Yapısına Göre Cümleler Soruları

A) Ha leş Ana Islar asla mille miş; III. Ya di "C IV. B cür len nek farki bir h tal 5. e Reddedilmenin insanı nasıl incitebileceğine D Günümüzde belli duyguları korumanın zorluğuna E) Kesin yargılara varmaktan kaçınılması gerekliliğine Penguenler gibi yüzen bir hayvanın neden kanatları olur? So- ruyu şu şekilde sormak da mümkün: Penguenler uçmak yeri- ne neden yüzmeyi tercih ediyor? Penguenler, avlanmak için yüzüyor tabli çünkü b: ikları uçarak yakalayamazlar. Bununla beraber kimi zaman ometrelerce yol kat etmeleri gerekiyor ve uçarak birkaç satte ulaşacakları yere yürüyerek ya da yolculuğun bir kısmında yüzerek varmaya çalışıyorlar. Neden ml? Yüzebilen kuşların hepsi, bu becerinin gelişmesiyle birlikte uçma yeteneklerinder. ödün vermek zorunda kaldığı için. Yü- zebilmek için gereken özellikleri kazandıklarında yani bir adap tasyon gerçekleştiğinde uçma becerileri zayıflıyor. Kanada'da yapılan bir araştırmada, kimi hâlâ uçabilen ve dalış yapabilen bazı kuş türleri incelendi. Bu keşif, incelenen kuşların bazıla- rinin adaptasyonlarını hâlâ tamamlamamış olduklarına işaret ediyor. Görünen o ki penguenler bu aşamayı başarıyla geçmiş dolayısıyla onların artık uçma yetilerini kaybetmiş olmaları da gayet doğal. Bu parçada söz edilen araştırmanın sonucundan hareket- le aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir? Yeni bir becerinin geliştirilmesi ve ona uyum sağlanması sürecinde var olan becerinin ortadan kalkabildiğine Çevreden gelen tepkilerin, bireysel adaptasyon becerisinin kazanılmasında önemli bir rolü bulunabildiğine 8 C) Adaptasyon kavramının, bir canlının doğal yaşam alanına ruhsal olarak uyarlanma anlamını taşıyabildiğine D) Tedirginlik yaratan durumlarda değişimi önceden sezinle- yip ona göre gerekli adımların atılabildiğine E) Adaptasyonun, verilen bilgiyle yetinmeyip onu sorgulama ve yaratıcı fikirler üretmede etkili olabildiğine I 87 C) D

TYT/Türkçe 19. Gazeteci: (1) Bilim insanı: - Amerika'da da yeni başladı ama bütün dünya bu çalışmalarım üzerinde uğraşıyor. Kullanılmaya başla- nıldığı yerler var, biraz da nanoteknolojinin gelişimine paralel olarak ilerliyor. Esasında nanoteknoloji yeni bir saha değil, eskiden beri olan bir saha. Romalılara kadar gidiyor fakat nanoteknoloji diye onu yeni tanımladık. Gazeteci: (11) Bilim insanı: - Bence başlangıçta programları etkili yapmak için yurt dışı programlarının faydası vardı. Ama sonuçta taşıma su ile değirmen dönmez. Türkiye'nin kendi dok- tora ve yüksek lisans eğitimini yerine oturtması ve Tür- kiye'deki insanlara cazip hâle getirmesi gerekir. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) (1) Yazdığınız makalelerde ortaya koyduğunuz dü- şüncelerin etkileri görülüyor mu? (II) Yurt dışında eğitim almak bilimsel anlamda size neler kazandırdı? B) (1) Yaptığınız buluşlar ilk olarak hangi amaçlar için kullanıldı? (II) Ülkemiz dışında yaşanan bilimsel gelişmeleri yakından takip ediyor musunuz? (1) Geliştirdiğiniz uygulamaların tıp dünyasına akta- rımına başlandı mı? (II) Yurt dışında yüksek eğitim almayla ilgili düşün- celeriniz nelerdir? D) (1) Ortaya koyduğunuz çalışmaların dünyada yan- Kıları nasıl oldu? endemik- (II) Farklı ülkelerdeki bilim eğitimiyle ülkemizdekini kıyaslayabilir misiniz? (1) Türkiye'de yürüttüğünüz bilimsel faaliyetleri baş- ka yerlerde de başlattınız mı? (II) Yurt dışında eğitim görmek isteyenlere hangi tavsiyelerde bulunmak istersiniz? 20. (1) Y gün mel olsu güz lala lard ara he bir (V m. kc B ra A 21.

