Tanzimat Dönemi'nde Roman Soruları
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman1. ........... duygu, düşünce ve hayallerin genellikle imge ve ahenk unsurları kullanılarak dizeler halinde
anlatıldığı edebi türdür.
adli
2. Şinasi'nin 1859'da Fransızcadan çevirdiği şiirleri yayımladığı
eserini,sonraki yıllarda özellikle Fransız şairlerden yapılan başka ay
3. Birinci dönemde sanat ....
......... için anlayışıyla eser verilir.
4. Divan şiirindeki
güzelliği anlayışının yerini
.......... güzelliği anlayışı alır.
5.
'nin de etkisiyle Batı'da yaygın olarak kullanılan hak, hukuk, vatan, özgürlük gibi siyasi
ve sosyal temalar sıklıkla ele alınır.
6.
soyut bir kavramın derskonum (hürriyet) yüceltilmesi için yazılmıştır.
7. Namık Kemal o dönemdeki pek çok sanatçı gibi ........... için ............ anlayışı ile eser verdi.
düşüncesi,
dönemde
8. Birinci dönemde bir amaç olarak ortaya konulan dilde
bütünüyle terk edilir.
9. Abdülhak Hamit Tarhan, eşi Fatma Hanım'ın ölümü üzerine yazdığı
.... sanatçının ünlü şiirlerindendir.
10.
..... dergisinin yazı işleri idaresine Tevfik Fikret'in gelmesiyle bu dergi etrafında toplanan ve aynı
sanat anlayışını paylaşan sanatçıların oluşturduğu edebiyata
Edebiyatı denir.
11. Şiirde cümledeki anlamın dize ya da beyite tamamlanmayıp derskonum sonraki dizelere geçilmesine
denir
adlı makaleden dolayı derginin
12. Hüseyin Cahit Yalçın'ın Fransızcadan çevirdiği
kapatılmasıyla Servetifunun Dönemi sona erer.
13. "Sanat şahsi ve muhteremdir.” sloganıyla ve sanat için sanat anlayışıyla eser veren sanatçılar
Döneminde toplanmışlardır.
akımının etkisiyle biçim mükemmelliği,
14. Tevfik Fikret'in şiirlerinde
akımının etkisiyle müzikalite görülür.
15. Tevfik Fikret'in İstanbul'a küfrettiği en ünlü şiiri ........... şiiridir.
16. Tevfik Fikret ömrünün son yıllarında çocuklar için
ölçüsüyle şiirler yazmıştır.
17. Şiirlerinde güzellik arayışı içinde olan sanatçı, zengin çağrışımlarla süslediği Elhan-1 Şita'da
bir anlatım tutumu sergilemiştir.
18.
parnasizm akımını Türk edebiyatına tanıtan kişidir.
19. ....
.; bir mesaj verme kaygısından derskonum uzak, amacı sadece estetik (güzellik) olan şiirdir.
ve Yahya Kemal Beyatlı'dır.
20. Saf şiirin Türk edebiyatındaki öncüleri
'dir.
21. Ahmet Haşim'in en önemli şiiri
22. Ahmet Haşim şiirlerini ...........
ölçüsüyle yazmıştır.
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman7. Namık Kemal ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Edebiyatı, düşüncelerini halka yaymak, toplumu geliştirmek için bir araç olarak kullanmıştır.
B) Eski edebivata karşı olduğu halde yeni düşünce ve kavramları yazmak amacıyla şiirlerinin
çoğunda biçim-dil bakımından eskiye bağlı kalmıştır.
C) Batılı kavramları şiirlerinde özellikle kullanmıştır.
D) Vatan Yahut Silistre dramı yüz binleri sokağa dökmüş ve Magosa'ya sürgüne gönderilmesine
yol açmış.
E) Eserlerinde klasisizim edebiyat akımının etkisi görülür.
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman20. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat'ın ikinci dönem sanatçıları için söylenemez?
A) Sosyal konulardan çok bireysel konulara ağırlık vermeleri
B) "Sanat için sanat "görüşüne yer vermeleri
C) Hece veznini savunup, başarıyla uygulamaları
D) İçerikten çok, söyleyişe önem vermeleri
E) Şekil ve içerik olarak şiire yenilikler getirmeleri
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman3.
Aşağıdakilerin hangisinde Servetifünûn şiiriyle ilgili
bir bilgi yanlışı vardır?
A) Sanat için sanat anlayışıyla yazılmış olsalar da eserle-
rin halka ulaşması amaç edinilmiştir.
B) Şairlerin ve yazarların büyük bir kısmı sarayla yakın iliş-
ki içinde olduklarından sanatçılar baskı döneminin en
yakın tanıkları olmuştur.
C) Şairler sık sık kaçıp gitme hayalleri kurup hatta bunun-
la ilgili plan yapsalar da planları hiç gerçekleşememiş-
tir.
D) Baskinin yoğunluğundan karamsar, bezgin şiirler yazil-
mış: genelde kaderden şikâyet edilmiştir.
E) Şiirdeki en büyük yenilik, ilk defa Batılı nazım biçimle-
riyle serbest ölçüde şiirler yazılmıştır.
