Yapısına Göre Cümleler Soruları
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerÖSYM NE SORDU?
2014-YGS
Bursa'daki Koza Han'ın dört girişi vardır ve bu kapıların hangi-
sinden girilirse ona göre farklı yorumlar yapılır. Çünkü hana gir-
diğiniz kapı sizi ele verir. Ulu Cami tarafındaki alçak gönüllü ka-
pıdan girdiyseniz muhtemelen şehre yabancısınız, turistik bir
merakla girmişsiniz ve oturmaya niyetiniz yoktur. Kapalıçarşı ta-
rafından girdiyseniz soluklanmaya ihtiyacınız var demektir. Eğer
Orhan Bey Camisi'nin aralığındaki kapıdan girenlerdenseniz si-
zin almakla, vermekle, gezmekle işiniz yok. Öğrencisiniz veya
öğrenciliğinizin hatıraları çok taze. Ama yok, ben bunların hiç-
birinden değil, dördüncü kapıdan girdim derseniz bu çok şaşır-
tıcı. Çünkü bu kapı, usta gözlerden gizlenmiş gibidir. Bu şehrin
gizli kapılarını ve yollarını bilecek kadar şehirle içli dışlı olmuş
birinin rehbere ihtiyacı mı olur? O, zaten kendine ördüğü koza
ile Koza Han'ın meydanına sığmayacak kadar büyük bir şehir
olmuştur.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
A) Birinci kişili anlatım söz konusudur.
B) Sözde soru cümlesine yer verilmiştir.
C) Konuşma havası içinde oluşturulmuştur.
D) Kişileştirmeden yararlanılmıştır.
E) Betimleyici ögeler kullanılmıştır.
ÇÖZÜM
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler17. "Ben eser yazıyorum, onun için az yazıyorum." sözüyle
anlatılmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisi
olabilir?
A) Eserlerine bakmanın, o yazarı tanımak için yeterli
olduğu
B) Çok yazmanın, nitelikli yazmak anlamına gelmediği
C) Yazar için çok okunmanın değil, anlaşılmanın
önemli olduğu
D) Özgünlüğün, bir eser yaratmada temel ölçüt olduğu
E) Yazmanın, sabır gerektiren bir iş olduğu
19
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerDERT AĞACI
Eski çiftlik evimizi restore etmek için tuttuğum marangoz, işteki ilk gününü zorlukla tamamlamıştı. Arabası-
nin patlayan lastiği onun işe bir saat geç gelmesine neden olmuş, elektrikli testeresi iflas etmiş ve şimdi de eski
püskü kamyoneti çalışmayı reddetmişti.
Onu evine götürürken yanımda âdeta bir heykel gibi oturuyordu. Evine ulaştığımızda beni ailesiyle tanış-
mam için davet etti. Eve doğru yürürken bahçesinde bulunan küçük bir ağacın önünde kısa bir süre durdu,
dalların uçlarına her iki eliyle dokundu. İlginçti. Kapı açıldığında adam şaşırtıcı bir şekilde değişti. Yanık yüzü te-
bessümle kaplandı, iki küçük çocuğunu kucakladı ve eşine kocaman bir öpücük verdi. Daha sonra beni arabaya
yolcu etmeye geldiğinde ağacın yanından geçerken merakım daha da arttı ve ona eve giderken gördüğüm olayı
sordum.
"O, benim dert ağacım." dedi. "Elimde olmadan işimde bazı problemler çıkıyor ama şundan eminim ki onlar
evime, aileme ait değil. Bunun için hepsini her akşam eve girerken ağaca asıyorum. Sabahları tekrar onları
alıyorum. Ama komik olan ne biliyor musunuz? Ertesi sabah onları almaya gittiğimde astığım kadar büyük ol-
madıklarını görüyorum."
1. Çiftlik evinin sahibi marangozu evine götürürken marangozun bir heykel gibi oturmaşının nedeni ne-
mesela ilk
dir? Noron gozun islerinin ters gitmesidir
12 gününe grobosinir leastigli potlodiği rein ise gel
kolması gibi ondan dolayı hoykel gibi durmuştur.
