Yapısına Göre Cümleler Soruları
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümlelerri af-
mizi
erle-
den
çıkıp
3
7
6. Sizinle ilgili, elimde o kadar az bilgi var ki () 1939'da
bir okurunuzu kıramayıp imzaladığınız ilginç bir ki-
tap var masamda () Bahar Hikâyeleri () “Bay İh-
san'a" diye yazmışsınız iç sayfaya. Kimdi Bay İh-
san () edebiyatımızdan kuyruklu yıldız gibi geçmiş
İhsan Devrim olabilir mi ()
18
A) () () () (1) (2)
C) (!) (:) (;-) (;) (?)
Bu parçada boş ayraçlarla () belirtilen yerle-
re aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama
işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
E) (...) () () ()
B) (...) (:) (.) () (?)
D)...) (.) () () (?)
77
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler7. Anlam genişlemesi yoluyla somut anlamlı bir sözcük
soyut anlam kazanabilir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde böyle bir anlam
değişmesine örnek olabilecek sözcük vardır?
A) Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Huzur'unu iki defa okudum.
B) Kitaplığın üst rafında notlarım vardı.
C) Ahmet Haşim, şiir ve musikiyi birleştirir.
daha bir büyüdü gözümde.
D) Bu davranışıyla
E) Halk şairlerinin dizelerinden örnekler verdi.
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümlelermak özüyle anlatılmak lenen aşağıdakiler
den hangisidir?
A) Yeniliginden hiçbir şey kaybetmemek
B) Başarılı bir mimarlık ürünü olmak
C) Geçmişe kaynaklık etmek
D) Çok eski ve kullanılmaz olmak
E) Güzelliğiyle insanları etkilemek
6. Sanatçı, beyninin ışığını çocukları ve çocuk ruhlu-
ları ............... için kullandı, düşünmenin en soylu
biçimi olan........….....
..... emek verdi.
Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakiler-
den hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) düşündürmek - şiire
B) korkutmak - sinemaya
C) duygulandırmak - felsefeye
D) güldürmek- mizaha
E) uyarmak-masala
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler"Boy" sözcüğünün aşağıdaki açıklamalarından
hangisi, birlikte verilen örnek cümleye uygun
değildir?
A) Yol, ırmak, deniz kıyısı: Dere boyunda otlayan,
başı boş hayvanlar vardı.
B) Belli bir zaman süresince: Öğretmenlik ömür
boyu süren öğrenciliktir.
C) Bir şeyin tabanıyla en yüksek noktası arasın-
daki uzaklık: Bu kumaşların eni aynı, boyları
farklı.
D) Bir şeyin büyüklüğü: Salonda orta boy, eski bir
halı seriliydi.
E) Kavim, kabile: Burada yerleşenler Kayı boyun-
dan Türklerdi.
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler4.
"Fuzuli" ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Bütün şiirlerini aruz ölçüsüyle yazmıştır.
Hen
Hem şiir hem nesir türünde eser vermiştir.
C) Azeri Türkçesini kullanmıştır.
D) Şiirlerindeki aşk, platonik (ilahi) aşktır.
EAşk, doğa, döneminin zenginliği şiirlerinin başlıca te-
Q
malarıdır.
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerBuna paralel olarak da daha ilk dönemlerden itiba-
ren söz sanatlarında bir gelişme ve genişleme kendini
göstermiş, 16. yüzyıla gelindiğinde birçok sanat son
şeklini almıştır.
II. Bütün bu sanatlar, bu alanın ilgilileri tarafından çeşitli
sınıflamalara tabi tutulmuş ve inceden inceye anlatıl-
mıştır.
III. Bu edebiyatta bir edebî eserin sanata açılan pence-
resi ne kadar genişse tesir gücünün o kadar yüksek
olacağına inanılırdı.
IV Divan edebiyatının en önemli özelliklerinden biri edebî
sanatlara verdiği değer ve sanat yönünden zengin
ürünlerle tarihe damgasını vurmasıdır.
V. Diğer bir kısım sanatlar ise ince buluşlar ve derin ha-
yalleri beraberinde getirecek şiirde anlam ve anlatıma
yön vermiştir.
VI. Söz konusu sanatların bir kısmı gelenek gereği çok
zaman kendiliğinden ortaya çıkmıştır.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün
oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan
dördüncü olur?
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler5.
100
Aslında düne kadar her şey yolundaydı. Yediğimiz iç-
tiğimiz bir gitmiyordu. Ne karar alacaksak alalım mut-
laka bir gönül birliği sağlıyorduk. Ne olduysa dün gece
oldu. Artık eski yakınlığı kalmamıştı. Ne karar alacak-
sa tek başına alır olmuştu. Hatta beni bir kere bile din-
lemez oldu. İyice gemi azıya almıştı anlaşılan.