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman8. I. Vatan sevgisi
II. Üstat
III. Şair-i Azam
IV. Yazı makinesi
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi, yukarıda
verilen niteliklerden herhangi biriyle ilişki-
lendirilemez?
A) Namık Kemal
B) Recaizade Mahmut Ekrem
C) Ahmet Mithat Efendi
D) Abdülhâk Hamit Tarhan
E) İbrahim Şinasi
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman15. Kaleme gitmediği günler ise saçlarını kestirmek, terziye
esvap ismarlamak, kunduraciya ölçü vermek gibi hiç eksik
olmayan vesilelerle Beyoğlu'nda, ötede beride vakit geçirir,
cumalan, pazarlan da sabahleyin hocalarıyla yarımşar saat
ders müzakeresinden sonra hanesinden çıkar, akşamlara
kadar seyir yerlerinde dolaşırdı. Vilâyetlerde bulunduğu
zaman en büyük zevki sırmali esvap içinde, midilli veya at
üzerinde, arkasında çifte çifte uşaklarla sokak sokak gezip
dolaşmaktan ibaret olan bu beyin, İstanbul'a geldikten
sonra merakı üç şeye masruf oldu ki birincisi araba
kullanmak, ikincisi alafranga beylerin hepsinden daha
süslü gezmek, üçüncüsü de berberler, kunduracılar, terziler
ve gazinolardaki garsonlarla Fransızca konuşmaktı.
Bu parça, konusu dikkate alındığında aşağıdaki
romanların hangisine ait olduğu söylenebilir?
A) Devlet Ana B) Küçük Ağa C) Cezmi
D) Araba Sevdası E) Yaban
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman8.
Aşağıdakilerden hangisi Servetifünûn Dönemi'nde şi-
irle öne çıkan sanatçılardan biri değildir?
A) Tevfik Fikret
B) Cenap Şahabettin
C) Ali Ekrem Bolayır
D) Mehmet Rauf
E) Süleyman Nazif
H yada D
A
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde RomanTEST
11
LER
hangisinde eleştiri metinleri yer
pat
n
dafaanamesi
1. Kulak için kafiye görüşünü benimseyen sanatçı, bu konu-
adaki görüşlerini Zemzeme adlı eserinde ortaya koymuştur.
II. Batı tarzında yeni bir edebiyatın oluşmasına öncülük eden
sanatçı, ilk makaleyi yazmıştır.
III. Divan şiirini eleştirip halk şiirini öven yazılar kaleme alsa
da bu şiir geleneğinden bütünüyle kopamamıştır.
IV. Halkı bilinçlendirmek için yazdığı tiyatrolarıyla öne çıkan
sanatçı; roman, makale, eleştiri, mektup, tarih türünde
de yapıtlar vermiştir.
Yukarıda verilen açıklamalar aşağıdaki sanatçılardan
hangisiyle ilişkilendirilemez?
B) Muallim Naci
A) Ziya Paşa
D) Şinasi
C) Namık Kemal
E) Recaizade Mahmut Ekrem
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Romanzelerde çapraz uyak vardır
7. Aşağıdaki Cumhuriyet dönemi yazarlarınızdan haren
romancılığı kadar şiirleriyle de tanınmaktadır?
A) Ahmet Hamdi Tanpınar
B) Halide Edip Adıvar
C) Ahmet Haşim
D) Orhan Veli Kanik
E) Peyami Safa
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman-1
Etkinlik-1 cod nar
Tanzimat şiirinin genel özellikleriyle ilgili olarak aşağıda verilen yargıları tamamlayınız.
bakımından bu
ölçüsüyle yazılmıştır.
1. Tanzimat şairleri
şiirini eleştirmişler ancak özellikle
şiire bağlı kalmışlardır.
2. Şiirde asıl olarak ........... ölçüsü kullanılmış, sınırlı sayıda şiir
3. I. Dönem Tanzimat şiirinde
şiiri nazım biçimleri
kullanılmış; II. Dönemde
şiiri nazım şekillerinin yanı sıra
kullanılmıştır.
4. I. Dönem Tanzimat şiirinin divan şiirinden en önemli farkı şiirin
sıdır.
nazım biçimleri de
anlayışıyla yazılma-
5. I. Dönem Tanzimat şiirinde
gibi.
temalar: II. döneminde
gibi
temalar işlenmiştir.
ve
akımının etkisi vardır.
6. Tanzimat şiirinin her iki döneminde de
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman2.
1. Nizamü'l Mülk Siyasetname
II. Yirmisekiz Çelebi Mehmet-Paris Sefaretnamesi
III. Fuzuli - Tuhfetü'l Harameyn
IV. Evliya Çelebi - Seyehatname
V. Seydi Ali Reis - Miratü'l Memalik
Yukarıdaki numaralanmış sanatçı-eser eşleştirmeleria
den hangisi yanlıştır?
D) IV
B) 11
C) IN
EV
A
) I
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Romanngisi
Deniz dışarda uzun savhalarla bir hırçın
Kadın gürültüsü neşrevliyordu ortalığa.
