Yapısına Göre Cümleler Soruları

17. (1) Yerleşmenin yeryüzündeki dağılışı doğal ve ekonomik etmenlere göre farklılık gösterir. (1) Yeryüzünün tamamı yerleşime uygun değildir. (III) Yerleşilebilen alanlara ökümen, yerleşilemeyen alan- laraysa anökümen adı verilir. (IV) Yerleşimleri sınır- landıran faktörler arasında okyanuslar, buzullar, şid- detli kuraklık, yükselti vb. sayılabilir. (V) Bu özellikler- den herhangi birine sahip alanlar konaklamaya, tarı- ma, hayvancılığa elverişsiz olduğundan anökü- mendir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? T. cümlede, karşılaştırma yapılmıştır. Bll. cümle, anlamca olumsuzdur. C. cümlede tanıma başvurulmuştur. DV. cümlede, bir konuya örnekler verilmiştir. EXV. cümlede sebep - sonuç ilişkisi görülmektedir. karekök farklili ve sınıflarına özgü kor B) Yeni kelimeler yapılır işlevsel hâle getiril eklemeli diller C) Dilin, belli bir iletiyi cüklerin genellikle lanılan, öğreticiliği sel işlev D) Dillerin, yapısal gruplamalardır. A E) İnsanlar arasın gerçekleşen bil 21. Doğa ile ilgisini çevresinde dönr ların hepsi ışığın kelebekler gibi Bu cümleyle a ni doğrultuda

44 13. Doğrusunu isterseniz bu noktada yanlış anlaşılma ol- duğunu düşünüyorum. Gerçi benim öykülerimi dikkat- le takip edenler, böyle düşünenler arasında yer almı- yor çünkü onlar bütünlüğün çok iyi farkındalar. Aslın- da bir örnek vermek istiyorum. Otobüsler önünüzden geçer durur; duraklarını, istikametlerini görürsünüz oysa metroların yalnızca işaretleri yerin üstündedir. O işareti görünce istasyonun varlığını anlarsınız. Yazılarım arasındaki bağlantı, böyle yalnız işaretlerle görünür kılınmıştır; işaretleri takip edenler esasa ulaşırlar. Bu parça aşağıdaki soruların hangisine verilmiş bir cevap olabilir? Eserlerinizin üslup bakımından kopuk olduğuna dair yakınmaları nasıl değerlendiriyorsunuz? B) Eserlerinizin birbirinin devamı olması gerektiğim düşünen okurlarınıza ne dersiniz? C) Son dönemde üslup çizginizdeki bu kırılmanın ne denlerini açıklar mısınız? D) Size yöneltilen eleştirilerin, eserlerinizle değil c yaşamınızla ilgili olması sizi etkiliyor mu? E) Son eserinizde, tüm eleştirilere rağmen aynı a layışı koruyacak mısınız?

1 bo- ro- al- kul- de p- lk 7 karekök deneme - 3 25. Dili değiştirmek, dilde yenilik yapmak hatta daha basit seviyede dile kelime dahil etmek ya da ondan bir kelimeyi söküp almak... Hiç kolay değildir bunlar. Her kelime bir değeri, bir yaşam kırıntısını sırtında taşır. O değeri, o yaşam kırıntısını sırtından alın, görevi sona erdiğinden kendiliğinden çekip gider. Esas olan, onu var eden bu görevdir, işlevdir. O yüz- den masa başlarında ürettiğiniz kelimeleri öylece saliveremezsiniz dilin sokaklarına. Önce ona bir iş bulmanız gerekir ya da en doğrusu bir iş, bir görev doğmuştur. O zaman siz de ona uygun bir kelime türetirsiniz. Dil üzerine çalışmak, dil mimarlığı yap- mak toplumu tanımadan olacak iş değildir. Bu parçada vurgulanan düşünce aşağıdakilerin hangisidir? A) Dil üzerinde yapılacak çalışmalarda dilin kendine özgü yapısal özellikleri dikkate alınmak zorunda- dır. B) Dilde yapılacak yeniliklerin yaşamdaki değişiklik- lerle örtüşür nitelikte olması gerekir. C) Her kelime dildeki kullanımına göre anlamlar ka- zanır ve kendini yeniler. D) Toplumu tanımadan yapılacak dil çalışmaları, dilin geleneksel yapısını etkilemez. E) Dilin gelişmesiyle toplumun gelişmesi arasında kuvvetli bir ilişki vardır. 26. Televizyondaki tartışma programları, dinleme konu- sundaki kusurlarımızı göz önüne almaya yetiyor.

