Tanzimat Dönemi'nde Roman Soruları
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman13. Çiğnendi, yeter, varlığımız cehi ile kahre
Doğrandı, mübarek vatanın bağrı sebepsiz
Birlikte bugün bulmalıyız derdine çare
Can kardeşi, kan kardeşi, şan kardeşiyiz biz
Bu dizeler dil ve içerik özellikleri bakımından dikkate
alındığında aşağıdaki sanatçılardan hangisine ait ol-
duğu söylenebilir?
A) Cenap Şahabettin
B) Tevfik Fikret
c) Ahmet Haşim
D) Abdülhak Hamit Tarhan
E) Yahya Kemal
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde RomanS
1. Realizm ve natüralizm akımlarının etkisi
altındadırlar.
II. Kendi kişiliklerini gizlerler.
III. Olaylar genellikle İstanbul'da geçer.
..
IV. Olay kahramanları genellikle seçkin kişilerdir.
V. Çevre tasvirleri, eseri süslemek için değil,
kahramanların kişiliklerinin oluşumunu
tamamlayabilmek için yapılmıştır.
Aşağıdaki eserlerden hangisi, yukarıda özellikleri
verilen dönem yazarlarından birine ait değildir?
A) Hayaliçinde
B) Pandomima
C) Kirik Hayatlar
D) Ferdi ve Şürekâsid
E) Genç Kız Kalbi
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde RomanWSYOW
7
1
DENEME 2
eki
gü-
b
enir.
duğu
15. Gündüzden Dilara'nın el yazısıyla bazı mektuplarını ve
yadigâr olarak verdiği birkaç el işlerini belki yüzüncü
defa olarak muayene ettiği sırada bir kâğıdında gözüne
ilişen: "Gönderdiğim şiiri bu sabah yazdım. Okuduğun
vakit beni ayıplama. Bugün hâlce daha iyiyim. Öksürük
de biraz azaldı. Lakin içim pek mahzun. 'Öleceğim de
senden ayrılacağım.' zannediyorum. Bu hissin yüreği-
me nereden geldiğini, bu korkunç düşüncenin zihnime
ne suretle musallat olduğunu bilemiyorum. Muhsin,
benim vefakâr meleğim! Hayat, nazarimda bir şey değil;
özellikle gideceğim yerde benim bu hazin hayatıma
sebep olan ve şu bedbaht kızını kim bilir nasıl bir iştiyak
ile bekleyen nineciğimi bulacağım... Lakin Muhsin sen-
den ayrılmak fikri beni titretiyor, ben ölürsem beni çabuk
unutmazsın, değil mi?" sözlerini üzüntüyle karşılayan
biçare çocuğun düşüncelerini alt üst etmiş, hayallerini
kabarttıkça kabartmıştı.
hay,
mdür.
Ta ko-
(Recaizade Mahmut Ekrem-Muhsin Bey)
Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) II. Dönem Tanzimat hikâyesi özelliği taşımaktadır.
B) Kahramanların ruhsal durumu yansıtılmıştır.
C) Meddah geleneğinden yararlanılmıştır.
Joleal KONDISYON
D) Aşk ve ölüm teması etrafında yazılmıştır.
E) Anlatımda hâkim bakış açısı kullanılmıştır.
et adam-
amını ilk
ve yazar
n sayılır.
Cenap sanbettin sembolia
-
Ahmet Hasim- empresyor
)
sembolia
tas-
in iki büyük şairinden biri olan san
norler verr
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde RomanCdebiyat Eserleri
93
4. Kafkasya'dan kaçırılarak İstanbul'a getirilen güzel
Dilber, zenginlere cariye olarak satılmaktadır. Aci
dolu bir yaşamı vardır. Gördüğü kötü muameleler-
den sonra satıldığı Asaf Paşa'nın konağında mut-
luluğu yakalar. Konağın genç oğlu Celal Bey ile aşk
yaşamaya başlar. Celal Bey onunla evlenmek is-
ter. Bunun üzerine ailesi kendilerine layık olmadı-
ğini düşündükleri için Dilber'i evden uzaklaştırırlar.
Celal hastalanır, yataklara düşer; Dilber ise Mısırlı
bir tüccara satılarak Mısır'a götürülür.
Bu parçada özeti verilen eserle aynı türde ol-
masına rağmen farklı bir yazar tarafından kale-
me alınmış yapıt aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kıssadan Hisse By Muhsin Bey
C) Şir
D) Gülnihal
E) Zehra
im.c
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman15. 1. Cenap Şahabettin - Gezi
II. Tevfik Fikret - Şiir
III. Süleyman Nazif - Monografi
IV. Hüseyin Cahit Yalçın - Eleştiri
V. Ahmet Şuayip - Roman
Yukarıdaki numaralandırılmış yazar ve kul-
landığı tür eşleştirmelerinden hangisi yan-
listir?
