Yapısına Göre Cümleler Soruları

demektir. atematik güzellik 34. (1) Düşüncesi kanayan bir yazardır Camus. (II) Umutsuzlu- ğun yazarı olarak anılsa da umutsuzluğu aşmayı denemiş bir yazardır. (III) Yazarlık uğraşı boyunca insanoğlunun var oluş sırlarını araştırmıştır. (IV) Onun eserlerinde sanki in- sandan başka anlamı yoktur dünyanın. (V) Sabahattin Eyü- boğlu, özenle seçtiği kelimelerle onun denemelerini Türkçe- ye çevirmiştir. tam mat PACK E E Bu parçada Camus ve eserleriyle ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) 1. cümlede öznellik vardır. B) II. cümlede karşıt yargılara yer verilmiştir. C) III. cümlede eser konularından bahsedilmiştir. D) IV. cümlede ön yargı anlamı vardır. cümlede biçemden söz edilmiştir. 3 11

3. Sanatın bilim ile karşılaştırılmasına ilişkin aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Bilim; iyiyi, doğruyu ve yararlıyı arar; sanat ise güzellik yaratmayı amaçlar. B) Sanatın değişmez yasaları yoktur, sanat özneldir; bilim ise nesnel ve değişmez yasalar ortaya koyar. C) Sanat; yaratıcılığa, duyguya ve hayale; bilim ise akla, ilkelere ve olgulara dayanır. D) Bilim, bilgiye ulaşıp onu aktarmayı; sanat, zevk ver- meyi ve estetik haz oluşturmayı amaçlar. E) Bilim insanları, aynı malzemeleri aynı yöntemlerle kul- lanıp farklı sonuçlara varır; sanatçılar ise aynı malze- melerle aynı sonuçlara ulaşır.

15. Büyük adım atmaktan korkmayınız, uçurumu kü- çük sıçramalarla geçemezsiniz. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? CA Bağımlı sıralı bir cümledir. B) Yeterlik eylemi kullanılmıştır. C) Türemiş sözcükler vardır. D) Nesne, sifat tamlamasından oluşmuştur. E) Geçişli çatılı yüklem vardır.

Koronavirasle ilgili yapılan ilginç araştırmalardan bir de konuşulan dillerin bu virüsün yayılmasında nasıl bir e sahip olduğudur. Bu araştırmaya göre, diş ünsüzlerinin (d.z.s.Ln) yan yana bulunduğu kelimelerin sıkça kullan dillerde konuşma esnasında nemli damlacıkların daha g piktig ve bu yolla da virüsün daha hızlı bulaştığı tespit edilmiştir. Japonca: Yamada-san wa maiasa roku-ji ni okimasu, asa gohan wa itsumo pan to kohidesu, basu de kaisha e ikimasu, kaisha wa hachiji kara go-ji madedesu. Fince: Tata merikirjaa on eritain vaikea ymmartaa, jopa merimiehena en voi ymmartaa taysin naita termeja sisaltavia artikeleita. Isani halusi myös selittaa sinulle taman tilanteen vaikeuden. Rusça: Vam tseduyet vzglyanutna etu entsiklopediyu, chtoby poluchit chetkuyu informatsiyu o tom, skol'ko imenno let tituly tsarya i tsarya ispol'zovalis. Letonca: Sporta ieguvumi cilveku veselibai netiek nemti vera, jo visas sadas aktivitates novers cilveku novecosanos un nodrosina, ka vini ir laimigi un mierigi. Türkçe: İnsan davranışlarının toplamından oluşan kişilik, uzun zamandır dikkat çeken ve tartışılan bir konu oldu zira kişilik hem bireylerin hem de toplumların incelenmesinde baz alınan bir kavramdı. Bu parçaya göre, yukarıda birer cümle örnek verilen ve yazıldığı gibi okunan dillerden hangisinin konuşulduğu bir bölgede virüsün konuşma yoluyla yayılma hızının diğerlerinden daha fazla olması beklenir? A) Türkçe D) Letonca B) Rusça C) Fince E) Japonca

