Yapısına Göre Cümleler Soruları
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerAşağıdaki atasözlerinden hangisinde sıfat-fiil diğerle-
inden farklı görevde kullanılmıştır?
A) El altına binen tez iner.
B) Gören gözün hakkı vardır.
C) Minareyi çalan kılıfını hazırlar.
D) Öfke ile kalkan ziyanla oturur.
E) Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler1.
TEST
-1-
PARAGRAF
Anlatım Biçimleri ve
Düşünceyi Geliştirme Yolları
Kitaptan niçin korkarlar? Bunu bir türlü anlayamadım. Ki-
taptan korkmak, insan düşüncesinden korkmak, insanı ka-
bul etmemektir. Kitaptan korkan adam, insanı sorumluluk
hissinden mahrum ediyor demektir. "Bırak, senin yerine
ben düşünüyorum!" demekle, "Falan kitabı okuma!" de-
mek arasında hiçbir fark yoktur. Insanoğlunda her şeyden
önce sorumluluk hissi vardır ve özellikle fikirlerin sorum-
luluğu bulunur kendisinde. Ondan mahrum edilen insan,
kendiliğinden bir paçavra hâline düşer.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak
1. Tanımlama yapıldığı
11. Karşılaştırmaya yer verildiği
III. Tanık göstermeye başvurulduğu
IV. Benzetmeye yer verildiği
yargılarından hangilerine yer verilmemiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve IV
C) Yalnız III
E) III ve IV
3.
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler3. (1) Son yıllarda su altı araştırmalarına önem veril-
meye başlandı. (II) Kimi araştırmacılar, yaz ayların-
da olduğu gibi kış aylarında da göl ve denizlere da-
lip araştırmalar yapıyor. (III) Buz altı dalışı olmasa
da bu tür sulara dalış yaparken amaca uygun ekip-
man bulundurmak son derece önemlidir. (IV) Ancak
birçok göl ve deniz, kış ayların dışındaki aylarda
da soğuk olabiliyor. (V) Dört, beş dereceden daha
düşük sıcaklıktaki bu sulara dalışa, soğuk su dalışı
deniyor. (VI) Buz altı dalışlarında ise acil durumlar-
da yüzeye çıkma olanağı olmadığından dışarıda bir
sağlık ekibinin bulundurulması şarttır.
Bu parçadaki düşünce akışı, aşağıdaki değişik-
liklerden hangisi yapılırsa sağlanmış olur?
A) III ve IV. cümleler yer değiştirmeli.
B) V. cümle, II. den sonra getirilmeli.
C) II. ve IV. cümleler yer değiştirmeli.
D) IV. ve V. cümleler yer değiştirmeli.
E) IV. cümle III. den önce getirilmeli.
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerYAYINLARI
5.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde sanatlı bir söyleyiş yok-
tur?
A) Bir hatıradır şimdi, dalgın uyuyan şehir
B) Sabahleyin gökyüzü parlak, ufuk açıktı
C) Yüzün bir kır çiçeği gibi usulca söner
D) Salkım sögütler yıkıyordu suda saçlarını
E) Bir bakışın içimde sonsuz ışıklar yakar
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümlelerayrılan kısmına işaretleyiniz.
3. Öykülerin konularına baktığımızda olağan dışılık
alanına taşıyabileceğimiz hiçbir kurgu yok fakat
Bazen Çok adlı kitabın başarısı zaten burada.
Tamamen insan hâllerine adanmış öyküler, kâh
hastane odalarında kâh kışlalarda kâh evlerde
büyüyor. Dış dünyanın dekorundan vazgeçtikçe
içe doğru derinleşiyor her bir öykü.
Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mekân betimlemelerini işlevsiz hâle getirmek
B) Mekânla ilgili ayrıntılardan uzaklaşmak
C) Dekor unsurlarına gerekli önemi vermek
D) Görsel ayrıntıları gözden kaçırmak
E) Dış dünyanın anlatmak istediklerine kafa
yormak
4. Entelektüel altyapısıyla gelenekselliği bir arada
5. C
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler8. Ödül, bir yazar için eserinin değer bulması (yazdıkları-
nın beğenilip takdir edilmesi) bakımından çok önemlidir.
Ancak ödülü hangi kurumun verdiği de önemlidir. Çün-
kü ödüllerden laf açıldığında (söz edildiğinde) insanların
||
en çok merak ettiği şeylerin başında o ödülü kimin veya
hangi kurumun verdiği gelir. Bazı ödüller yazarın elinden
tutarken bazıları ayağına pranga olur (engel olur, zarar
verir). Son yıllarda, ülkemizde herkesin ödül dağıtır hâle
gelmesini yerden yere vuran (sert bir dille eleştiren) ya-
IV
zıların artması boşuna değildir. O nedenle bir ödülü alır-
ken ince eleyip sık dokumak (çok çalışmak) gerekir.
