Lise Türkçe Soruları

9. Sulara gömülürken bir ses duydu içinde () bastırılması ola- naksız (yabancı ve garip bir ses () () Benim yazgım buy- muş, kurtuluş yok. Ben bir martıyım ve doğa yaratılıştan si- nırlandırmış beni. () Bu parçada parantezle () belirtilen yerlere, aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) () () () (") (") C) (;) () () (") (") B) () () () (") (") D) () () () () () E) () () (...) (") ()

AYT / Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler 1. 7. . B Romanlarında yarattığı karakterlerin gerçekçiliği ne- deniyle "Türk romanında belki ilk defa tipleri toplumsal koşullara ve tarihsel sürece bağlamaya çalışırken bu tiplere canlı ve gerçek bir kişilik kazandırma uğruna bi- linçli bir çaba göstermiş bir yazar" olarak nitelendirildi. Yaban, Ankara, Panorama romanlarında Milli Müca- dele ve Anadolu ile ilgili konuları işleyerek edebiyatın Anadolu'ya açılmasında önemli rol oynadı. ● Halka ve halkın gerçeklerine edebî yönelişin Anadolu'ya erişen ilk başarılı temsilcisi sayılır. Gözlemci, gerçekçi kalemi ve sevecen yaklaşımı, eğildiği sorunları yan- sıtmada etkilidir. Bireyselle toplumsalı aynı potada eritebildiği yapıtları ile bu özellikleri öne çıkar. Ayrıca Sönmüş Yıldızlar ve Bir Yudum Su adlı hikâyeleri ile Gökyüzü adlı romanında kendi muhitinin ve düşünce dünyasının aksine hüküm vermekten çekinmişse de kendisinden sonra gelen postmodern dönem sonrası yazarlara insan-din ilişkisini irdelemede rahat yazabil- melerinin kapısını açmasıyla öncü olmuştur. Bu parçalarda sözü edilen sanatçılar aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir? A Halide Edip Adıvar - Refik Halit Karay BYakup Kadri Karaosmanoğlu - Reşat Nuri Güntekin Reşat Nuri Güntekin - Aka Gündüz D) Yakup Kadri Karaosmanoğlu - Refik Halit Karay E) Aka Gündüz - Halide Edip Adıvar

16. (I) Basra Körfezi'nin incisi Katar'ın başkenti Doha'da bu- lunan İslam Sanatları Müzesi, Prizker Ödülü'nün sahibi Mimar I.M. Pei tarafından inşa edildi. (II) Mimarisiyle dik- katleri üzerine çekmeyi başaran Doha Islam Sanatları Müzesi, geometrik şekillerin vücut bulmuş hâliyle misafirle- rini ağırlıyor. (III) Doha'nin gökdelenlerinin uzağında, deniz doldurularak meydana getirilen bir adanın üstüne konum- landırılan yapı, çölün içinde bir vaha sunuyor. (IV) Müzenin iç mekânından kubbeye geçişte Türk üçgeninin kullanıl- ması yapıya bir derinlik katmış. (V) Aynı zamanda yapıyı dalgalardan gelebilecek olası hasarlara karşı korumak için hilal şeklinde bir dalgakıran da yapılmış. Farklı yönlerdeki kavisli mekânlardan meydana gelen yapı, günün her saa- tinde güneş ışıklarını bünyesinde saklıyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi du- şüncenin akışını bozmaktadır? A) I B) II C) M D) IV EW

AYT/Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler 1 11. Emir Bey'e baktı, yüzü gergin ama solukları düzgün. İki yıl önceki yangının son yuttuğu evi hatırladı. Aram Usta'nın oturduğu evi. Az yukarıda, üç yol ağzındaydı. Şimdi, artakalan yığıntıda kuzukulağı, hindiba yetişiyor. Evin tahta perdeyle sokaktan ayrılmış bahçesinden mi- moza ve nisan gülü dalları sarkardı dışarı. Ayla Kutlu Bu parçada kullanılan anlatım tekniğinin açıklaması aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? A) Gösterme (Sahneleme) tekniği: Olaylar, kişiler, varlık- lar okuyucuya doğrudan sunulur. Anlatıcı, okuyucu ile eser arasına girmez. Okuyucunun dikkati eser üzerin- de yoğunlaşır. BÖzetleme tekniği: Varlığı belirgin şekilde hissedilen anlatıcı olayları, kişileri veya diğer unsurları özetleye- rek anlatır. C)Geriye dönüş tekniği: Yazarlar şimdiki zamanda ya- şadıklarından dolayı eserlerde şimdiki zaman ağır basar. Bu etkiyi azaltmak için bu teknik sıkça kullanı- lir. Ayrıca kişiler ve olaylar hakkında bilgi verilirken de kullanılabilir. DBilinç akışı tekniği: Bu teknikle karakterin iç dünyası hiçbir kaygı olmadan okuyucuya aktarılır. Karakterin duyguları ve düşüncelerindeki değişimler bu teknikle verilir. Eiç monolog tekniği: Karakterin duygularının ve dü- şüncelerinin belirli bir mantık sırasıyla karakterin ağzından olduğu gibi anlatılmasıdır. Burada karakter kendi kendine konuşur.

