Romanın Yapı Unsurları Soruları
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları3.
Anda Corneilleler, Racineler, Mussetler,
Hele Victore Hugolar, Voltaireler, Moliereler
Eyleyip arz-i kemâlat bana,
Aczimi kıldılar ispat bana;
Bunların şi'rine ettim dikkat:
Ya hakikat idi yahut hikmet.
Hem de gâyetle tabiî ve selis
Kâh te'sir de mânend-i nesis.
Geldi hayret bana kaldım mahsur
Düşünüp kendimi oldum meftur.
Buna taklit değil iken haddim,
Başka yolda yazar iken ceddim
Eyleyip ye's ile bir gün cür'et
Tarz-ı garbî dedim olsun âdet
O zaman yazmış idim Sahra'yı
Keşfedercesine yeni dünyayı
Aşağıdak
A) Türk S
A) Recaizade Mahmut Ekrem
B) Abdülhak Hamit Tarhan
C) Muallim Naci
D) Ziya Paşa
E) Namık Kemal
6. Sâf ü
Bu dizeler içerik bakımından değerlendirildiğinde aşağıdaki Tanzimat Dönemi sanatkârlarından hangisine
olabilir?
Bir ço
Bir ço
Uyuy
Ben
O ha
Müte
Kars
Yok
Rû
Åh
Be
Sa
M
B
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları1. Aşağıdakilerden hangisi Recaizade Mahmut Ekrem'in şairliği ve şiirleriyle ilgili doğru bir yargıdır?
A) Halkın anlayacağı sade bir dil ve hece ölçüsü kullanmıştır.
B) Şiirin tek amacının güzellik olduğunu düşünen şair, kafiye ve vezne gereken özeni göstermiştir.
C) Vatan ve millet sevgisi, adalet temalarını yoğun şekilde ele almıştır.
D) Şiirlerinde sosyal faydayı ön planda tutmuştur.
E) Mensur şiir denemesi yapmamıştır.
natc
bir a
Bu
A
2. Türk şiirinin tamamiyle Avrupai bir görünüş almasındaki payı büyüktür. Onun şiiri, şekil bakımından Avrupa
iç unsurlarıyla da tamamiyle Batılıdır. Anlamın bir beyitte tamamlanması geleneğini ortadan kaldırarak
dırmış, divan şiirinin müstezat şeklini serbest müstezata çevirmiştir.
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları5.
Dediğim dedik, çaldığım düdük bir evlat olarak büyüyen
büyük dedem Haşmet Efendi, zaman içinde hızlı köpürüp
çabuk parlayan, öfkelendi mi ortalığı kasıp kavuran,
hararetli, hiddetli, heybetli bir adama dönüşmüş. Büyük
ninem Cavidan Hanım'la izdivacından, biri dedem, yedi
çocuğu olmuş. Rivayet o ki yedisi arasında zerrece ayrım
gütmeyecek kadar hakkaniyetli adammış, birinden birinin
yanağını okşamamış.
Bu parçada romanın yapı unsurlarından hangisi ön
plandadır?
A) Olay
D) Mekân
B) Zaman
E) Tema
C) Kişiler
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurlarısadece suni bir yazma biçimi olmaktan ziyade
bugünün dünyasındaki çok sesliliğin ve karmaşık yapının
da göstergesidir. Televizyon, internet, akıllı telefonlar
aklımıza ilk gelen iletişim aletleri olarak insanların zihnine
çok kısa bir sürede yüzlerce görüntü, metin, anlamlı veya
anlamsız imge, nesne veya fikri âdeta boca etmektedir.
Buna maruz kalan birey, okuyucu veya yazar olarak tüm
algıladıklarını metin üzerinden okuduğunda ortaya çok
karmaşık her bir parçası bir algıdan gelen anlamlandırma
süreçleri çıkmaktadır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki roman
tekniklerinden hangisi getirilmelidir?
A) Gösterme
C) Geriye dönüş
E) Metinler arasılık
B) Anlatma
D) Pastiş
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları5
cevaplayınız.
7.-8. soruları aşağıdaki parçaya göre
Tanzimatçılar çok yönlü sanatçılardır; onlar hem şair,
romancı, tiyatro yazarı, tarihçi hem de makale, fikra ve
eleştiri yazarı olmaya çalışmışlardır. Edebiyatımızda
Ancak hemen hepsi Fransız kültürü ile yetışmış olan
daha önce görülmeyen bu türlerin öncüsü olmuşlardır.