ve- na Di- 3- ir K 8. I. Bu iki istek olası bir ayrımı da beraberinde getiri yor. II. Bu ayrımın nedeni okurların bu iki tarzda gerçek anlamda ayrılmalarıdır. III. Bilim kurgu romanlar mı realizm kokan romanlar mi diye sorarsanız okurları ikiye bölebilirsiniz. IV. Çünkü kimi okurlar gerçekleri görmek isterken kimi okurlarsa tamamen kendilerini hayal dünya- sına bırakmak istiyorlar. V. Yine de realist romanların daha baskın olduğunu söylemek lazım. Yukarıdaki cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? A) I B) II C) III D) IV E) V

Aşağıdaki atasözleriyle ilgili olarak ayraç içindeki açıklamalardan hangisi yanlıştır? A) Ne doğrarsan aşına, o çıkar kaşığına. (Hem basit hem de birleşik çekimli fiil vardır.) B) Tatsız aşa tuz neylesin, akılsız başa söz neylesin. (Öge ortaklığı olmayan sıralı cümledir.) C) Herkesin delisi evinde, derdi karnında. (Tamlayan zamir olan belirtili ad tamlaması vardır.) D) El yumruğu yemeyen kendi yumruğunu değirmen taşı sanır. (Durum eki almış sözcük yoktur.) E) Ürümesini bilmeyen köpek sürüye kurt getirir. (Top luluk ismine yer verilmiştir.)

İkinci Yeniciler, geleneği tümüyle dışlayarak içsel, bireyci bir şiir anlayışına yönelirler. «Anlamsızlığın anlamı ve «anlamsızlığa kadar özgür olmak>> şiir anlayışlarının amaçlarındandır. Hareketin öncüle- rinden İlhan Berk'in anlatımıyla, sözün üstünü çize çize yürüyen, şiiri dipsiz bir kuyuya çeviren bir an- layışları vardır. Mitin sisli dünyasından kopardıkları nesneleri, şiir dilinin buğusuyla kararak somut un- surlarından arındırılmış soyut ve belirsiz estetik bir dünya kurarlar. Bu cümlede geçen altı çizili sözle anlatılmak is- tenen, aşağıdakilerden hangisidir? A) Düşüncelerin yanlışlığını göstermek B) Düşüncelerini açıklamaktan kaçınmak C) Şiirde dili her şeyden üstün tutmak D) İkincil anlamı ve kapalılığı esas almak E) Yalın, samimi bir üslubu benimsemek

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesinlik anlamı yok- tur? A) Apsis, bu kısmın kuşkusuz en etkileyici ögesidir. BMüzenin özellikle Hristiyanlar için önemli bir inanç tu- rizmi noktası olduğu şüphe götürmez. C) Birçok Hristiyan tarafından ziyaret edilen bu yapı, bu dinin inananları için son derece kıymetli. D) Burada keyfine varılacak tek sanat mozaik değil elbet- te E) Bu yapının bugün birçok yerli ve yabancı turist çektiği yüzde yüz doğrudur.

7. J. beyaz pamuksu tırtıl keseleriyle 2 II. çam kese böcekleri çam türlerinin 1 III. yapraklarını yiyerek ağaçları çıplak bırakıyor IV. kendini belli eden V. ağaç üzerinde bıraktıkları Yukarıdaki sözler anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturacak biçimde sıralandığında, hangisi baş- tan dördüncü olur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

2. Evliya Çelebi, o dönemin İstanbul'unu anlatırken şu ifadeleri kullanır: "İstanbul çok büyük ve cezbedici bir şehirdir." Bu cümledeki altı çizili sözcüğün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde yoktur? A) Beni sana mecbur bırakan sebepleri bir gün tek tek ortadan kaldıracağımdan emin ol. B) Onda beni kendine bağlayan bir şeyler var ama bunun ne olduğunu tam olarak anlamış değilim. C) Bakışlarının cazibeli olduğunu söyleyebilirim, üstelik bu hissi bende uzun zamandır uyandırıyor. D) Herkesi etkileyen, herkeste hayranlık uyandıran bir yanı var, onun şiirlerinin. E/Bu yazıda çekici bir taraf bulmakta zorlansam da yazıyı okumaya devam ediyorum. 37

4. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yüklemde bildirilen iş önce, söyleyiş sonra gerçekleşmiştir? IM MER (V) A) Akşama kadar sokak sokak seni aradık. B) Arkadaşıyla birlikte sinemaya gidecekmiş. C) Her sabah bir saat koşar işe gitmeden. obri D) Okulun önünde yeğenini bekliyor. E) Kaygıların, korkuların bir gün karşına çıkar.

