Romanın Yapı Unsurları Soruları
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları16. Bir
14. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Dönemi tiyatrosu
için doğru bir yargı değildir?
A) Şinasi'nin Şair Evlenmesi adlı piyesinde, kişilere
karakterlerine uygun isim verip onları meslekleri-
ne göre konuşturması orta oyunundan etkilendiğini
Eşir
Gee
Ey
Ey
OH
gösterir.
ka
B) Moliere'den yaptığı çevirilerle Batı tiyatrosunun
yerleşmesinde büyük pay sahibi olan Ahmet Vefik
Paşa, tiyatronun İstanbul dışına çıkmasına da katkı
sağlar.
Ki
*
ak
lar
tec
C) Victor Hugo'nun tiyatroyla ilgili görüşlerinden etkile-
nen Namık Kemal, "millî tiyatro" terimini ortaya atar
ve konusunu sosyal hayattan ya da tarihten alan ti-
yatrolar yazar.
Bu
si
A
C.
D) Tiyatrolarini oynanmak için değil de okunmak için
yazan Ahmet Mithat Efendi, dilin ağırlaşmasına do-
layısıyla "sahne dili" çabalarının kesintiye uğramas -
na neden olur.
v
E) Tiyatro alanında çeşitli çalışmaları olan Şemsettin
Sami'nin Besa yahut Ahde Vefa adlı oyunu, Güllü
Agop'un kurduğu Osmanlı Tiyatrosu'nda sahnele-
nir.
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurlarıhangisine ait bir
2.
13. Ettin âzâd bizi olmuş iken zulme esir
Cehlimiz sanki idi kendimize bir zincir
Bir itik-nâmedir insana senin kanûnun
Bildirir haddini sultana senin kanûnun
Tanzimat sanatçılarının beğer
Bir yandan divan edebiyatını
lar, bir yandan da Batı edebi
lar. Gerçekte bunu da Tanzi
ikili durumuyla, eski ve yer
açıklayabiliriz. Omeğin, ---
kini" divan edebiyatı şiirin
---- de "uygarlık elçisi ya
diği Mustafa Reşit Paşa
çimiyle oluşturur.
Sen gibi âkil olan kan dökerek gün mü sürer
Vech-i namusuna ol kan ile düzgün mü sürer
"Şinasi'ye ait bir kasideden alınan bu dizeler ile ilgili
aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
biyatımıza ge-
Bu parçada boş bırak
lerden hangileri getir
A) Abdülhak Hamit
B) Namik Kemal-
Ahug
A) Döneminin zihniyetini yansıtmaktadır.
B klasik kasidenin yapısına uymamaktadır.
CN Sade dili savunan sanatçı, ağır, imgeli ve anlaşılmaz
bir dil kullanmıştır.
D) Redif ve tam kafiyeye yer verilmiştir.
E) Aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
C) Namik Kemal -
D) Şinasi - Recaiz
E) Abdülhak Ham
Lise Türkçe
Romanın Yapı UnsurlarıI.
Olhin
Icat
Ziya Paşa'nın en önemli eserlerinden biri hiciv tarzında
adlı manzumesidir. Once kaside biçiminde
olan sonra tahmis biçimine getirilen ve son olarak düzya-
zi biçiminde açıklanan bu eser devrin sadrazamı Ali Paşa'yı,
yazdığı
AL
e
yermek için yazılmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangi-
si getirilmelidir?
B) Rüya
C) Harâbât
A) Zafernâme
D) Şiir ve inşa
E) Defter-i Amal
165
Lise Türkçe
Romanın Yapı UnsurlarıC
19. Romanda, küçük bir şehirden gelen Ayşen'in İstanbul'a
gelişi ile geçirdiği dönüşüm ele alınır. Birinci bölümde
II. Dünya Savaşı yıllarında Gedikpaşa'da maddi zorluklar
içinde yaşayan Ata Efendi'nin ailesi ve geçmişi tanıtı-
hır. Ata Efendi; sonradan zengin olmuş, uzak akrabası
Yaşar'dan bir mektup alır. Mektupta Yaşar'ın, bir süre
için kızı Ayşen'i Ata Efendi'nin yanına gönderdiği yaz-
maktadır. Küçük bir çocuk bekleyen Ata Efendi, çok güzel
bir genç kız ile karşılaşır. Ata Efendi'nin ailesi evde bir
genç kız bulunmasına sıcak bakmazken Ayşen'in babası
tarafından gönderilen para ile Ayşen el üstünde tutulmaya
başlanır. Ayşen'in gelmesiyle evdekiler lüks bir yaşam
sürmeye başlar...