5. Edebiyat, tarih, felsefe ve sosyoloji gibi bilimsel sahalar, ken- di özel alanlarında bağımsız birer disiplindir. Bu disiplinler zamanla kendi bağımsızlıklarını ilan etmeye başlar. Başlan- gıçta tarih, edebiyatın bir biçimi olarak yer almaktayken 19. yüzyıl başlarında tarihçilerin kendi bilimsel yöntemlerini kul- lanarak tarih-edebiyat arasındaki ayrımı inşa ettikleri görülür. Böylece edebiyat, insanın duygu ve düşüncelerinin, felsefi yaklaşımlarının ifadesi; tarih ise insanoğlunun zaman içinde yaşadığı vakaların kaydı olarak ayrışır. Ancak bu iki disiplin arasındaki ilişki, her zaman aktif kalmaya devam eder. Zira bunlardan biri olmadan diğerinin anlaşılması güçtür. Bu ne- denle çocukların eğitiminde program geliştirmek adına tarih ve edebiyat ilişkisini kullanmak bir zorunluluk olarak karşı- mıza çıkar. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden han- gisidir? A) Bilimler, zaman içinde birbirinden koparak bağımsız hâ- le gelmiştir. B Edebiyat insanın duygu ve düşüncelerine, tarih ise ya- şadığı olaylara odaklanır. C) Cocuk eğitiminde edebiyatı ve tarihi bir arada kullanmak kaçınılmaz bir durumdur. D) Tarihi dönemleri en iyi anlamanın yolu, o dönemlerin edebî metinlerini incelemekten geçer. E) Edebiyat ve tarih arasındaki yakın ilişki, başka alanlar arasında yoktur.

1. (1) Şimdiye kadar tesadüf ettiğim insanlardan bir ta- nesi benim üzerimde belki en büyük tesiri yapmıştır. (II) Aradan aylargeçtiği hâlde birtürlü butesirden kurtulamadım. (III) Ne zaman kendimle baş başa kalsam Raif Efendi'nin saf yüzü, biraz dünyadan uzak, buna rağmen bir insana tesadüf ettikleri zaman tebessüm etmek isteyen bakışları gözlerimin önünde canlanıyor. (IV) Hâlbuki o hiç de insanların ağzından girip de burnundan çıkan biri değildi. (V) Hatta pek alelade, hiçbir hususiyeti olmayan, her gün etrafımızda yüzlercesini görüp de bakmadan geçtiğimiz insanlardan biriydi. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde mecazlı söyleyişe yer verilmiştir? A) I ve II Sözcükte Anlam D) III ve V B) II ve III E) IV ve V C) III ve IV 4. Ne fe ic b

22. (1) Sevgi konusundaki yanlış inançlarımızdan biri de sevginin hiç bitmeyeceğidir. (II) Bu yüzden insanların kendileri gibi ilişkileri de değişkendir. (III) Zaten değişken olan ilişkilerin sürekli olabilmesi için ustaca bir denge içinde tutulması gerekir. (IV) Süreklilik kazandıkları zaman ise insanlar arası ilişki olmaktan çıkarak birer toplumsal alışkanlık durumuna girer. (V) Ağırlık artık sevgiden çıkmıştır. Numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra, "Oysa deneyimlerimiz bize göstermiştir ki ilişkilerin hiçbiri sürekli değildir." cümlesi getirilirse parçada anlam bütünlüğü sağlanır? A) I B) II C) III D) IV E) V

14.-15. sorulan aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Yaşlı kadın, kımıltısız başını bir düşten çekip aldı, o sırada tekir kedi odanın ortasında tüylerini parlatıyordu. 1 (II) Ansızın durup sert bir bakış yolladı kadına evin hayvanı, sonra da kulaklarını dikleştirip ortalığı dinledi. 11 (III) Yukanda birisi evin ortasında koşturuyordu. (IV) Ayak III IV sesleri kesilince kadın yine pencereye çevirdi başını. Yoğurtçunun çıngırağı, bir arabanın camlarını sarsip V geçişi, ona yaşadığını duyurdu ve şimdi kendini daha iyi hissetti. 14. Bu par diğerler A) I 15) A çizili tamlamalardan hangisinin türü dir? C) III D) IV E) V 5. Numaralı cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Isi bağımlı sıralı bir cümledir. B) II.si olumlu, sıralı bir fiil cümlesidir. C) Ill.sü kurallı, basit bir fiil cümlesidir. D) IV.sü devrik, girişik birleşik cümledir. E) V.si bağlı bir cümledir.

