Tanzimat Dönemi'nde Roman Soruları

3. Çalışmalarını eleştiri türünde yoğunlaştırarak Fransız edebiyatını örnek aldı. Servet-i Fünun dergisindeki Esmar-ı Matbuat köşesinde, gü- nü gününe izlediği Fransız edebiyatını yansıttı. Batılı anlamda sayılabilecek "eleştiri"ler yazdı. Servetifünuncuları içeriden eleştiren ilk sanatÇı- lardan oldu. Hayat ve Kitaplaradlı eserinde Ba- ti düşünce ve edebiyat dünyasından sekiz ünlü adamın hayatını, eserlerini inceledi. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Tevfik Fikret B) Hüseyin Suat C Ahmet Şuayip D) Süleyman Nazif E) Recaizade Mahmut Ekrem 154

14. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç için- de belirtilen sanatçıyla ilgili değildir? A) Doğu - Batı sorunu, zaman, rüya, geçmişe özlem, İstanbul ve bilinçaltı onun eserlerinin başlıca konularıdır. (Ahmet Hamdi Tanpınar) B) “Yorgun Savaşçı" romanında Birinci Dünya Savaşı'ndan yenilgi ile çıkan subayların içine düştükleri durumu Kurtuluş Savaşı'nın ilk yıl- larını anlatır. (Kemal Tahir) C) Aruzla şiir yazmaya başlayan sanatçı, F.Na- fiz Çamlıbel'in izinden giderek hece ölçüsü- nü kullanmıştır. İstanbul'un işgale uğraması üzerine "Gurbet" şiirini yazmış. (Kemalettin Kamu) D) İlk öykü kitabı olan "Haristan ve Gülistan" da Servetifünun'da yayımladığı hikayelerini bir araya getirmiştir. (Hüseyin Cahit Yalçın) E) Eserlerinde ağa-Irgat, yönetici-halk, zen- gin-yoksul gibi zıtlıklara sıkça yer vermiştir. (Fakir Baykurt) 1. AYT 6

B Deneme - 3 12. Tevfik Fikret'le ilgili olarak verilen aşağıdaki bilgilerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Şair, ünlü hayal şiirlerinden biri olan "Ömr-i Muhayyel"de göklerde, herkesten uzakta, kimsenin bilmediği bir yerde, yalnızca sevgilisi, kendisi ve şiir perisiyle birlikte bir hayat geçirmeyi hayal eder. B) Oğlunun doğumuyla hayata daha bir umutla bakan şair, "Haluk İçin", "Haluk'un Sesi”, “Yarın", "Haluk'un Bayramı”, “Yine Haluk" başlıklı şiirler kaleme alır, bu şiirleri Haluk'un Defteri adlı eserinde toplar. C) Tevfik Fikret, 1897'ye kadar yazdığı “Tevhid”, “Sabah Ezanında”, “Ramazan", "Sabah-1 lyd" gibi şiirlerinde Allah'a inanan bir şair olarak karşımıza çıkar ancak onuk 1897'de yayımlanan "İnanmak İhtiyacı” şiirinde bir dini inanç bunalımı içinde olduğu görülür. D) Şairin II. Abdülhamit aleyhinde yazdığı şiirlerden en ünlüsü, Ahmet Hamdi Tanpınar'ın "Abdülhamit dö- neminin romanı" olarak değerlendirdiği "Tarih-i Kadim"dir. Bu şiirde devrin İstanbul'unu nefret ve la- netle tasvir etmiştir. E) Tevfik Fikret, yağma sofrası anlamına gelen "Hân-1 Yağma” şiirinde, yolsuzluklara bulaşarak keselerini dolduklarni ileri sürdüğü İttihatçıları hicvetmiştir.

YAYINLARI 10. “Tevfik Fikret" ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? LİMİT A) Serbest şiir anlayışını getirmiş, nazmı nesre yaklaştır- mıştır. B) Beyit bütünlüğünü kırmış, manzum hikâyeler yazmıştır. C Serbest müstezatin yanı sıra Batı edebiyatı nazım bi- çimlerinden sone ve terzarimayı kullanmıştır. D) Şiirlerinde medeniyet, özgürlük, hak gibi konuları iş- lemiştir. E) Aruz ölçüsünü Türkçeye başarıyla uygulamıştır.

