Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

23. Yusuf Has Hacip tarafından kaleme alınan Kutadgu Bilig, birçok ilk olma özelliğini üzerinde taşır. Türk edebiyatında ----, olma bunlardan bazılarıdır. Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada boş bırakılan yerlerden birine getirilemez? A) aruzla yazılan ilk eser B) mensur şiir örnekleri içeren ilk eser C) siyasetnâme türündeki ilk eser D) mesnevi nazım biçiminde yazılan ilk eser E) İslamiyet'in etkisindeki ilk eser

3. Bunları yazarken fazla aşırı, keskin genellemeler mi yapı- yorum diye kuşkuya kapılmiyor değilim. Aslında bu dü- şüncelerimi daha soğukkanlı, daha iddiasız şekilde ya- zabilirdim. Ama özellikle bazı genç yazarlar üzerinde uy- gulanan baskı ve edebiyatın hayattan sürülüp çıkarılışı beni çok üzüyor. Bu yüzden okurları olabildiğince sars- maya, bir başka açıdan bakmalarını sağlamaya çalışıyo- rum. Bu cümledeki altı çizili sözü anlamca karşılayabile- cek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Eğitime önem veren, evlatları okusun diye her türlü fedakârlığı yapan bir anne-babaydı. B) Hayaller kuran, kurduğu hayallerin gerçekleşeceğine inanan mutlu bir çocuktum. C) Toplantıda öne sürülen aykırı görüşlere rağmen ilimli yaklaşmakla çok doğru bir karar vermişim. D) Müthiş yüce gönüllü insanların çalıştığı, kimsesiz ço- cuklar için çalışan bir sivil toplum örgütüydü. E) Başvurumun onaylanması için her şeyi yapacağım, kabul edilmezse itiraz hakkımı kullanacağım.

7. Bilimsel metinler ve edebî metinlerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Bilimsel metinlerde terimlere, edebî metinlerde yan ve mecaz anlamda kullanılan kelimelere yer verilir. B) Bilimsel metinlerde nesnel, edebî metinlerde öznel bir anlatım tutumu sergilenir. C) Bilimsel metinler herkesçe aynı biçimde anlaşılabilirken edebî metinlerde çok anlamlılık söz konusudur. D) Bilimsel metinlerde fiziki gerçeklik, edebî metinlerde kurgusal gerçeklik söz konusudur. E) Her iki metin türünde de söz sanatlarından yararlanılarak okuyucuya estetik zevk kazandırma amaçlanır.

1. Modern dünyada başarının her şeyi meşrulaştıran (normal- leştiren) bir işlevi var. Kişi eğer başarı merdivenlerini tırman- mışsa oraya hangi yöntemleri kullanarak ulaştığı sorgulan- II miyor (önemsenmiyor). Başarının, bireye kendisini diğer insanlardan üstün görme (değerli bulma) hakkını verdiği ka- IN bul ediliyor. Benlikleri kutsamanın en önemli vasıtalagndan (etkenlerinden) birisi başarı. İyi bir insan olmanın, hayırse- verliğin veya dürüst bir yurttaş olarak kalmanın, günümüz - toplumunda yeri yok. Başarı, günümüz Türkiye'sinde şöh- ret, para ve gücün kapılarını açabildiği (yolunu yaptığı) sü- V rece anlamlı aksi hâlde göz ardı ediliyor. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı parantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmaktadır? A) B) II C) III D) IV E) V

01 SÖZCÜK TÜE (İsimler KR 12DLBSB-001 1. . . İki ülke, yıllarca gereksiz yere savaştı. . Bu, hiç kimsenin beklemediği bir savaştı. Bu cümlelerdeki altı çizili sözcüklerden birincisi fiil, ikincisi ise isimdir . İki sözcük arasında anlam açısın- dan bir ilişki söz konusudur. Aşağıda verilenlerin hangisindeki altı çizili sözcük- ler arasında böyle bir durum söz konusu değildir? A) Çocuğun ilgisini çeken hep pembe boya oluyordu. Evin duvarları kirlendiği için boya, dedi bana. B) En beğendiği spor dalı güreşti. iki pehlivan kıyasıya güreşti. C) Elinden yere düşen kırmızı bir güldü. Anlatılan fıkraya herkes çok güldü. D) Annesinin yaptığı zeytinyağlı yemeği tattı . Yemeğin ilgi çekmesini sağlayan, ekşi tattı. E) Hepimizin ihtiyacı olan tek şey barıştı. İki arkadaş yıllar sonra barıştı. Keller ord

A) BU ŞI B) Bub C) Yani D) Hed 10. "Tanımak” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde temel anlamıyla kullanılmıştır? E) Akil TOPRAK yan A) Borcunu ödemesi için ona üç gün tanıdılar. B) Denizdeki balıkların hepsinin çeşidini tanır. C) Zarfın üstündeki yazıyı hemen tanımıştım. D) Sincapları, izlediği belgesellerden tanıyor. E) BU işte sadece seni tanırım diyerek gitti. 14. Aşağı kavra dir? il-