aber ta Mardan 1. Bu köyde oturanlar, sabahları tarlaların yolunu tutarken, akşamları da topraktan damların izini sürerler. Gençler, çeşme başında arkadaşlarıyla buluşur, yaşlılar konaklarda çay içmenin keyfini yaşar. Akşam saatleri sözleşmenin zamanıdır. Gece yarısına doğru ortalıktan el ayak çekilir, herkes uykusuna dalar. andim ayula Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır? AAçıklama B) Betimleme Öyküleme Dom Tartışma Örnekleme 3.

30. Yeni resmin temsilcilerinden biri olan Gauguin, 35 yaş- larında evli barklı, hâli vakti yerinde bir banka memu- ruydu. Yılda kırk bir altın frank kazanıyor, vakit geçir- mek için de pazar günleri resim yapıyordu. Günün bi- rinde içinde yükselen sese kulak verir ve 1883 yılında her gün resim yapmak üzere sanatından başka her şe- ye yüz çevirir, birçok engelle karşılaşmasına rağmen sanatıyla haşır neşir olur. Bu parçada anlatılanlar aşağıdaki yargılardan han- gisini örneklendirmektedir? A) Sanatçı toplumsal gelişme ve değişmeler doğrul- tusunda eser vermemelidir. B) Sanatçı hiçbir gaye için çalışmamalı, sadece için- deki çağrıya kulak verip eser vermelidir. C) Sanatçı, koşullar ne olursa olsun kendi "ben"inden hareket ederek yazmalıdır. D) Sanatçı, eser verirken özgür düşünceden ödün ver- memelidir. E) Hiçbir engel sanatçıyı yıldırmamalı, ürün vermek- ten alıkoymamalıdır.

zulan TYT/TÜRKÇE 26. Geleneksel medya "birden birçoğa" (one to many) modelindedir.... Bu modelde, iletişim aracının sahibi, gazete, matbaa, radyo, tele- vizyon altyapısı olarak bir yatırım yapar ve kuruluşun bünyesinde belirli bir süzgeçten geçirildikten sonra üretilen bilgi çok sayıda kişiye ulaştırılır. Burada, üretilen bilgiye yönelik bir tepki çoğunluk- la alınamaz ya da gecikmeli olarak ve çok az sayıda alınır Oysaki internetle oluşan iletişim sürecinde "birçoktan birçoğa" mode- li (many to many) uygulanmaktadır. Burada, iletişim aracının bir sahibi bulunmamaktadır ve üretilen bilgi, geleneksel medyadaki gibi bir süzgeçten geçmeden doğrudan diğer insanlara ulaşmak- tadır. Bu modelin temel avantajı ise geleneksel medyadakinin aksine, ---- Bu parçanın sonuna anlam akışına göre aşağıdakilerden han- gisi getirilmelidir? A paylaşılan bilginin denetime açık olmasıdır B) dolaşıma giren bilgiye anında tepki verilebilmesidir C) çok sayıda kişiye ulaşılmasıdır dolaşımdaki bilginin ilgi çekmesidir üretilen ve paylaşılan bilginin herkese ait olmasıdır

an süre 40 dakikadır. r. in en FEM YAYINLARI 3. 541 Balzac, bir kürek mahkumu gibi çalışıp arkasında yük- lü bir edebî miras bırakmıştır. O, yapıtlarında gözüne çarpan her şeyin aynalığına soyunmuştur. Romanları belli bir ölçüde döneminin bir tarihidir bu yüzden. Olay- lardan çıkardığı etik saptamaları okura kabul ettirmeye kalkışmamıştır. Çizdiği insan tipleri tüm zamanlara ses- lenen bir kişiliğe ulaşmıştır. Romanlarının yazılışının üze- rinden uzun zamanlar geçtiği hâlde, roman kahraman- ları hâlâ sokaklarda dolaşmaktadır. Bu parçadaki altı çizili sözlerle anlatılmak istenenler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Kalıcılığa ulaşma B) Ahlaksal dayatmalardan uzak durma C) Çok sayıda edebiyat ürünü ortaya koyma D) Gördüklerini olduğu gibi yansıtma E) Kahramanları aracılığıyla sokağı edebiyata taşıma