AN
B) ||
}
C) III D IV E)V
)
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman3. Tanzimat Dönemi'nde Ahmet Mithat, Namık Kemal gibi
sanatçılar, günlük yaşamı konu edinen, sosyal yaşamla ilgili
Intalan
sorunları dile getiren romanlar yazmışlardır. Realizmin
etkisindeki bu eserlerde olayların kuruluşunda
rastlantılara cok yer verilmiş, betimlemeler
eseri süslemek için kullanılmıştır. Kişiler çoğu zaman
IV
tek yönlü ele alınmıştır. Bu eserler genellikle bir ibretle son
V
bulmuştur.
Bu parçadaki altı çizili ifadelerin hangisinde bir bilgi
yanlışı vardır?
A) I
B) II
C) III D IV
)
E) V
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde RomanLİ VE EDEBİYATI
Roman
AYT
2.
ADIM
3.
Dilâşüb: Anne ve zevce tipidir. Genç, güzel, zarif, iyi huy-
lu, dürüst, vefakâr ve fedakâr olması herkesçe kabul gören
bir kahraman olmasını sağlamıştır.
Mihriban Hanım: Alafrangalık meraklısıdır. Dikiş, nakış,
oya gibi el işlerini öğrenmeyi gerekli görmemiştir. Bilgisizliğini
ve tembelliğini alafrangalıkla açıklamaya çalışır.
Zehra Hanımefendi: Âsaf Paşa'nın hanımıdır. Zehra
Hanım iyi terbiye görmüş, merhametli fakat aynı zamanda
kibirli ve azametli bir kadındır.
Fatma: Çankırı'da doğup büyümüş bir Anadolu kızı-
dır. Ağabeyinin yardımıyla ve kendi gayretiyle okumuştur.
İstanbul hayatına uyum sağlamıştır.
Bu açıklamalarda aşağıdaki romanlardan hangisinin ka-
.
din kahramanı ile ilgili bilgi verilmemiştir?
A) intibah
B) Sergüzeşt
C) Turfanda mı Turfa Mı?
P) Araba Sevdası
È) Felâtun Bey ile Râkım Efendi
telet
fartalt owo
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Romanşayan
çinde
deği-
yoloji
27. Salah Birsel denemelerin en renkli yazarı kabul edilir.
Deneme için yazının tadı çıkarılarak yazılan türüdür,
diyen Birsel; denemelerin kahve söyleşileri gibi daldan
dala konmasını, başladığı yerde değil başlamadığı yer-
de bitmesini sever. Montaigne'in "Her insanda insanlı-
ğın bütün hâlleri vardır." sözünün denemelerin de kila-
vuzu olduğunu vurgular. Bunu Yapıştırma Bıyık, Şiir ve
Cinayet, Gece Mavisi kitaplarında görebiliriz.
1
1
1
1
naz?
1
za-
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi
yoktur?
n-
1
1
1
1
1
la-
Tanımlama
B) Örnekleme
c) Benzetme
D/ Karşılaştırma
EXTanık gösterme
1
1
1
1
1
1
MILLI EGIT
1
1
ET
1
1
1
1
1
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü
+
1
1
1
1
fark-
cüm-
iğini
den
deki
/na-
1
28. Yazmanın üstadı Tolstoy'un 1881 yılında kaleme aldi-
Oği bir başyapıt daha. Beşinci bölümde Tolstoy, devrin
Rus köy dünyasından da izlenimler edinmeyi sağlayan
tasvirleri içinde, özünde "Maddi terakkisini tamamlamış
insan, daha neye ihtiyaç duyar?" sorusunun cevabını
barındıran öyküler sunuyor okuyucusuna. Yazılmasının
üzerinden yüz otuz yılı aşkın süre geçmesine karşın be-
timlemelerinin yalınlığı, içerisindeki derinliği, çıkarımla-
> bir
ıştır.
1
ripin callixini vitirmeyici bilik ayarlara varsson bir
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde RomanE) Muallim Naci
3. Aşağıdakilerden hangisi, Servetifünun şiirinin
özelliklerinden biri değildir?
Şiirin konusu genişletilerek hemen hemen her şey
şiirde işlenmiştir.
B) Fransız şiirinden alınan sone, terzarima gibi nazım
şekilleri denenmiştin
CY Aşk teması, daha çok romantik bir atmosfer içinde
ele alınmıştır.
D Hayal ve hakikat çatışması çokça işlenmiştir.
E) Metafizik ve sosyal olaylara geniş yer verilmiştir.