B
Aşağıdaki eserlerden hangisi bu parçada kısa özeti
verilen romanın yazarına ait değildir?
A) Guguklu Saat
B) Miskinler Tekkesi
C) Dişi Örümcek
D) Yezid'in KIZI
E) İstanbul'un İç Yüzü
Lise Türkçe
Romanın Yapı UnsurlarıAYT - TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
24. Aşağıda "Ahmet Hamdi Tanpınar" ile ilgili verilen bligh
lerin hangisinde bir yanlislik vardir?
A) Qlirlerinde aşk, Olom, sanat ile kainat ve insanlar
arasındaki Mekileri isler, "Bursa'da Zaman" ve "Ne
Toindeyim Zamanın" örneklerinde olduğu gibi "zaman"
kavramını da eserlerinde çok fazla ön plana çıkar
miptir. Yine Bergson'un zaman kuramı Ahmet Hamdi
Tanpınar'ın plirine "Ne içindeyim zamanın / Ne de
büsbütün diginda" şeklinde yansır. Mezar taşının
üzerinde bile "Ne içindeyim Zamanın slirinin ilk mis
rasi yazılıdır. Kisaca Tanpınar, zaman kavramını çok
Önemsemiştir.
"Beş Şehir" lemindeki deneme kitabında Ankara,
Erzincan, Bursa, Konya ve lotanbul'u konu alır. Bu
pohirleri tablatından kültürüne kadar geniş bir şekilde
ve hayatımızda kaybolan şeylerin ardında duyulan
üzüntü sloganıyla anlatır.
C) "Mahur Beste" romanında Osmanlı Devleti'nin son
dönemindeki elit bir çevrenin yaşamını konu edinir.
"Sahnenin Dışındakiler" romanında Kurtuluş Savaşı'nı
işler. "Aynadaki Kadın" tamamlanmamış romanı ola-
rak bilinir.
D) "Saatleri Ayarlama Enstitüsü" romanıyla Türk top-
lumundaki yanlış tutumları ironik bir tarzla ele alır,
Cumhuriyet Dönemi'yle değişen insanın iç buhranını
yansıtır. Bu romanında egzistansiyalizmden etkilenir.
Eserde "Hayri İrdal" ana kahraman olarak öne çıkar.
E) Türk edebiyatının en önemli yapıtlarından olan "Huzur"
romanını yazar. Ahmet Hamdi Tanpınar'ın en önemli
eseri olarak ön plana çıkan roman, dört bölümden olu-
şur. Psikolojik unsurların öne çıktığı eserde Mümtaz'ın
ruhsal durumu, düşünce ve rüyaları üzerinde durur.
Mümtaz ve Nuran'ın aşkı etrafında Doğu ile Batı, eski
ile yeni değerler ve bu değerler çatışmasının doğurdu-
BENİM HOCAM
ğu bireysel bunalımları işler.
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurlarıahabettin
(A) Cenap
B) Ahmet Rasim
D) Mehmet Rauf
LIM
C) Hüseyin Cahit Yalçın
E) Halit Ziya Uşaklıgil
4.
Cenap'ın "Elhân-ı Şitâ'sı Edebiyatıcedide şiirinde sıkça iş-
lenen hayal-gerçek çatışması, gerçeğin hayale üstün gel-
mesi, hüzün gibi temler eşliğinde tabiatı; karın yağışını tas-
vir eder. Manzumede bahar ve bahara ait çiçekler, kuşlar,
kelebekler hayali, neşeyi sembolize eder. Karlar, yavaş ya-
vaş bahar mevsimine ait ne varsa hepsinin üzerini örter-
ler. Bu tabiat olayı, ölüm ve dolayısıyla hüznü de berabe-
rinde getirir ve şiirin sonunda kar yağışı hızlanır. Karlar her
yanı kaplayarak bahara ait tüm unsurların üzerini kaplar-
lar. Böylece gerçek, hayale üstün gelmiş olur; bu bakım-
dan "Elhân-ı Şità” ---- andırır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangi-
sinin getirilmesi en uygundur?senino
A) Tevfik Fikret'in Han-ı Yağma şiirinin
B) Halit Ziya'nın Mai ve Siyah romanını
C) Mehmet Rauf'un Eylül romanini
D) Süleyman Nazif'in Gizli Figanlar yapıtını
E) Abdülhak Hamit Tarhan'ın Makber şiirini
289
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları5.