Aşağıdakilerin hangisi Tevfik Fikret ve Cenap Şahabettin'in ortak özellikleri arasında yer almaz? A) Servetifünün topluluğu içinde yer almaları Hem şiir hem nesir alanında ürün verme C) Parnasizm akımından etkilenme D) Aruz ölçüsüyle şiir yazma () Şiirde musikiye ve ses uyumuna musikiye ve ses uyumuna dikkat etme

12. 1. Genç, güzel ve ihtiraslı bir kadının yaşlı kocasını, onun çapkın yeğeniyle aldatması üzerine kurulan bu roman, teknik yönden kusursuz bir romandır. II. Ailesi ile şımarık bir zengin kızına duyduğu aşk ara- sında bocalayan bir doktorun anlatıldığı romanda farklı bir tutumla yozlaşmış aileler eleştirilir ve sos- yal mesaj verilir. II. Genellikle neden - sonuç bağını koparmadan aşk, bunalım, hayal, gerçek ekseninde içsel fırtınaları anlatan yazarın bu romanında aşk geri plandadır; şairler, yayıncılar, gazeteciler, kısacası edebiyat dünyasının anlatımı ön plandadır. B. IV. Evlilik ahlakı ile aşk arasında bocalayan bir kadının ruh çözümlemeleri üzerine kurulan roman yazarın en başarılı eseridir. Yukarıdaki numaralanmış bilgilerle aşağıdaki eser- lerden hangisi arasında ilişki kurulamaz? A Halas B) Eylül C) Aşk-ı Memnu D) Mai ve Siyah Eirık Hayatlar 94 SARMAL

5. N. Meşrutiyet Dönemi'nde İttihat ve Terakki Cemiyeti, toplumsal bütünlüğü sağlamak için ortak bir eğitim sistemine geçmek amacıyla çalışmalar yapmıştır. II. Meşrutiyet Dönemi'nde sonuç alınamayan bu girişim Cumhuriyet Dönemi'ndeki hangi düzenleme ile başarıya ulaşmıştır? A Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun kabul edilmesi B) Üniversite reformunun yapılması C) Yeni Türk alfabesi ile ilgili bir kanun çıkarılması D) Millet mekteplerinin açılması E) Türk Tarih Kurumunun kurulması

A Malta Geceler Nedim ve Lale Devri-Faik Ali Beyaz Golgeler-Celal Sahir Erozan 9 Gonül Hanim-Ahmet Hikmet Müftüoğly Zaval Necdet-Safvet Nezihi V 10. "Tevfik Fikret" ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Serbest şiir anlayışını getirmiş, nazmı nesre yaklaştır- mıştır. B Beyit bütünlüğünü kırmış, manzum hikâyeler yazmıştır. Serbest müstezatın yanı sıra Batı edebiyatı nazım bi- çimlerinden sone ve terzarimayı kullanmıştır. V Dy Şiirlerinde medeniyet, özgürlük, hak gibi konuları iş- lemiştir. É)Aruz ölçüsünü Türkçeye başarıyla uygulamıştır ----, anlamın bir beyitte tamamlanması gelena lardır. Böylece siirde nar

4. I. Grup II. Grup 1. Nemide Reşat Nuri Güntekin II. Hayal İçinde Halide Edip Adıvar II. Nilgün Mehmet Rauf IV.Karanfil ve Yasemin Hüşeyin Cahit Yalçın V. Yeni Turan Halit Ziya Uşaklıgil Yukarıda I. grupta verilen eserlerden hangisi, II. gruptaki sanatçılardan biriyle ilişkilendirilemez? A)IV B) II C)II D) V E) I

17. 1 15. I. Anlamın dize ya da beyitte tamamlanması ku- ralını yıkmışlar ve dizeleri özgürleştirmişlerdir. II. "Zerreden güneşe kadar her şey şiirin konusu olabilir." görüşünü benimsemişlerdir ancak si- yasal baskılar yüzünden toplumsal konulara değinememişler. Y G Y III. Kafiye göz içindir, görüşünü benimseyerek şiir A yazmışlardır. R IV. Şiirlerde parnasizm ve sembolizm etkili olmuş. 1 tur. Y V. Arapça yerine Fransızca ağırlıklı süslü bir dil A kullanmışlardır. Yukarıda verilen bilgilerden hangileri Servetifü- N E nun şiirine ait bir özellik değildir? V C) III-V D) II- 111 V A) 1-11 3) 141 B )

10. Klasisizm ve Romantizmin karşılaştırılmasında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Klasisizmde Romantizmde AT Akil egemen Duygu egemen Br Olaylar net Olaylar kapalı Sanat, sanat için Sanat, toplum için -> Dr Ferdi insan Genel insan EY Duygular kontrollü Duygular kontrolsüz

10. "Tevfik Fikret" ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Serbest şiir anlayışını getirmiş, nazmı nesre yaklaştır- mıştır. B) Beyit bütünlüğünü kırmış, manzum hikâyeler yazmıştır. C) Serbest müstezatın yanı sıra Batı edebiyatı nazım bi- çimlerinden sone ve terzarimayı kullanmıştır. D) Şiirlerinde medeniyet, özgürlük, hak gibi konuları iş- lemiştir. E) Aruz ölçüsünü Türkçeye başarıyla uygulamıştır.