2. Hayat her zaman dilediğimiz gibi geçmeyebilir, bazen ufak da olsa karşımıza engeller ve dertler çıkabi-
lir. Siz bu anlarda ne gibi bir rahatlama yöntemi uygularsınız?
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler(1) Adalet Ağaoğlu'nun Romantik Bir Viyana Yazı romanı
“barok” sözcüğü ile başlar. (II) Birçok yetkin yazar, bazı ke-
limelerin üzerinden roman yazmayı seçer. (III) Bu sözcük
yazarın durup dururken aklına takılan ama neden takıldığını
da bilmediği bir bilmecedir sanki. (IV) Yazarın, bu sözcüğün
aklına neden takıldığını düşünmeye başlamasıyla birlikte
okur da bir zihnî akışının içine girer. (V) Yani "barok" söz-
cüğünü çağrıştıracak bir neden yokken sözcük zihne düşer
ve bir bilinç akışına neden olur. (VI) Okur, yazarın zihnimin
işleyişine tanık olduğunu neden sonra anlar.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşün-
cenin akışını bozmaktadır?
A) II
B) III
C) IV
D) V
E) VI
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler57
5. "Bir şeyler yapmalıyım!" yaklaşımı her zaman "Bir
şeyler yapılmalıdır!" yaklaşımından daha çok sorun
çözer.
Bu cümle ile aşağıdakilerin hangisi arasında an-
lamca bir yakınlık vardır?
A) Gelin altın taht getirmiş, çıkmış kendisi oturmuş.
B) Deveye, inişi mi seversin yokuşu mu demişler;
düz başına mı yıkıldı, demiş.
"Al şunu tut." dedilerse "Yut!" demediler.
D) Kurda "Neden boynun kalın? "demişler, "İşimi ken-
dim görürüm de ondan." demiş.
E) Eşeği düğüne çağırmışlar: "Ya odun eksik, ya su."
demiş.
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler2.
E
1. Kim bilir cevap belki de o arkadaş kitabın içindedir.
II. Burada "deneme" yeni bir edebiyat türünü deneme
anlamına gelmektedir
III. Deneme kelimesini, yeni bir edebiyat türüne ilk defa ad
olarak koyan Montaigne olmuştur.
IV. Ama bu yeni edebiyat türünü öbür edebiyat türlerinden
ayıran sınırlar nedir?
V. Bu ad koymaya tarih olarak 1571 yılının Mart ayını
gösterenler bile vardır.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün
oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan ikinci
olur?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler36. Gençsin, çekebileceğin kadar acı çek zira bu duygular ömür
boyu sürmez.
Bu cümleye anlamca en yakın yargı aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Genç yaşta çekilen acıların insanı olgunlaştıran bir yapısı
vardır.
Bİnsanlar, genç yaşlarda tattığı acıları hayatları boyunca
unutmamalıdır.
C) Gençken yaşadığımız tüm duyguların geçici olması yaşa-
mı kolaylaştırır.
D) Gençlikte çekilen acılar, etkisi daha uzun süreli olduğun-
dan yıpratıcıdır.
E) Acının en yoğun hâli, ona katlanabilecek kadar gençken
yaşanmalıdır.
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler4.
E) Biri var pencerede
Pencere önünde ağlar durur (kinaye)
Yabancı diller karşısında kendi ana dilini küçük görmek
çok acı. Ne diyor Cemal Süreya "Türkçeden bir kıl kopar;
içinde güneşler, dünyalar, ırmaklar vardır. Ama Türkçe-
den koparacaksın."
=8
Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağı-
dakilerden hangisidir?
SATürkçenin geniş bir coğrafyaya yayıldığı
B) Türkçenin terimler açısından zengin bir dil olduğu
Türkçenin somut varlıkları karşılayan bir dil olduğu
n
D) Türkçenin yalın bir dil olduğu
nos.
nos E) Türkçenin özlü bir dil olduğu
a
cak
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler4. Asıl sanatçı, penceresini ışığa karşı açabilmesini
bilen kişidir. Böylece o hem zamanında hem de
gelecekte anlaşılacak ve herkes de kendine göre
hüküm verebilecektir.