Tanzimat Dönemi'nin en gür sesli şairidir. “Vatan Şairi" ola-
rak tanınır. Bir dava adamı olan sanatçının bütün yaşamı
mücadele ile geçmiştir. Romantizmin etkisinde olan sanat-
çinin coşkulu ve içli bir söyleyişi vardır. Sanat ve edebiyat
onun için amaç değil, araçtır.
Aşağıdakilerin hangisi, bu parçada sözü edilen sanatçı-
nin bir eseri değildir?
A) Gülnihal
B) Atala
C) Akif Bey
D) Zavallı Çocuk
E) Takip
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları"Abdülhak Hamit Tarhan" ile ilgili aşağıdaki bilgilerden
hangisi doğru değildir?
A) ilk şiir kitabı olan Sahra, Türk edebiyatında Batılı
anlamda ilk pastoral şiir örneğidir.
B) Eşi Fatma Hanım'ın ölümü üzerine yazdığı Makber adlı
şiir edebiyatımızda önemli bir ağıt örneğidir.
C) İlhan, Tarık ve Turhan adlı tiyatrolarının konularını tarih-
ten almıştır.
D) Belde adlı şiir kitabında şehir hayatını -Paris'teki sanat
ve eğlence yaşamini- anlatmıştır.
E) Garam adlı romanında köy yaşamını ele almıştır.
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurlarıvut,
mez
Limit
ce,
eye
2. Adalet Ağaoğlu'nun aşağıdaki eserlerinden hangisi,
türü bakımından ötekilerden farklıdır?
-an
B) Bir Düğün Gecesi
DJ Yüksek Gerilim
e-
Al Ölmeye Yatmak
C) Romantik Bir Viyana Yazı
E) Fikrimin İnce Gülü
Lise Türkçe
Romanın Yapı UnsurlarıÖSYM
örnek: 0
Gerek sosyal gerekse metafizik konularda yazdığı şiirlerindeki ahlak-
çı ve filozofça tutumuyla Ziya Paşa, divan şiirindeki "hakimane" şiirin
son temsilcisi ve halk filozofu unvanını kazanmıştır. Bu tarz şiirlerin-
den birçok beyti ve dizesi, birer atasözü sağlamlığı ve sevimliliğiyle
belleklerde yer etmiştir.
Bu parçadaki açıklamaya göre, aşağıda verilenlerden hangisinin
Ziya Paşa'ya ait olduğu söylenemez?
Ay idrâk-i meâlî bu küçük akla gerekmez
Zirâ bu terâzû o kadar sıkleti çekmez
B) Nâ-merd olayım çarha eğer minnet edersem
Cevrinle senin ben keder etsem mi sanırsın
Ø Âyînesi iştir kişinin lâfa bakılmaz
Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde
DJ Pek rengine aldanma felek eski felektir
Zirâ feleğin meşreb-i nâ-sâzı dönektir
E) Ne kaldı rûha teselli şarâbdan başka
Boğaz'da üç gecelik mâh-tâbdan başka
Lise Türkçe
Romanın Yapı UnsurlarıRe
Servetifünun Roma
8.
Test
2
örneği
Dünya edebiyatında roman türünün modern anlamda ilk
-Don Kişot adlı eseridir. Türk edebiyatında Ba
tarafından
tılı anlamda yazılmış ilk roman örneği ise
yazılan adlı eserdir.
‒‒‒‒
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki.
lerden hangisinde verilenler getirilmelidir?
