Lise Türkçe Soruları

26. Deneme yararlanmak başka bir şey, öy- küyü deneme üslubu içerisinde kaybetmek başka bir şeydir. Yani denemeden yararlanırsınız ama gene de öykünün baskın özellikleri galip gelmelidir. Ben bunu başardığımı düşünüyorum. Zaten aksini düşünseydim bu öyküler kitaplaşmazdı. Bugüne kadar da bu yönde bir eleştiri almadım. Örneğin, Milan Kundera'nın ro- manlarında çok cesur pasajlara rastlanır. Cesur der- ken iyiden iyiye felsefileşmiş pasajlardır bunlar. Ama ben hiçbir zaman Kundera'nın ipin ucunu kaçırdığını düşünmedim. Zira kontrol hep onun elindedir. Okura bunu hissettirir. Tersi de olabilirdi. Felsefilik oyunun- da kaybolabilirdi Kundera. Bana bu yönde bir eleştiri yapılmadı. Bu parçanın yazarından aşağıdakilerden hangisini upp söylemesi beklenemez? gin 23 A) Eleştirel yaklaşım, edebiyat dünyamızdaki herkes için olmazsa olmazlardandır. TROPI B) Türler arası geçişkenlik var olsa da her tür kendi kimliğini nihayetinde korumalıdır. MAR R C) Düşüncenin hikâyede yer alması uygun bir şekilde MADLINGSO AUTOWA@dmed Conle yapıldığı sürece kabul edilebilirdir. GRE ANGIN DY Neyi anlattığınızdan daha önemlisi bahse konu et- tiğiniz şeyin dizginlerini elinde tutup tutamadığınız- dir. 76 E) Öykülerimde deneme üslubunun ağırlığının hisse- dilmesi beni mutlu eder. OVER CAP

Aşağıdaki tabloda verilen dizelerin özelliklerini tablo üzerinde işaretleyiniz. İsim Cümlesi Dizeler Istanbul'u dinliyorum gözlerim kapalı Hoyrattır bu akşamüstüler daima Ne doğan güne hükmüm geçer Ne hâlden anlayan bulunur Her tarafta yükseklik, her tarafta ıssızlık Yalnız arabacının dudağında bir ıslık Pencerenden bir gül attığın zaman Işıklarla dolacak kalbimin içi Elemim, bir yüreğin kârı değil Fiil Cümlesi Eksiltili Cümle Olumlu Cümle Olumsuz Cümle

Doğma büyüme Akdenizli olan erguvan; nisan ayının ikinci haftasında, baklaya benzer küpelerini, eflatun rengi çiçek- lerini aynı anda takmış, yeşil yapraktan kalbiyle romantik bir genç kızdır. Şehrin umulmadık sokaklarında, tepelerin- de, bahçelerinde görülür. Batı Anadolu'da çiçekleri çiğ olarak ya da yağda kavrularak yenen erguvanın, bölgelere göre değişen başka adları da vardır. Asaleti simgeleyen erguvanın rengi de oldukça etkileyici. Adına şenlikler düzenlenen, romanlara ismi verilen, şiirlerde sözü edilen büyülü bir bitkidir erguvan. Bu parçanın dil ve anlatım özellikleri arasında aşağıda- kilerden hangisi yoktur? O 6. A Insana özgü nitelikleri doğaya aktarma BY Hem nesnel hem öznel yargılara yer verme C) Betimleyici ögelere başvurma D Dolaylı anlatıma ağırlık verme E) Benzetmelerle düşsel anlatımı yeğleme imit 74 8.

of erken r ve- 604 erin 1. Burada iletinin kendisi ve genel olarak kullanı- ci imzası yer alır. II. İletiyi özetleyen başlık III. Buraya yazılan adresler iletide gözükmez IV. Belli bir adresten gelen e-postayı cevaplamak için kullanılır Lugh V. İletiyi alanın adresi Yukarıdaki açıklamalar hangisiyle ilişkilendiri- lemez? A) ek B) alici D) gizli karbon Konu E) e-posta bedeni OM