4. açık: Denizin kıyıdan uzakça olan yeri. çevirmek: Bir durumdan başka bir duruma geçmek, benzetmek, döndürmek. izlemek: Gözlemlemek, incelemek. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "açık, çevirmek, izlemek" sözcükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak şekilde kullanılmıştır? İzlediğim kadarıyla rakibin attığı golde pozisyon a ofsayttı, gol olsaydı belki maçı çevirebilirdik. B) Hava bozunca açıklardaki balıkçı tekneleri yönlerini limana devirip birer ikişer dönmeye başladı, kıyıdakiler de endişeyle denizi izliyorlardı. Tren yolunun açıklarında gördüğümüz iki çocuğu izliyorduk, etraflarını bir köpek sürüsünün çevirdiğini görünce oraya doğru koştuk. DJ Zeytinburnu açıklarında yanan gemiyi izlemek için toplanan kalabalık ortalığı bayram yerine çevirmişti. İzlediğimiz filmler, okuduğumuz romanlar bizim kişiliğimizi aik biçimde değiştirip bizi başka bir insana çevirir.

6. 1. Pek çoğumuz tekstil ürünlerinin sadece koyun yününden elde edildiğini düşünürüz. II. Keçilerin ve develerin de lifleri bükülerek iplik hâline getirilir ve tekstil endüstrisinde kullanılır. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? A) Keçi ve deve liflerinden iplik üretilip tekstil sanayisinde kullanılmasına rağmen pek çoğumuz tekstil ürünlerinde yalnızca koyun yünü kullanıldığını saniyoruz. B) Keçilerin ve develerin liflerinin iplik malzemesi olarak tekstil sanayisinde çok az tercih ediknesi nedeniyle genellikle yünün sadece koyundan üretildiğini düşünüyoruz. C) Yaygın olarak yünün yalnızca koyundan järetildiğini düşünsek de keçiler ve develerden elde edilen liflerin geçmişten bugüne tekstil ürünlerinde kullanıldığını biliyoruz. D) Tekstil sanayisinde keçi ve develerden elde edilen yünler de kullanılmasına karşın birçoğumuz iplik gibi ürünlerin yalnızca koyundan üretildiğini zannediyoruz. E) Birçoğumuz, keçilerin ve develerin liflerinin de iplik malzemesi olarak tekstil endüstrisinde kullanıldığını göz ardı ediyor ve yünün yalnizca koyundan üretildiğine inanıyoruz.

Deneme 8 in 6 Montaigne denemelerinde alışkanlık üzerine bir taşıdığını zamanla buzağı öküz hâline gelince kadının çok sevdiği buzağısını kucağında bile kucağında taşımaya devam ettiğini yazar. Bu hikâye alışkanlıkların insan davranışları üzerindeki etkisini göstermesi açısından gerçekten çok etkilidir. Alışkanlıklar aşı gibidir, insan damarına bir zerk edildiler mi artık insan organizmasının bir parçası olurlar ve neredeyse insanla birlikte ölürler. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi vokti? (A) Dolaylı anlatımdan yararlanma B) Koşul öne sürme Nesnel bir anlatimdan yararlanma by Benzetmeye başvurma EY III. kişili anlatımdan yararlanma Anadolu halkının bir ruhu vardı, nüfuz edemedin. Bir kafası vardı Dir

sinavya 22. Bağlamanın atası, Dede Korkut Hikâyelerinde adı geçen kopuzdur. Yaklaşık 1500 yıllık bir geçmişi olan ve birden çok telli saz türünü kapsayan kopuz, Orta Asya'daki Türk boyları tarafından kullanılmıştır. İlk zamanlar, o bölgenin gezginci ozanları tarafından Anadolu'ya gelmiştir. Kopuz, bağlamadan farklı olarak teknesi deriyle kaplı, perdesiz, iki veya üç telli; telleri at kili, koyun ve kurt bağırsağından yapılmış kirişlerden oluşan bir enstrümandır. Kopuzun Anadolu'da geçirdiği evrimlerden ve sapina perde bağlanmasından sonra ortaya çıkan bağlama, kutsal bir enstrüman sayılırdı. Günümüzde, bağlamanın standart ölçüleri için hâlâ çalışılmaktadır. Bu parçada bağlamayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? À Kopuzla olan genetik akrabalığına by Anadolu'ya geliş öyküsüne Kopuzdan ayrılan özelliklerine DN Türk müziğinde edindiği yere ve öneme E) Tarihsel süreçte uğradığı değişim ve gelişime

