Lise Türkçe Soruları

TYT / TÜRKÇE 27. (1) Çöllerden rüzgâr vasıtasıyla Amerika kıtasına, Kuzey Avrupa'ya kadar binlerce kilometre uzaklıktaki geniş bir coğrafyaya taşınan tozlar, Karayiplerdeki mercan kayalıkları üzerinde bile etkilidir. (11) Araştırmacılar, her yıl sadece Amazon Deltası'na 13 milyondan fazla toz taşındığını ve Amazon yağmur ormanlarındaki inanılmaz bitki zenginliğinin bol miktarda besin taşıyan çöl tozuna bağlı olduğunu belirlemiştir. (III Organik madde miktarı az ama mineral bakımından zengin olan bu tozlar, "Siroko" adı verilen sıcak ve kuru rüzgârlarca taşınır. (IV) Atmosfere karışarak taşınan çöl toz- ları, ortalama 2 mm'lik taneciklerdir. (V) Bu taneciklerin boyu çoğu zaman mikronlarla ifade edilen, ince toz partikülleridir. (VI) Küçük parçacıklar olduklarından taşındıkları coğrafyalarda yaşayan insanların solunum yollarını tıkama, astım, bronşit gibi hastalıklara kolayca yakalanmalarına sebep olmaktadır. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numa- ralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II B) III C) IV D) V E) VI 29.

15. Tunus'a gidenler El-Djem Antik Tiyatrosu'nu görmeden dönmüyor. Djerba Adası, beyaz evleri ve muhteşem kum- salıyla göz kamaştırıyor. Alışveriş için Sousse, mozaikle- riyle meşhur olan ve Afrika'nın en güzel müzelerinden biri olan Bardo Müzesi, görülmesi gereken adresler arasında. Tunus'ta çöl, yıldızlar ve deniz keyfi bir arada yaşanıyor. UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndeki (Matmata köyü), ilginç coğrafi yapısıyla Star Wars gibi dünyaca ünlü birçok filme sahne olmasıyla ünlü. Tarihî yerlerinin yanı sıra güneyin- de araba ve develerle çöl safarisi yapılabilen Tunus'ta halk dansları ile canlı müzik de geceleri yaşamın bir parçası. Yerel lezzetleriyle de ünlü Tunus'tan deniz mahsulleri Af- rika ve Arap ülkelerinin millî yemeği hâline gelen kuskus, kuzu etinden yapılan, domates ve yumurtayla süslenen "chackchouka" ve güveç kaplarında yapılan et yemekleri öne çıkıyor. Hurmadan yapılan tatlıları da meşhur. Bu parçadan Tunus'la ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Farklı etkinliklere uygun görmeye değer yerlerinin oldu- ğu V in liderat pe B) Doğal güzelliklerinin dikkat çekici nitelikler taşıdığı v Bardo Müzesinin bölgenin en zengin müzesi olduğu D) Kendine özgü yemeklerinin tanınmış olduğu v E) Bazı sinema filmlerinin çekildiği dikkat çekici görselliğe sahip köyünün bulunduğu ✔ KUNDUZ 16, 17 ve 18. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. "Bir öyküde yalnız bir tane olağan dışı bir şey olmasına izin veririm. Birden fazla olursa öykü Binbir Gece Masalları'na döner." diyor ünlü bir öykücümüz. İnsan öykü yazarken sık sık bu sözü hatırlamalı hatta yazı masasını dayadığı duvara tam karşısına gelecek şekilde asmalı. "Bu bir se- çim meselesi, ustaların neler söylediğini bilmek güzel ama her zaman onlara uymak bana göre değil." dediğini duyar gibi oluyorum. Haklısın. Yeni bir şey denemek, cehaletin cesareti olmadan mümkün değil. Her yenilik bir başkaldırı tabii. Fakat isyanı devrime götürecek yol bir hayli uzun ve yorucu. P E 16. Bu parçada genç öykücülere yol gösteren yazar, öy cülükte en çok neyi önemsemektedir? A) Sahicilik ve inandırıcılık B) Özgünlük ve yenilik Geleneklere bağlılık D) Ustaları örnek alma E) Hayal etme ve kurmaca gücü ? KUNDUZ 17. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi sä lenemez? A) Tartışmacı anlatımdan yararlanılmıştır. ✔ Bir başkasının düşüncesine ve tezine katılma söz kon sudur. C) Doğrudan anlatımlara başvurulmuştur. D) Okuyucuyla söyleşir gibi bir üslup benimsenmiştir. E) Örneklerle düşünce kanıtlanmaya çalışılmıştır. KUNDUZ 18. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sav lerle örtüşmez? A) Öyküde anlatılan olaylar, genellikle gerçe ✓lığı olan olaylar olmalıdır. B) Bir geleneği çok iyi bilmiyorsanız onun dışır ve yeni yollar açabilme gücünüz yoktur. C) Doğruluğu kanıtlanmış yolları bilmeyenler y keşfetme konusunda daha atak olurlar. D) Bir çığır açabilmek ve köklü değişiklikl ✓ çok yorucu ve sabır gerektiren bir sürec E) Bir öykücü, sıra dışılığın dozajını iyi ayar V tıklarının inandırıcılık vasfı kaybolur. IDEAL SURE 15 dk MAKUL SURE 11 18 dk SIZIN SURENIZ Yanlış rüş- SI-

15. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bileşik bir fiil kullanılmıştır? A) Görüyor musun beni öldürecekler artık Beni öldürecekler diyorum sana B) Ben eskimeyen tek güzelliği sende gördüm Sende buldum erişilmez hazları C) Bir gün bu akan sele dur diyeceğim Göreceksin D) Bir kapı olmalı şurada, bulabilsem Kollarımın bütün gücüyle vuracağım E) Ben alışılmış şeyleri sevmem, bilesin Yaşamaksa dilediğim gibi yaşamalıyım D 19

23. Tarık Buğra ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden han- gisi yanlıştır? A) Yapıtlarında, toplum çatışmalarını psikolojik yönden ele almıştır. B) Ayakta Durmak İstiyorum, Akümülatörlü Radyo adlı yapıtları tiyatro türündedir. C) Fıkra, deneme, gezi yazısı türünde de yapıtlar ka- leme almıştır. D) Sarı Naciye adlı yapıtında Anadolu halkının çektiği sıkıntıları başarıyla dile getirmiştir. E) Her yerde rastlanabilecek tipleri kahraman olarak seçmiş, iyimserliğini olaylara ve kahramanlara yan- sıtmıştır.

UZMAN YAYINLARI 13. Bir rakibine bir slogan atan seyircilere bakıyordu. (Sifat) II. Kimsenin beni sevmesine ihtiyacım yok, bir ailem yanımda Volsun yeter. (edat) Disiplin kurulu olarak bu konuda bir düşünüyoruz. (zarf) LIV Dünyanın soğuk yüzü bir gün elbette isinacak. (sifat) C V. Gerçek şiirle ilgili değer yargılarından biri, onun eskimezliğidir. (zamir) Numaralanmış cümlelerin hangisinde "bir" sözcüğü parantez içinde verilen türde kullanılmamıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

Balkan şehirlerinde geçerken çocukluğum; Her lâhza bir alev gibi hasretti duyduğum. Kalbimde vardı Byron'u bedbaht eden melâl Gezdim o yaşta dağları, hülyam içinde lâl, Aldım Rakofça kırlarının hür havâsını, Duydum, akıncı cedlerimin ihtirasını, Her yaz, şimale doğru asırlarca bir koşu, Bağrımda bir akis gibi kalmış uğultulu... Mağlupken ordu, yaslı dururken bütün vatan, Rüyama girdi her gece bir fatihane zan. Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 7. A) Çapraz kafiye düzeniyle yazılmıştır. B) Zaferlerle dolu bir geçmişten söz edilmiştir. C) Tam ve zengin kafiyeye yer verilmiştir. D) Saf şiir anlayışına uygun olarak yazılmıştır. E) Edebî sanatlara yer verilmiştir.

