Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklerj
23.1. İki yıldır bu işin peşinde koşuyordu.
II) Doru at bu hafta koşmayacak.
III. Yaşlı kadın atları arabaya bir çırpıda koştu, yo-
la çıktı.
IV. İşler zamanında yetişsin diye yanıma bir de
yardımcı koşmuştuk.
V. Her işe beni koşuyorlar, diye söylendi.
V Ben kaçıyorum, abim de arkamdan koşuyor-
du.
"Koşmak" sözcüğü kaç farklı anlamda kulla-
nılmıştır?
A) 6
B) 5
C) 4
D) 2
E) 2
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerTest
8
SÖZCÜK ANLAMI TAR
Yeni Nesil Anlam S
canti
Üstünde durmak gerekirse dinamik, değişik ses grafiklerini
içeren, çok sesliliği oluşturmuş bir şiirdir onunkiler.
Bu cümledeki altı çizili sözcüğün cümleye kattığı anlam
aşağıdakilerden hangisinde yoktur?
A) Neden olmasın, çok istekli bir çocuk üstelik genç ve
hareketli.
B) Yeni ufuklar arıyor, insanlarla daha geniş, canlı ilişkiler
kurmak istiyordum.
C) Sakin, dürüst, kıyafeti ve tavırları ile kendini belli eden
bir adamdır.
D) Umut, can suyu gibidir; insanı devingen ve güçlü tutar.
E) Ben olsam oyun için daha etkin birini seçerdim ama
düşüncene saygı gösteriyorum.
hot al
Mina özen
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerALIŞTIRMA 7
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşıt anlamlı sözcükler
bir arada kullanılmıştır?
A) Gençliğin değerini, gençliği kaybedince anlar çoğu insan.
B) Her dakika hatta her saniye benim için çok önemli, dedi.
C) Birbiriyle iletişim hâlinde olan insanlar, kolay kolay hata yap-
maz.
D) Geçmişi unutmadan geleceği planlayan devletler kalıcı olur.
E) Gördüklerinden değil görmediklerinden korkacaksın bu ha-
yatta.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler5. "Ben yükseklere çıkmak, oradan sizlere bakıp gülmek
istiyorum." cümlesindeki mecaz türü aşağıdakilerin
hangisinde vardır?
A) Edebiyat denen düşünceler yığınına her saniye yeni
imgeler ekleniyor.
B) Yöre halkının yetiştirdiği meyveler, soğuktan etki-
lenmeyecekmiş.
C) Yaşamı boyunca kazandıklarını bir gecede yok et-
miş.
D) Trafikle ilgili sorunları çözebilmek için çalmadık kapı
bırakmamıştı.
E) O günkü toplantıda işin tüm sorumluluğunu kendisi
üstlenmiş.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerDenemede öğretici olmak yetmez, bir de denemecilerin
üslupçu olmaları, dilin bütün inceliklerinden yararlanabil-
meleri gerekir. Denilebilir ki deneme, şiirden sonra, daha
doğrusu şiirle birlikte, az sözle çok şey söyleme sanatıdır.
Bu parçadaki altı çizili bölümle şiir ve denemenin han-
gl yönü vurgulanmıştır?
A) Duru bir nitelik taşıdıkları
BY Özlü bir anlatıma sahip oldukları
C) Difin inceliklerini yansıttıkları
D) Özgün bir üslubu barındırdıkları
E) Yalınlığı ön plana çıkardıkları
3
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler24.-25. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
24. Yahya Kemal Beyatlı, şiir yazdıklarını söyleyen yeni yet-
me öğrencileri Tanpınar ve Dıranas'a şöyle demiş: "Ço-
cuklar, boşuna gayret ediyorsunuz. Şiir benimle bitti!" Bu
hatırayı daha Tanpınar'ın günlüğünden okumadan çok
önce, Tepebaşı'ndaki eski Istanbul Kitap Fuarı günlerin-
den birinde, konuşmacıdan dinlemiştim. Tabii konuşmacı,
zihnimdeki soruyu bakışlarımdan anlamış ve sormami da
beklemeden sorunun cevabını vermişti hemen: "Şairler
böyledir, gençlikte şiirin kendileriyle başladığını, yaşlılık-
ta ise kendileriyle bittiğini sanırlar. Ben, ne şiirin benimle
başladığını iddia edecek kadar genç ne de benimle bitti-
ğini söyleyebilecek kadar yaşlıyım."