Erendiz Atasü'nün tenkit (eleştiri) ve inceleme yazıları sanatçı gözüyle (bakış açısıyla) sanatın bir || değerlendirmesi olarak algılanmalıdır. Atasü, mümkün olduğu kadar (olabildiğince) nesnel bir tutumla çalışmaya itina (önem) gösterse de kendi yorumlarından kaynaklanan IV bir öznellik, incelemelerinde mutlaka bulunmaktadır. Fakat bu öznellik, onun edebiyat eserini incelemesine engel oluşturmamaktadır. O, kendi sanat anlayışını ölçü kabul ederek (kıstas sayarak) sanatçı gözüyle edebiyat V yapıtlarını incelemiştir. Bu parçadaki numaralanmış sözlerin hangisi, ayraç içinde verilen açıklamasıyla anlamca uyuşmamaktadır? A)V B) W C) D) II E) I

7. (1) Onca güzel, onca kalıcı şiir yazmış, Türk şiirine ye- ni renkler katmış bir şairin arada sırada kötü şiir ya- yımlayabileceğini kabul edebiliriz. (II) Buna bir itirazı- mız yok. (III) Ama bu, gelecekte onun sanatsal değe- rine gölge düşürür. (IV) Hangi yaşta, hangi aşamada olursa olsun şaire hep daha iyisini, yenisini yazmak yakışmaz mı? (V) Elli yılda kazandığı ustalık sıfatına zarar vermesi doğru mudur şairin? Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin- den başlayarak olumsuz nitelikli eleştiriye yer verilmiştir? A) I. B) II. III. D) IV. E) V.

ays insanlık; gülmeye, hoşça vakit geçirmeye 1 (eğlenmeye) her devirde ihtiyaç duymuştur. Zaten yaşam ve ölüm, ağır ve aeıdır; insanın yükünün hafifletilmesine (sorumlulukların TURKCE (18 azalmasına), hayatının tatlılaştırılmasına gereksinim 111- (zorunluluk) vardır. Buna ikili ilişkilerdeki ve sosyal ilişkilerdeki çatışmalar (anlayışsızlıklar) acımasızlıklar, çaresizlikler ve daha birçok zorluk da eklendiğinde sosyal yaşamın örselenmelerini (yıpranmalarını) de şaka ile yumuşatma gereksinimi artmakta, bir biçimde şakalar, gülüşmeler, kendiliğinden devreye girmekte- dir. Bu parçada numaralanmış sözlerin hangileri, ay- raç içinde verilen açıklamayla anlamca uyuşma- maktadır? A) I ve II Il ve IV B) Ive V Confue Eve V ve Ill 3. Calakal leneme Altı çiz kilerin A) Ar m B) "A TO EG d D) E 15 4. "He ola Bu ha A) B) C DE E

4. Paul Valéry, "Küçük dergiler, edebiyatın, şiirin labo- ratuvarıdır." demiştir. Sanatçı, bu sözüyle küçük dergilerin hangi özel- liğini belirtmek istemiştir? A) Belirli türlere bağlı kalma B) Ürünleri seçerek yayımlama C) ilk yapıtlara ve yeniliklere yer verme D) Yapıtları yazarlarından ayırarak düşünme E) Okurların beğenisini geliştirmeyi önemseme

(Bir yerden başlayarak yazar olunmaz, başlamış bir sürecin dönüm noktalarında karar verilir yazar olmaya. (1) Once kitaplardan sonra sokaklardan ogrenilir. (I) Bunu fark ettiği anda yazarlık trenine atlamıştır insan. (IV) Bu dediğimin şöyle bir anlamı var. (V) Kitaplardan sözcüklerin büyüsünü, nasıl ya ilacağını öğrenirken sokaklardan ne yazacağımızı özümseriz. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümle, bağımsız sıralı cümledir. B) II. cümlede, bir tek yargı bulunmaktadır. C) III. cümlede, yan cümlecik dolaylı tümleç göre- vindedir. D) IV. cümle, girişik birleşik cümle yapısındadır. E) V. cümle olumlu fill cümlesidir.

