Romanın Yapı Unsurları Soruları
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurlarıacisin
indi
1. Aşağıdaki metinlerde boş bırakılan yerlere tip ya da karakter kavramlarından uygun olanını getiriniz.
a) Küçük Ağa romanında Çolak Salih, Arabistan cephesinden bir kolunu kaybetmiş olarak döner Akşehir'e. Başlangıçta
ümitsizdir, kötümserdir, hiçbir işe yaramayacağını düşünür, kendini koy verir. Milli Mücadele başlayınca güvenini
tekrar kazanır, tek kolu ile silah kullanmayı öğrenir ve Milli Mücadele'nin önemli kahramanlarından biri olur. Değişen,
gelişen bir roman kahramanı olarak.
özelliği gösterir.
********
E2KVW
Hi
özel-
b) Moliere'in Cimri piyesindeki Harpagon, cimri insanları evrensel olarak yansıtır. Bu nedenle
likleri gösterir. Anlatılan bu cimriler, her toplumda ve bütün zamanlarda yaşayabilir. Ama Namık Kemal'in "Vatan
Yahut Silistre" eserindeki Islam Bey, Ömer Seyfettin'in "Pembe Incili Kaftan"ındaki Muhsin Çelebi, idealistleştirilmiş
olarak karşımıza çıkar.
özeliklere sahiptir.
***************
c) Kiralık Konak romanında Hakkı Celis, Osmanlı Devleti'nin parçalanma sürecinde toplum ve devlet sorunlarına
duyarsız bir kişi olarak çıkar karşımıza. Onun derdi sevgilisi Seniha'dır. Hakkı Celis bu sayfalarda melankolik bir
kahramandır. Ancak Milli Mücadele başlayınca kişisel sorunlarından, kuruntularından kurtulur ve kendini milletine
adayan bir savaşçıya dönüşür. Bu nedenle
özelliği söz konusudur.
d) Abdülhak Şinasi Hisar'ın, "Fahim Bey ve Biz" romanındaki Fahim Bey romanda edebiyatımızın en önemli
biridir. Ait olduğu dünyanın ayrıksı bir bireyi olan Fahim Bey, gerçek hayatta çok az rastlanılabilecek
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları1.
Halit Ziya Uşaklıgil, Mai ve Siyah'ta romanın başkarakteri 4
11
1+
+
Ahmet Cemil'in bakışından hayatın nasıl göründüğünü mavi
|||
+
ve siyah renkleriyle anlatır. Romanın sonunda kız kardeşini,
matbaayi ve evini yitiren kahraman, her şeyi geride bırakarak
IV +
çok uzaklara doğru bir yolculuğa çıkar. Bindiği vapurun
güvertesinden İzmir'in silüetine son kez bakan karakterin
V
gördüğü manzara, bu kez baştan aşağı siyaha bürünür.
Bu parçadaki altı çizili yerlerin hangisinde bilgi yanlışı
vardır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
EV
5.
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurlarıy
E
E
E
E
E
E
E
E
6. İlk örnekleri Montaigne tarafından yazılan deneme
kişiselliğin en çok öne çıktığı düzyazı türüdür. Dene-
11
me Türk edebiyatına Tanzimat döneminde giren tür-
lerdendir. Sabahattin Eyüboğlu, Nurullah Ataç bu
türün edebiyatımızdaki önemli yazarlarıdır.
Numaralanmış bölümlerden hangisi bilgi yanlışlığı-
na yol açmıştır?
A) I.
IV
B) II.
C) III. D) IV.
E) V.
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları9.
Şemsettin Saml
Ahmet Mithat Efendi
● Namık Kemal
Aşağıdakilerden hangisi yukarıda sıralanan sanat-
çıların ortak özelliğidir?
A) Hem şiir hem düzyazı türlerinde eser vermeleri
B) Türk edebiyatında ilk roman yazarlarından olmaları
C) Hem roman hem de öykü türünde eserlerinin ol-
ması
D) Türk edebiyatının ilk eleştiri örneklerini yazmaları
E) Türk edebiyatının en başarılı tiyatro yazarları olma-
ları
bry
S
E
$
E
5
bry
S
E
S
y bry
12.
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları21. Kurusun diye dışarı sarkıttığı havlusunu alarak kumsala
yürüdü. Sahil, hışırtı ve köpük içindeydi. Keyfi gelmişti.
Kararlı kararlı suya daldı, bir süre yüzdü. Ne var ki
birden koca dalgalar oluştu denizde. Hemen sahile
doğru yüzmeye başladı ama geç kalmıştı. İki kulaç
atmış atmamıştı ki bir dağ indi sanki üstüne. Kendini
bulanık mavi suyun derinlerinde buldu. Toparlanıp su
yüzüne çıktı. Nefes aldı. Onu ezen deminki dalga
sahilde büyük bir hışımla patlıyordu. Tehlikenin geçtiğini
düşündü, dalgalarda inip çıkarak rahatlar gibi oldu.