Bu parçada yer alan altı çizili sözle Yahya Kemal'in,
öğrencilerinin hangi çabasını boş gördüğü vurgulan-
mıştır?
A) Şiirde anlam derinliği yakalama arzusunu
B) Artık güzel şiirler yazmanın imkânsız olduğunu
C) Edebiyatta kalıcılığı yakalamanın ancak çağına ayak
uydurmakla olduğunu
D) Edebiyatla uğraşmanın gereksiz eylemler olduğunu
geçilemeyeceği-
Büyük şairlerin unutulmasının önüne
ni
26.
Palme Yayınevi
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler6.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yay ayraç yanlış
kullanılmıştır?
A)
legi, erigi sever
D)
Ayrılma (çıkma) durum eki, eklendiği sözcüğe göre
sertleşmeye uğrar.
Adam -(Ayağa kalkar.) Sen kim oluyorsun?
C) Kadın, çocuğunun zeki (!) olduğunu israrla vurgu-
luyor.
1218 (?) yılında doğan şairin gençliği savaşlarda
geçmiş.
Doğup büyüdüğü şehri (Muğla'yı) çok seviyordu.
47
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklerdiğincelerin
serpe
d
Romanlarına ve öykülerine fikirlerini serpen (yaşamını
yansıtan) yazarlara genellikle eleştirmenlerce ya da bu
konuda kalem oynatabildiğini (yazı yazdığını) iddia eden-
11
lerce hor bakılır (değersiz sayılır) ya da bu yargıyı biraz
daha hafifletirsek dudak bükülür (küçümsenir) ama yine
IV
de bu çokbilmişlerce (her şeye aklı erenlerce) hem kabul
V
görmüş hem de bu tarzda yazılmış çok iyi romanlar sırala-
yabilirim.
erdiğin sonen
Bu parçada numaralanmış sözlerin hangisi ayraç için-
de verilen açıklamayla anlamca uyuşmamaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
ky
E) V
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklerçme çabası
ka romanın
ştir.
bir yazar
geliyor?
göster-
eğe koy-
Si acima-
a benim
da aşa-
Imak
A
134
tir.
E) V. cümlede kendini tanımanın doğuştan ka
özelik olmadığı vurgulanmıştır.
Hilan bir
Şiirimiz 2000'li yıllardan bu yana bir dizi manifesto ile ta-
yeni
niştı. Bu manifestolar şiirle ilgilenen en geniş kesimde
arayışları kışkırttı. Şiir ortamımızın son derece renkli, canlı
ve üretken olduğunu görmek umut verici. Her yıl dörtten
fazla şiir yıllığı yayımlanıyor. Kendimce anlamaya ve yer
yer de sindirmeye çalışıyorum. Buna rağmen okur olarak
kalmayı yeğliyor, uzun zamandır şiir yazmıyorum. Bu ma.
nifestolar da olmasa kıpırdayacağım yoktu. Şimdi bir şeyler
yazmanın sırası geldi galiba diyorum.
Bu parçadaki altı çizili sözlerin parçaya kazandırdığı
anlamlar arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Hâlsiz ve yorgun düşmek
B Bildirilerle yansıtılan düşüncelere tanık olmak
C) Mevcut olanların dışında bir şeyler bulmaya teşvik
etmek
D) Bir alanda kendi içinde çeşitlilik barındırmak
Üzerinde düşünüp kavramaya çabalamak
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler8.
Şairlik ne ilham ile ne aşk ile ne de bilgi iledir. İyi ve
yeni şiir demek el değmemiş hayaller söylemektir.
Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bilinmeyen, söylenmemiş hisler
B) Aşksız, ilhamsız söyleyişler
C) Kendiliğinden ortaya çıkan duygular
D) Geleneğe uygun düşmeyen mecazlar
E) Yeni ve ölümsüz düşünceler
PARAGRAF SORU BANKASI
6
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler7.
BAŞARI İZLEME TESTI
Yaşar Bey her zaman kendi vücudu ile meşguldü. Ken-
dinde sürekli bir rahatsızlık, hastalık olduğu düşüncesine
kapılmıştı. Yaşar Bey bir kelime ile, vücudu kendi gözü-
nün önünde olan adamdı. Bilhassa ihtiyatsız bir dokto-
run bir gün ona, onda hakiki bir kalp hastalığı olabilece-
ğini söylediğinden beri bu telaş artmıştı.
Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabile-
cek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Size verilen görevlerle ilgili olarak sorumsuz ve ilgi-
siz olmanız kabul edilemez bir durum.
B) Babasını görünce suçu ortaya çıkacak diye telaşlan-
mış, oldukça panik yapmıştı.
C) Ürünleri teslim ederken yeterli dikkat ve özeni gös-
termediği için bazı ürünler zarar görmüş.
D) Yaşlandıkça kontrolünü kaybeden huysuz ve aksi bir
insana dönüşmüştü.
E) İbrahim Bey işle ilgili konularda ileriyi düşünerek öl-
çülü davranmayı bir türlü beceremiyordu.
10
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler5.
Altın boynuz unvanlı Haliç'in kıyıları, bahtsız bir devir yaşadık-
I
||
tan sonra yeniden canlandı. Suyun her iki yakasına inşa edilen
ama bir devrin çöplüğüyle gözden kaybolan İstanbul mirasları,
|||
IV
temizleme ve düzenlemeler sayesinde tekrar eski güzelliğiyle
ortaya çıkıp şehir halkıyla kucaklaştı. Balıklar geri döndü, ağaç-
lar sahile indi. Fabrikaların işgal ettiği Ayvansaray kıyı şeridi ge-
V
niş bir parka dönüştüğünden beri daha mutlu ve huzurlu.
Bu parçadaki numaralanmış sözlerle ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi yanlıştır?
A) I.sinde dolaylama vardır.
B) Il.si "dönem" sözcüğüyle eş anlamlıdır.
C) Ill.sü sesteş bir sözcüktür.
D) IV.sü kişileştirilmiştir.
E) V.si yan anlamıyla kullanılmıştır.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerJ
Soru 2
Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcükler anlamca
birbirine en yakındır?
A) Bir süre sonra kendisi de bu akımın, bu tartışmanın içinde yer al-
mıştı.
B) Bu kitapları belirlediğiniz ölçütlere göre seçin, ayırın.
C) Kendisine yapılan bu haksızlığı, bu saygısızlığı içine sindiremiyordu.
D) Bütün bunları, kendisinin yerine, önüne geçmek isteyenler dü-
zenliyordu.
E) Bu makineler ötekilere göre daha kullanışlı daha pahalıdır.
Çözüm
ÖSYM Sorusu
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerKutu
19
arış-
esin
e at-
tır.
ES)
bi-
IŞ-
ES)
BÖLÜM 2: SÖZEL MANTIK MUHAKEME
KONU 2: IKI VE DAHA FAZLA DEĞİŞKENLİ SIRALAMA
Fırat'ın Trabz
den kesinlikle
A) Konya
1.
1.-4. soruları aşağıdaki bilgilere göre
cevaplayınız.
Dikkat, soruları birbirinden bağımsız olarak
cevaplayınız.
Bir kurumun düzenlediği geziye Konya, Istanbul, Adana,
Muğla, Diyarbakır, Şanlıurfa, Trabzon illerinden ikişer
öğrenci katılmıştır. Bu geziye Ali, Berrin, Cengiz, Deren,
Evren, Fırat, Gül, Havva, İbrahim, Kemal, Lâle, Mustafa,
Nevin ve Osman adlı öğrenciler katılmıştır. Bu öğrencile-
rin hangi illerden geldiğiyle ilgili olarak aşağıdaki bilgiler
verilmiştir:
▸ Deren Muğla'dan, Kemal Adana'dan, Mustafa
Trabzon'dan gelmiştir.