2. (1) Selanik deyince pembe boyalı ahşap bir ev aklıma geliyor. (II) Tahta panjurları hep kapalı duran, bahçe içinde, iki katlı bir Türk evi... (III) Bu kentin birçoğu- muzun belleğinde aynı çağrışımı yaptığından emi- him. (IV) Hiç görmemiş, bir kez bile gitmemiş olsak da Selanik çocukluğumuzda dinlediğimiz şarkıda geçen uzaktaki köydür. (V) Ülkemizi kuran Mustafa Kemal'in doğduğu o pembe boyalı ev akla gelir hep, o köy bizim köyümüzdür. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümle, iç içe birleşik cümledir. B) II. cümle, eksiltili yapıdadır. C) III. cümlede, yan cümlecik dolaylı tümleç göre- vindedir. D) IV. cümle, şart birleşik cümle yapısında olumlu cümledir. E) V. cümle, öge ortaklığı olmayan sıralı cümledir. er

(1) Öfke dalgasını başlatan düşünceyi yakalayıp iyim- ser değerlendirmeler yapabilmek çok önemlidir. (II) Öfkeyi körükleyen durumları yeniden değerlendir- menin birinci basamağı, kendimize zaman tanımak- tır. (III) Bunun için "Öfkenin en iyi ilacı ertelemedir." denilir. (IV) Öfke esnasında insan beyninde mantık- sal bir boşluk oluşur, ilkel dürtüler harekete geçer. (V) İnsan artık öfkesine yenik düşmüştür. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi basit yapılıdır? A) I B) II C) III D) IV E) V

4, Kahvalt; günün en önemli öğünü olarak tanımlan- makta ve gün boyu dayanıklılık sağlamak için gün- lük alınması gereken enerji ve besin ögesi miktarına önemli ölçüde katkıda bulunmaktadır. Bu cümle yapica aşağıdakilerden hangisiyle öz- deştir? A) Ödemeleri aksatmadan yeni bir ev sahibi olmak zor görünüyor, B) Bahçeden bostan tarafına bakınca hayvanların ahırları görünüyor, C) Baharın ilk ayıyla birlikte cemreler düşer fakat ardından fırtına günleri gelir, D) Teknoloji hayatımıza nüfuz etmiş, özel yaşamı- mızı etkisi altına almıştır. E) Girişteki masanın düzenlenmesi ve evrakların dolaplara yerleştirilmesi gerekiyor.

Testi 13 (1) Dünyanın en eski para örnekleri, MÖ 7. yüzyıldan kal- madır. (II) Aynı zamanda gerçek anlamda paranın ilk ör- nekleri olan bu kalıntılar, Türkiye'nin batısında, Lidyalıların yaşadıkları topraklarda bulunmuştur. (III) Fasulye biçimin- deki bu madeni paralar, altın ve gümüşten yapılmış olup paraların bir yüzünde kralı simgeleyen aslan ve boğa mo- tifi, öteki yüzünde de değerini gösteren işaretler vardır. (IV) Para, ilkel çağlarda ticarette kullanılan takas (değiş tokuş) yöntemi yerine daha kullanışlı bir değişim aracı arayışlarının sonucu olarak ortaya çıkmış ve kısa sürede yaygınlaşmıştır. (V) Kâğıt paraların ilk kullanımı ise 11. yüz- yılda olmuştur. Paranın tarihinin anlatıldığı bu parçadaki numara- lanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A. cümlede, ne zaman ortaya çıktığı anlatılmıştır. B) H. cümlede, ilk olarak hangi coğrafyada bulunduğu belirtilmiştir. Cill. cümlede, biçimsel özellikleri hakkında bilgi veril- mistir. DV. cümlede, bir saptama yapılmıştır. EV. cümlede, yerini başka bir araca bıraktığı ifade edilmiştir. mark

1. Yollarda kaldı gözlerimiz, gelmedi haber IL II. Bakarım, bakarım silam görünmez 9. Birincisi Baki'den, ikincisi Karacaoğlan'dan alınan bu iki dize için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (1982) A) Her ikisi de yalın bir dille söylenmiştir. B) Biri divan, öteki halk şiiriyle ilgilidir. C) Her ikisi de aynı ölçüyle söylenmiştir. Hece D) İkisi de bir bekleyişin, özlemli bir arayışın anlatımıdır. ikisinde de kolay gibi görünen, gerçekte güç bir söyleyiş vardır. 1. plındığı diyan yazınında aşırı bir yabancılaşma