Bu parçada geçen altı çizili sözlerle anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yararlı bilgileri yakalayıp insanlara iletmek
B) İnsanların bilgi ve becerilerini artırmak
C) İnsanlara doğruyu bulmalarına yardımcı olmak
D) İnsanların davranışlarına ayna tutmak
E) İnsanların düşünce ufkunu genişletmek
www.paragrafinsifresi.com
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerPARAGRAF DENEME
5. Şiir yazmak, insanı sözü tutumlu kullanmaya,
yazdığınızın türü ne olursa olsun, metnin iç si-
metrisini, matematiğini kurmakta dikkatli olmaya
itiyor. Benim Sahibim'i yazarken metinde dolgu
malzemesi kullanmamaya, gevezelik etmeme-
ye özen gösterdim, yazdığım pek çok şeyi de
kullanmadım.
Bu parçada yazarın öne çıkan özelliği,
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Özgunluk
B) Etkileyicilik
C) Nesnellik
D) Yoğunluk
E) Akıcılık
7.
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümlelere) sağduyu
D) duyarlılık
E) coşkuntuk
oysa
aksine
halbuki
umutsuzluk ezelî
karanlık
belirsiz
2. Her şeyi bir tarafa bırakıp çocuklarımıza, eskimeyen güzel-
liklerimizin barınağı halk türkülerimizi işaret etmeli; onları
okutmalıyız. Erdemli olmayı, karşı fikre tahammülü, sevgi-
yi, hürmeti, vefayı öğretmeliyiz. Güzel ülkemizin, Türkiye'mi-
zin muhtelif bölgelerine ait birbirinden nefis türküleri var-
dır. Büyük milletimin yüksek medeniyetinden damıtılan hik-
metli misralar, yüreklere çöreklenen kasaveti darmadağın
eder.
Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek
bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Birçok bölgemizin, pek çok şehrimizin veya beldemi-
zin birbirinden anlamlı ve güzel türküsü vardır.
B) Cumhuriyet'in ilk yıllarından itibaren çeşitli yöntemler-
le kayıt altına alınan türküler, beraberinde kendi kurum-
larını da oluşturdu.
C) Onlar; bizim inancımızın, dünya görüşümüzün, ahlak
anlayışımızın, gelenek göreneklerimizin, kısacası kültür
ve medeniyetimizin de birer canlı vesikasıdır.
D) Türküleri; yapılarına, kullanıldıkları yere ve yörelerine
göre veya daha farklı şekilde ayıran folklor uzmanları
ve edebiyat tarihçileri vardır.
E) Türküler geçmişin izlerini bugüne taşıyan birer hatıra
defteri gibidir.
TÜRK
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler11. "Hiçbir şey ile ayrılık arasında tercih yapmam ge-
rekseydi ayrılığı tercih ederdim" diyen bir kişi
aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgula-
mak istemiştir?
A) Umutsuzluğun
B) Çabanın
C) Sabrin
D) Tecrübenin
E) Kabullenmenin
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümlelergst ned qiyamuxo idstil nidout onhey enu
vermey-1616) ab
o
nd ne
1. Yaşamın sarsıcı içeriğinin unutulmasına razı olma-
dığı için çok önemlidir edebiyat.
mie Bu cümlede edebiyatın hangi yönü belirtilmek
istenmiştir?
A) Güncel olanı yansıtma
B) Öğretici olma
www.istacia
(A
Yaşananları eleştirme
D) Değişik konuları işleme
E) Etkileyici yönü ortaya çıkarmaslugi (@
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerB) umudu - özlemi
endişeyi-
endişeyi
A) nefreti - korkuyu
C) korkuyu - beklentiyi
sevg
sevgiyi - kararsızlığı
- kaygıyı
2. Edebiyat tarihinin bir suratı olmayan veya bin bir
suratı olan dehası Shakespeare'dir. Shakespeare bir
karakterler festivali yaratır. Pessoa, Shakespeare'in
zengin karakter portföyüne asla sahip değildir fakat
kafasının içindeki farklı seslere boş kâğıt üzerinde
hayat bahşetmekten çok daha fazlasını yaparak
içindeki benlerden, öteki-benlerinden bambaşka yazma
pratiklerine sahip yazarlar, şairler çıkarmasını da
bilmiştir.