17 (1) Mars gezegeni büyüklük bakımından Dünya'mızın yak- laşık yarısı kadar. (II) Yüzey yapısı da Dünya'mızın kayalık bölgelerine benzer. (III) Mars'ın yer çekimi, Dünya'ya göre %38 daha azdır. (IV) 25 derece eğimi bulunan gezegenin Dünya'dakine benzer dört mevsimi vardır. (V) Hava sıcak- lığının, Dünya ile karşılaştırıldığında son derece düşük ol- duğu görülür. de.ov 1.1 Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? ab A 1. cümlenin öznesi, belirtisiz isim tamlamasından oluş- maktadır. T B cümlenin yer tamlayıcısı, zincirleme isim tamlama- sından oluşmaktadır. Aadly aid III. cümlede, edat kullanılmıştır. O DY IV. cümlede, birden fazla sifat-fiil bulunmaktadır. mose hid obsvis neb V. cümlede, zarf-fill yer almaktadır. o, d B Se Diğer sayfaya geçiniz.

8 S Filmin bazı sahneleri çok güzel; fakat tamamı kesinlikle güzel değildi. Bu ödülü hak eden her sen hem de odur. güzeldi Her zamanki gibi duyarlı, çevredeki olumsuzluklara kapalı değildi. Ihlamur çok lezzetli; ancak pek sıcak değildi.

20. AYT/TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI I. II. III. IV. V. I. Grup Panorama Türk'ün Ateşle İmtihanı Geçtiğim Yol Ey Türk Uyan Yüksek Ökçeler II. Grup Mehmet Emin Yurdakul Ali Canip Yöntem Yakup Kadri Karaosmanoğlu Halide Edip Adıvar Yukarıda I. grupta yer alan eserlerden hangisi II. grupta yer alan sanatçılardan biriyle ilişkilendirilemez? A) I B) II C) III D) IV E) V 23. Ahm Dir Ah Ta G Ka C V K

Z R N K 24 24.1. Tarihsel-siyasal içerikli romanlarıyla tartışmalara neden olan Kemal Tahir, Rahmet Yolları Kesti adlı romanında köyü ve köy insanının yaşamını anlatmıştır. II. Hikâyelerinde aydınlar ve kentlilerin Anadolu insanına karşı takındıkları, küçümseyici tavrı ele alan Sabahattin Ali'nin, roman alanında ustalığını kanıtladığı eser Kuyu- caklı Yusuftur. III. Toplumcu gerçekçiliğin öncülerinden olan ve köyden kente göç eden mutsuz, yoksul insanları açık, anlaşılır bir üslupla anlatan Orhan Kemal'in eserleri arasında Bi- zim Köy önemli bir yer tutar. IV. Eserlerinde denizden ve deniz insanından söz eden Cevat Şakir Kabaağaçlı, konularını Ege ve Akdeniz'den almıştır. Uzun cümleleri seven yazarın eserleri arasında Ötelerin Çocuğu, Anadolu'nun Sesi sayılabilir. V. Sadece Türk edebiyatının değil, dünya mizah edebiyatı- nın da sayılı isimleri arasında yer alan Aziz Nesin, eser- lerinde toplum ve bireyin yaşamını uyumsuz duruma düşürenler yer alır. Damda Deli Var, Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz ve Zübük ünlü eserlerindendir. Numaralanmış bilgilerin hangisinde yanlışlık yapılmıştır? D) IV EV (A) 1 B) Deneme Bitti.