15. Divan şiirinde yaygın olarak kullanılan nazım şekillerinden biri de kasidedir. Genellikle önemli bir kişiyi övmek, kimi za- man da yermek amacıyla yazılan kasideler 5-15 beyitten 11 oluşur. Kasideler; nesip, girizgâh, methiye, tegazzül, fahri- ye, dua adı verilen bölümlerden oluşur. Ancak "tegazzül" bölümü her kaside de bulunmayabilir. Bu nazım şekli ko- nularına göre tevhid, münacaat, naat, mersiye, methiye. IV hicviye gibi türlere ayrılır. Beyitlerin uyak düzeni ise aa, ba, V D Mi? 0 ca... şeklindedir. Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V 2. OTURUM

ân, ani ük a, iz Deneme - 7 Deneme VI ev Depost 31. Kendi oyunlarını acımasızca eleştirdiği için yaşlı eleştirmenden intikam alma fırsatı kolluyordu. Haftalardır reklamı yapılan oyunu, bu akşam ilk kez sahnelenecekti ve biletler tükenmişti. Eleştirmeni yolda görünce o firsatın geldiğini hemen anladı. Güler yüzle selamlaştılar. Oyuncu şöyle dedi: "Üstadım oyunumun ilk gösterimi var bu akşam. Sizi de aramızda görmek isteriz. Tabii yer kaldıysa..." Kurt eleştirmen hiçbir lafın altında kalmazdı, hemen cevabı yapıştırdı: "Üzülmeyin genç dostum, ikinci gösterimine geliriz, tabii sahnelenirse..." Bu anekdotta eleştirmen verdiği cevapla aşağıdakilerin hangisini ima etmiştir? A) Bir kerelik başarıların insanın mesleğindeki genel durumunu göstermeyeceğini B) Oyunun ikinci kez sahnelenecek kadar başarılı olması ihtimalini zayıf gördüğünü C) Oyunun ikinci gösteriminin daha iyi olacağını düşündüğünü owalnic D) Eleştirilerden ders almayanların başarısızlığa mahkûm olduğunu E) Tiyatroda seyirci sayısının başarılı olmanın ölçütü sayılamayacağını

8. 11. Mecnun'a dönmüşüm bilmezem gezdiğim Dağlar midir sahra midir çöl müdür Dostumun bağına girip dizdiğim Lale midir sümbül müdür gül müdür Karac oğlan düz ovalar Şahinin keklik kovalar Inil inil taş yuvarlar Büyük seller sende m'olur Bu dörtlüklerdeki kesme işaretlerinin kullanım amaçlarını yazınız.

17. Servetifünuncularla ilgili aşağıdaki yargıların hangisin- de bir bilgi yanlışı vardır? A) Türk edebiyatına, gerek anlayış, gerek içerik gerekse teknik bakımdan tamamıyla Batılı bir nitelik kazandır- mışlardır. B) "Her şey şiirin konusu olabilir." görüşünü benimsemiş- ler fakat dönemin siyasal baskıları nedeniyle aşk, doğa, aile hayatı ve gündelik yaşamın basit konularına eğil- mişlerdir. C) Daha çok, yaşadıkları ortamı anlatma yoluna gittikleri için konuları İstanbul'un çeşitli kesimlerinden almışlar- dır. D) "Sanatkârane üslup" ve yeni bir söz varlığı yaratma kay- gısıyla oldukça ağır bir dil kullanmışlardır. E) Süslü ve sanatlı bir dille yazdıklan, teknik bakımdan sağ- fam olan romanları, romantizmin etkisindedir.