SÖZ ÖBEĞİ METODU 9. Anavarza Kalesi salt bir tarihsel mekân olmadı Yaşar Kemal için. Bir yazar olarak yarattığı ütopyanın, efsanelerin, kurgularının bir ürünü olarak yeniden şekillendirdi o mekânı. Kalenin nesnel zamanıyla yazarın düşsel zamanı birbirinin içinde dönenerek ulaştı Yaşar Kemal okuyucusuna. Bu parçada altı çizili sözün yerine aşağıdakilerden hangisi getirilirse cümlenin anlamı değişmez? A) Kalenin tarihsel zamanı ile sanatçının hayali zamanı sürekli yer değiştirerek erişti B) Kalenin gerçek zamanı ve yazarın kurguladığı zaman birbirine karışarak yansıdı Kalenin bilinen zamanı ve yazarın kurmaca zamanı iç içe girerek akseder D) Kalenin objektif zamanı değil sanatçının öznel zamanı öne çıkarak varır E) Kalenin tarihî zamanı ile yazarın günümüzü harmanlayarak oluşturduğu zaman ulaşır X

(1) Deneme türünün en iyi örneklerini veren; kitapları, çevirileri ve filmleri hâlâ ilgi gören Sabahattin Eyüboğlu geçmişe farklı bir pencereden bakar. (II) Eserleriyle halk kültürü geleneğini yeniden üretmeyi amaçlar. (III) Kültürde geçmişe doğru gidildikçe uygarlıklar arasında benzerliklerin arttığını gözlemler. (IV) Çok yönlü kültür adamı Sabahattin Eyüboğlu'nun Anadolu'yu bütün geçmişiyle benimseme ve ona sahip çıkma anlayışı önemlidir. (V) O, edebiyat yaşamını başarılı bir biçimde sürdürmeye çalışan, farklı bir ses olmuştur her zaman. Yukarıdaki numaralanmış cümleler ile ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlıştır? 5. A) II. cümlede, Sabahattin Eyüboğlu'nun sanat gayesinden söz edilmiştir. B) I. cümlede, yansız bir söylem kullanılmamıştır. III. cümlede, aşamalı bir durum söz konusudur. D) V. cümlede, yazarın içerik özgünlüğüne değinilmiştir. E) IV. cümlede, yazarın entelektüelliği dile getirilmiştir. Tegid UcDört Best 4

4. Şair Can Yücel, Reşadiye ya da diğer adıyla Datça Yanmadası'na "Anadolu'nun Uzak Zürafası" der. (1) Haksız da değildir hani, Akdeniz'le Ege arasında sulara düşer gibi uzanan bu yarımada, biçimi nedeniyle de bir denizden diğer denize uzanan eşsiz yürüyüş yollarını gizler. yod) Burada doğanın türküsü, denizin sesiyle buluşur. (III) Tuz ve kekik, badem ve zeytinyağı, değirmenler ve gökkuzgunlar yan yana gelir. (IV) Datça'da ışık sevinçle kucaklaşır.(V) ishmonships Bu parçadaki numaralanmış yerlerden en hangisine düşüncenin akışına göre "Gizler diyorum, çünkü yoğun yapılaşmanın henüz yanaşamadığı yerlerden biridir yarımada." cümlesi getirilebilir? } t D) IV ALI BUI C) III E) V Paragrafın Şifresi