Yarın küçük gidecek yalnız övle mi. balığa?
- O gitmek istedi: 'Sen evde kal!' divor...
- Ya sakin...
O gelmeden ben ölürsem?
Kadın bu son sözle
Düşündü kaldı: balıkcıyla oğlu van gözle
Soluk dudaklarının ihtizâz-1 hásirine
Bakıp sükút ediyorlardı, başlarında uçan
Kazayı anlatıyorlardı böyle birbirine.
neșreylemek: dağıtmak
sayha: bağırma haykırma
sükût etmek: susmak
İhtizaz-1 hasir: hasretle titreyiş
Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Manzum hikayeden alınmıştır.
B) Serbest müstezatla yazılmıştır.
C) Anjanbumana yer verilmiştir.
D) Cumhuriyet dönemi şiirine örnektir.
E) Konuşma dili ile yazılmıştır.
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman9.
Gel bugün de sükût ile güzelim
ihtizâr-ı hazânı seyredelim
Ey benim, ey hazân-lika güzelim
UNITE-3 SIIR
Bir dimâğı vedâd ü re'fetle
Kalalım ser-be-ser tabiatle
Elem-i arza iştirak edelim
isi
Mevsimin kâinat-1 ye'sinde
tır.
Olalım biz de bir gam-i zinde...
Cenap Şahabettin'in Temáşa-yı Hazán adlı şiirinden ali-
nan dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Kullanılan Arapça ve Farsça tamlamalarla üslup ağır-
laştırılmıştır.
B) Şiir aruz ölçüsüyle yazılmış olup uyak ve redife yer ve-
rilmemiştir.
in-
C) Biçim olarak eski edebiyata uymayan bir yapı kullanıl-
mıştır.
alar
D) "Sanat için sanat" anlayışıyla bireysel duyarlılık dile ge-
tirilmiştir.
20-
Palme Yayınevi
E) Tabiatın sanatçı üzerinde bıraktığı izlenimlerden söz
edilmiştir.
ğır
tır.
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman20.
15. Bu akım, parnasyenlerin şiirden kovduğu duygu ve hayali
şiire geri getirmiştir. Birtakim simgelerin arkasına saklanarak,
anlamı herkese göre değişebilen kapalı bir şiir anlayışını
benimsemiştir.
yal
A)
B
D
Parçada tanıtılan edebiyat akımı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Sürrealizm B) Romantizm C) Sembolizm D) Fütürizm
E) Klasisizm
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde RomanA
7) I. Tanzimat şiirinde divan şiiri nazım biçimleri kullanılmış,
Servetifünun şiirindeyse bu nazım biçimleri terk edilmiştir.
II. Tanzimat şiirine göre Servetifünun şiirinde dil daha ağırdır.
III. Her iki dönemde de aruz ölçüsü daha çok kullanılmıştır.
IV. Her iki dönemde de hemen hemen aynı konular işlenmiş, parça
güzelliği önemsenmiştir.
V. Tanzimat şiirinde klasisizm ve romantizm, Servetifünun şiirinde
parnasizm ve sembolizm daha etkili olmuştur.
Numaralanmış cümlelerdeki Tanzimat ve Servetifünun şiiri
karşılaştırmalarından hangisi yanlıştır?
A) I.
B) II. C) III. D) IV. E) V.
ir?
8) Ne efsunkâr imişsin âh ey didâr-ı hürriyet
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman8.
Sesin işler gibi bir şuh kanat gamlanma
Seni dinlerken olur kalbim uçan kuşlara eş
Gün batarken sanırım gölgeni bir başka güneş
Sarışınlık getirir gözlerin akşamlarıma.
63
Doğuyor ömrüme bir yirmi sekiz yaş güneşi
Bir kuş okşar gibi sen saçlarımı okşarken
Koklarım ellerini gülleri koklar gibi ben
Cenop Sorobettin
Avucundan alırım kış günü bir yaz ateşi serves; funun sairidir
II.
Görüp ahkâm-i asrı münharif sidk u selâmetten
Çekildik izzet ü ikbal ile bâb-ı hükümetten
Usanmaz kendini insan bilenler halka hizmetten
Mürüvvet-mend olan mazluma el çekmez iânetten
Hakîr olduysa millet, şânına noksan gelir sanma
Yere düşmekle cevher, sâkit olmaz kadr-ü kıymetten
Vücûdun kim hamiri mâyesi hâk-i vatandandir
Ne gâm râh-ı vatanda hak olursa cevr ü mihnetten
Birincisi Cenap Şahabettin'den ikincisi Namık Kemal'den
alınan bu iki şiirden hareketle aşağıdakilerden hangisine
ulaşılabilir?
4. Servetifünuncuların toplumcu bir sanat anlayışı vardır.
Tanzimatçılar Batı'dan aldıkları kavram ve görüşleri
halka aktarmaya çalışmışlardır.
C) Servetifünuncuların şiirde kullandıkları dil ağırdır.
A Tanzimatçılar seçkin bir zümre için eser vermişlerdir.
E) İki dönemin şiirleri ve şiir anlayışı da birbirinden çok fark-
lidır.