▸ Ali ve Evren aynı ilden gelmiştir.
▸ Gül ve İbrahim aynı ilden gelmiştir.
▸ Berrin ve Lâle Konya ya da İstanbul'dan gelmiştir an-
cak ikisinin geldiği il birbirinden farklıdır.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle
doğrudur?
A) Evren Konya'dan gelmiştir.
B) Gül Diyarbakır'dan gelmiştir.
C) Havva Muğla'dan gelmiştir.
D) Lâle ve Fırat aynı ilden gelmiştir.
E) Cengiz
ve Nevin farklı illerden gelmiştir.
(2011-ALES)
KINFORMAL YAYINLARI K Kara Kutu YAYIN INFORMAL YAYINLARI K Kara Kutu YAYIN INFORMAL YAYINLARI Kara Kutu YAYIN INFORMAL YAYINLARI
3.
D) M
Bu bilgilere
gelmiş olam
A) Evren
D)
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerMIRAY YAYINL
4. Sonsuzluk hissi uyandıran geniş bozkırları, keşfedilmeyi
bekleyen vadileri, ormanları, tarihi kalıntıları, yöresel yemek-
leriyle Anadolu'nun önemli duraklarından biri Çorum ili. Taş-
iv
rasında sessiz sakin bir hayatın sürdüğü, ilçe merkezlerinde
ise yüzünü modern bir yaşama çeviren Çorum, bulunduğu
11
yörenin en büyük sanayi merkezi olma unvanını da taşıyor.
|||
İl, her köşesinde başka bir değer, renk, hikâye barındırıyor.
Yaklaşık iki yıl "Hitit Yolu" ve "Kızılırmak Havzası Gastrono-
mi Yolu" eko-turizm projelerini hayata geçirmek için
Çorum'u karış karış gezdim. Çorum'u keşfetmenin yolu,
ili baştan başa kateden Kızılırmak'ın peşine düşmekten ge-
IV
çiyor. Türkiye topraklarında doğup denize dökülen en uzun
akarsu olan Kızılırmak, yaklaşık 1300 kilometrelik renkli se-
rüveninin önemli bir bölümünü Çorum'da geçiriyor.
V
Bu parçada altı çizili sözlerin hangisinde mecazlı söyle-
yiş yoktur?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
1
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler3. (1) Agripina Fyodorovna Antipova 1920 sonbaha
rında, bulunduğu yük gemisinin güvertesinden İs
tanbul'u ilk kez gördüğünde, karnında küçük, Sır.
tında büyük bir şişkinlik vardı ve çok açtı. (II) Kinm
dan yola çıktıklarından beri üç gündür birlikte ayak
ta seyahat ettiği insan kalabalığının içinde, kocası
nın da yardımıyla kendine zar zor yer açarak, kor-
kuluklara yapıştı ve kendilerini bekleyen şehrin ne-
ye benzediğini görmeye çalıştı. (III) Daha küçük bir
kızken bile, renklerle oynamayi her şeyden çok se
verdi. (IV) Grosny'de dünyaya geldiği, çocukluğunu
geçirdiği malikâne şarap kırmızısı, ailecek her pa-
zar ayine gittikleri kilise de parşōmen sarisiydi me-
sela. (V) Gittiği herhangi bir yerde kendini evinde
hissedebilmesi için, öncelikle oranın rengini göre
bilmesi gerekirdi. (VI) Yortu zamanlarında kalmaya
doyamadığı Kislovtsk'taki villa, çiğle yıkanmış par-
lak yeşil; evlendikten sonra kocasıyla yaşadığı ev
ise kış güneşi turuncusuydu zihninde.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden han-
gileri yer değiştirirse parça anlamlı bir bütün
olur?
A) Lve Il
B) Il ve til
D) IV ve V
C) III ve
E) IV ve VI