Yapısına Göre Cümleler Soruları

14. Gazeteci: W Yazar: -Hayır, değil. Yazmaya başladığımda neredeyse hiçbir planım olmaz. Sadece hikâyenin gelmesini beklerim. Ne tür bir byk olsun diye seçmem ya da hikâyede neler placağını. Sadece beklerim. Imkansizin Sark farklı bir şeydi çünkü gerçeğe uygun bir tane yazmaya karar vermiştim. Ama aslinda seg yapamam. Gazeteci: (II)---- Yazar: - Bazı imgeler belirliyorum ve parçalan birleştiriyorum. Bu olay örgüsü oluyor. Daha sonra olay örgüsünü okura açıklıyorum ve bir şey açıklarken de oldukça hassas olmalısınız. Kolay sözcükler ve iyi metaforlar, iyi bir alegori yaratıyor. Yani yaptığım bu. Okura oldukça özenli ve açık bir şekilde açıklıyorum. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) (1) Yazmaya başlamadan önce bir plan yapar mısınız? Kitabınızın konusuna nasıl karar verdiniz? B) Kolay bir anlatımı, sersemletici bir olay örgüsüyle eşleştirmek bilinçli bir seçim mi? (II) Olay örgüsünü okura nasıl açıklıyorsunuz? C) (1) Üslubunuzun akıcı olması, macerayı öne çıkarmanızdan mı kaynaklanıyor? (II) Sembolik anlatımı neden benimsiyorsunuz? D) (1) Bu kitabı okurların isteklerini gözeterek yazdığınız söylenebilir mi? (II) Kurguyu nasıl oluşturuyorsunuz? E) (1) İlk kitabınızın yayınevi tarafından beğenilmesi sizin için sürpriz miydi? IN (II) Neden kapalı bir anlatımı benimsediniz?

ZELE 5.Ünite / Anlatımın Nitelikleri 13. Yalınlık ilkesi gereği anlatımda duygu ve düşüncelerin süs- ten ve sanatlı söyleyişten uzak, kısa ve kesin ifadelerle dile getirilmesi gerekir. Yalın olmayan ifadelerde anlatıcı anlat- mak istediği duygu ve düşünceleri bazen sezdirme yoluyla okuyuculara duyurur, bazen de uzun ve süslü ifadelerle an- latımı gereksiz yere uzatır. Buna göre, aşağıdaki cümlelerden hangisi yalınlık ilke- sine uygun bir cümle değildir? A) Ahmet Hamdi Tanpınar, gerek şiirleri gerekse edebî ve fikri yazılarıyla okuyucusuna her defasında yeni hazlar ve uyanışlar sunan değerli bir üstattır. B) Tarihe dayalı oyunlar yazmadan önce tarih kaynakları- na yöneliyor; bu bilimin bana sağladığı bütün belgeleri inceliyor, bu arada gerekli notları alıyordum. C) Büyük yazarların, yapıtlarına kendi yaşamlarından bir şeyler kattıkları inancındayım; yazar, yarattığı karakte- re kendi kişiliğini yansıtır, okuyucuya kendi duygularını anlatır. 15. Ben düş yaz etm hos D) Milli Edebiyat Dönemi'nin etkili olduğu yıllarda Yahya Kemal ve Ahmet Haşim Yeni Lisancılar olarak bilinen şairlerden ayrı bir anlayış benimsemişlerdir. (0 E) Istanbul, bu gece yeni avlarını bekleyen bir ejderha gibi köşesinde pusuya yatmış bekliyordu; tren garından yeni gelenler ise bu şehrin ne kadar acımasız olduğunu zamanla anlayacaklardı. Aş es Palme Yayınevi A 16.