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman1876'da yayımlanan Felâtun Bey ile Râkım Efendi; Batılılaş-
ma sorununu, alafranga ve mirasyedi tipinden yola çıkarak
ele alır. Roman, bu sorunun Türk romanındaki kişileri ve kur-
guyu belirlemekte nasıl bir rol oynadığına örnek oluşturma-
si yönüyle önemli bir eserdir. Nitekim yazarın Felâtun ve Râ-
kim'ı benzer durumlar içine yerleştirip karşılaştırma amacı,
eserin kurgusunu da oluşturur. Tanzimat romanında tekrar
tekrar ele alınan mirasyedi tipi İntibah romanında babasın-
dan kalan mirası yiyip yoksulluğa düşen -----, Zehra roma-
ninda servetini Beyoğlu'nda bitirip parasız kalan ---- tipinde
de kendini gösterir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisi
sırasıyla getirilmelidir?
A) Suphi - Celâl Bey
2
B) Ali Bey - Suphi
C) Bihruz Bey - Supht
-D) Celâl Bey - Bihruz Bey
E) Ali Bey Celâl Bey
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman12.
Aşağıdakilerden hangisi, Servetifünun
Dönemi'nde getirilen yeniliklerden biri
değildir?
A) Şiirde noktalama işaretleri kullanılmıştır.
B) Romanlarda çevreyi gözlemleme ve
betimlemeye önem verilmiştir.
C) Batı edebiyatı nazım biçimlerinden
“sone" kimi şiirlerde denenmiştir.
D) Nazım nesre yaklaştırılmıştır.
E) Ölçüsüz ve uyaksız şiirler çoğalmıştır.
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman11. Aşağıdakilerden hangisi romantizm akımının Tanzimat Dönemi romanlarındaki etkilerinden biri değildir?
A) Tesadüflere fazlaca yer verilmesi
B) Kahramanların olumlu, olumsuz tüm yönleriyle ele alınması
C) Yazarların kişiliklerini gizlemeyip arada okuyucuya seslenmesi
D) Roman aracılığı ile bireyi eğitme ve toplumu düzeltme amacı güdülmesi
E) Mekân tasvirlerinin romanı süslemek amacıyla yapılması
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde RomanTEST 4
EMA
so keok
Az
ztract
3.
sowe
Aşağıdakilerden hangisi Ahmet Mithat
Efendi ile Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın ortak
bir yönü değildir?
bon
A) Romanlarında, olayın akışını kesen açıkla-
malara yer vermek
B) "Toplum için sanat" görüşünü benimse-
mek
C) Tiyatro, roman, anı gibi türlerde eserler
vermek
D) Eserlerini çağlarına göre ağır ve süslü bir
dille yazmak
E) Geniş halk topluluklarına seslenmek
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman13. Peyami Safa, Tanzimat'tan itibaren Türk romanının
değişmez ana konularından biri olan yanlış Batılılaşmanın
toplumsal yapıda yol açtığı yıkımları hemen hemen
bütün yapıtlarında işler. Bunlardan biri olan adli
yapıtında, farklı kültürleri, dünya görüşlerini ve yaşama
biçimlerini anlatır. Özellikle Doğu ve Batı çatışmasını
yansıtmayı amaçlayan romanın iletisi, roman
kahramanlarından Neriman'ın yaşadığı bunalımlar ve iç
çatışmalar yoluyla biçimlendirilir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
A) Bir Tereddüdün Romani B) Mahşer
C) Dokuzuncu Hariciye Koğuşu D) Fatih-Harbiye
E) Yalnızız
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman!
10.
7. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat I. Dönem romanla-
rinda ele alınan konulardan biri değildir?
2-
21
A) Esaret kurumu
B) Görücü usulü evlilik
C) Batılılaşmanın yanlış anlaşılması
D) Tarihî dönemlerden seçilmiş olaylar L
E) Anadolu ve Anadolu halkının sıkıntıları
as
0
Llamaz
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi'nde Roman14. Tarih, coğrafya, gezi, dil bigisi gibi çok değişik
konularda yapıtlar veren ve son derece üretken bir yazar
olan daha çok, denemeleri, musahabeleri, fikraları,
hatıraları ve şarkılarıyla Türk edebiyatında değer ve ün
kazanmıştır. Onun bu tarz yapıtları, Türkiye'nin 1890'dan
sonraki kırk yıllık sosyal tarihini inceleyecek olanlar için
vazgeçilmez kaynaklar arasındadır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
A) Ahmet Rasim
B) Mithat Cemal Kuntay
C) Kenan Hulusi Koray
D) Ali Canip Yöntem
E) Tahsin Nahit