Lise Türkçe Soruları

Yanıt Yayınları 11. Bilginin faydası ve bilgisizliğin zararlanı Dünyanın geçiciliği Cömertliğin yüceltilmesi, cimriliğin eleştirilmesi ● @ ● Tevazu ve kibir Çağın bozuklukları Yukarıda ele aldığı kimi konular verilen eser aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Mecalisü'n-Nefâis B) Kutadgu Bilig C) Divanü Lügati't-Türk D) Miratü'l-Memâlik E) Atabetü'l-Hakayık

7. "Eğer dikkat edersen görürsün ki dünya beyleri arasında en iyileri Türk beyleridir. Bu Türk beyleri arasında adı meşhur, ikbali açık olanı Tonga Alp Er idi. O yüksek bilgiye ve çok faziletlere sahip idi. Ne seçkin, ne yüksek, ne yiğit adam idi; zaten âlemde ferasetli insan bu dünyaya hâkim olur. İranlılar ona Efrasiyap derler; bu Efrasiyap akınlar hazırlayıp ülkeler zapt etmiştir. Dünyaya hâkim olmak ve onu idare etmek için pek çok fazilet, akıl ve bilgi lâzımdır. İranlılar bunu kitaba geçirmişlerdir. Kitapta olmasa onu kim tanırdı?"co I ILK ESERLER Tarihteki örnek bir yöneticiyle ilgili bilgi vermesi dikkate alındığında bu metin, aşağıdaki yapıtların hangisinden alınmış olabilir? T A) Kutadgu Bilig pen B) Divan-ı Hikmet H C) Mecalisü'n-Nefâis (A gib3-e D) Atabetü'l-Hakayık Y tumit E) Divanü Lügati't-Türk

7 12. Yabancılara Türkçeyi öğretmek için 11. yüzyılda Bağdat'ta kaleme alınan Divanü Lügati't-Türk'te 7500 Türkçe kelimenin Arapça karşılığı verilmiştir. Bunun yanı sıra eserde --- denilen atasözleri, - denilen ağıtlar, - - denilen doğanın, sevgilinin, kahramanlıkların anlatıldığı şiirler ve destan parçaları da yer almaktadır. Türkologlar Divanü Lügati't-Türk ile Türkolojinin sağlam temellerinin atıldığı görüşünde birleşirler. --- 114 Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) mani - semai - koşma B) sav-koşuk - sagu C) sav-sagu - koşuk D) vecize-mersiye - koşuk E) darbimesel - sagu - koşma

llerde NES Senin söylediklerini dinleyebileceğim. A Yolanda alt çizilli fille ilgili olarak aşağdakilerden hangisi söylenem zeki kişiyle çekimlenmişd Sast zamanla çekimienmiştic C Beylem almıştır. Yasina göre birleşik bir eylemdir

3. 1. Bu kadar kötü konuşup bir çuval inciri berbat edeceksin. 2. Onun kabul görülmeyen tezlerini ileri sürdü. 3. Annem konuşunca herkes onu ağzı açık dinliyor. 4. Bu yollar sarp yollar kolay kolay geçilmez. 5. Bu sözlerimi neden birden unutuverdin. Yukarıdaki ikili dizelerin hangilerinde anlamca kaynaşmış birleşik fiil yoktur? 41-2 3-4 4-5

Kurallı birleşik fiillerden yeterlilik fiilinin olumsuzu yapıldığında "-e bilmek" yardımcı fiili çoğu zaman kullanmaz. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bu kurala aykır bir kullanım vardır? A Arkadaşlarına dediklerini bana söyleyemezsin. 8) O zaman buraya kimler gelmeyebilir Oysaki o şehirden artık gidemem. D) Zaman artık eskisi gibi geçmiyordu.

Yanıt Yayınları 5. Atabetü'l-Hakayık ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Heceyle yazılmış dörtlükler ve aruzla yazılmış beyitler bir arada bulunmaktadır. B) Ayetlerin, hadislerin yer aldığı didaktik bir ahlak ve öğüt kitabıdır. C) Geçiş döneminin diğer eserleri gibi Hakaniye Türkçesi ile kaleme alınmıştır. D) Eserde cömertliğin, doğruluğun, bilginin faydalarından; cehaletin, cimriliğin zararlarından söz edilmiştir. E) "Hakikatlerin eşiği" anlamına gelen eser, Ali Şir Nevai tarafından yazılmıştır.