JAAJIRAYU
RAYU XAQI3A2A 33
SURUYON
Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Birbirinden farklı ve canlı karakterler oluşturma
B) Farklı türlerde yazınsal ürünler ortaya koyma
C) Anlatımda nesnellikten kaçınıp öznelliğe sığınma
D) Olayların anlatımında kendi gerçekliğini kullanma
E) Birbiriyle örtüşmeyen sanat anlayışlarına yönelme
nişi 102 о вbnibiga qrv
4.
2005
(ten.luxotulud) nebsimimalas monit
lisey nebsumumunux nuelo sanulo slosms p
domnişid tid ignemtion Teomiblog nintetgofor re
OP02-SS.31TYT01 blululmunoe ulur op insymy
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler. (1) İnşaat alanlarında zamandan ve iş gücünden
tasarruf sağlamak için kurulan "kule vinçler" bugüne
kadar hep üzücü olaylarla gündeme geldi. (II) Tek-
nik birtakım sebeplerden dolayı yıkılan bu devasa
demir yığınları, can ve mal kayıplarını da berabe-
_rinde getirdi. (III) Şimdilerde her şantiyede görmeye
alıştığımız bu vinçler, sadece İstanbul'da değil,
Anadolu'nun pek çok ilinde kullanılıyor. (IV) Artik
müteahhitler için zenginlik göstergesi arabalar değil,
kule vinçler. (V) Fiyatı yaklaşık 700 bin doları bulan
bu vinçlere sahip olabilmek için sipariş verdikten
sonra bir yıl beklemek gerekiyor.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümleler-
le ilgili verilen bilgilerden hangisinde yanlışlık
yapılmıştır?
A) I. cümlede, inşaat alanındaki vinçlerde yaşanan
plumsuzlukların olduğu belirtilmiştir.
B) I. cümlede, vinçlerin pek çok insan tarafından
bilinçsizce kullanıldığı anlatılmaktadır.
III. cümlede, vinçlerin, ülkenin genelinde yaygın-
laştığı vurgulanmıştı
D) IV. cümlede, müteahhitler için ne ifade ettiği
anlatılmıştır.
E) V. cümlede, vinçlerin sahibi olmanın oldukça zor
olduğu anlatılmıştır.
Paragraf Hız Soruları
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümlelerama
V
8
Becerikli, iş bilir ve kıvrak zekâlı olmakla birlikte, bu meziyetlerini
kendi menfaatleri doğrultusunda kullanan, bu arada ufak tefek
kaçamaklarla kendisine çıkar sağlayan kişilerden bahsederken
kullandığımız bir deyimimiz vardır: ----. Bu deyimin dilimizdeki
varlığı 16. asır başlarına, Hacı Bektaşi Veli zamanına kadar uza-
nır. Bilindiği gibi Hacı Bektaşi Veli hazretlerinin kurduğu tarikat
(Bektaşiyye), yeniçerilerin resmî tarikatı olmuş ve asker ocağına
girenler, genellikle bu tarikat adabınca yaşamışlardır. Ancak
yeniçeriliğin, daha ilk dönemlerden itibaren devşirme sisteminden
beslenmesi tarikatın da yozlaşmasını hızlandırmış ve yeniçeriler
arasında Bektaşi geleneğine uymayan davranış ve hayat tarzları,
hoşgörüyle karşılanıp giderek tarikat düsturlarındanmış gibi algı-
lanmalarına yol açmıştır.
2.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki deyimlerden hangi-
si getirilmelidir?
A) Eski kulağı kesiklerden
B) Goygoyculuk yapmak
C) Atı alan Üsküdar'ı geçti
D) Gözden sürmeyi çekmek
E) Halep oradaysa, arşın burada!