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bo- zukluğu vardır? A) Yeni sözcüklere yöneltilen eleştiriler hoşgörü ile karşılanmalıdır. B) Denemenin en önemli işlevlerinden biri de insana kendini tanıtmasıdır. C) Bir kapının kilitli olup olmadığını öğrenmenin en güvenlikli yolu onu itmektir. D) Odanın sessizliğinin ya da bir sandalyenin duruşu- nun bile kendisine huzur verdiğini söylerdi. E) Sabahtan akşama kadar arkadaşlarıyla oynayıp eve kir pas içinde gelen çocuğa annesi çok kızdı.

9. Şathiye türündeki şiirleriyle tanınma Divan ve mesnevi ortaya koyma C/B. Hem heceyi hem aruzu kullanma Aşağıda verilen halk edebiyatı sanatçılarından hangisi yukarıdakilerden biriyle ilişkilendirilemez? ● A) Âşık Ömer C) Kaygusuz Abdal B) Karacaoğlan D) Âşık Seyrani E) Yunus Emre 2 OTURUM

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bo- zukluğu vardır? A) Zorlukların üstesinden gelmek için önce kendimi- ze inanmalı, korkumuzu yenmeliyiz. B) Konuklar hem program sunucusunun hem de izle- yicilerden gelen soruları yanıtlayacak. C) Milletlerin oluşumunda dil-kültür birliği önemli bir rol oynar. D) Kişilerin hem devlete hem de yaşadığı topluma karşı hak ve sorumlulukları vardır. E) Yerini bulmuş bir sözcük, bazen seçkin bir terim- den daha etkileyicidir.

12. Aşağıdakilerden hangisi Dede Korkut Hikâyeleri'nin özel- liklerin biri değildir? A Des Destandan halk hikâyeciliğine geçiş döneminin ürünle- rinden oluşmaktadır. B) Çağlar boyunca sözlü kültür içinde oluşmuş, 16. yüz- yılda yazıya geçirilmiştir. 16 Oğuz Türkleriyle ilgili olan hikâyelerde nazım ve nesir iç içedir. hikaye D) On iki hikâyeden ve bir ön sözdenjoluşan eser Dede Korkut tarafından yazılmıştır. Doğruluk, adalet ve yiğitliğin yüceltildiği hikâyelerin kahramanlan arasında, Dirse Han, Boğaç Han, Bayin- dir Han, Kazan Han vardır. D Mi

ÖSYM İKİZİ 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı bir zamirle sağlanmıştır? A) Tanıdığımız, sevdiğimiz insanlar ne gün döner yurduna? B) Kardeşimin bana ne hediye aldığını sen biliyor musun? C) Hava kirliliğinin yoğun olduğu bu şehirde ne geziyorsun? D) Köyde yaşayan anne ve babamdan bana ne haber ge- tirdin? E Son karşılaşmasında onlara ne söylemiş?

9. Aşağıdakilerin hangisinde bir yazım yanlışı yoktur? A) Günlerin ne getireceğini kim bile bilir ki? RALFANGS B) Şiddetin ne hoş, ne güzel şevkatin. Sana isminle hitap etmemin sakıncası var mı? D) Durakta bekliyenlerden birini tanır gibi oldu. E) Kaçsan da kurtulamazsın gönülümün elinden.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bo- zukluğu vardır? A) Geçmişteki olaylara öznel bir bakışla yaklaşmak, tarih bilinciyle bağdaşmaz. B) Otlaklar tarla hâline getirildikçe hayvancılığı geliş- tirmek zorlaşıyor. C) Böyle klişeleşmiş basmakalıp sözleri, düşünceleri bir kenara bırakmalıyız artık. D) Televizyon günümüz insanının, özellikle de genç- lerin eğlence aracı oldu. E) Duygu ve düşünceler tiyatro ve sinema gibi türle- rin özünü oluşturur. karekök