TYT/TÜR 29. Sanatın dili, yoruma açık bir dildir. Sanatın tarihsel sürecinde bilimde olduğu gibi ilerlemeci, doğrusal bir gelişme çizgisi yoktur. Bu süreç; inişli çıkışlı, çapraşık, rastlantısal, olasılıklarla dolu bir oluşumdur. İçeriği zengin olduğundan ve sınırları çizilemediğinden, sanatın tanımı her zaman yetersiz kalmaktadır. Sanat yapıtı zamanlar üstüdür. Sürekli yeniden, yeni bakış açılarıyla değerlendirilmeye gereksinimi vardır. Kalıcı olması da buna bağlıdır. Bu nedenle de sanatın "ne" olduğu ve "nasıl" gerçekleştiği üzerine yapılan yorumlar tarihsel süreçte sürekli değişmiştir. Bir kuram, tanımdan daha farklı ve kapsamlıdır, incelenen görüngünün derli toplu bir açıklamasını ortaya koyar; laf kalabalığı ve özelleşmiş bir terminoloji kullanarak belirsizlik yaratmak yerine, "şeyleri" anlamlandırmaya yardımcı olmalı, temel ilkelerden elde edilmiş gözlemleri sistematik bir düzene sokmalı ve birleştirmelidir. Sanat yapıtının her değerlendirilmesinde sonuçlarının farklı çıkması sanatın doğasında olan bir şeydir. Bugün sanat yapıtı kavramının içeriği çok genişlediğinden, sınırlarını belirlemek gittikçe zorlaşmaktadır. Dolayısıyla bu geniş yelpazede alımlayıcının üretilenleri anlamada yaşadığı zorluk anlaşılabilir bir şeydir. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz? A) Sanatın kesin çizgilerle belirlenmiş bir tanımı yoktur. B) Günümüzde sanat alanında bir karmaşa hüküm surmektedir. C) Sanat, göreceli bir kavramdır. D) Sanatın durağan bir yapısının olduğu söylenemez. E Sanat yapıtı evrensel bir niteliğe sahiptir. Oksijen Yayınları

10. Yolculukta en sevdiğim akşam; insanın gayriihtiyari garipsediği, kendini karanlık düşüncelere bıraktığı saattir. Bu cümleyle yapıca özdeş cümle aşağıdakilerin hangisin- de vardır? A) Manisa'nın ekonomik kaderini üzümden kurtaracak çalış- kurtaracak maları yapacağız. B) Her taraf yeşil, yemyeşil, asma yeşili, tütün yeşili, pamuk yeşili... C) Uzak yakın bütün köylerin insanı boşalmış tarlalara. D) Şimdi iki yanımız uçsuz bucaksız pamuk tarlaları ve tarım tarlalarıyla dolmuş. Bir ay sonra büsbütün boşalacak bu kuleler, bu damlar. 13

6. 1. Akan bir suda bir kere yıkanılır. II. Bir anlık sabır, büyük bir felaketi önler. III. Itimat yavaş yavaş büyüyen bir nebattır. IV. Fırsat adamın kapısını iki defa çalmaz. V. Ölmüş aslana tavşan bile hücum eder. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde ünsüz yumuşaması vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

10. Avrupa Parlamentosu, hızla ilerleyen yapay zekâ ve robot teknolojilerine karşı hazırlık adına robotlara "elektronik kişi" statüsü veren ve Asimov yasaları kapsamında haklar tanıyan bir raporu onayladı. Bu cümlede 1. Ünlü türemesi II. Ünsüz değişmesi III. Ünlü düşmesi ✓ IV. Ünsüz benzeşmesi ses olaylarından hangilerinin örneği vardır? A) Yalnız II B) Yalnız III D) II ve III (E) III ve IV C) I ve IV