4. Türk Dil Kurumu birbiriyle sıkça karıştırılan ücret ve fiyat sözcüklerinin anlamını şöyle vermiştir: • Ücret: Kiralanan veya satın alınan bir şey için ödenen para Hiamet Fiyat: Alim veya satımda bir şeyin para karşılığındaki değeri , eder, paha. Mas Buna göre, 1. Siz hiç merak etmeyin, arsanın fiyatı her neyse hemen öderim. mal II. Lokantada yediği yemeğin ücretini verirken bahşiş bırakmayı da unutmadı. mor m. Bizim yan daireyi fiyatından daha yüksek bir ücretle satın aldılar. Hizmek IV. Yeni aldığı arabanın fiyatını ödeyebilmek için bir miktar kredi çekti. cümlelerinin hangisinde "ücret" veya "fiyat” sözcüğünün kullanımı yanlıştır? A) Yalnız II PN Il ve II B) Yalnız IV C) I ve III E) Tyll ve IV

6. Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi; Kaldırımlar, içimde yaşamış bir insandır. Kaldırımlar, duyulur, ses kesilince sesi; Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır. Bu dörtlükte düşünceyi geliştirme yollarından hangisi kullanılmıştır? A) Tanık gösterme B) Ornekleme C) Tanımlama D) Benzetme E) Somutlama

11-15. soruları aşagıdaki metne göre cevaplayınız. 12 Ö Kaşgar'a gitmiş sanıyorlardı. hatırlayanlar onu kuvvetinde şedit cereyan başladı. Amma epey zamandan beri Efruz Bey hiçbir tarafta görünmüyordu. Bucakta verdiği son konferansları Ah, hakikaten onlar ne konferanslardı! Bu meşhur konferanslar sayesinde değil miydi ki, İstanbul'da yeni bir âlem doğdu. Yüz bin “Arnavutköy Akıntısı" bir Herkes anladı ki biz, yani İstanbul, biz Türkiye ahalisi, Türk değilmişiz! Bucağın salonu hincahınç doluyordu. Efruz Beyin şaşaası içinde Çapakçurlu, Mamayof gibi en büyük, en dâhi Bucaklıların nami söndü. Türklerin milli büyük şairleri Emin Beyle, gayri milli “Dâhi-i Azimüşşanları” Abdülhak Hamitin resimleri indirildi. Yerlerine Efruz Beyin, yollar kapalı olduğundan henüz gidemediği Petersburg, Oroçensk etnoğrafya müzelerindeki derin derin tetebbuları neticesinde bulduğu, -hayır bulduğu değil- keşfettiği milli Türk kıyafetiyle çıkarılmış resimler asıldı. Bu resimler tabii büyüklükte idi. Bucağın reisi, bunlara göre, Efruz Beyin bir de heykelini yaptırmak istemiş fakat o vakit Efruz Bey razı olmamış: “Yaşayan adamın heykeli yapılmaz" demişti. Her ne kadar Türkçülük mahfiline yeni girmişse de, korkunç mucit zekâsı sayesinde yine onların siyasetini çakmıştı. (...) Ömer SEYFETTİN, Efruz Bey 11. Metinde geçen “namı sönmek, siyasetini çakmak” kelime gruplarının anlamlarını metnin bağlamından hareketle belirleyip aşağıdaki boşluklara yazınız.

6. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde soyutla- ma yapılmıştır? A) Koltukta otururken aklıma gelenleri yazıver- dim. B) Ölüm, herkesi bir gün gelip bulacak, hazır ol- mali. C) Gönlüm yaramaz bir çocuk gibi yerinde dur- muyor. D) Konuşması boyunca bize attığı taşlar ortamı gerdi. E) Yiğitler meydanında koşturup yorulanlar ka- zanacak.

Şiir asırlar boyunca ürettiğimiz milli kültür değerlerini kuşaklar boyunca taşıyan, tebliğ ederek değil; alegori yoluyla aktaran bir kanaldır. Böylece şiirle ahenkli, anlamlı ve bilinçli bir millet olma yolunda önemli mesafeler alırız. Bu parçada altı çizili sözle asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir A) Süslü değil, sade ve doğal bir anlatımla ortaya koymak B) Çağrışıma dayalı üsluptan kaçınarak dile getirmek C) İçerikten ziyade şekle önem vererek anlatmak D) Kapalı anlatım yerine açık bir söyleyişle aktarmak E) Bildirme yoluyla değil, sembolik dille iletmek UcDört Bes Diğer sayfaya geçiniz.

Paylaşırsa dost paylaşırmış Insanın derdini, sevincini Dost ümidiyle ortalığa düşmeye gör Hangi kapıyı çalsam kimseler yok Hangi omza dokunsam yabancı çıkar 12. Aşağıdakilerden hangisi içerdiği duygu yönünden yukarıdaki şiire anlamca en yakındır? (2010 LYS) Awe yanar kimse bana âteş-i dilden özge Ne açar kimse kapım bâd-ı sabâdan gayrı B) Hep seninçündür benim dünyâ cefâsın çektiğim Yoksa ömrüns yarı sensiz neyleyim dünyâyı ben C) Głmek ol gonceye münasibdir Ağlamak bu dil-i hazîne gerek D) Bülbüller öter güller açar şâd gönül yok Hiç böyleliğin görmemişiz fasl-1 bahârın E) Bağ-ı dehrin hem hazânın hem bahârın görmüşüz Biz neşátın da gamın da rüzgârın görmüşüz