Tanzimat sanatçıları, sembolizme koşan çağdaş Fransız
sanatçılarının artık pek ilgilenmedikleri hatta neredeyse
terk ettikleri eski romantik edebiyatla ilgilenmişlerdir.
bağlanmışlar; eserlerinde onlar gibi zulme, haksızlığa k
18. yüzyıl Aydınlanma Devri'nin devrimci düşünürlerine
savaş açarak toplumun dili olmaya çalışmışlardır. Kısacası
onlar sanattan çok fikir ve ülkü peşinde koşmuşlardır.
7. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi Tanzimat
sanatçılarının özelliklerinden biri değildir?
A) Farklı edebî türleri kullanmış olmaları
B) Eserlerinde toplumsal konuları işlemeleri
C Çok yönlü bir eleştiri kültürüne sahip olmaları
D) Düşünceye sanattan daha çok önem vermeleri
E) Pek çok edebî türün ilk örneklerini vermiş olmaları
Lise Türkçe
Romanın Yapı UnsurlarıBir edebiyat araştırmacısı Sessiz Ev romanini tahlil
De
ederken romanin, Ittihat ve Terakki Dönemi'nde
Istanbul'dan Gebze'ye sürgün edildikten sonra hayata
Küsen Selahattin Bey adındaki bir doktorun hikayesi
olarak başladığını belirler. Önemli karakterlerden biri
olan Selahattin Bey'in Bati pozitivizmine gönül veren, o
yolda bir ansiklopedi yazmayı düşünen ve kimlik
bunalımları olan bir kişiliğe sahip olduğu bulgularına
ulaşır. Pamuk'un bu romaninda Türkiye'nin Avrupa'ya
yönelmesinin toplumsal sürecini saydamlaştırmak için
ele aldığı tarihsel kesitlerin tipik oyuncularını ve bu
kesitlerdeki ideolojik konumları, bir ailenin bireyleri
üzerinden yansıttığını anlar. "Orhan Pamuk,
romanlarında karşıt ögelerden yararlanarak çatışma
ortamı yaratmıştır.", "Yazar, çocukluk ve gençlik
yıllarında eski-yeni, Doğu-Batı, milliyetçi-devrimci gibi
karşıt unsurların sürekli sürtüştüğü bir ortamda
yaşamıştır.", "Kendi yaşamında izleri sık sık kullanmayı
iyi bilen yazar, gerçekle hayal dünyasını karşı karşıya
getirerek ve bunu roman kahramanlarının bakış açısıyla
sunarak kendi gerçekliğinin toplumsal sorunlarını
kurmacanın içerisinde gerçek bir zemine oturtmaya
çalışmıştır." gibi çıkarımlar yapmak için bu ön
hazırlıkları asla es geçemez.
I. Karakterlerin roman içindeki oluşumlarını belirleyen
ve kırılma yaratan dinamikler
II. Avrupa kültürünün Türk kültürünü baskı altına alma
adına geliştirdiği stratejiler
III. Romandaki olayların yaşandığı dönemin karakterler
üzerinde yarattığı değişimler
Yukarıdakilerden hangileri bu sözleri söyleyen
kişinin çalışma alanına girer?
A) Yalnız
B) Yalniz
Soru Bankası
D) II ve II
EH. 11 ve III
C) I've III
LIMIT SAYINLAR
8.
133
E)
E
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları22. Hikâye (öykü); gerçek ya da gerçeğe uygun olay veya
durumların kişi, yer ve zaman ögelerine bağlı olarak an-
latıldığı kısa bir edebî türdür. İtalyan yazar Boccaccio'nun
yazdığı Decameron (Dekameron) adlı eser, hikâye tü-
rünün ilk örneği kabul edilir. Batılı anlamda hikâye, Türk
edebiyatında Tanzimat Dönemi'nde görülmeye başlan-
mıştır. Bu dönem yazarlarından ---- ilk yerli hikâye olan
Sami Paşazade Sezai ise Batı tekniğine uygun ilk
hikâye kabul edilen ---- yazmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangileri getirilmelidir?
A) Şemsettin Sami, Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat, Sergüzeşt'i
B) Ahmet Mithat Efendi, Felâtun Bey'le Rakîm Efendi,
Cezmi'yi
C) Ahmet Mithat Efendi, Letaif-i Rivayat, Küçük Şeyler'i
D) Namık Kemal, İntibah, Cezmi'yi
E) Namık Kemal, Araba Sevdası, Küçük Şeyler'i
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları22.