Küçük Kara Balık ısrar eder. Her şe- , hayatının yaşadığı yerden ibaret sler olduğunu öğrenmek istediğini dâhil olduğu ufak bir tartışmadan duğu dereden gider. Yaşadığı ma- ir köşede dursun; toplum normla- erler. Kitapta, karşılaştığı zorluk- masina amacına ulaşması ve onu klara yol gösterici olması anlatılır. parçada sözü edilen karakte- r? sur E) Meraklı C) Gururlu nularını günlük hayattan ümkün olmayan mucize- meyerek romantiklerden dir? 1. TOPH yayınc basit yaşamsal eylem- a hayatın bize sunduğu camış oluruz. şayamaz; bir fayda uğ- uluklarını yerine getir- delidir bu. Tabii ki için k tehlike içinde olmak tırdı. Her gözyaşının angi zamanda, hangi emliydi. rip evcil bir hayvan u. Ne var ki sabah, amaya devam eden Zamanın birinde yaşlı bir adam, çok güzel tüyleri olan bir kuşu sapanıyla ayağından vurur. Kuşu evine getirip yarasını iyileşti- rir. Kuşun ayağına bir ip bağlayarak kuşu omzuna koyar ve kuş mezatı yapılan çarşının yolunu tutar. Eşsiz güzellikteki kuşu gören herkesin ağzı bir karış açık kalmıştır. Mezattaki tüm ka- labalığın ilgisiyle karşılaşan yaşlı adam hâlinden çok memnun- dur. "Benim kuşum böyle güzel, benim kuşum şöyle gösterişli Tüyleri bir gökkuşağı gibi renkli, sesi de çok güzel..." diye bö bürlenirken genç bir adam gelir. Kalabalığı görür görmez o da gider kuşun yanına. Dikkatini çeken ilk şey ise kuşun ayağına bağlanmış ip olur. Yaşlı adamın yanına yaklaşır ve kendi om- zundaki cılız, gösterişsiz kuşunu göstererek "Şu gördüğün cılız kuş benim fakat senin omzundaki güzeller güzeli kuş senin de- ğildir." deyince adam küplere biner. Genç adam haklı olduğunu savunmaya devam eder hatta bunu kanıtlamak için bir öneride bulunur. Önce kuşun ayağındaki ipi çözmesini sonra ikisinin de kendi kuşlarını serbest bırakmalarını söyler. Adam kalabalığa rezil olmamak adına biraz da hırsıyla o anda ipi çözer. İkisi de aynı anda kuşlarını gökyüzüne salar. Eşsiz güzellikteki kuş, öz- gürlüğüne kavuşunca olabildiğince hızla kanat çırpıp yüksek- lere doğru uçar ve gözden kaybolur. Genç adamın cılız kuşu ise mezat alanında birkaç tur attıktan sonra sahibinin omzuna konar. Genç adam, kuşunun kanatlarına bir öpücük kondurur ve kendisiyle olmayı tercih ettiği için ona teşekkür eder. 35. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenebi- lir? A) Sadece birlikte değişen ya da birlikte aynı kalmayı göze alanlar, bir arada olmaya devam edebilir. B) Özgür bırakıldığında sana geri dönen şeyler, onların sana ait olduğunu anlaman için yeterlidir. C) Kibir içindeki bir zihin katı ve duyarsızdır oysa farkındalık sürekli esnek elmayı gerektirir. D) İnsanlar sevilmek, eşyalar ise kullanılmak için vardır; tam tersini yapmak huzursuzluğun nedenidir. E) Kendi sözlerinin ağırlığını taşımaya güç yetiremediği için başkalarının sözleriyle hareket edenler vardır. 36. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak 1. okuyucuyu olay içinde yaşatma II. benzetmeye başvurma III. genelleme yapma IV. kişileştirmeden faydalanma yargılarından hangisi söylenemez? A) Yalnız I B) Yalnız III D) Lve Il E) Il ve I C) Yalnız IV 37-38. soruları aşağıd Geçinmek için ne yapte kalbinin arzuladığı şeye edip edemediğini bilme ilgilendirmiyor. Aşk içi için, bir aptal gibi gör mek istiyorum. Ay' ins beni ilgilendirmiyor. ğını, hayatın ihanet korkusundan kapan maya, azaltmaya ya oturamayacağını bi olup olamayacağın bizi dikkatli ve gerç edip coşkunun se verip vermeyece nin doğru olup o dürüst olmak için mayacağını; ihan net edip etmeye nilebilir olup ola olmasa da güze 37. Bu parçadan h bilir? A Mutlu ve L yetinmeyi Gerçekler güvenilirli Insanın s ması öne D Hayatın nın yapr E) Hayatta mayı g 38. Bu par mak is A) En B) Bü C) Ka D) D (E)