113 6. Yanut berdi Ögdülmiş aydı özüm Seni arzuladı ay körklüg yüzüm Turup keldim emdi kōreyin teyú Sakinç kadgu bagin yöreyin teyú Bu dizeler aşağıdaki eserlerin hangisinden alınmış ola- bilir? A) Kutadgu Bilig B) Atabetü'l-Hakayık C) Mantiku't-Tayr D) Divanü Lügati't-Türk E) Kitab-ı Dede Korkut

t i 4. Türk illerini, obalarını ve bozkırlarını birer birer dolaşarak Türk dili ve kültürüne ait değerleri toplayan ve bunları yazıya akta- ran yazar, Araplara Türkçeyi öğretmek amacıyla Türkçeden Arapçaya bir sözlük hazırlamıştır. Eserde Türkçe sözcükler ve bunlarla ilgili örnekler, Arapça olarak verilmiştir. Bunun yanı sıra Türk milleti ve çeşitli Türk boyları, Türkçe ve Türkçenin kolları, Türklerin yaşayış tarzı ile ilgili bilgiler ve örnek metin- lerin de yer aldığı yapıt edebiyatımız açısından son derece değerlidir. Bu parçada sözü edilen yapıt ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir? A) Muhakemetü'l-Lügateyn - Ali Şir Nevai B) Divanü Lügati't-Türk - Kaşgarlı Mahmut C) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip D) Atabetü'l-Hakayık - Edip Ahmet Yükneki E) Divan-ı Hikmet - Ahmet Yesevi

1. J ,ideal bir toplumun nasıl yönetileceği, ideal bir hükümdarın nasıl olması gerektiği ve çevresindekilerin ona nasıl hizmet edeceği, simgesel kahramanların konuşmaları biçiminde ve- rilmiştir. Eser; "hükümdar"ı simgeleyen Kün Togdi, "saadet"i simgeleyen vezir Ay Toldi; Ay Toldi'nin "aklı" simgeleyen ve sonradan vezir olan oğlu Ögdülmiş, "akibet"i simgeleyen Odgurmiş arasındaki konuşmalarla oluşturulmuştur. Eser, Türk yazınında siyaset alanında ortaya konan ilk ürün olması bakımından da önemlidir. ISLA Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Divan-ı Hikmet'te B) Atabetü'l-Hakayık'ta C) Mantıku't-Tayr'da D) Kutadgu Bilig'de E) Divanü Lügati't-Türk'te

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemi yapılış şekli yönünden tamamlayan bir öge vardır? A) Hiç kıpırdamaksızın, eski ve boyası dökülmüş ahşap bir sandalyede oturuyordu. B) Eve girer girmez yarınki misafirleri için yapacağı yemeklerin bir listesini hazırladı. C) Bir tarih kitabında rastladığı büyüleyici motifleri, ördüğü kazağa işlemeye çalışıyordu. D) Odanın duvarına astığım kahverengi saat de- demden geriye kalan tek hatıraydı. E) Yoğun bulutların kapladığı gökyüzü, az sonra kopacak bir kıyametin habercisiydi.

11. Göktürk Yazıtları ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangs yanlıştır? A) Birden çok taşa yazılmış metinlerden oluşmaktadır. B) Türk adının geçtiği bilinen ilk yazılı metinlerdir. C) Tarih ve kültüre ışık tutan önemli belgeler arasında yer alır D) Edebiyatımızdaki ilk siyasetnáme olarak kabul edilmek tedir, E) Seslenme unsurları içerdiğinden söylev türünün özellik lerini taşır.

12. Kızıl sarig arkaşıp Kızıl sarı art arda Yeşil menekşe açmakta Birbirini sarmakta İnsan buna hayran olur Biçim ve içerik özellikleri incelendiğinde bu dörtlük aşa. ğıdaki nazım türlerinden hangisine özgü nitelikler taşı maktadır? Yirkin yaşıl yüzkeşip Bir bir kerü yürkeşip Yalnguk ani tanglaşır A) Sagu D) Koşuk B) Türkü E) Destan C) Varsağı

7. Milattan önce VII. yüzyılda yaşamış bir hükümdar ve çok sevilen bir kahramandır. Orta Asya'daki bütün Türk boylarını birleştirerek egemenliği altına almış, daha sonra Kafkasları aşarak Anadolu, Suriye ve Mısır'ı fethetmiş ve Saka Devleti'ni kurmuştur. Hayatı savaşlarla geçmiştir. Uzun süre mücadele ettiği İranlı Medlerin hükümdarı Keyhusrev'in davetinde hile ile öldürülmüştür. (Genel) Bu parçada sözü edilen destan kahramanı aşağıdakiler- den hangisidir? A) Şu C) Satuk Buğra Han E) Attila B) Oğuz Kağan D) Alp Er Tunga

12 14. İslamiyet öncesi Türk edebiyatı ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Orta Asya coğrafyasında başlamış ve gelişmiştir. Dil saf Türkçe, anlatım yalın ve içtendir. B) C) Ürünler dil ve şekil yönünden milli nitelik taşır. D) Eserlerin büyük kısmı söylendiği anda yazıya geçirilmişt E) Daha çok, şiirden oluşan ürünler genellikle törenlerde söylenir.

10. İslamiyet öncesi Türk edebiyatının ürünleri arasında yer alan ----, ölüm törenlerinde söylenen ağıtlardır. Hece ölçüsüyle söylenen bu şiirlerde ölen kişinin yaptığı kahramanlıklar, iyilikler ve geride kalanların acıları dile getirilir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) sagu D) ağıt B) sav E) mersiye C) koşuk