3. Küçük, muttarid, muhteriz darbeler 3. Kafeslerde, camlarda pür ihtizaz Olur dem-be-dem nevha-ger, nağme-sâz Kafeslerde, camlarda pür-ihtizaz Küçük, muttarid, muhteriz darbeler... Bu dizelerde ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yan- lıştır? A) Anjambman örneği vardır. B) Aruz ölçüsüyle yazılmıştır. CL Yabancı sözcük ve tamlamalara yer verilmiştir. D) Sone nazım biçimiyle oluşturulmuştur. Yinelemelerle ahenk sağlanmıştır.

Itne AMT AYT/Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler-1 7. • Romanlarında yalnız İstanbul'u anlatan sanatçı, hikâyelerinde Anadolu ve köy hayatına, kasa- balardaki yaşayışa yer vererek İstanbul dışına çıkmıştır. Dili süslü, sanatlı ve ağırdır ancak yine de dili başarıyla kullanmıştır. İzmir'de 1884-1885 arasında Nevruz dergisini, 1886'da Hizmet gazetesini çıkarmıştır. İzmir'de yazdığı ilk kısa romanında acıklı, duygu- sal bir anlatımla karşılıksız sevgiyi işlemiştir. Türk edebiyatında Batılı anlamda ilk büyük ro- manları yazan sạnatçı olarak kabul edilir. Aşağıdakilerden hangisi, bazı özellikleri verilen yazara ait eserlerden biridir? A) Karanfil ve Yasemin B) Henüz On Yedi Yaşında C) Mürebbiye D) Bir Ölünün Defteri E) Kızılcık Dalları LEGO

5. Çiğnendi, yeter, varlığımız cehl ile kahre; Doğrandı mübârek vatanın bağnı sebepsiz. Birlikte bugün bulmalıyız derdine çâre; Can kardeşi, kan kardeşi, şan kardeşiyiz biz. Millet yoludur, hak yoludur tuttuğumuz yol Ey hak, yaşa; ey sevgili millet! Yaşa, var ol!, Bu dizelerden yola çıkılarak Tevfik Fikret ile ilgili aşa- ğıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Arapça ve Farsça sözcüklerle yüklü ağır bir dil kullan- mıştır. 2 B Servetifünun döneminin bütün ilkelerine bağlı kalmış, bu ilkelerin dışına çıkmamıştır. C) Parnasizm akımının ilkelerine bağlı kalmıştır. Sanat için sanat anlayışını benimsemiştir. E) Servetifünun Dönemi'nin içeriğine uymayan toplum- sal içerikli şiirleri vardır.

(1) 20 Mart 1909 tarihinde dönemin gazetelerinden Hilal'in matbaasında bir araya gelen bir grup genç edibin kurduğu Fecriâti topluluğu, kuruluşun gerçekleştiği bu ilk toplantıdan beş gün sonra Servetifünun dergisinin 25 Mart 1909 tarih ve 930 numaralı nüshasında yer alan bir haber metniyle kendisini kamuoyuna tanıtır. (II) Topluluk mensupları, bir araya gelişlerinden yaklaşık on bir ay sonra, 24 Şubat 1910 tarih ve 977 numaralı Servetifünun dergisinde yayımlanan Fecriâti Encümeni Edebîsi Beyannamesi'nde Türk edebiyatının geçmişine ve mevcut durumuna dair bazı tespitler yapmanın yanında, neden bir araya geldiklerini, geleceğe yönelik planlarının neler olduğunu kamuoyuna açıklarlar. (III) Aralarında eski Servetifünunculardan Faik Ali, Celal Sahir ve Hüseyin Cahit Yalçın'ın da bulunduğu ilk toplantıya katılan ediplerin kaç kişi olduğu ve kimlerden oluştuğu tam belli değildir. (IV) Fakat bu toplantıdan yaklaşık on bir ay sonra yayımlanan Beyanname'nin altında yirmi bir kişinin adı kayıtlıdır. (V) Bu kişiler Ahmet Samim, Ahmet Haşim, Emin Bülent, Emin Lami, Tahsin Nahit, Celal Sahir, Cemil Süleyman, Hamdullah Suphi, Refik Halit, Şahabettin Süleyman, Abdülhak Hayri, Izzet Melih, Ali Canip, Ali Süha, Faik Ali, Fazıl Ahmet, Mehmet Behçet, Mehmet Rüştü, Köprülüzade Mehmet Fuat, Müfit Ratip ve Yakup Kadri'den oluşmaktadır. Kup D Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? Aly BI CYM D) II DI Eliv