15. Tunus'a gidenler El-Djem Antik Tiyatrosu'nu görmeden dönmüyor. Djerba Adası, beyaz evleri ve muhteşem kum- salıyla göz kamaştırıyor. Alışveriş için Sousse, mozaikle- riyle meşhur olan ve Afrika'nın en güzel müzelerinden biri olan (Bardo Müzesi.)görülmesi gereken adresler arasında. Tunus'ta çöl, yıldızlar ve deniz keyfi bir arada yaşanıyor. UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndeki Matmata köyü ilginç coğrafi yapısıyla Star Wars gibi dünyaca ünlü birçok filme sahne olmasıyla Onlu-Tarihi yerlerinin yanı sıra güneyin- de araba ve develerle çöl safarisi yapılabilen Tunus'ta halk danslan ile canlı müzik de geceleri yaşamın bir parçası. Yerel lezzetleriyle de ünlü Tunus'tan deniz mahsulleri Af- rika ve Arap ülkelerinin milli yemeği haline gelen kuskus, kuzu etinden yapılan, domates ve yumurtayla süslenen "chackchouka" ve güveç kaplarında yapılan et yemekleri öne çıkıyor. Hurmadan yapılan tatlıları da meşhur. Bu parçadan Tunus'la ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Farklı etkinliklere uygun görmeye değer yerlerinin oldu- gu V B) Doğal güzelliklerinin dikkat çekici nitelikler taşıdığı v C) Bardo Müzesinin bölgenin en zengin müzesi olduğu D) Kendine özgü yemeklerinin tanınmış olduğu v E) Bazı sinema filmlerinin çekildiği dikkat çekici görselliğe sahip köyünün bulunduğu ✔ nguv KYN DWZZ 16, 17 ve 18. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. "Bir öyküde yalnız bir tane olağan dişi bir şey olmasına izin veririm. Birden fazla olursa öykü Binbir Gece Masallan na döner." diyor ünlü bir öykücümüz. Insan öykü yazarken sık sık bu sözü hatırlamalı hatta yazı masasını dayadığı duvara tam karşısına gelecek şekilde asmalı. "Bu bir se- çim meselesi, ustaların neler söylediğini bilmek güzel ama her zaman onlara uymak bana göre değil." dediğini duyar gibi oluyorum. Haklısın. Yeni bir şey denemek, cehaletin cesareti olmadan mümkün değil. Her yenilik bir başkaldırı tabii. Fakat isyanı devrime götürecek yol bir hayli uzun ve yorucu. 16. Bu parçada genç öykücülere yol gösteren yazar cülükte en çok neyi önemsemektedir? A Sahicilik ve inandırıcılık ? B) Özgünlük ve yenilik C) Geleneklere bağlılık D) Ustaları örnek alma E) Hayal etme ye kurmaca gücü KUNDUZZ 17. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi lenemez? A) Tartışmacı anlatımdan yararlanılmıştır. ✔ B) Bir başkasının düşüncesine ve tezine katılma sudur. C) Doğrudan anlatimlara başvurulmuştur. D) Okuyucuyla söyleşir gibi bir üslup benimset Örneklerle düşünce kanıtlanmaya çalışılmışt UUZZ P18. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada savunulan gö lerle örtüşmez? E A) Öyküde anlatılan olaylar, genellikle gerçekleşme liği olan olaylar olmalıdır. (B) Bir geleneği çok iyi bilmiyorsanız onun dışın ve yeni yollar açabilme gücünüz yoktur. C) Doğruluğu kanıtlanmış yolları bilmeyenler keşfetme konusunda daha atak olurlar. D) Bir çığır açabilmek ve köklü değişiklikler y ✓ çok yorucu ve sabır gerektiren bir süreci ge E) Bir öykücü, sıra dışılığın dozajını iyi ayarlam V tiklanının inandırıcılık vasfı kaybolur. IDEAL SURE 15 dk MAKUL SURE

n i- a ki 31 DENEME-3 HP 7. "Bu acılı yüz, her şeye rağmen gülebiliyor." dizesinde "yüz” sözcüğü benzetme amacı güdülmeden başka bir sözcüğün yerine kullanılarak "ad aktarması” yapılmıştır. Aşağıdaki dizelerin hangisinde böyle bir kullanım söz konusudur? A) Bir bakışı vardı Sanem'in Yağmur damlaları gibi ışıl ışıl B) İyi sanat doğrusu bu şapka satıcılığı İllâki sarhoş şapkası satıcılığı C) Hasretim, hasret olduğuna Kasvetim senin yokluğuna D) Anadolu'da yürekler yandı Ankara bu feryadı duymaz oldu E) Sallana sallana gelen sevdiğim Söyle narin ellim kimin yârisin