6. 15 TYT / TÜRKÇE Halasının oğluyla yazma eskizlerine başlayan şair, küçük düşmekten ve beğenilmemekten korktuğu için yazdıkları- ni kimseyle paylaşmaz. Üniversite yıllarında şiirini geç ya- yımlamasında ve yazdıklarını en yakın arkadaşı Sezai Ka- rakoç'a göstermemesinde de küçük düşme korkusunun etkisi olmalı. Sezai Karakoç ise şairin bu tavrını kıskançlık- la itham eder. Ona göre Cemal Süreya, herkesin şiirini me- rak eden ve yazma aşamasında okuyan biriyken kendi şi- irini göstermekte son derece ketum biridir. DEGIŞTIR. Bu parçada aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ilgili bir ayrıntıya yer verilmemistir? A) Karşılaştırma Tahmin Sebep-Sonuç DÇıkarım E) Varsayım

s ayında adından ve Elif cek kos- geçtiği menlik" Sıkın- manın biyle el bir bir ili- Ç- B i 7.-8. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplandırınız. Ben kendi yaşamımın tüm topluma ait olduğu ve yaşadı. ğım sürece toplum için elimden geleni yapmanın benim ay- rıcalığım olduğu görüşünü taşıyorum. Oleceğim zaman bu amaç uğruna tam anlamıyla kullanılmış olmayı arzuluyo- rum. Çünkü ne kadar çok çalışırsam o kadar çok yaşarım. Beni yaşamın kendisi mutlu ediyor. Benim için yaşam, kısa süreli yanan bir mum değil her an elimde tutmam gereken bir meşale. Ben onu gelecek nesillere teslim etmeden önce elimde mümkün olduğunca parlak yakabilmeyi arzuluyo- Joy. rum. chyderm 7. Bu parçadaki gibi konuşan birinin kişisel özellikleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A Fedakâr olma B) İdealist düşünme C Uretken olmaya çabalama Meraklı ve araştırmacı olma E) Daha iyiyi arama (1) M olan boy (111) len ce KE ta r

E) 1987 yılında, 12 Haziran gecesi vefat etmis buyulan Seaml z. Adam kaç gündür uykusuzdu. Eve geldiğinde erken- den yatmak istiyordu. Çocuklarıyla ilgilendi bir süre. Onlarla oynadıktan sonra hepsine iyi geceler dileyerek kendi odasına gitti/Yatağa girdiğinde kendini bir anda derin rüyalar âleminde bulmuştu. Bu parçada çekimli kaç eylem vardır? (A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 TYT TÜRKÇE YT/C SERİSİ

19. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili zarfın türü veya anlamı yanlış gösterilmiştir? A) Tut ki karnım acıktı, anneme küstüm. olasılık B) Umarım sizler de başarırsınız. dilek C) Evet, onları buradan götüreceğim. onaylama D) Eğer yakınıyorsa işi bıraksın. koşul E) İşte koşuyor bizim çocuk. işaret

ENEMESİ sa roman, amini ele yazmak aya çalı ilişkileri, ir hayatı atmaya urağı ol- min ne- tersiz 20 YGS DENEMESİ 33. Okullarımızda sağlıklı bir eğitim ve öğretim yapılmıyor. (1) Ailelerin bu konuya ilgisiz kalması da sorunu içinden çıkılmaz bir hâle getiriyor. (II) Öncelikle ilkokuldan üni- versiteye değin öğrencilerin beğeni, düşünme, duyma, anlama ve algılama yetileri testlerle dondurulup kurutu- luyor. (III) Buna bir de beyinleri ele geçirip dilediği doğ- rultuda yönlendiren kitle iletişim araçlarını ekleyelim. (IV) Hele de son on yılda internetin, amacı dışında kullan larak bilgiyi derinlemesine öğrenmekten, öğrencileri okuduğunu içselleştirmekten alıkoyması da sorunlar bambaşka bir boyuta taşıdı. (V) Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisine "Ar- tik internetin de yaygınlaşması ve niteliksiz eğitim süre ci öğrencilerin bilgiyi yaşamlarının bir parçası haline ge- tirmesinin önünde önemli bir engel olarak duruyor." cümlesinin getirilmesi anlamca uygun olur? A) I. B) II. C) III. D) V. E) V. FEM YAYIN 35. Ta nu şik ka he ģi B g A B E D E