Bu parçadaki "gemi azıya almak" sözü ile anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Başkalarını can kulağıyla olmasa da dinlemek
B) Söz dinlemez olmak
Istenilen şeyleri zamanında yapmamak
D)
Gittikçe vurdumduymaz olmak
EY Yakınlıktan her zaman uzak durmak
Y567 dinlemez onak
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümlelerin
p-
ap
U-
a-
S-
in
iz
a-
e-
l-
5. (1) Moritanya yasalarına ve Çin'in 1949 tarihli anayasa-
sının 49. maddesine göre öğle uykusu hak olarak kabul
edilmiş (II) Günümüzde hak olarak tanınması bir yana,
tembelliğin açık bir göstergesi olduğu yaygın olarak ka-
bul edilen öğle uykusu, yani siesta, ekonomik krizle bo-
ğuşan Yunanistan, İspanya, İtalya gibi ülkelerin çöküşün-
den sorumlu tutuluyor. (III) Thierry Paquot'nun yazdığı
"Bir Sanattır Öğle Uykusu" kitabı, öğle uykusu hakkını
tartışıyor. (IV) Kitap aslında öğle uykusuna bir güzelle-
me olarak da okunabilir. (V) Öğle uykusunun bir hak ol-
masından önce bir sanat olduğunu anlatan kitap, güzel
sanatlarda öğle uykusuna yatmış insanları betimleyen
resimlerden örnekleri ele alarak mutlulukla öğle uykusu
arasındaki ilişkiye dikkatimizi çekiyor.
Öğle uykusundan söz edilen bu parçadaki numara-
lanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden
hangisi yanlıştır?
1. cümlede,
I. cümlede, kimi ülkelerin anayasalarında geçtiğinden
söz edilmiştir.
I. cümlede, zamanla algılanma biçiminin değiştiğine
değinilmiştir.
O
T. cümlede, bir yazarın kitabına konu olarak seçtiği
dile getirilmiştir.
IV. cümlede, faydalarının bilinmesi gerektiği üzerinde
durulmuştur.
V. cümlede, kitapta öğle uykusunun sanatsal bir ni-
teliğinin olduğuna vurgu yapıldığı belirtiliyor.
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler7. Orhan Kemal'in en iyi romanı
Üzerinde eleştirmenler tarafından
MEN
NO
13
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
sırasıyla getirilmelidir?
A) görülen gerçekten
B) söylenen biraz
C) sayılan haklı olarak
D) bilinen - hiç düşünmeden
E) sanılan hak etmediği hâlde
www.
1100
Bereketli Topraklar
övülmüştür.
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümlelerla
3-
a
n-
O-
Idi
FenCebir
14. Fethi Naci bir yazısında şöyle der: "Genellikle kıza-
zurrak özellikle toplumsal sorunlarla ilgili yargılarına karşı
çıkarak okurduk Ataç'ın yazılarını ama hiçbir yazısını
da kaçırmamaya çalışırdık. Ataç'ın asıl önemi, eleş-
tirmenliğinde değil, Türkçenin düzyazı dili olarak ye-
niden kurulmasını sağlamasıdır. Aşırıya kaçıyordu,
Türkçe düşmanlarının ekmeğine yağ sürüyordu ama
olsun. yıllarda bu aşırlık olmasaydı Türkçe bugün
kü durumuna belki de ulaşamazdı. Ataç, düzyazıyı
lacivert takım elbisesinden, kırmızı kravatından kur-
tarmış adamdır."
Bu paragrafta altı çizili sözle anlatılmak istenen
aşağıdakilerden hangisidir?
AY Aristokrat bir kesime hitap ettiğine
B) Belli bir görüşü yansıttığına
C) Resmiyetten çıkarıp daha samimi hâle getirdiğine
DAKICI bir dile dönüştüğüne
E) Zamanla kendi yolunu, üslubunu bulmasını sağla-
dığına
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler3. Şeyh Galip hem divan şiirinde hem de çağında ha-
tırı sayılır şairlerdendi.
Altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdaki
cümlelerin hangisinde vardır?
A) O eleştirmen toplum tarafından güvenilen biriydi.
B) Onun yazarlar arasında kendine özgü bir yeri
vardı.
C) Kullandığı dil oldukça ağır ve anlaşılmaz seviye-
deydi.
D)Yazar, günlük türünün önde gelen kalemlerin-
den biriydi.
E) Bu sanatçı her şeyden önce söze değer verirdi.
Bu F
dak!
A)
B)
C
+
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerO
und g
8. Sinematografide birçok öykü anlatma biçimi vardır.
Geleneksel dramatik yapı hâlâ en popüler film öyküsü
anlatma biçimlerinden biridir. Bunu bütün sanatseverler
bilir. Filmin türünden, yapım tarihinden, zamandan ve
mekândan bağımsız olarak varlığını sürdürmeyi başaran
geleneksel anlatı, izleyicide uyandırdığı bütüncül bir
sinemasal evren anlayışı ve finaldeki katharsis (arınma)
hazzı sebebiyle yüzyıllar boyunca insanoğlunu etkileyen
temel öykü anlatma biçimi olmuştur. Geleneksel dramatik
yapının karakteristik özelliklerini tanımlayan belli başlı
niteliklerinden söz etmek mümkündür. Bunlardan ilki
geleneksel dramatik yapının bir ana karakter ve bu ana
karakterin amacına ulaşıp ulaşamayacağı üzerine kurulu
olmasıdır. Bu kurgu, filmlerde yaygın olarak karşılaşılan bir
anlatı iskeletidir. Bir diğer nitelik ise geleneksel dramatik
yapının öykünün ilerleyiş biçimiyle ilgili geliştirdiği zaman
anlayışıdır.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada altı çizili
ifadelerden herhangi biriyle ilişkilendirilemez?