Vo
A) Cervantes'in - Namık Kemal - İntibah
B) Dante'nin - Şemsettin Sami - Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat
C) Boccacio'nun - Recaizâde Mahmut Ekrem - Araba
Sevdası
D) Cervantes'in - Halit Ziya - Mai ve Siyah
E) Boccacio'nun - Nabizâde Nazım - Karabibik
(1) Servetifünun romanında roman türünde Batılı anlamda
başarılı örnekler verilmiştir. (II) Romanlarda aydın kesimi
yaşamı konu edilmiştir. (III) Romanlarda işlenen olayl:
genellikle İstanbul'da geçer. (IV) Realizmin etkisinde k
lan Servetifünun sanatçılarının romanlarında gözlemci
gercekci bir anlatım söz konusudur. M. Sürde kullon
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurlarıpuxorold licho
obtain
2. Aşağıdaki dizelerden hangisi Tanzimat şiirinin anlatım
ve içerik özellikleriyle örtüşmemektedir?
A) Hak yol aramak vacibedir akl-1 selime
Tevfikini isterse Hüda rehber eyler
B) Bir itiknamedir insana senin kanunun
Bildirir haddini sultana senin kanunun
ction (0
C) İcra-yı hakk içün geçer adem hükümete y
Haktan ziyade hükmünü icraya sa'y eder
D) Nakl ü kitap mail-i takdir eder bizi
Akl ü hisab kail-i tedbir eder bizi
E) Cün dideme hayalin geldi ve gitti habi
Işbu meseldir olmaz bir evde iki mihman
You
Lise Türkçe
Romanın Yapı UnsurlarıTest 05
7. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat I. Dönem şiiri için
söylenemez?
A) Içeriğe göre şiirlere başlıklar verilmiştir.
B) Tabiat betimlemeleri somut ve canlıdır.
C) Divan şiirinin ahenk unsurları kullanılmıştır.
D) Nazım tekniğinden ziyade tema ve söyleyişte yenilikler
görülmektedir.
E) Dönemin ruhuna uygun olarak sosyal ve siyasi temalar ele
alınmıştır.
8. Roman, kötü kadınların ihtiras ve entrikalarına kapılarak
hem kendilerini hem başkalarını mahveden gençleri konu
edinmiştir. Ali Bey bir mirasyedidir. Kötü bir kadın olan
our yn Ali Boui pucu icine alır. Annesi
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları8.
Ne efsunkâr imişsin âh ey dîdâr-ı hürriyet
Esîr - i aşkın olduk gerçi kurtulduk esaretten
Bu dizelerin hangi özelliği onların divan şiiri ürünü ol-
madığının en önemli kanıtıdır?
A) Kullanılan dil
B) işlenen konu
C) Uyağa yer verilmemesi
D) Aruzla yazılmış olması
5) Beyit biçiminde olması
Lise Türkçe
Romanın Yapı UnsurlarıDeneme - 21
A
21.
20. Başta milli edebiyat romancıları olmak üzere birçok yazar,
romanlarında Mütareke Dönemi İstanbul'unu işlemiştir.
Bu konuyu işleyen romanlarda genellikle soysuzlaşma
ve ahlak çöküntüsü etrafında gelişen olaylar anlatılmakta
ve dönemin eleştirisi yapılmaktadır. Yakup Kadri'nin
romanı ve Peyami Safa'nın
romanı farklı anlayışlarla
sözü edilen konunun işlendiği en önemli romanlar arasın-
da sayılabilir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki-
lerden hangisi getirilmelidir?
A) Sodom ve Gomore - Sözde Kızlar
B) Kiralık Konak - Yalnızız
C) Yaban - Matmazel Noraliya'nın Koltuğu
D) Sodom ve Gomore - Dokuzuncu Hariciye Koğuşu
E) Çalıkuşu - Fatih Harbiye
Lise Türkçe
Romanın Yapı UnsurlarıAYT / TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
10
15. Tanzimat Dönemi şairleri, şiirde ele aldıkları konular, yap-
tıkları yenilikler veya savundukları şiir anlayışından dolayı
kimi adlarla anılır: Birine "vatan şairi", birine "tezatlar şairi",
birine "eski taraftarı", birine "hikemî şiirin son ustası" yakış-
tırması yapılır.
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi bu parçada sözü edi-
len şairlerden değildir?
A) İbrahim Şinasi
B) Namık Kemal
C) Ziya Paşa
D) Muallim Naci
E) Abdülhak Hamit Tarhan
h
18