Sahile baktı. Sahil yakındı. Birkaç kulaçta varacak kadar
yakındı. Hemen varacağını düşündü. Ama tam bunu
düşünürken bu sefer arkası da dönük olduğu için ense
köküne kurşun gibi ikinci bir dalga indi. Deminki gibi
ağır, sert, acımasız... Üstelik onu yan devirip derinlere
yolladı.
Bir öyküden alınan bu parçayla ilgili aşağıdakilerin
hangisi söylenemez?
A) Anlatıcının düşünceleri iç konuşmalarla verilmiştir.
B) Hâkim bakış açısı kullanılmıştır.
C) Olay hikâyesine özgü bir anlatım sergilenmiştir.
D) Anlatımda betimleyici ögelerden yararlanılmıştır.
E) Öykü kişisinin içinde bulunduğu zor durumdan
bahsedilmiştir.
Lise Türkçe
Romanın Yapı UnsurlarıSiiri
Aşağıdaki bilgilerden hangisi ayraç içindeki sanatçıy-
la ilgili değildir?
Şiir ve tiyatro dışında eser vermemiş, Servetifünun sa-
natçılarını etkilemiştir. (Recaizâde Mahmut Ekrem)
B) Halk için roman yazma geleneği başlatmış, kıssadan
hisse çıkararak okuyucuya ibret dersi vermiştir. (Ah-
met Mithat Efendi)
C) Sözlük ve tarih alanlarında çalışmalar yapmış, tiyatro ala-
nındaki çalışmalarıyla tanınmıştır. (Ahmet Vefik Paşa)
D) Realizm ve natüralizm akımlarının etkisinde kalmış,
öykü ve roman türünde eser vermiştir. (Nabizâde Na-
zim)
Eski edebiyat ile yeni edebiyat tartışmalarında eski
edebiyat taraftarlarının lideri durumundadır. (Muallim
Naci)
10. Tanzimat edebiyatı sanatçılarından olan ----, divan ede-
biyatını bitiren isim olmuştur. Kurallarla pek ilgisi olmayan
şair, Batı şiirinde görüp beğendiği unsurları Türk şiirine
getirmiştir. Kullandığı biçimler arasında hem Doğu'ya hem
Fransız şiirine ait olanlar olduğu gibi hiçbir kurala bağlı ol
mayanlar da vardır. Onun belirli bir dil anlayışı yoktur. Ba-
zı şiirlerinde yalın bir Türkçe kullanmış; bazılarında ise
Tanzin
ÜNİTE
Şiir
biya
Bel
yer
ga
E
S
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları3. 1862'de Şinasi tarafından yayımlanmaya başlanan ga-
zete aralıklarla 1949 yılına kadar çıkmıştır. Şinasi, gaze-
totenin bilimin ve eğitimin gelişmesine katkı sağlaması
gerektiğini düşünmüş, bundan dolayı da gazeteyi sade
bir dille basmıştır. Gazete Tanzimat Dönemi'nde yaşa-
nan yenilikçi hareketlere öncülük etmiş, birçok yazı ve
eser bu gazete aracılığıyla okurla buluşmuştur.
Bu parçada sözü edilen gazete aşağıdakilerden hangi-
sidir?
195 1960. vb
A) Tercüman-ı Ahval
52
B) Tercüman-ı Hakikat
C) Tasvir-i Efkar
D) İbret
.....
E) Hürriyet
pied Isle ob
GM M
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurlarıİslam Bey (Göğsünde birkaç yara olduğu hâlde koşa-
rak): Bey! Bey!
Zekiye : Ah!
İslam Bey: Sudan geçtiler.
Zekiye : Kanlı nişanları göğsünde duruyor.
İslam Bey : On bin kadar vardılar. Üç yüz kişi ile karşıla-
dik. Üç saat uğraştık. Üç saatte... Ah, üç saatte... Arka-
daşların hepsi toprak oldu, hepsi ahirete gitti.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçanın yazarına ait bir
eserdir?
6 m
A) Karabibik
C) Tercüme-i Manzume tume
adamnis ela
ve2 edau
B) Muhsin Bey
D) Cezmi
E) Henüz On Yedi Yaşında
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurlarım
24. Fecr-i Ati edebiyatı için aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Servet-i Fünun edebiyatına tepki olarak ortaya çık-
mıştır.
B) Şiirde parnasizmin etkisinde kalınmıştır.
C Edebiyatımızda ilk bildiriyi yayınlayan grup olmuş-
tur.
D) Servet-i Fünuncuların devamı olmaktan öteye gi-
dememişlerdir.
E) Fransız edebiyatı örnek alınmıştır.
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurlarımolte Muses
3. Neyzenler Kahvesinde fazla konuşulmazdı. Durup
dururken ney çalınmazdı. Gelenlerin çoğu gönül ehli
olduğundan sessizce kalmanın da bir tür konuşma ol-
duğuna itikatları vardı. Arada bir bakışır ve tebessüm
ederlerdi.
-nons
Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabile-
cek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?
Te
A) Ş
Şüphe, zararlı bir kurt gibi ruhunu kemirmeye,
inancını yavaş yavaş yıkmaya başlamıştı.
lebilov
B) Komşular arasındaki iddia kızışmış, âdeta inat
hâlini almıştı.