9. Düzyazı yürümeye, şiir ise dansa benzetilebilir; yürüme- nin kendisi dışında bir amacı vardır. Dansın amacı ise kendisidir. Bu metinde aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Tamlayanla tamlanan arasına sıfat girmiş belirtili ad tamlaması B) Kurallı birleşik eylem C) Birleşik çekimli, basit eylem D) Sifat grubu içinde yer alan kişi zamiri E) Fiilden fiil yapım eki

D) Kardeşim bu hed E) Doktorun verdiği talimatlara eksiksiz uy. olacak. 11. Insanoğlu ilk zamanlarda haberleşmek için duman kullan mış, duygu ve düşüncelerini ifade etmek için mağaralarda taşların üzerine figürler kazımış, daha sonra kilden tabletle- rin üzerine resimler yaparak veya yazılar yazarak duygu ve düşüncelerini paylaşmıştır. Bu cümlede çekimli kaç eylem vardır? A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3

14. Nereden gelir şiirin insan yaşamındaki etkin ve kuşatıcı yeri? Çağlar boyunca üzerinde çok durulmuş, tartışılmış bir sorudur bu. Her dönem, kendince bir yanıt getirmiş, şiirin insan üzerindeki etkisini bir yönüyle açıklamaya çalışmıştır. Kimilerine göre coşkusal özünden, ritmik yapısından gelir şiirin büyülü gücü. Kimilerine göre aklı, yerleşik düşünme ve algılama biçimlerini altüst etme- siyle açıklanabilir. Kimileri için de söyleyişindeki yoğun- luktan, sözcüklerle yaratılan somutluktan gelir. Bütün bunların birleştiği, kesiştiği ortak bir nokta var: Şiir, dil içinde özel bir düşünme, özel bir söyleyiş biçimidir. Bu parçada şiirle ilgili asıl anlatılmak istenen aşağı- dakilerden hangisidir? A) Şiir, asırlar boyu farklı süreçlerden geçerek en ol- gun hâline günümüzde ulaşmıştır. B) Şiirin etkileyiciliği, kendine özgü anlam yoğunluğu ve üslubundan kaynaklanır. C) İnsanlığın doğuşuyla birlikte şiir başlamış, her dö- nemde bünyesine yenilikler ekleyerek varlığını sür- dürmüştür. D) Şiir, bütün düşünce sistemlerini altüst eder. E) Şiirler insanların tarih boyunca en çok sevdiği türdür.

9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi iş (kılış) fi- ilidir? A) Dedemden kalan o eski kitabı sandığın içinde buldum. Ba B) Yaşlı kadın otobüsün ön koltuklarından birine oturdu. C) Küçük kızın saçları çok çabuk uzuyordu. D) Yağmurun altında kalan bisikletin zincirleri paslanmış. E) Kazayı gören herkes olay yerine koştu. 140

Aristo'nun yaşadığı dönemde küresel, simetrik ve sonlu bir evren algısı vardı. Homeros'un İlyada destanında kullandığı ölçü "heksametron" veznindedir. Bu vezinde parçalar simetriktir ve dairesel bir biçimleri vardır. Dante'nin yaşadığı C Orta Çağ'da Hristiyanlığın "teslis" (bab-oğul-kutsal ruh) inancından dolayı "üç" sayısı özel bir önem kazanmıştır. Dante'nin İlahi Komedya'sı da "uc" esasına göre kurulmuştur. Bir kere üçlüklerle yazılmıştır, ayrıca üç ana bölümden oluşmuştur, her bölümde 33 kanto vardır. Newton fiziği ile edebiyatın somut gerçekçiliğinin, Einstein fiziği ile modern ve postmodern edebiyatın atbaşı yürüdüğünü de söyleyebiliriz. Bu parçadan çıkarılabilecek en kapsamlı yargı aşağıdakilerin hangisidir? A) Edebiyat inançlardan değil bilimden beslenir. B) Bilimler insanın dünyayı algılayış biçimine etki etmiştir. C) Dönemin evren algısı ve inançları edebiyatta yansımasın bulur. D) Edebiyatla bilim, inanç gibi diğer toplumsal kurumlar karşılıklı etkileşim içindedir. İnsanoğlunun inançları her dönem edebiyatın çekici konularından olmuştur.