V
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı
parantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerZamir (Adil)
7. İşaret zamirleri adların yerini tuttuğu gibi cümlelerin
yerini de tutar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir zamir cümle-
nin yerini tutmuştur?
A) Büyük kentlerde oturanlar buraya geldiklerinde bir
daha evlerine dönmek istemiyorlar.
B)Dün aldıklarını değil de şunları vermen daha iyi
olur.
C) Buna kim inanırsa inansin önemli değildi ama se-
nin inanmana çok üzüldüm.
D) Bazı insanlar paraya değer vermez, bazılarıysa
parasiz iş yapmaz.
Bazı yaralar yıllar geçse de iyileşmez ama ben
bunu duymazdan geldim.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belgisizlik bildi-
ren sözcükler farklı görevlerde kullanılmıştır?
11. Kişi zamirinin kullanılmamas b
sizliğe yol açar.
Aşağıdaki cümlelerin hangi
kullanılmamasından kaynakla
sizliği vardır?
A) Bisikletimi park ettiğim yerm
koştum.
B) Siirlerin anlayabilmek için
olmak gerekiyor.
C) Kapının önünde birden
daha da arttı.
D) Bana niçin kırgın olduğ
anlayabiliyorum.
E) Oteki yapıtlarınızda da "
Mari önemli bir yer tutuyan
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerE TESTI
AYINLARI
15. (1) Dünyada da 300'ü aşkın ajans ve yayıncıyla çalı-
şıyoruz. (II) Farklı ülke edebiyatlarının Türkiye'de ta-
nınmasına önem veriyoruz. (III) Yalnızca Almanya,
İspanyol, Kuzey edebiyatının değil, Romanya, Gür-
cistan gibi ülkelerin önemli yayıncılarıyla da çalışıyo-
ruz. (IV) Çevirmenlerle iş birliği içindeyiz, onlar da
yurt dışında bizim kültür elçilerimiz oluyor. (V) Yayın-
cıların işlerini çevirmen ya da çeviri fonu bularak ko-
laylaştırıyoruz.
Bu parçada numaralanmış cümleler için aşağıda-
kilerden hangisi söylenemez?
LA cümle, basit bir cümledir.
B) II. cümlenin yüklemi çekimli bir eylemdir.
III. cümle, kurallı bir eylem cümlesidir.
DV. cümle, bağımlı sıralı) bir cümledir.
E) V. cümle, girişik birleşik cümledir.
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerÖz eleştiri
Kişinin, kendi tutum ve davranışlarına yönelik ortaya koyduğu
olumsuz eleştirilerdir.
Eserlerimi zamanında sadeleştiremediğim için birçok
kendine yönelik olumsuz eleştiri
okurumu kaybettim.
11-ÖĞRETEN SORU / ÖSYM
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişinin kendisine yöne-
lik eleştirisi daha ağır basmaktadır?
A) O yıllarda İstanbul'a göçenlerin sayısı arttıkça kenti sıkıcı
bulur, oradan kaçıp kurtulmanın yollarını arardım.
B)
O yaşlarda, kadınla erkeği karşı karşıya getiren filmleri
daha çok severdim.
C) Sinema salonunun loşluğunda koltuğa gömüldüm mü
günlük sıkıntılarımdan sıyrılır, hayallere dalardım.
D) Bugün artık hoşlanmadığım kaçma kovalama eylemleri
üzerine kurulu romanları, o günlerde severek okurdum.
E) O zamanlar, içinde bulunduğum koşulları değerlendire-
mediğim için çok yakınımda olan mutluluğu göremez,
onu çok uzaklarda arardım.
Çözüm
yaratmamı
manı değil
tin, İstanbu
Bu parçac
lendirme
A) I
Çözüm
5
PRATİK BİLGİ
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler5. Napolyon: "Bana bir aşk mektubu verin, oradan alacağım
sözle sizi idam ettireyim." demiş.
Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye anlamca en yakın-
dır?
yol A) Bir kimsenin düşüncelerini çürütmenin olumlu ve olum-
suz birçok yolu vardır.
so B) Bir kişiyi suçlamak istiyorsanız yazısından işinize ge-
lenleri seçip bir bütün oluşturabilirsiniz.
C) Bir olguyu değerlendirirken ona bütünü bakımından
yaklaşmak gerekir.
D) Kimi insanlar, bir şeyi yorumlarken kendi görüşlerini
semekanıtlama amacını güder.
E) İnsanların ne yazdıkları önemli değildir, önemli olan
bizim anlamak istediğimizdir.