C) Bütün çalışanlarımıza olan güvenimiz de sevgimiz
de devam etmektedir.
67
D) O, yirmi beş yaşına kadar her kurala, yargılara
201009
sığmayan bir hayat yaşamıştı.
E) Tüm ihtiyaçlarını gidermenin başka bir yolunu
bugün mutlaka bulmalıydı.
06
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurlarırini okuyan
aşağıdaki
bilgi
Kinda
entName
12. Türk edebiyatında modern hikâyenin ilk öre
neği ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yüksek Ökçeler, Ömer Seyfettin.
B) Karabibik, Nabizade Nazım.
C) Zavallı Çocuk, Namık Kemal.
D) Tercüme-i Manzume, Şinasi.
E) Letaif-i Rivayat, Ahmet Mithat Efendi.
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları6. Aşağıdakilerden hangisinde diğerlerinden farklı bir
anlatıcı kullanılmişti?
Böylece babam hayatın demir örsünde dövülmek üze-
re kendini zamanın girdabına atmış. Tahsili yanı kal-
mış. Bir sürü işe girip çıkmış.
B) Ben o zamanlar on altı yaşındaydım, lise birde. İnce
uzun bir oğlan. Saçlarım kirpi gibi dik duruyor, ne
yana, ne geriye taranmıyor, beni deli ediyordu.
C) Ne zaman annem aklıma düşse o vagondan evi hatır-
liyorum. Sisler arasında beliren bir masal gemisi gibi.
D) Coğrafyaya, mekâna dair bir bağlanma, bir aidiyet
duygusu yok bende. Zihnimi eşiyor, hafızamı yokluyo-
rum.
E) Kahvenin emektanı Kurban Emi ile birlikte omuzlukları
kuşanır, Orta çeşmeden su taşırdık.
Ö
9. Servi
yansı
bıraka
uçuşa
len y
eden
sakla
doğr
mutlu
yuva
Uzur
olam
A)
B)
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları17. Görüp ahkâm-ı asri münharif sidk u selâmetten
Çekildik izzet ü ikbål ile bâb-ı Hükûmet'ten
Usanmaz kendini insan bilenler halka hizmetten
Mürüvvet-mend olan mazlûma el çekmez iânetten
Dili ve konusu dikkate alındığında bu metnin
dönemi ve şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Divan edebiyatı - Nefi
B) Tanzimat edebiyatı - Namık Kemal
C) Servetifünun edebiyatı - Tevfik Fikret
D) Milli edebiyat - Ziya Gökalp
E) Halk edebiyatı - Aşık Ömer
DE
FFYBE
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları4.
Aşağıdakilerin hangisinde Tanzimat Dönemi'yle
ilgili bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) Batı edebiyatından yapılan ilk şiir tercümelerini
Tercüme-i Manzume adıyla 1859'da Ziya Paşa
yayımlar.
B) Tanzimat Edebiyatı'nda daima bir ikilik hâkim
olmuştur.
C) Sade dilin yanında ağır bir dil, eski türlerin yanında
yeni türler kullanılmaya devam edilir.
D) Hece ölçüsünün kullanılması gerektiği ileri sürüldü-
ğü hâlde aruz vezni kullanılır.
E Tanzimat Edebiyatı sanatçıları divan edebiyatında
da bulunan şiir, tarih, mektup vb. edebiyat türlerini
Batı anlayışına göre yenilemişlerdir.
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları10. 1. Divan edebiyatı her yönüyle terk edilmiş, ()
yepyeni bir edebiyat dünyası inşa edilmiştir.
II.
Şiir, anı, mektup gibi önceden de var olan (
türler, Batılı bir kimliğe bürünmüştür.
III. Sanatçılar; divan edebiyatında hiç bulunma- (
yan makale, tiyatro, roman, öykü gibi türlerde
çok sayıda eser vermişlerdir.
IV. Sanatçılar, manzum hikâye ve mersur şiir ( )
2.
türünde başarılı yapıtlar kaleme almışlardır.
Tanzimat Dönemi ile ilgili numaralanmış yargılar-
dan doğru olanın yanına (D), yanlış olanın yanına
(Y) yazıldığında doğru sıralama aşağıdakilerden
hangisi olur?
A) (D)
B) (Y)
C) (Y)
D) (D)
E) (D)
||
IV
(D)
(D)
(Y)
(D) (Y) (D)
(D)
(D)
(Y)
(D) (D)
(Y)
(Y)
p
(D)
(D)
Lise Türkçe
Romanın Yapı Unsurları. genç şairlerle giriştiği tartışmalarla Türk edebiyatına
yeni bir soluk getirdi. Victor Hugo, Alfred de Musset, Sully
Prudhomme gibi sanatçılardan çeviriler yaptı. Eleştirilerini
dil bilgisi ve aruz kurallarına bağlı kalınması noktasında
yoğunlaştırdı. Istilahat-ı Edebiyye adlı meşhur eserinde
edebî sanatları ve terimleri açıkladı.
Bu parçanın başındaki boşluğa aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Recaizade Mahmut Ekrem
B) Abdülhak Hamit Tarhan
C) Muallim Naci
D) Şinasi
E) Namık Kemal