Q
Konuyu tanımlarla destekleme
B) Gerekçe bildirme
Nitelik bildiren sözcüklere yer verme
D) Karşılaştırma içerme
E) Açıklama yapma
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerB. TEST
7
7
Kimi atasözlerimiz aynı düşünceyi içerir. Aynı özelliklere
sahip iki kişinin bir arada yapamayacağını anlatmak için "iki
horoz bir çöplükte ötmez.", "İki baş bir kazanda kaynamaz.",
||
"İki at bir kazığa bağlanmaz.", "İki karpuz bir koltuğa sığmaz",
"İki aslan bir posta sığmaz." denmiştir.
V
Bu parçada söylenen durum için numaralanmış atasöz-
lerinin hangisi uygun bir örnek değnam
A) I.
B) II.
C) II
DV.
E) V.
Lise Türkçe
Yapısına Göre Cümleler4. (1) Yer kabuğundaki akışkanlar kayaçları zayıflatıp fay hatları boyunca depremlerin başlamasına neden olabilir.
(II) Bu akışkanlar aynı zamanda değerli metaller de, örneğin altın, içeriyor. (III) Yeni keşifler yağmur suyunun yerin
derinliklerinde bile bu önemli süreçlerin gerçekleşmesinde pay sahibi olabileceğini söylüyor. (IV) Yeni Zelanda'daki
Güney Alp Dağları'ndaki jeotermal akışkanların ve maden damarlarının incelendiği çalışmada, akışkanların ne kadar
sıcak olduğuna ve kayaçlarla ne ölçüde tepkimeye girdiklerine bakılarak akışkanların kaynağı araştırıldı. (V) Derine
inen yüzey suları 400°C'nin üzerinde bir sıcaklığa ulaşarak oradaki kayaçlarla tepkimeye giriyor.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi yapı bakımından farklıdır?
A) I
B) II
(C)
D) IV
5. Altı çizili sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
E) V
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerBağımsız bir cümle başka bir cümlenin ögesi ol
muşsa böyle cümlelere iç içe birleşik cümle denir.
Aşağıdakilerin hangisinde iç içe birleşik cümle
yoktur?
A Hani sorarlar ya; boş zamanlarınızda ne yaparsi-
niz, bu bana hep saçma gelmiştir.
B) Hepimiz, ya polise yakalanırsak diyorduk ama
kaçmaya hâlimiz kalmamıştı. V
C) Hayatta en hakiki mürşit ilimdir, fendir şiarıyla
hareket ediyoruz.
D) Hiç kimseye hesap vermek zorunda değilim
dedi, kan beynime sıçradı.
E Bize, bir daha kesinlikle yalan söylemeyeceği,
hırsızlık yapmayacağı konusunda söz verdi.
Burada hangi öge dmuş?
SORU
5.
NIFELIK Yayıncılık
Lise Türkçe
Yapısına Göre CümlelerL
G
7.-8. soruları aşağıdaki parçaya
göre cevaplandırınız.
Ben kendi yaşamımın tüm topluma ait olduğu ve yaşad
ğım sürece toplum için elimden geleni yapmanın benim ay
rıcalığım olduğu görüşünü taşıyorum. Oleceğim zaman b
amaç uğruna tam anlamıyla kullanılmış olmayı arzuluyo
rum. Çünkü ne kadar çok çalışırsam o kadar çok yaşarım
Beni yaşamın kendisi mutlu ediyor. Benim için yaşam, kısa
süreli yanan bir mum değil her an elimde tutmam gereken
bir meşale. Ben onu gelecek nesillere teslim etmeden önce
elimde mümkün olduğunca parlak yakabilmeyi arzuluyo
rum.
7.
Bu parçadaki gibi konuşan birinin kişisel özellikleri
arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Fedakâr olma
B) Idealist düşünme
C) Üretken olmaya çabalama
D) Meraklı ve araştırmacı olma
E) Daha iyiyi arama
5 8. Bu parçadaki altı çizili bölümün anlamıyla çelişen yargı
aşağıdakilerden hangisidir?
8
AY Kötümserliği bıraktım, yaşamın güzelliklerini doya doya
hissetmek istiyorum.
B Geleceğin kaygısıyla kendimi mutsuz etmek istemiyo-
rum, bu anlamsız bir yorgunluktur.
Her güzelliğe ben de bir güzellik ekleyerek çoğaltmak
ve güzel bir dünyanın kurulmasına katkıda bulunmak
istiyorum.
D) Yaşadığım sürece daha iyiyi ve daha güzeli oluşturma
ya çabalıyorum.
E Insanları mutsuz görmeye katlanamıyorum ve onland
mutlu olmaları için her türlü özveride bulunmak istiyo
rum,
(1)
ola
9.
bo
(1
ler
ce
KE
ta
m
ba