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler3.
Masamdaki güllerden kokulu olanların bazıları dikenliydi.
Bu bilgiye göre vazodaki çiçeklerle ilgili,
Dikenli güllerin bazıları kokusuzdu..
dl Kokulu güllerin bazıları dikensizdi.
III. Kokulu güllerin hepsi dikensizdi.
yargılarından hangi ya da hangileri kesinlikle doğru-
dur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III
C) Yalnız III
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler3. İnsan eğer hafızasını işletmezse hafıza yaşlandıkça zayıflar.
Bu cümleyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Kesinlik ifade etmektedir.
V
B) Aşamalı bir durumdan söz edilmiştir.
C) Koşul (şart) anlamı taşımaktadır. L
DÖznel bir yargı taşımaktadır.
Yanıt Yayınları
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler15. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili söz cümleye farklı bir
anlam katmiştır?
A) Gördüklerini hiç değiştirmeden anlatması, kimi zaman
yazarın başarısını olumsuz etkiliyor.
B) Romancımız, bir fotoğrafçı titizliğiyle yapıtlarını oluşturmuş.
C) O, görevinin hayata ayna tutmak olduğunu hiçbir zaman
unutmaz.
D) Çocukluğunun geçtiği kasabayı, kendinden bir şey
katmadan anlatıyor.
E) Yaşadıklarını, içinden geldiği gibi okurlarıyla paylaşmış.
NOT
Bu soruda Aynı
anlama
gelen cümlelerimi
eşleştirecem
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerYOXD
TATS B
1. Ceyda, Eren, Tuğçe, Murat, Sema ve Baran belediyenin açtığı enstrüman kurslarından birine git-
mektedir. Bu kursta bağlama, gitar, piyano, keman ve darbuka dersleri verilmektedir. Bu öğrenci-
lerden sadece iki tanesi aynı kursa gitmektedir, diğerlerinin gittiği kurslar farklıdır. Bu kişilerin ter-
cih ettikleri kurslarla ilgili bilinenler şunlardır:
• Tuğçe, bağlama kursuna gitmemektedir.
• Bağlama kursuna iki kişi gitmektedir.
• Murat, piyano kursuna gitmektedir.
• Sema, gitar ve keman kursuna gitmemektedir.
Baran, keman kursuna gitmektedir.
.
• Sema ve Tuğçe farklı kurslara gitmektedir.
• Eren, gitar ve darbuka kursuna gitmemektedir.
Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenir?
A) Tuğçe, darbuka kursuna gitmektedir.
B) Ceyda'nın sadece iki kursa gitme ihtimali vardır. +
C) Kız öğrencilerden biri bağlama kursuna gitmektedir.
D) Gitar kursuna giden öğrenci Ceyda'dır.
GRAFIK YOR
Toblo ve
gratikleri
toratsiz
değerlend
Yorum
kolm
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleleryle
n
k
li
10) Bu ozanımız, çevresini kuşatan
varlıkların ayırıcı ve belirleyici özelliklerini
inceden inceye algılıyor; bir bakıma şiirini,
yüreğinden çok, gözleriyle yazıyor.
Bu cümledeki "şiirini, yüreğinden çok,
gözleriyle yazmak" sözüyle anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A Görsel öğeleri ön plana çıkarmak
B) Belli bir iletiye yer vermekten kaçınmak
C) Belirli temaları kullanmak
D) Soyutlamalara başvurmak
E) Yaşananlardan yola çıkmak
11) Ozanın ilk şiir kitabını bunca yıl
ertelemesinin nedeni, gizlenmeyi seven bir
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler4.
(1) Bir elmaya baktığımızda, o elmanın tümünü gördüğümü-
zün yanılsamasına düşeriz. (II) Oysa gördüğümüz şey kaçı-
nılmaz olarak o elmanın yarısıdır yani bizim elmaya baktığı-
mız yerden görünen kısmıdır. (III) Nasıl gök kubbeye baktığı-
mızda Ay'ın hep tek bir yüzünü görüyorsak elmanın da hep
tek bir yüzünü görürüz. (IV) Elmayı elimizde çevirdiğimizde,
farklı yüzlerine dair izlenimler ediniriz. (V) Örneğin arka yüzü-
nün çürümeye yüz tuttuğunu veya o kısmının ısırılmış oldu-
ğunu görebiliriz.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda ve-
rilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümle girişik birleşik bir cümledir. V
B) II. cümle yüklemleri isim olan bağlı bir cümledir. V
C) II. cümle ögelerinin dizilişi yönüyle kurallı bir cümledir. V
DV cumlede bir yan cümlecik bulunmaktadır.
E) cümle içinde fiilimsi bulunan sıralı bir cümledir. V