7. Aşağıdakilerin hangisinde diğerlerinden farklı türde bir zamir kullanılmıştır? A) Bu soruyu kimse bilememiş. B) Hepimiz o an öylece kalakalmıştık. C) Hakemin kararına onlar karşı çıktı. D) Komşuların hepsine az da olsa uğradık. E) Annemiz hiçbirimizi üzmek istemezdi.

2. Ahmet Haşim'in şiiri bir yandan Verlaine müziğine bir yandan da doğanın özünü ister gibidir. ---- ==== Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) benzerken - oluşturmak B) ilham verirken - kavramak C) yaklaşırken - sızdırmak D) zemin hazırlarken - hazırlamak E) tutunurken - yakalamak

an ve ina er 22. (1) Huzursuz bacak sendromu, bacaklarda hissedilen ancak tam olarak tarif edilemeyen, rahatsız edici bir hissin sonucunda uykuya dalamamayla şekillenen bir sorundur. Genel olarak istirahat hâlindeyken hissedilen bu garip hissi, hastalar yakınlarına ve bekimlere anlatamamaktan yakınmaktadır. (III) Huzursuz bacak sendromundaki ağrı, harekete geçmeyle azalır, dinlenme sırasında tekrar başlar. (IV) Halk arasında pek bilinmeyen bu hastalığa aslında sık denebilecek bir oranda rastlanır. (V) Hastalar, bu tip bacak ağrıları için çoğunlukla romatizmal hastalıklar ve fizik tedavi bölümlerine başvurmaktadırlar. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde neden-sonuç ilişkisinden söz edilemez? A) IV. GT. B) IIL D DITT EV

Servetifünun Edebiyatı'nın kurucusu, şiir alanındaki en büyük ustalarından biri olarak kabul edilen Tev- fik Fikret, Doksan Beşe Doğru adlı şiirinde İttihat ve 1 Terakki'nin Meclis-i Mebusan'ı kapatmasına göster- diği tepkiyi dile getirmiştir. Tarih-i Kadim adlı şiirinde 11 din kurumunu ve tarihi eleştiren sanatçı, Tamat adlı 11 eserinde gençlik şiirlerine yer vermiştir. Yoksulluğu anlattığı manzum hikaye türündeki Balıkçılar ve is- IV tibdat yönetimini ve bu yönetime boyun eğenleri eleştirdiği Sis adlı eserleri diğer önemli edebiyat V ürünleridir. Numaralanmış ifadelerden hangisinde bilgi yan- lışı yapılmıştır? A) I. B) II. CHIII. D) IV. E) V.

1. Tanzimat'tan beri iki sanat zihniyeti, memleketimizde bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, asırlardan beri gelen bir zevk terbiyesinin mahsulüdür. Bu zihniyet ister ki sanat, || sadece güzellik peşinde koşsun ve güzel denilen şeyi de ||| şiirin kendi olanakları içinde arasın. Bu anlayış, Batı’dan IV V gelen cereyanlar ile beslenmiştir. İkinci zihniyet, şiirin hayat ve cemiyetle çok sıkı bir münasebeti olmasını ister. Bu parçadaki numaralanmış adlardan hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır? A) I B) II C) III D) IV E) V

| D Goruhenin arkasındaki gerçeğe yönelmek 22. Aşağıdakilerin hangisinde birinci dize, ikinci dize- nin gerekçesidir? A) Şimdi uzaklardasın Gönül hicranla doldu B) Sana geldim, içim ümitlerle dolu Beni sarhoş etme Istanbul, ne olur C) Içimde damla damla bir korku birikiyor Sanıyorum her sokak başını kesmiş devler 94 D) Ufuk bir tilkidir kaçak ve kurnaz Yollar bir yumaktır uzun dolaşık E) Bekleyenim olsa da Razıyım kavuşmasam