Ziya Paşa divan şiirinin son büyük temsilcilerindendir.
Yeni fikirleri eski nazım şekilleri ile dile getirmiştir. Örneğin
eski edebiyatımızda gazel, genellikle lirik duyguların an-
latılmasında kullanılmışken Ziya Paşa onu, hikmetli söz-
lerin sosyal ve siyasi düşüncelerin ifade vasıtası hâline
getirmiştir.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki dizelerden hangisi
Ziya Paşa'ya ait olamaz?
A) Kim ki Hak'dan andan korkar erbåb-i ukúl
Her ne isterse yapar Hak'dan hiråsän olmayan
(Bütün akıl sahipleri, Allah'tan korkmayanlardan kor-
kar Çünkü o, Allah korkusu olmadığı için ne isterse
onu yapar.)
B) Åsafın mikdarını bilmez Süleyman olmayan
Bilmez insan kadrini âlemde insan olmayan
(Nasıl Hz. Süleyman gibi olmayan, bir vezirin değerini
bilemezse şu dünyada, insan olmayan da insanın kıy-
metini takdir edemez.)
C) Gördüm ol hurşid hüsnün ihtiyarım kalmadı
Sâye tek bir yerde durmağa kararım kalmadı
(O güneş gibi parlak sevgilinin güzelliğini gördüm, İra-
dem kalmadı; gölge gibi, bir yerde durup dinlenemez
oldum.)
D) Incinmemek istersen eğer mülk-i fenåda
Bir kimseyi incitmemeye hasr-i merâm et
(Eğer şu dünyada incinmemek istersen hiç kimseyi
incitmemeye kendini adamalısın.)
E) Ådem olanın hayr olur âdemlere kasdi
Insanlığa insanda budur işte delalet
(Insan olanın, insanlar için niyeti hayırlıdır, insanlığa
en büyük yol gösterici, işte budur.)
Lise Türkçe
Romanın Yapı UnsurlarıYazar, bu romanda kıskançlık konusunu ele alır. Eser, ya-
zarın ölümünden sonra arkadaşı Mahmud Sadık tarafından
Servet-i Fünün dergisinde yayımlanmıştır. Edebiyatımızda
natüralizm akımının etkilerinin görüldüğü ilk roman olarak
kabul edilir. Romanın başlangıcında iki aile vardır: Eşini
kaybetmiş, kızıyla beraber oturan Şevket Efendi'nin ailesi
ve babasını birkaç sene evvel kaybetmiş, annesi Münire
Hanım'la birlikte oturan Suphi'nin ailesi.
Bu parçada söz edilen yazar ve eseri aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Namık Kemal - İntibah
B) Recaizade Mahmut Ekrem - Araba Sevdası
C) Ahmet Mithat Efendi - Felâtun Bey ile Rákım Efendi
D) Sami Paşazade Sezai - Sergüzeşt
E) Nabizade Nazım - Zehra
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları1. I. Bu teknikte okuyucu ile eser (romanda, hikâye-
de vb.) arasına anlatıcı girer. Okuyucu hemen
her şeyi anlatıcı kanalıyla görür ve öğrenir.
Okuyucunun dikkati anlatıcı üzerinde yoğunla-
şır. (Anlatma tekniği)
II. Olaylar, kişiler, varlıklar okuyucuya doğrudan
sunulur. Anlatıcı, okuyucu ile eser arasına gir-
mez. Okuyucunun dikkati eser üzerinde yoğun-
laşır. (Gösterme (Sahneleme) tekniği)
III Varlığı belirgin şekilde hissedilen anlatıcı; olay-
ları, kişileri veya diğer unsurları özetleyerek an-
latır. (Özetleme tekniği)
IV. Bu teknikte karakterin aklından geçen düşün-
celer bütün karmaşıklığıyla ve herhangi bir sıra
olmadan okuyucuya verilir. Bu sayede okuyucu
karakterin psikolojisini ve ruh hâlini daha iyi an-
layabilir ve bazı olaylarla, bu olayların neden-
leri arasındaki bağlantıları açıklayabilir. Ayrıca
karakterin aklında kurduğu planlar ve yapmak
istediği şeyler de bu teknikle verilir. (Şuur akışı
tekniği)
X. Karakterin duygularını ve düşüncelerini belirli
bir mantık sırasıyla yine kendisinin ağzından ol-
duğu gibi anlatılmasıdır. Burada karakter kendi
kendine konuşur. (Montaj tekniği)
Numaralanmış cümlelerden hangisi ayraç içe-
risinde verilen anlatım tekniği ile ilgili değildir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
lcolan her sevi
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurlarıve Türleri) - II
3.