DENEME 5 25. Türkiye'de pek fazla tercih edilmese de suda geri dönü- şüm yapılabiliyor. Atık suları tarımda sulama için kullanan sistemler, suyu filtreleyen özel mekanizmalar dünyada ol- dukça rağbet görüyor. Sebze yıkarken kullandığınız suyu sifon deposuna ekleyerek veya çiçek sulamada kullana- rak siz de kendi küçük geri dönüşüm sisteminizi kurabilir- siniz. Yağmur yağarken balkona koyacağınız bir kap suyu am sonrasında kullanabilir, klima suyunu değerlendirerek geri dönüşüm sağlayabilirsiniz. Su kıtlığını önlemenin bir diğer no yolu da doğadan gelen suyu toprağa ulaştırmaktan ge- çiyor. Bol bol ağaç dikerek yağmur alanları yaratmak, su geçirgenliği yüksek kaldırımlar tercih ederek suyun topra- Tğa ulaşmasına yardımcı olmak, yer altı sularının beslen- mesi anlamına geliyor. bise Mobnieixeil nalo ob Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A Atık suların yeniden değerlendirilmesi mümkündür. BKişisel çabalarla su israfının önüne geçilebilir. Çıkarılan çevre yasaları ve güçlendirilen denetim me- kanizmaları su kirliliğini azaltmıştır.de/exener Su kaynaklarının sürdürülebilirliği, suyu verimli kullan- manın yollarınan biridir. E) Teknolojinin olanaklarından faydalanmak, su israfını önlemede etkin bir adımdır.

m ler. an yavaş-ca 10. Vargit çiçeği, yaz bitip de soğuklar yavaşça kapıya 27-1-111 dayanınca yayla sakinlerine artık göç etme zilinin 2 e Butle çaldığını haber veriyor. Vargitler; ormanlık bölgelerde, kendi-li() (niden mera ve çayırlarda kendiliğinden yetişiyor. Insan ||| böylesi zarafetin 1000-3000 metre rakımdaki sert hava IV koşullarına meydan okuyuşuna şaşırıyor. Tabiata aşkla bağlı biriyseniz onunla kurduğunuz ilişki bu küçük hikâyelerle yeniden canlanıyor. yike-dren Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisi türü bakımından diğerlerinden farklıdır? A) I B) II C) III D) IV E) V isim mi for mi 12 11. (1) 1945 yılının 6 Ağustos sabahı, Japonya'nın Honshu Adası'nın güneybatı kesimindeki Ota Nehri'nin tarım bakımından zengin deltasında kurul

32. Picasso: "Kimseye öykünmekten korkmam, kendime öykünmekten korkarım." dermiş. Insan başkalarından aldığına, öğrendiğine kendi damgasını, benliğinin silinmez, yıpranmaz işaretini vurabilir de onun için. Kişinin kendi kendine öykünmesi ise benimseme gücünün azaldığını, söndüğünü gösterir. SOY Parçada yazar, düşüncesini inandırıcı kılmak için özellikle aşağıdakilerden hangisine başvurmuştur? A Tanık göstermeye B) Örneklemeye C Karşılaştırmaya D) Benzetmeye Elişki kurmaya I

17. Şiir ile sihir, dolayısıyla şair ile sahir (büyücü) arasında anlam bakımından bir yakınlık vardır. Şair, gökyüzün- den devşirdiği fırtınalı sözcükleri ile, sahir de yıldızlar- dan topladığı alaca karanlık bilgilerle muhatabını büyü- lemek ister. Yazının kullanılmadığı dönemlerde insanlar sözlerini sırlamak için şiiri kullanmışlardır. Çünkü şiir bu yönüyle sözü gizemleştirir ve bir üst katmana taşır. Ölçülü ve ahenkli söz unutulmaz, çabuk ezberlenir, dil- den dile dolaşır. Bu parçanın yazarının aşağıdakilerden hangisini söylemesi beklenir? A) Geçmişte şairlik ve sahirliğin içi içe geçmesindeki en temel neden, az sayıdaki bilginin tek merkezde toplanmasıdır. B) Şairin söze gizemli ve büyülü bir hava katma arzusu, şiirin efsunlu bir güç olduğu düşüncesini doğurur. C) Şiirin dağdan kopan çığdan, denizdeki fırtınadan farksız kabul edilmesi; ozanların sesinin ilahi lütuf olarak görülmesindendir. D) Şairin şamanlara eş sayılmasının sebebi, destar metinlerinden ağıtlara kadar şiirde ölçülü bir söyleyi şin olmasıdır. Geçmişte sözü zenginleştirmek için şiire başvurmak yerini modern zamanlarda farklı anlayışlara bırak mıştır.