16. Ayrıntılar elbette önemlidir, ama ayrıntılarla boğamazsı- iz iyi bir öyküyü. İyi yazılmış bir öyküden, hadi geçtim bir tek sözcüğü, ama bir tek cümleyi bile atamazsınız. İyi bir öykünün gevezeliğe hiç sabrı yoktur. Dikkatinizi çekerim: İyi bir öyküden söz ediyorum. Kristalleşmiş öyküden. İyi bir öykü, bir başkasına anlatılamamalıdır. İyi bir öykü özetlenememelidir. İyi bir öykü, anlatılan değil, yazılandır. Parçaya göre aşağıdakilerden hangisi iyi bir öykü- nün bir özelliği olamaz? A) Özetlemeye uygun olması B) Ayrıntılarla süslü olması C) Duru olması D) Anlatmaya uygun olmaması E) Sadece yazılı olarak ifade edilmesi

hmet ildi. n n zla O cam da en T inde V. < 29.-30. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Somon balıkları, Büyük Okyanus'a dökülen nehirlerin ılık sularına yumurtalarını bırakmak için yüzlerce kilometre yol alırlar. (II) Bunların çoğu, nehirlerin sığ sularında yüzerken ormanda yaşayan kuşlar ve memeliler tarafından kolaylıkla avlanırlar. (III) Ama hiçbir güç onların bu tehlikeli sulara gelip yumurtalarını bırakmasına engel olamaz. (IV) Bu nehirlerde yumurtadan çıkıp okyanusa giden somonlar, birkaç yıl sonra yumurtalarını bırakmak için tekrar doğdukları nehirlere dönerler. (V) Araştırmacılar, Kuzey Amerika'nın batı kıyısı boyunca uzanan dev ağaçlardan oluşmuş ormanların somon balıklarındaki azotla gübrelendiğini belirtiyorlar. (VI) Çok yağış alan bu ormanların normalde azot yönünden fakir olması gerektiğini fakat somonları avlayıp yiyen kuş ve memelilerin dışkılarıyla azotun ormana dağıldığını söylüyorlar. 29. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde kendinden önceki cümlenin açıklaması yapılmıştır? A) II. B) III. C) IV. D) V. VI. 46 /52 > 6 |||

9. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi ortak ögesi olan sıralı bir cümledir? A) Mal canı kazanmaz, can malı kazanır. B) Misafir on kısmetle gelir, birini yer, dokuzunu bırakır. C) Bir elin nesi var, iki elin sesi var. D) lyilik eden iyilik bulur, kötülük eden kötülük bulur. E) Oğlan babadan öğrenir sofra açmayı, kız anadan öğrenir biçki biçmeyi.

(1) Ornitorenkler, Tazmanya'da ve Avustralya'nın doğu kıyılarındaki nehir ve göllerde hem suda hem karada yaşar. (II) Kuyruğu bir kunduzunki gibi yassı ve geniştir. (III) Burada, yiyecek bulamadığı zamanlarda kullanılmak üzere yağ depolanır. (IV) Kuyruğunu ve arka ayaklarını, yüzerken vücuduna yön vermek için kullanır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede nesnel anlatımdan yararlanılmıştır. B) II. cümlede karşılaştırma yapılmıştır. C) III. cümlede amaç-sonuç ilişkisi söz konusudur. D) IV. cümlede neden-sonuç ilişkisi vardır.

birlikte hiç durmadan değişir. (D) Bir insanın akıllı olup olmadığını verdiği yanıtlar- dan, bilge olup olmadığını ise sorduğu sorulardan anlarsınız. 11. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapısına göre ötekilerden farklıdır? E 423 Hayat kendiliğinden ne iyi ne kötüdür; ona iyiliği kötülüğü katan sizsiniz. A) Hedefi vurmak için biraz yukarıya nişan alınız. Ginik B) Anlattığı şeylerde sesini, gerçekleri örtmek iste- yen bir perdeden duyardım. J C) Bu sözüme Gazi'nin ne cevap verdiğini pekiyi hatırlamıyorum. an her D) Güneşe açılan her gözde yaşamak hazzının pırıl- tısı vardır. E) İnsan kendini yalnızca insanda tanır, der şair. ia ia bi