olduğu söylenebilir? A) Psikoloji B) Felsefe C) Tarih D) Coğrafya E) Sosyoloji 13

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) İlk yerli hikâyelerimizin yazarı Ahmet Mithat Efendi'dir. B) Küçük Şeyler adlı eser, Batılı anlamda ilk başarılı hikâ- ye örneklerini içerir. C) Millî Edebiyat Dönemi hikâyelerinde millî bilinç aşılama hedeflenmiştir. D) Tanzimat Dönemi hikâyelerinde kesit hikâyesinin ilkele- ri ağır basmaktadır. E) Tanzimat Dönemi ilk hikâye örneklerinde meddah ve kıssa geleneğinin etkileri görülür.

AYT EDEBİYAT SORU BANKASI 111 3. 1. Zafername II. III. Vaveyla IV. Bala'dan Bir ses Aşağıdaki sanatçılardan hangisi numaralanmış eser- lerden biriyle eşleştirilemez? Müntehebat-ı Eşar A) Şinasi B) Namık Kemal C) Recaizade Mahmut Ekrem D) Ziya Paşa E) Abdülhak Hamit Tarhan S A R M A L 6. Tanzi hangi: A) Ta Ma cir B) Şi dü la C) Ö en M NADSB D) A na E) B g

Hikâye / Tanzimat'tan C 1. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat I. Dönem hikâyeleri- (4)nin özellikleri arasında gösterilemez? eis Yayınları ...... A) Yazar, eserin kahramanları arasında taraf tutmaz. B) Yazar, olay akışını keserek kurguyu aksatır. C) Toplumcu, uyarıcı, ders verici niteliktedir. D) Genel olarak sosyal sorunlar ele alınmıştır. E) Teknik açıdan kimi kusurlar taşır. Hikâye türüyle ilgili olarak verilen aşağıdaki açıklama- rin hangisinde bilgi yanlışı vardır? emet Hikmet Müftüoğlu Servetifünun anlayışı sitan hikâyelerini Haristan ve Gülistan ad niştır. etin millî ve toplumsal so Aka Gündüz, Türk hikâye tür

e- or IŞ Ü- al in en K, Di Ci a I e Palme Yayınevi Eleştirinin sanat degeri taşıması gerek- tiği D) Eleştirinin hangi plana göre yazılması gerektiği E Eleştiri yazılarında dilin ve anlatımın öhemi $3 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yapılan açıklama, doğru değildir? A) Yazarın herhangi bir konuda duygu ve düşüncelerini okuyucuyla konuşuyor- muş gibi senli benli bir üslupla kaleme aldığı yazı türüdür, deneme. BY Türk edebiyatında ilk röportaj örnekle- rini, mülakat sınırları içinde Diyorlar ki adlı yapıtıyla Ruşen Eşref Ünaydın ver- miştir. CY Divan edebiyatında günlük türüne uzname" denmiştir, Batılı anlamda ilk günlük, Direktör Ali Bey'in bir gezi günlüğü olan Seyahat Jurnali'dir. Eleştiri (tenkit), bir ve sanat eserinin olu olumsuz yönlerini, s toplumun sanat and yerini ortaya koyan D) Bir kimseye, bir kurum ya da kuruluşa, bir topluluğa bir şey iletmek, bildirmek amacıyla yazılan yazılara mektup de- nir. Temelde bir gazete olan eleştiriler ele a ve bunu ele alış biç dan şu şekilde grum E Bir kişinin hayatıyla birlikte kişiliğini ve eserlerini bir bütün olarak ayrıntılı bi- çimde işleyen biyografilere (monogra- fi" adı verilir. a) San d b) Esere dönü c) Topluma da (sosyolojik d) Çağdaş ele Ani (Hatıra) Kaynağını kişinin alan, yazarın ken geçmiş veya ken olduğu birtakım anlattığı yazı tür Anılar "ben me Anlatıcı "ben"c şahsın ağzında