116 6. Otuz yıl önce birlikte edebiyata başladığımız arkadaşlar- dan en öndekiler önce başkalarıyla onları bulamadıkların- da da kendileriyle kavga ederek bizzat kendi kendilerini imha ettiler. İşe edebiyatla başlayıp zamanla edebiyatı, kültürü küçümsediler, kendi kişiliklerini etrafa dayattılar, havalarından yanlarına varılamadı Bazıları bürokrasinin ışıltısına bazıları da mal hırsına teslim oldular. Ortaya da bir şey koyamadılar. İlk dönemlerde atak olmasalar bi- le kendileri olmayı başaranlar ve çalışanlar ise bugüne taşındılar, var oldular. Onlarca eserle edebiyat ve kültür hayatını kuşattılar. Hayatta; sabır, zekâ ve adanmışlık ile hareket edildiğinde başarı kaçınılmaz oluyor. Kendini be- ğenmişlikle hareket edip etrafa kötülük yayarak hiçbir şey olunmuyor. Yazarın bu parçada sanatçılarla ilgili olarak vurgula- mak istediği aşağıdakilerden hangisidir? and dissance Sanatla uğraşanların başarılı ve mutlu bir hayat sür- düğü B) Sanatın, insanın varoluşunu gerçekleştirmede tek ba- şına yeterli olmadığı Sanatının yerine kendini koyanların yazın dünyasın- da iz bırakamadığı Genç yaşta edebiyat dünyasına girenlerin enerjileri- ni kısa sürede yitirdiği Sanatıyla bir yere gelenlerin kendilerine geniş alan- lar açmak için arkadaşlarına karşı mücadele verdiği

dar temizdi. ertemiz, piril işgal n, kirliliklerin doğa, insanların rı kirlenme etiremez uyundan öller? Ne edemiyor n içini ve meydana cöpler cin ve temiz inin da inde ve Ill 11. Deneme 26 Kemal Bilbaşar, roman metnini topluma yabancılaşmış ressamın anlatımı ve bakış açısı üzerine kurar. Böylece, kahramanın iç dünyasındaki karmaşayı, çelişkileri, toplum karşıtı tutumunu yakından tanıdığımız gibi, bir birey olarak yaşadığı sıkıntılara da ortak oluruz. Kemal Bilbaşar, bir karşı-kahraman olarak seçtiği ve incelikle işlediği bu kahraman-anlatıcı yoluyla inandırıcı ve etkili bir iç ve dış dünya perspektifi sunar. Adını bilmediğimiz ve metnin hiçbir yerinde adına rastlayamadığımız kahraman-anlatıcı, kendi içindeki karmaşık labirentlerde dolaştırır bizi. Topluma yönelik öfkesini kendi yaşantıları ve düşünceleri üzerinden dillendirirken; toplumun, kalıplaşmış gelenek ve görenekleriyle, anlamsız kurallarıyla kendini (bireyi) nasıl bir bunaltı ve boğuntuya uğrattığını derinden hissettirir. Özgürleşme onun için kaçınılmazdır; birey olarak kendi varoluş sorununu çözecek, kendi özünü oluşturacaktır. Kendi karanlığıyla yüzleşmeden aydınlığa ulaşması ve kendini gerçekleştirmesi olanaksızdır. Bu parçaya göre kahramanın "inandırıcılık yönünün" ortaya çıkmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? An Özgürlüğü her şeyin üstünde tutması B) Açık sözlü olması C) Yadırganan davranışlara sahip olması D) Yazarın sözcülüğünü üstlenmemesi Hayal gücünün geniş olması 12 kampus