• Zaman
. Mekân
●
Başkahraman
Test
17
● Anlatıcı
• Kurmaca
Aşağıdaki açıklamalardan hangisi verilen terimler-
den biriyle eşleştirilemez?
A) Gerçeğin olduğu gibi anlatımı olmayıp hayal gücü
ile yaratılan
B) Anlatmaya dayalı metinlerde olay örgüsünün ger-
çekleştiği yer
C) Roman ve hikâye gibi metinlerde olayı okuyucuya
aktaran
D) Hikâyeye konu olan olayların gerçekleştiği süre
E) Belli bir sınıfı ya da belli bir insan eğilimini temsil
etmek için kurgulanan hikâye kişisi
Lise Türkçe
Romanın Yapı UnsurlarıTEST
Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Hikâye
6. Geleneksel hikâye anlayışından yararlanarak
modern hikayeler yazan ve Ahmet Mithat gibi
"meddah" tekniğinden yararlanan sanatçı aşağı-
dakilerden hangisidir?
Sabahattin Alf
C) Necip Fazıl
E) Sevinç Çokum
B) Samim Kocagöz
Mustafa Kutlu
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları11. Attila İlhan Türk edebiyatının kalemi sır tutmuş nadir şair-
lerinderdir. Onun şiirlerinde ıssızlığın tonlarını görürüz.
Yukarıdaki "kalemi sır tutmak" sözüyle anlatılmak iste-
nen aşağıdakilerden hangisidir?
A) imgeli bir anlatım yeğlemek
B) Anlatımda ağzı sıkı olmak
C) Yeni söyleyişler bulmak
D) Bilinmeyen konularda yazmak
E) Merak duygusunu öne çıkarmak
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurlarıelge-
de-
el bir
bel-
-ünü
aki-
9. Tanzimat Dönemi'nde ile romantizm şiir ve
tiyatroda etkisini hissettirirken hikâye ve roman,
romantizm ile realizm arasındadır.
Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) klasisizm
B) realizm
C) natüralizm
D) parnasizm E) empresyonizm
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları6.
Türk Edebiyatının Tarihî Dön
6.36
1. Ağacımız yapraklarla donanır,
Taşlarımız bir birliğe inanır,
Hep çiçekler bağrınızda gönenir,
Pınarınız çağlar, akışır dağlar.
III. Yüknüp manga imledi
Közüm yaşın yamladı
Bağrım başın emledi
Elkin bolup ol keçer
II. Sadef değildir eder çâk zehrei bahri
Figânı aşk ile ebri güher-nisâri behår
Eserdi cûşı mahabbetle ehli sevdâ hep
Dimâga bûyı cünun verdi rüzgârı behår
(Halk edebiyatı)
(Divan edebiyatı)
(İslamiyet Öncesi Türk edebiyatı)
IV. geceleri bir çarpıntı duyarsan
telâş telâş yağmurdan kaçıyorum
Sarayburnu'ndan geçiyorum
akşamsa eylülse islanmışsam
beni görsen belki anlayamazsın
içlenir gizli gizli ağlarsın
eğer ben yalnızsam yanılmışsam
elimden tut yoksa düşeceğim
yağmur beni götürecek yoksa beni
(Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatı)
V. Hakîr olduysa millet, şânına noksan gelir sanma
Yere düşmekle cevher, sâkıt olmaz kadrü kıymetten
Vücudun kim hamiri mâyesi hâki vatandandır
Ne gâm râhı vatanda hak olursa cevr ü mihnetten.
(Milli Edebiyat)
Numaralanmış şiirlerden hangisinin dönemi ayraç için-
de yanlış verilmiştir?
A) V
B) III
D) II
7. Aşağıd
eserler.
E) IV
A) Kuta
B) Diva
C) Ata
D) Div
Mu
8. Aşağ
B) B
n
DY
9.
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları6. Aşağıdakilerden hangisi klasisizmin özelliklerinden biri
değildir?
A) Aklın üstünlüğünü kabul etmek
B) Anlamı alabildiğine geriye itmek
Yunan mitolojisinden çokça yararlanmak
LD) Biçim kaygısını gütmek
E) Klasik biçimlerden faydalanmak dot cheva
os eponse (0
muisde son using analysi0@
naim
9.
thid
Brust