SORU-9 (ÖSYM) (1) Bütün dünyada geleneksel olandan, halk hikâyesi ve destandan yararlanma yoluna gidilmiştir. (II) Müzik, re- sim, roman, öykü, şiir, tiyatro ve sinema gibi sanat dalla- rının hepsinde böyledir. (III) Ben de böyle yapmak, gele- neksel olanı çağdaş öykü sanatına taşımak istiyorum. (IV) Bu yöntemi ülkemiz yazınında ustaca uygulayan Yaşar Ke- mal'in izinde yürümek isteyişimin özünde de işte bu yatı- yor. (V) Nitekim son yapıtımda geleneksel yönelişim açık- ca görülebilir. Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangile- rinde amaç söz konusudur? A) I. ve IV, B) I. ve V. D) III. ve IV. E) IV. ve V. C) II. ve III.

ca yaptığı hata- C) Necatigil'in anısına düzenlenen şijf ödülü, her yıl mart ayında sahibini bulmaktadır. D) Sanatçın gerçeği hiç değiştirmeden vermesi, onun yaratıcı olamadığının göstergesidir. E) Kasaba yaşamı, sıcak dostluklar için büyük şehirlerden daha uygun bi yaşam sunuyor. 11. "Olasılık" ve "tahmin" bildiren yargılarla aram iyidir, onlar benim düşünmemi sağlar; "ön yargı" ve "saplantı" bildiren yargılardan hoşlanmam. Aşağıdakilerden hangisinde sözü edilen iki tür yargıya da örnek vardır? A) Yeterince özen gösterseydiniz yayımlanmaya değer bir şiir çıkarabilirmişsiniz. B) Galiba başarılı bir oyun ortaya koyacak ama yine onun başarısı yeterince fark edilmeyecek. C) "Sis" adlı şiiri çok yankı bulur ve Fikret, giderek bir efsa-, neye dönüşür. D) Üsküp, şimdi özlüyordur Yahya Kemal'i, binbir türbe, çeşme, cami bekliyor gözü yaşlı. E) Elbet bir gün buluşacağız, bu böyle yarım kalmayacak. ya doll söz konust ✔Kanıtlana "kişiye g "bilimsel gi" yagra ✔Kanıtla "değişk "yanlı ✓ Dur kuli ♦ 55 • Not: sağla Yal ses

♫ Şiir öylesine bir dilsel düzenlemedir ki sözcüklerinden biri çı- karılır ya da birinin yeri değiştirilirse şiirin tüm büyüsü bozulur. Bu cümlede anlatılmak istenenle aşağıdakilerden hangi- si arasında anlamca yakınlık yoktur? 3- ÖĞRETEN SORU / ÖSYM A) Şiirde her sözcük, bulunduğu yerde güzeldir. B) Sözcük, şiirin en önemli öğesidir. C) Şiirde dil, kendine özgü bir biçimde kullanılır. D) Şiirin dili, seçilen imgelerin çeşitliliğiyle zenginleşir. E) Şiirin güzelliği, sözcüklerin birbiriyle uyumundan gelir. Çözüm TÜRKÇE

Kalıplaşmamış Söz Grupları O, bütün yaşamı boyunca yaptığı işleri başkaları önünde açıklamaktan kaçınmıştır. Yalnız bir kez, bir şirket toplantısında kendisine gönülden bağ- li çalışanlarının önünde gönlünün kalın perdeleri- ni tül perdelerle değiştirmiştir. Bu parçada geçen "gönlünün kalın perdeleri- ni tül perdelerle değiştirmek" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Gizli şeyleri uluorta konuşmak B) Yaptıklarını açıkça ifade etmek içindekileri gönül rahatlığıyla söylemek D) Duygularını sezdirmek E) Sırlarını açığa çıkarmak equiker uph

3. Açınca baharın dişi gülleri Bir başka rüzgâr eser bahçelerde Dinle çılgınca öten bülbülleri Sorma niçin düştüğünü bu derde Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- lenebilir? A) İsmin tüm hâlleri örneklenmiştir. B) Soyut isim kullanılmıştır. Birleşik yapıda isim kullanılmıştır. D) Somut isim kullanılmamıştır. E) Topluluk adına yer verilmiştir.