3. (1) Don Kişot edebiyat tarihinin en ünlü birkaç kahrama- nından biridir. (II) Hamlet, Pollyanna, Odysseus, Küçük Prens gibi diğer ünlü kurgu kahramanlardan daha çok ta- nınır ve belki hepsinden daha fazla sevilir. (III) Don Kişot, okuduğu şövalye romanlarının hayal dünyasında yaşar. (IV) Onu Cervantes'in romanından tanıdığını bile unutur insan. (V) Ideallerinin peşinde koşmasına saygı duyar, dünyanın acı gerçeklerinin onu yenmesine üzülür, zayıfların güçlüler karşısında ezilmelerine karşı duyduğu heyecanı destekler. (VI) Ama bir yandan da bu yaşlı şövalyenin çaresizliğine ay- kırılığına güler. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşün- cenin akışını bozmaktadır? A) II B III C) IV D) V E) VI

3. (1) Don Kişot edebiyat tarihinin en ünlü birkaç kahrama- nından biridir. (II) Hamlet, Pollyanna, Odysseus, Küçük Prens gibi diğer ünlü kurgu kahramanlardan daha çok ta- nınır ve belki hepsinden daha fazla sevilir. (III) Don Kişot, okuduğu şövalye romanlarının hayal dünyasında yaşar. (IV) Onu Cervantes'in romanından tanıdığını bile unutur insan. (V) İdeallerinin peşinde koşmasına saygı duyar, dünyanın acı gerçeklerinin onu yenmesine üzülür, zayıfların güçlüler karşısında ezilmelerine karşı duyduğu heyecanı destekler. (VI) Ama bir yandan da bu yaşlı şövalyenin çaresizliğine ay- kırılığına güler. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşün- cenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV D) V E) VI

kural- TEST/2 10. I. bir bütün olarak toplumun II. bunalımı içerisinde III. sanatın ortamını yitirmesi IV. bulunduğunun ispatıdır V. bir kültür ve medeniyet Yukarıdaki sözler kurallı ve anlamlı bir cümle oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan ikinci olur? A) I. C) III. D) IV. O 1-11-111-V -|V tonkidin E) V. TYT mater

9. İçimde damla damla bir korku birikiyor; Sanıyorum, her sokak başını kesmiş devler... Üstüme camlarını, hep simsiyah, dikiyor; Gözüne mil çekilmiş bir âmâ gibi evler. NOV Bu dizelerdeki bazı kelime ve eklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? dosy signed Yönelme hâl eki almış birden fazla sözcük vardır. Bulunma hâl eki almış bir sözcük vardır. Hem iyelik hem hâl eki almış sözcükler vardır. "Camlarını" sözcüğü, hem iyelik hem belirtme eki almıştır. "Çekilmiş" sözcüğü, sadece çekim eki almıştır.

ASMANTAKYK 6. Otuz yıl önce birlikte edebiyata başladığımız arkadaşlar- dan en öndekiler önce başkalarıyla onları bulamadıkların- da da kendileriyle kavga ederek bizzat kendi kendilerini imha ettiler. İşe edebiyatla başlayıp zamanla edebiyatı, kültürü küçümsediler, kendi kişiliklerini etrafa dayattılar, havalarından yanlarına varılamadı Bazıları bürokrasinin ışıltısına bazıları da mal hırsına teslim oldular. Ortaya da bir şey koyamadılar. İlk dönemlerde atak olmasalar bi- le kendileri olmayı başaranlar ve çalışanlar ise bugüne taşındılar, var oldular. Onlarca eserle edebiyat ve kültür hayatını kuşattılar. Hayatta; sabır, zekâ ve adanmışlık ile hareket edildiğinde başarı kaçınılmaz oluyor. Kendini be- ğenmişlikle hareket edip etrafa kötülük yayarak hiçbir şey olunmuyor. Cuesers Yazarın bu parçada sanatçılarla ilgili olarak vurgula- mak istediği aşağıdakilerden hangisidir? and dissance X Sanatla uğraşanların başarılı ve mutlu bir hayat sür- düğü B) Sanatın, insanın varoluşunu gerçekleştirmede tek ba- şına yeterli olmadığı Sanatının yerine kendini koyanların yazın dünyasın- da iz bırakamadığı d Genç yaşta edebiyat dünyasına girenlerin enerjileri- ni kısa sürede yitirdiği 8. Sanatıyla bir yere gelenlerin kendilerine geniş alan- lar açmak için arkadaşlarına karşı mücadele verdiği O n m b t C t